Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των φρεγατών κλάσης “Ύδρα”, ΜΕΚΟ200ΗΝ, αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα εγχειρήματα του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) για την ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας του Στόλου. Oι τέσσερις φρεγάτες, ηλικίας περίπου 30-35 ετών, έχουν συνεχή και επιτυχημένη παρουσία στο Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και σε διεθνείς αποστολές.
Με αρχικό προϋπολογισμό περίπου 290 εκατομμυρίων ευρώ, το πρόγραμμα εστιάζει σε ένα “πυρήνα” βασικών αναβαθμίσεων, αλλά ταυτόχρονα ανοίγει τον δρόμο για επιπλέον συμβάσεις που θα επεκτείνουν τις δυνατότητες των πλοίων. Στόχος είναι η παράταση της υπηρεσιακής ζωής τουλάχιστον για 15 χρόνια, με έμφαση στην επαρκή αντιμετώπιση σύγχρονων απειλών όπως τα drones, τα υποβρύχια τύπου ΑΙΡ αλλά και τις πυραυλικές επιθέσεις κορεσμού.
Σημειώνουμε πως σήμερα οι ΜΕΚΟ200ΗΝ έχουν ήδη ζητήματα συντήρησης λόγω παλαιότητας συστημάτων, που είτε δεν υπάρχει πλέον ο αρχικός κατασκευαστής, είτε δεν υποστηρίζονται με ανταλλακτικά.
Πλέον η δρομολόγηση της αναβάθμισης, μετά από μακρές καθυστερήσεις και ακυρώσεις προηγούμενων σχεδιασμών, βασίζεται σε ένα σχήμα σταδιακής υλοποίησης με κύριο ανάδοχο το ίδιο το Πολεμικό Ναυτικό (ως αυτεπιστασία), και με εργασίες που θα πραγματοποιηθούν στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Σημειώνουμε πως τα τελευταία είναι σε διαδικασία επενδύσεων, ενώ προβλέπεται και η πρόσληψη νέου προσωπικού.
Η παράδοση του πρώτου πλοίου εκτιμάται περίπου το 2030. Το πρόγραμμα στοχεύει και στην ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, μέσω συνεργασιών με εταιρείες όπως η SSMART, ως εξειδικευμένη στη ολοκλήρωση ηλεκτρονικών συστημάτων και υπεργολάβος της Thales Nederland και την Hydrus Engineering, μια μελετητική εταιρεία που ειδικεύεται σε ναυπηγικές εργασίες.
Οσο για το ποσό των 290 εκ. ευρώ, αυτό καλύπτει τις τρεις βασικές εργασίες, δηλαδή:
- Την αγορά του συστήματος διαχείρισης μάχης Tacticos II, του κύριου ραντάρ NS-110, και του ραντάρ στοχοποίησης STIR 1.2 από την Thales,
- Την ολοκλήρωση των παραπάνω στο σκάφος μετά τις ανάλογες μελέτες από την SSMART, που θα συνεργαστεί με την Hydrus για τις μελέτες ευστάθειας,
- Τις εργασίες αποξήλωσης των παλαιών συστημάτων και τοποθέτησης των νέων από τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Το Tacticos II της Thales είναι ένα εξαιρετικά σύγχρονο σύστημα διαχείρισης μάχης, σχεδιασμένο για να καλύπτει κάθε είδους αποστολές. Αρθρωτής φιλοσοφίας για συνεχή εξέλιξη, έχει προηγμένες δυνατότητες ενσωμάτωσης δεδομένων από πολλαπλές πηγές εντός και εκτός πλοίου. Έως σήμερα η “οικογένεια” συστημάτων Tacticos έχει τοποθετηθεί σε πάνω από 200 πολεμικά πλοία σε 25 ναυτικά παγκοσμίως.
Το ραντάρ NS-110, είναι 4D AESA με εξελιγμένες ικανότητες επιτήρησης αέρα και επιφάνειας, εμβέλειας 280 χλμ. και ικανότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης έως 1.000 στόχων, ενώ θεωρείται ιδανικό για ανίχνευση stealth απειλών όπως πύραυλοι cruise νέας γενιάς. Ακόμη, έχει υψηλή αντοχή σε παρεμβολές.
Το STIR 1.2 EO Mk2, είναι ένα σύστημα ελέγχου πυρός διπλής μπάντας (X για εντοπισμό στόχων και K για παρακολούθηση τους), και η αποστολή του είναι να παρέχει υψηλή ακρίβεια στα πυροβόλα και τους αντιαεροπορικούς πυραύλους του πλοίου, ενώ διαθέτει και ηλεκτροοπτικό σύστημα για λειτουργία σε περιβάλλον με ισχυρές παρεμβολές.
Πως θα εξελιχθούν οι ΜΕΚΟ σε επόμενο στάδιο
Εκτός του βασικού προγράμματος, θα ακολουθήσουν όπως είπαμε νέες εξειδικευμένες συμβάσεις, περαιτέρω εξέλιξης των πλοίων. Οπότε έχουμε:
ΚΥΡΙΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑ: Απευθείας με την BAΕ Systems θα γίνει η συμφωνία για τον εκσυγχρονισμό των 4 κύριων πυροβόλων Mk45 Mod 2 σε Mk45 Mod 2 CCS (Common Control System). Η τιμή που έχει δώσει η εταιρεία είναι εξαιρετικά χαμηλή, κάτω των 40 εκατ. ευρώ και για τα 4 πυροβόλα, με το σύνολο των εργασιών να γίνονται εδώ στην Ελλάδα. Η αναβάθμιση μετατρέπει τα πυροβόλα σε πλήρως ψηφιακά, πολύ κοντά στην νεότερη έκδοση Mod 4 (χωρίς όμως την μακρύτερη κάννη), αντικαθιστώντας παλαιότερα ηλεκτρονικά και βελτιώνοντας την ακρίβεια και την ταχύτητα απόκρισης. Με ρυθμό βολής 16-20 βλημάτων/λεπτό και εμβέλεια 24 χλμ., το ΠΝ θα διατηρήσει αυτά τα βαριά όπλα και με δυνατότητα χρήσης προηγμένων πυρομαχικών.
ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΙ ΠΥΡΑΥΛΟΙ: Σε ότι αφορά τα πυραυλικά συστήματα, έχουν ήδη παραγγελθεί πύραυλοι ESSM Block 2 αυξημένης εμβέλειας και επιδόσεων, που θα οπλίσουν τις εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ200ΗΝ ταυτόχρονα με τους υπάρχοντες ESSM Block 1. H διαφορά είναι πως τώρα και οι Block 1 θα μπορούν να κάνουν χρήση του μέγιστου βεληνεκούς τους, χάρη στο νέο σύστημα μάχης και το STIR. Πρόθεση του ΠΝ είναι να συνεχίσει την παραγγελία των ESSM Block 2.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΥΡΟΒΟΛΟ/ΕΓΓΥΣ ΑΜΥΝΑΣ: Η μεγάλη έκπληξη προέρχεται από τις επιλογές του ΠΝ στο θέμα των συστημάτων εγγύς άμυνας. Το πρωραίο πυροβόλο Phalanx θα παραμείνει ως έχει, με αυτόνομη λειτουργία σε περίπτωση που όλα τα άλλα συστήματα άμυνας αποτύχουν. Σε αυτό θα γίνει πλήρη συντήρηση και ψηφιοποίηση υποσυστημάτων, με συνεργασία με το Tacticos II. To πρυμναίο Phalanx όμως θα αφαιρεθεί, και θα μεταφερθεί σε άλλα πλοία του Στόλου ή θα αξιοποιηθεί σαν ανταλλακτικά για τα υπάρχοντα. Στη θέση του θα τοποθετηθεί ένα πυροβόλο Sovraponte 76/62 mm της εταιρείας Leonardo. Αν και η ιδέα συζητείτο εδώ και αρκετό καιρό, ως εναλλακτική στην εγκατάσταση ενός εκτοξευτή RAM, τελικά η υπογραφή του Μνημονίου με την Ιταλία για τις φρεγάτες Bergamini, “έγειρε” την πλάστιγγα υπέρ του. Καθώς το ίδιο πυροβόλο φέρουν οι Bergamini, οπότε θα ενταχθεί έτσι κι αλλιώς στο ελληνικό οπλοστάσιο, ενώ θα αγοραστούν και τα ειδικά κατευθυνόμενα πυρομαχικά DART. Το ΠΝ επιδιώκει έτσι να αντιμετωπίζει επιθέσεις κορεσμού, ειδικά από μεσαίου μεγέθους drones, που θα έχουν περάσει από την ασπίδα του παρεμβολέα ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ της ΕΑΒ (επίσης προβλέπεται για εγκατάσταση σε όλα τα σκάφη).
Έτσι το Sovraponte 76/62 mm, τοποθετημένο στο υπόστεγο του ελικοδρομίου, με ρυθμό βολής 120 βλημάτων/λεπτό θα παίξει το ρόλο αντιαεροπορικού και αντιπυραυλικού συστήματος, ενώ ως εξελιγμένο πυροβόλο θα ενισχύσει σημαντικά τις επιχειρήσεις κατά σκαφών επιφανείας, καθώς με ειδικά πυρομαχικά μπορεί να φθάσει τα 40 χιλιόμετρα εμβέλεια. Σημειώνουμε πως την αποκάλυψη για το πυροβόλο, την έκανε ο συνάδελφος Κώστας Σαρικάς.
ΣΟΝΑΡ: Από εκεί και πέρα, το ΠΝ αποφάσισε την αντικατάσταση του σόναρ Raytheon SQS-56/DE 1160. Επειδή όμως η επιλογή ενός π.χ. CAPTAS 2 θα ανέβαζε τον προϋπολογισμό, σύμφωνα με αποκλειστικές μας πληροφορίες, θα αγοραστεί το M660 HMS της GeoSpectrum, μιας καναδικής εταιρείας που ανήκει στην Elbit Systems. Το συγκεκριμένο είναι ενεργό/παθητικό, τοποθετημένο στο κύτος, χαμηλής/μεσαίας συχνότητας, με προσαρμόσιμη δέσμη.
To M660 έχει υψηλές δυνατότητες ειδικά σε μικρού βάθους θαλάσσια περιβάλλοντα, ενώ μπορεί εκτός από υποβρύχια, να εντοπίσει σε μεγάλη απόσταση νάρκες, αλλά και εισερχόμενες τορπίλες. Αυτό υπάρχει ελπίδα ότι θα συμπληρωθεί στο μέλλον με το TRAPS (Towed Reelable Active Passive Sonar), επίσης της GeoSpectrum, ένα συρόμενο μεταβλητού βάθους, με μεγάλες δυνατότητες στην αντιμετώπιση των υποβρυχίων 214ΤΝ.
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΟΠΛΑ: Οι ΜΕΚΟ200ΗΝ θα οπλιστούν με…
