Σε μια ανατροπή των στρατιωτικών ισορροπιών στον πόλεμο της Ουκρανίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ακολουθούμενες από τη Γαλλία και τη Βρετανία, έδωσαν την άδεια στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει προηγμένους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για να πλήξει στόχους εντός ρωσικού εδάφους. Αυτή η απόφαση, που περιλαμβάνει τους πυραύλους ATACMS από τις ΗΠΑ, καθώς και τους SCALP EG και Storm Shadow από τη Γαλλία και τη Βρετανία αντίστοιχα, αποτελεί ένα κομβικό σημείο στην εξέλιξη του πολέμου, ανοίγοντας νέους δρόμους για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ουκρανίας και σηματοδοτεί, μια καθυστερημένη προσπάθεια να αλλάξει τις δυναμικές στην περιοχή.
Οι ATACMS πoυ εκτοξεύονται από συστήματα MLRS & HIMARS, προσφέρουν βεληνεκές που φτάνει τα 300 χιλιόμετρα, επιτρέποντας στην Ουκρανία να χτυπά στόχους πολύ πέρα από την πρώτη γραμμή του μετώπου. Οπότε μπορεί να απειλήσουν στρατηγικές ρωσικές εγκαταστάσεις όπως αεροδρόμια, κέντρα διοίκησης και βάσεις.
Παράλληλα, οι πύραυλοι SCALP EG και Storm Shadow με ικανότητα πτήσης σε πολύ χαμηλό ύψους και με υψηλή ακρίβεια πλήγματος έως τα 500 χιλιόμετρα (εφόσον έχουν αποδεσμευτεί αυτές οι εμβέλειες κρούσης), είναι σχεδιασμένοι για να διαπερνούν τοίχους ή οροφές πολλών μέτρων σε πάχος σε οχυρωμένες εγκαταστάσεις, και να χτυπούν στόχους όπως αποθήκες πυρομαχικών και οχυρωμένα σημεία διοίκησης και ελέγχου ή επιλεκτικά μοναδιαίους στόχους υψηλής αξίας, όπως πολεμικά πλοία.
Η απειλή των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς θα αναγκάσει τη Ρωσία να αναδιατάξει τις δυνάμεις της, μετακινώντας πιθανώς κρίσιμες υποδομές πιο βαθιά μέσα στην επικράτειά της ή και να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες για την Ουκρανία να εκμεταλλευτεί τα κενά ή τις δυσκολίες στην αποτελεσματική διαχείριση των ρωσικών δυνάμεων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Ουκρανία έχει πρόσβαση σε δεδομένα από δυτικούς κατασκοπευτικούς δορυφόρους, οπότε μπορεί να κάνει αποτελεσματική στοχοποίηση και σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.
Ακόμη η ψυχολογική επίδραση δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Μια τέτοια ουκρανική δράση θα πλήξει τη ρωσική προπαγάνδα περί ασφάλειας στο εσωτερικό της χώρας, ενώ την ίδια στιγμή θα ενισχύσει το ηθικό των Ουκρανών (στρατευμένων και αμάχων). Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι Ουκρανοί σχεδόν κάθε μέρα ξυπνούν από τις σειρήνες της πολιτικής άμυνας, με τις συνεχείς ρωσικές επιθέσεις σε πολιτικές υποδομές.
Τα παραπάνω βέβαια εξαρτώνται και από δύο στοιχεία που δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστά:
Α. Ποιο είναι το απόθεμα τέτοιων όπλων που έχει η Ουκρανία και αν αυτό θα ενισχυθεί σημαντικά τις επόμενες μέρες. Εδώ μπαίνουν και σοβαρά ζητήματα διάθεσης των ΗΠΑ, Γαλλίας και Βρετανίας, να “βουτήξουν” βαθιά το χέρι στα δικά τους πολεμικά αποθέματα ώστε να δώσουν στην Ουκρανία άφθονα τέτοια μέσα επίθεσης. Αλλιώς, αν το απόθεμα του Κιέβου είναι μερικές δεκάδες όπλα, τότε το εντυπωσιακό των όποιων χτυπημάτων πιθανά να μην ισορροπεί με την αποτελεσματικότητα τους.
Β. Οι περιορισμοί που θα τεθούν στην χρήση. Ήδη το αμερικανικό Axios, αναφέρει πως οι ATACMS προορίζονται μόνο για πλήγματα στην ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ, όπου εδώ και μήνες έχει γίνει ουκρανική εισβολή. Ως αντιστάθμισμα μάλιστα των βορειοκορεατικών στρατευμάτων που έχουν ενισχύσει εκεί τις ρωσικές δυνάμεις. Αν ισχύει αυτό, και γενικότερα αν για κάθε “χτύπημα σε βάθος”, χρειάζεται η δυτική αδειοδότηση, τότε και πάλι πρέπει να προβληματιστούμε για το τι ακριβώς θα προσφέρει μια δυνατότητα επίθεσης που θα ασκείται μετά από “πολιτική διαπραγμάτευση”.
Σαφώς τώρα, η χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς εντός ρωσικής επικράτειας μπορεί να κλιμακώσει τη σύγκρουση, αυξάνοντας τον κίνδυνο για ευρύτερη σύρραξη ή για αντίποινα από τη Ρωσία, που για μια ακόμη φορά δια στόματος Πούτιν, “θύμισε” την πυρηνική της ισχύ. Και να μην παραλείψουμε τις όποιες ικανότητες των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων, όπως οι πύραυλοι S-400, που μπορεί να περιορίσουν την αποτελεσματικότητα των ουκρανικών πυραυλικών επιθέσεων.
Συμπέρασμα
Θεωρούμε δεδομένο πως η παροχή άδειας χρήσης των πυραύλων ATACMS, SCALP EG και Storm Shadow στην Ουκρανία από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Βρετανία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την Ουκρανία. Προσφέρει νέες δυνατότητες επίθεσης, αποτρεπτικής ικανότητας και ψυχολογικής πίεσης, που μπορεί να αλλάξει κάπως το ισοζύγιο στη σύγκρουση. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις αυτές έρχονται με κινδύνους κλιμάκωσης και απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό και εκτέλεση για να είναι αποτελεσματικές.
