Οι δύο αντίπαλοι πρωθυπουργοί στη Λιβύη επέρριψαν ο ένας στον άλλο την ευθύνη για τις συγκρούσεις μεταξύ ένοπλων ομάδων στην Τρίπολη, από τις οποίες σκοτώθηκαν 32 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι 159, ενώ αναβίωσε το σενάριο πολέμου.
Δύο κυβερνήσεις διεκδικούν την εξουσία στη Λιβύη, η οποία έχει βυθιστεί στο χάος μετά την ανατροπή του Μουάμαρ Καντάφι το 2011: ο Φάτι Μπασάγα διορίστηκε πρωθυπουργός τον Φεβρουάριο από το κοινοβούλιο στο Τομπρούκ και έχει τη στήριξη του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, του Χαλίφα Χάφταρ. Έκτοτε προσπαθεί, ανεπιτυχώς, να μπει στην Τρίπολη για να αναλάβει την εξουσία και πρόσφατα απείλησε ότι θα καταφύγει στη βία για να τα καταφέρει. Ο Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά είναι επικεφαλής της μεταβατικής κυβέρνησης από τις αρχές του 2021.
Σε ομιλία του που μεταδόθηκε από τη σελίδα της κυβέρνησης στο Facebook ο Ντμπεϊμπά κατηγόρησε τους αντιπάλους του ότι ακολουθούν «ξένες ατζέντες», χαρακτηρίζοντάς τους «εγκληματίες» και «πραξικοπηματίες», οι οποίοι «έφεραν τον πόλεμο στην πρωτεύουσα με άρματα μάχης και βαρέα όπλα». «Θα προσάγουμε στη δικαιοσύνη όλους όσοι εμπλέκονται» στη βία, τόνισε, δεσμευόμενος να μεταφέρει κάποια αρχηγεία ένοπλων ομάδων μακριά από το κέντρο της Τρίπολης.
Ο αντίπαλός του, ο Φάτι Μπασάγα, κατηγόρησε τον Ντμπεϊμπά, «την κυβερνώσα οικογένειά του και τις ένοπλες ομάδες του» ότι «ευθύνονται για το αίμα που κύλησε και αυτό που θα χυθεί εξαιτίας της εμμονής τους με το χρήμα και την εξουσία, την οποία θέλουν να διατηρήσουν με κάθε κόστος».
Ριπές αυτόματων όπλων και βομβαρδισμοί ακούγονταν όλη τη νύχτα την Παρασκευή και κατά τη διάρκεια του Σαββάτου, μέχρι να πέσει η νύχτα, σε αρκετές συνοικίες της πρωτεύουσας. Αν και οι μάχες έχουν σταματήσει, οι ζημιές είναι ορατές παντού στην Τρίπολη: κτίρια διάτρητα από σφαίρες, κάποια απανθρακωμένα αυτοκίνητα, ενώ έξι νοσοκομεία έγιναν στόχος.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, 32 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 159 τραυματίστηκαν, ανάμεσά τους αδιευκρίνιστος αριθμός αμάχων. «Ρουκέτες, πύραυλοι περνούσαν πάνω από τα κεφάλια μας, ανάμεσα σε πολυκατοικίες», διηγήθηκε ο 38χρονος Μοχάμαντ Αμπάγια, ένας κάτοικος της Τρίπολης.
«Πραγματικά τρομοκρατηθήκαμε», σημείωσε ο Λότφι Μπεν Ραζάμπ, ένας συνταξιούχος. «Οι μάχες ήταν εξαιρετικά βίαιες. Μία ρουκέτα έπεσε στο σαλόνι του γείτονά μου, αλλά, δόξα τω Θεώ, δεν εξερράγη».
Ένοπλες ομάδες που θεωρούνται ουδέτερες στο μπρα- ντε- φερ μεταξύ Μπασάγα και Ντμπεϊμπά, κυρίως η Δύναμη αλ Ράνταα (αποτροπή), τάχθηκαν στο πλευρό του Ντμπεϊμπά, παίζοντας αποφασιστικό ρόλο στην έκβαση των συγκρούσεων.
Σε επιστολή του που απέστειλε στον τοπικό Τύπο ο γενικός εισαγγελέας της Λιβύης ζήτησε από τη διεύθυνση διαβατηρίων να απαγορεύσει στον Μπασάγα να ταξιδεύει, όπως και σε κάποιους από τους υπουργούς του αλλά και στον πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας Πληροφοριών του στρατού, τον Οσάμα Ζουίλι, βασικό σύμμαχο του Μπασάγα.
Η Κοινή Δύναμη Επιχειρήσεων, μια ισχυρή πολιτοφυλακή που στηρίζει τον Ντμπεϊμπά, ανακοίνωσε ότι αιχμαλώτισε πολλούς «δράστες» που συμμετείχαν στην αποτυχημένη προσπάθεια του Μπασάγα.
Αυτές οι πιο πρόσφατες συγκρούσεις ήταν άνευ προηγουμένου εύρους μετά την αποτυχία τον Ιούνιο του 2020 της εκστρατείας του στρατάρχη Χάφταρ να καταλάβει στρατιωτικά την πρωτεύουσα, στο απόγειο της εμφύλιας σύρραξης που ακολούθησε την πτώση του καθεστώτος του συνταγματάρχη Καντάφι.
Η σύγκρουση αυτή χαρακτηρίζεται από την αντιπαλότητα μεταξύ ανατολικής και δυτικής Λιβύης, από συγκρούσεις εξουσίας, από ξένες παρεμβάσεις και μάχες μεταξύ ένοπλων ομάδων.
«Χωρίς τέλος»
Η μεταβατική κυβέρνηση της Τρίπολης προέκυψε μέσω της διαδικασίας που διεξήχθη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, έχοντας ως βασική αποστολή τη διεξαγωγή εκλογών τον περασμένο Δεκέμβριο, οι οποίες όμως αναβλήθηκαν επ’ αόριστον.
Θεωρώντας ότι η θητεία του Ντμπεϊμπά εξέπνευσε, το κοινοβούλιο στην ανατολική Λιβύη διόρισε τον Φεβρουάριο τον Μπασάγα πρωθυπουργό. Ο Ντμπεϊμπά επιμένει ότι δεν θα παραδώσει την εξουσία παρά σε μια εκλεγμένη κυβέρνηση. Χθες Κυριακή ο ΟΗΕ ζήτησε και πάλι να υπάρξει διάλογος προκειμένου η Λιβύη να εξέλθει από το πολιτικό αδιέξοδο και κάλεσε να «αποφεύγεται η βία». Η κρίση όμως κάθε άλλο παρά βρίσκεται κοντά στην επίλυσή της, με μυριάδες πολιτοφυλακές να δρουν στη χώρα, αλλάζοντας συνεχώς πλευρά.
«Οι ένοπλες ομάδες που βρέθηκαν στην ίδια πλευρά των μαχών χθες στην Τρίπολη θα συγκρουστούν αύριο για τα εδάφη, τις θέσεις και τα χρήματα. Οι ομάδες που χθες στήριζαν τον Ντμπεϊμπά, αύριο θα τον αψηφούν. Πρόκειται για μια ιστορία χωρίς τέλος», έγραψε στο Twitter ο Βόλφραμ Λάχερ, ειδικός στη Λιβύη στο γερμανικό ινστιτούτο SWP.
