Low-level hell: Ρ-47D Thunderbolt σε ρόλο προσβολής στόχων εδάφους  

Χτυπούσαν ο,τιδήποτε κινείτο. Τραίνα, φάλαγγες οχημάτων, αεροδρόμια, ακόμη και τεθωρακισμένα. Ειδικά γι’ αυτά, οι πιλότοι των P-47D Thunderbolts είχαν αναπτύξει ιδιαίτερη τεχνική. Το μονοπάτι της καταστροφής που άφηνε πίσω της η συμμαχική Αεροπορία στην Γαλλία σήμαινε για τους Γερμανούς ένα πράγμα: ότι έχαναν τον πόλεμο.

Μετά την απόβαση των Συμμάχων στην Νορμανδία, τα προκεχωρημένα αεροδρόμια απ’ όπου επιχειρούσαν αμερικανικά T-bolts και βρετανικά Typhoons σε ρόλο εγγύς υποστήριξης άρχισαν να προωθούνται όλο και ενδότερα. Έχοντας σαφή αεροπορική υπεροχή, τα συμμαχικά αεροσκάφη έστρεψαν την προσοχή τους στο έδαφος. Ο εντοπισμός των αεροπλάνων έγινε κάτι σαν έκτη αίσθηση για τον Γερμανό στρατιώτη –αν τα άκουγε εγκαίρως, είχε μια πιθανότητα να σωθεί. Όμως οι πιθανότητες μειώνονταν μέρα με την μέρα.

Τα P-47D έγιναν το απόλυτο όπλο για προσβολές εδάφους. Βαριά οπλισμένα με οκτώ πολυβόλα Μ2 των 0.50 και βόμβες στους υποπτερυγικούς πυλώνες, τα αεροσκάφη του τύπου έγιναν η Νέμεση των γερμανικών δυνάμεων. Κανείς δεν ήταν ασφαλής εάν ο καιρός επέτρεπε τις πτήσεις. Η κίνηση οχημάτων ή τραίνων στην Γαλλία το καλοκαίρι του ’44 μπορούσε να αποβεί εξαιρετικά… ανθυγιεινή. Οι Γερμανοί ήταν εξπέρ στην παραλλαγή αλλά αυτό δεν βοηθούσε πάντα. Αν τα Thunderbolts τους έπιαναν σε ξέφωτο, kaputt! Τα 1.800 βλήματα που είχε κάθε αεροπλάνο «έφευγαν» πολύ γρήγορα.

Το κυνήγι τραίνων έγινε ένα από τα «αγαπημένα» σπορ των Αμερικανών χειριστών. Όχι πως ήταν εύκολο –οι Γερμανοί φρόντιζαν να έχουν αντιαεροπορικά στους συρμούς υψηλής αξίας, επανδρωμένα με ψημένα στον πόλεμο πληρώματα. Τα Thunderbolts δεν νικούσαν πάντα, αλλά το χάος που άφηναν πίσω τους ήταν ο κανόνας. «Ήταν αδύνατον να περάσει ένα τραίνο τον Ρήνο» θα δήλωνε μετά την αιχμαλωσία του ο επικεφαλής των γερμανικών δυνάμεων στην Δύση, Στρατηγός von Rundstedt.

Καμμιά φορά ο κυνηγός έπεφτε θύμα της μανίας του για καταστροφή. Πλήγματα από αντιαεροπορικά πυρά, κακός υπολογισμός του ύψους, υπερβάλλων ζήλος, δένδρα και ηλεκτροφόρα καλώδια έγιναν αιτία για αρκετές απώλειες χαμηλά ιπτάμενων αεροσκαφών. Όμως το παιχνίδι αυτό παίζεται χαμηλά. Ενίοτε πολύ χαμηλά.

Δεν ήταν σπάνιο φαινόμενο να χτυπηθούν αεροσκάφη περνώντας μέσα από τα συντρίμμια του στόχου που ανατιναζόταν ή να χτυπήσουν σε καλώδια. Η προσβολή τραίνων ιδίως έκρυβε πολλούς κινδύνους. Κινδύνους που ο ενθουσιασμός των θερμόαιμων νεαρών πιλότων συχνά δεν επέτρεπε να αντιληφθούν εγκαίρως.

Πολυβολώντας ένα γερμανικό τραίνο, ο πιλότος ενός Ρ-47 βρέθηκε τόσο χαμηλά που η αριστερή του πτέρυγα χτύπησε έναν τηλεφωνικό στύλο. Το αεροπλάνο πέταξε το ταξίδι της επιστροφής με την πτέρυγα να «παίζει» στο ρεύμα του αέρα… Αν μη τι άλλο, τα στιβαρά P-47D απεδείχθησαν ιδανική πλατφόρμα προσβολής επιγείων στόχων. Όχι μόνο για την ποικιλία όπλων που μπορούσαν να μεταφέρουν, αλλά για την ανθεκτική τους κατασκευή που έγινε σήμα κατατεθέν της Republic.

Ζημιές σαν κι αυτές έκαναν τους μηχανικούς να βρίζουν μέσα από τα δόντια τους για την δουλειά που τους περίμενε, αλλά τo Thunderbolt έφερνε τους χειριστές του πίσω. Άλλα αεροπλάνα με τέτοιες ζημιές θα είχαν ανοίξει μια ωραία τρύπα στο έδαφος.

Υπήρχαν P-47 που γύρισαν με μια τρύπα αρκετά μεγάλη για να σταθεί ένας άνδρας όρθιος. Σε ένα άλλο, το απώτερο τμήμα της πτέρυγας κόπηκε λόγω σύγκρουσης κι όμως, συνέχισε να πετά. Ακόμη και μια βόμβα που έπεσε από ένα Thunderbolt και εξερράγη καθώς αυτό προσγειωνόταν, μπορεί να κατέστρεψε εντελώς το αεροπλάνο ωστόσο ο χειριστής επέζησε. Αυτός στάθηκε απίστευτα τυχερός.

Το ίδιο και o Υπολοχαγός Edwin ‘Lucky’ Wright που ποζάρει μετά την 39^η αποστολή του. Παρά τα σφοδρά αντιαεροπορικά, έριξε τις βόμβες του, πολυβόλησε λίγο και πήρε πορεία για την βάση του. Εκεί ανακάλυψε μια τρύπα διαμέτρου 20 εκ. σε ένα από τα πτερύγια της έλικας, «σουβενίρ» καίριου πλήγματος Flak. Αν το βλήμα χτυπούσε 3,8 εκ. πιο κοντά στην άκρη του πτερυγίου, αυτό θα είχε κοπεί. Ήταν η έκτη φορά που ο νεαρός πιλότος επλήγη από αντιαεροπορικά –και τις έξι το αεροπλάνο του τον γύρισε πίσω αλώβητο.

Οι πιλότοι έπρεπε να εκτιμήσουν αν η αξία του στόχου άξιζε τον κίνδυνο να καταστραφεί το αεροπλάνο τους ή να χάσουν ακόμη και την ζωή τους. «Ο στόχος πρέπει να αξίζει το τίμημα» τόνιζε στους χειριστές του 353^rd Fighter Group ο Αντισυνταγματάρχης Rimerman. «Είναι ανόητο να οδηγήσεις ένα σμήνος εναντίον ενός ισχυρά προστατευμένου αεροδρομίου για να χτυπήσεις ένα ταλαιπωρημένο Fieseler Storch που είδες…»

Πολλές προσβολές αεροδρομίων είχαν άσχημη κατάληξη, με αρκετούς επιφανείς χειριστές P-47 να καταλήγουν νεκροί ή αιχμάλωτοι πολέμου, όπως ο Αντισυνταγματάρχης Francis ‘Gabby’ Gabreski, ο κορυφαίος Αμερικανός άσσος στο ευρωπαϊκό θέατρο επιχειρήσεων με 28 εναέριες νίκες –όλες πετώντας με ‘Jug’. Πολλοί πάντως γύρισαν στην βάση τους με απίστευτες ζημιές.

Ο Υπολοχαγός King της 350^ης Σμηναρχίας Μαχητικών τα κατάφερε με το αεροπλάνο λουσμένο στο λάδι του κινητήρα του μετά από μια συνάντηση με εύστοχα γερμανικά αντιαεροπορικά. Προσγειώθηκε μόλις και μετά βίας αλλά προσγειώθηκε ολόκληρος. Το επίσης στιβαρό Α-10 ονομάσθηκε Thunderbolt II ως φόρος τιμής στην δράση και την θρυλική ανθεκτικότητα του αεροπλάνου της Republic.

Η χρήση των Ρ-47 από μαχητικά συνοδείας σε αεροσκάφη δίωξης-βομβαρδισμού άφησε βαθιά σημάδια στο μέτωπο. Οι μηχανοκίνητες φάλαγγες ήταν διαρκώς στόχος. Οι Γερμανοί παρακαλούσαν για κακό καιρό μήπως και πάρουν μια ανάσα από το ανελέητο σφυροκόπημα. Το ακόλουθο απόσπασμα από την ημερήσια αναφορά της 50^th Fighter-Bomber Group δίνει μια εικόνα της δράσης των Μοιρών της 8^th και 9^th Air Force μετά την D-Day.

«Μία Μοίρα δεκαέξι P-47D απογειώθηκε για μια αποστολή καθέτου βομβαρδισμού στις 13:56 της 8^ης Ιουνίου 1944. Στο Cerisy-la-Forêt μια φάλαγγα 12 και πλέον αρμάτων μάχης δέχθηκε επίθεση στις 14:40 και πολλά κάηκαν. Περίπου 30 βόμβες ερρίφθησαν στα άρματα που επίσης πολυβολήθηκαν. Ένα απευθείας πλήγμα σημειώθηκε επί ημιερπυστριοφόρου στην διασταύρωση Ν. του Cerisy La Ford (αυτολεξεί) καταστρέφοντάς το ολοσχερώς, 18 βόμβες ερρίφθησαν σε μια περιοχή κοντά του Foret des Biards και μετά η περιοχή επολυβολήθη».

Ούτε τα επίφοβα Tiger δεν ήταν στο απυρόβλητο. Οι Γερμανοί έτρεμαν τις ρουκέτες των Typhoon που είχαν την ισχύ μιας ομοβροντίας καταδρομικού αλλά και οι Αμερικανοί ανακάλυψαν πώς μπορούσαν να κάνουν ζημιά με τα βαριά Browning. Θεωρητικά η θωράκιση των Tiger άντεχε σε βλήματα πολύ πιο ισχυρά από τις βολίδες των 0.50 ωστόσο όλα έχουν το αδύναμο σημείο τους. Οι γρίλιες του συστήματος ψύξης του κινητήρα στο πίσω μέρος ήταν η «αχίλλειος πτέρνα» του Tiger. Μια προσεκτικά επικεντρωμένη ομοβροντία των οκτώ Μ2 σε εκείνο το σημείο μπορούσε να πυρπολήσει το άρμα ή να αχρηστεύει τον κινητήρα του.

Μια ακόμη τεχνική που ανέπτυξαν ήταν ο πολυβολισμός των αρμάτων σκοπεύοντας χαμηλά. Εάν το άρμα κινείτο σε σκληρή επιφάνεια, π.χ σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο, οι διατρητικές βολίδες των Μ2 εποστρακίζοντο και χτυπούσαν το άρμα στο κάτω μέρος του, όπου δεν υπήρχε θωράκιση. Βεβαίως, οι βόμβες που μετέφεραν τα ‘Jugs’ είχαν πάντα αποτελέσματα.

Ο ρυθμός των επιχειρήσεων ήταν τόσο φρενήρης που ακόμη και τα Thunderbolts τα οποία επιχειρούσαν από προκεχωρημένα αεροδρόμια στην Γαλλία αναγκάστηκαν να φέρουν απορριπτόμενες δεξαμενές ώστε να έχουν την εμβέλεια και την απαιτούμενη διάρκεια περιπολίας για την υποστήριξη φιλίων τμημάτων και τεθωρακισμένων (armored column cover). Ο Στρατηγός Πάττον το είχε πεί: «Θα πηγαίνω τόσο γρήγορα που η Αεροπορία θα βρει τον διάολό της για να με προλάβει». Μόνο τον πρώτο μήνα μετά την απόβαση η αμερικανική 3^η Στρατιά προήλασε τόσο βαθιά και γρήγορα που το αρχηγείο της αεροπορικής υποστήριξης μετακινήθηκε πέντε φορές.

Στις 29 Ιουλίου 1944, οι τρείς Μοίρες του 50^th Fighter-Bomber Group πέταξαν συνολικά 23 αποστολές, χάνοντας τρία αεροσκάφη από αντιαεροπορικά ενώ τρία ακόμη υπέστησαν ζημιές. Η λεία τους όμως ήταν καλή –46 άρματα εκτός μάχης, περισσότερα από 80 οχήματα διαφόρων τύπων και οκτώ ιππήλατα πυροβόλα κατεστραμμένα, «πολλά» κτήρια και αντιαεροπορικά και 50, κατ’ εκτίμηση, Γερμανοί στρατιώτες νεκροί.

Δέκα ημέρες αργότερα τα P-47 εξουδετέρωσαν 47 άρματα και 122 άλλα οχήματα. Στις 12 Αυγούστου κατέστρεψαν ή προκάλεσαν ζημιές σε περίπου 350 ατμομηχανές και σε 3.000 και πλέον βαγόνια, συν 800 οχήματα και 9 πετρελαιοφόρες φορτηγίδες. Η Wehrmacht έχασε χιλιάδες άρματα μάχης, τεθωρακισμένα, πυροβόλα και μεταφορικά από αυτόν τον Αρμαγεδδώνα. Οι μονάδες που κατάφεραν να αποσυρθούν από την Γαλλία το έκαναν με ελάχιστα ή καθόλου μηχανοκίνητα, κινούμενες πεζή ή με ιππήλατα κάρα.

Όσο προήλαυναν οι Σύμμαχοι, τόσο τα Thunderbolts μετέφεραν τον πόλεμο πιο κοντά στην Γερμανία. Τίποτε δεν γλύτωνε από το strafing. Ο,τιδήποτε μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τον εχθρό, δεχόταν επίθεση. Καθ’ όλη την διάρκεια των επιχειρήσεων μετά την Νορμανδία, τα Ρ-47 κατάφεραν γερό πλήγμα στον αντίπαλο αλλά με τι τίμημα. Η 19^η Τακτική Αεροπορική Διοίκηση έχασε στο ευρωπαϊκό θέατρο σχεδόν 600 πιλότους, νεκρούς ή αγνοούμενους –κατά μέσον όρο περισσότερους από δύο χειριστές την ημέρα.

Το καλοκαίρι του ’44 η 9^th Air Force απώλεσε περίπου το 23% της δύναμής της, κατά μέσον όρο 227 μαχητικά τον μήνα, εξαιτίας αντιαεροπορικών και πυρών ελαφρών όπλων. Για κάθε 100 ώρες πτήσης αντιστοιχούσε και ένα χαμένο Thunderbolt. Σημειωτέον ότι πίσω από τις υψηλές απώλειες υπάρχει ένας υψηλότερος αριθμός εξόδων.

Από τα 15.683 μαχητικά P-47 που κατασκευάσθηκαν συνολικά από την Republic και την Curtiss, το 1/3 εξ αυτών –5.222 αεροπλάνα– χάθηκαν στην μάχη. Ήταν ένα μικρό μόνο μέρος των θυσιών με τις οποίες στρώθηκε ο δρόμος των Συμμάχων μέχρι το Βερολίνο.
Αλέξανδρος Θεολόγου
Πρώτη δημοσίευση 23/2/2018