Εδώ και δύο μέρες περίπου κυκλοφορεί στο διαδίκτυο -παράγοντας αρκετό “θόρυβο”- η παρακάτω φωτογραφία από το τραγικό πούλμαν στο οποίο επέβαινε η ελληνική αποστολή στη Λιβύη. Η εικόνα είναι ένα καρέ από βίντεο και δείχνει το καμένο όχημα μέσα σε καπνούς. Θολή βέβαια, δεν διακρίνονται λεπτομέρειες, ενώ δεν υπάρχει κάποια μεθοδική ανάλυση του τι βλέπουμε. Κι όμως, στη σχετική συζήτηση διαπιστώνεται από αρκετούς ένα “διάτρητο πούλμαν” με σήμανση μάλιστα των “τρυπών”, οπότε υπονοείται τρομοκρατική ενέργεια. Κάτι που δημιουργεί αίσθηση και πολλούς να αναμεταδίδουν την υπόθεση, συνήθως μάλιστα ως «αδιαμφισβήτητο γεγονός».
Να καταθέσουμε λοιπόν μια παραδοχή. Από τέτοιας χαμηλής ευκρίνειας φωτογραφίες και χωρίς άλλο στοιχείο, τέτοια συμπεράσματα δεν βγαίνουν. Και δεν είναι καλό να διακινούνται γιατί πυροδοτούν συνωμοσιολογία. Μετά από αυτή την παραδοχή όμως, ας κάνουμε μαζί με τους αναγνώστες μας, μια άσκηση διερεύνησης της φωτογραφίας. Προσοχή: Όχι για να βγάλουμε κάποιο στιβαρό συμπέρασμα. Αυτό είπαμε δεν γίνεται. Αλλά για να δούμε αν μας υποδείξει (αλλά όχι αποδείξει), μια διαφορετική ερμηνεία από εκείνη που προκαλεί τη μεγαλύτερη διαδικτυακή εντύπωση.
Αναζητώντας κάποιο στοιχείο
Εμείς λοιπόν αρχίσαμε ψάχνοντας το μοντέλο του συγκεκριμένου οχήματος. Για να δούμε πως είναι αυτό σε κανονική κατάσταση και να το συγκρίνουμε με τη θολή φωτογραφία.
Έχουμε όμως εικόνα από Αφρική, οπότε το ψάξιμο μας ξεκίνησε διαδικτυακά σε εταιρίες που κατασκευάζουν πούλμαν εκεί, καθώς θεωρήσαμε πιο πιθανό να προέρχεται από την τοπική αγορά (που είναι πολύ μεγάλη). Βρήκαμε διάφορες εταιρίες, είδαμε τα μοντέλα τους, αναζητήσαμε φωτογραφίες από την ίδια γωνία λήψης (δύσκολο, καθώς συνήθως τα οχήματα εικονίζονται από μπροστά). Μας πήρε ώρες και όποιος έχει ασχοληθεί με το διαδικτυακό “ψαχτήρι”, ξέρει πως από ένα σημείο και μετά γίνεται λίγο και εμμονή.
Και τελικά μάλλον ανταμειφθήκαμε. Είδαμε ένα όχημα που μοιάζει πάρα πολύ με αυτό που βλέπουμε. Είναι αυτό; Δεν το ξέρουμε! Ξαναλέμε, εδώ κάνουμε μια άσκηση για να δείξουμε πως μπορείς να ανελκύσεις περισσότερη πληροφορία, που όμως παραμένει προς έλεγχο. Αλλά σαφώς είναι κάτι καλύτερο από μια “πρόχειρη και εν θερμώ εντύπωση”.
Ποιο είναι το μοντέλο του πούλμαν; Το Yutong F7. Η Yutong είναι κινεζική εταιρεία και από τις μεγαλύτερες στον κόσμο σε όγκο πωλήσεων λεωφορείων και πούλμαν. Με εξαγωγές, αλλά και παραγωγή (εκτός Κίνας) σε Γαλλία, Βρετανία, Αυστραλία, Ρωσία, αλλά και Σαουδική Αραβία και Νότια Αφρική. Εταιρίες σαν και αυτή βέβαια έχουν μεγάλη γκάμα προϊόντων, σε πολλές παραλλαγές και εκδόσεις, και με διαφορετικούς κωδικούς ανά περιοχή.
Το F7 πάντως νοτιοαφρικανικής παραγωγής, είναι ένα 7μετρο μικρό πούλμαν, έως 27 θέσεων, 8,5 τόνων μικτού βάρους. Είναι νέα σχετικά σχεδίαση, πωλείται σε αρκετές χώρες, παράγεται όπως είπαμε και εντός αφρικανικής ηπείρου, άρα ταιριάζει με την υπόθεση μας. Και κυρίως έχει πολύ μεγάλη ομοιότητα με την αρχική εικόνα. Προσέξτε την δεύτερη καμπύλη που κάνει η οροφή στο πίσω μέρος, που είναι ταυτόσημη και στις δύο φωτό, όπως και όλα τα άλλα στοιχεία, θέσης και μεγέθους φώτων, πινακίδας, έκτασης του παρμπρίζ, αναλογιών μεταξύ τους, διαχωρισμού πλαισίων κ.λπ.
Πάμε τώρα να ελέγξουμε την εικόνα του F7 σε σχέση με εκείνη που υποτίθεται πως φανερώνει «τρύπες από έκρηξη». Τις δύο φωτό τις φέραμε στην ίδια κλίση για να είναι πιο εύκολη η σύγκριση.
- Αρχικά η νούμερο 1 τρύπα, στο πάνω μέρος. Είναι φανερό πως μάλλον είναι η κάμερα της όπισθεν, που τοποθετείται στο κέντρο ακριβώς του πίσω πλαισίου, στο άνω μέρος. Πολλά άλλωστε πούλμαν και σύγχρονα λεωφορεία έχουν την ίδια συσκευή σε αυτό το σημείο.
- Πάμε στο νούμερο 2 κάτω δεξιά. Εκεί το Yutong έχει ένα τυπικό αντανακλαστικό στρογγυλό φως, πάλι στο ίδιο σημείο. Στην εικόνα βέβαια την καθαρή, βλέπουμε πως υπάρχει διπλό ανακλαστικό, αλλά είπαμε, τα οχήματα αυτά κυκλοφορούν με μικροπαραλλαγές. Σε άλλες φωτό από τον τόπο της καταστροφής. που βρήκαμε σε λιβυκά ΜΜΕ, διακρίνεται πως αυτό που στην Ελλάδα αποκαλείται «τρύπα από έκρηξη», είναι στρόγγυλη και πάλι ακριβώς εκεί που το κινεζικό πούλμαν έχει ανακλαστικά.
- Περνάμε στην ύποπτη τρύπα νούμερο 3. Το Yutong F7 εκεί έχει το λογότυπο του μοντέλου, που στη θολή φωτογραφία του καμένου, φαίνεται μια σκιά. Μήπως λοιπόν είναι το λογότυπο, μεταλλικό ή πλαστικό, που έχει λιώσει από την πυρκαγιά; Ίσως βλέπουμε την υποδοχή στερέωσης του;
- Τρύπα νούμερο 4. Εδώ, επιτέλους, δεν μπορούμε να βρούμε ομοιότητα. Διαφαίνεται όμως μια μάλλον στογγυλή οπή που δύσκολα θα προέρχεται από θραύσμα έκρηξης. Αμφίσημη η εικόνα, αλλά κατά τη δική μας εκτίμηση δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί «έκρηξη-διάτρηση».
Να συνοψίσουμε εδώ: Δεν αποδείξαμε τίποτα. Απολύτως τίποτα. Αλλά βλέπουμε πως η συζήτηση έως και βεβαιότητα περί “διάτρητου” πούλμαν, μπορεί να αμφισβητηθεί πειστικά, με κάποια διαδικτυακή αναζήτηση και βέβαια χωρίς διάθεση καταστροφολογίας. Kαι καλούμε τους αναγνώστες μας να κάνουν τη δική τους ερασιτεχνική διερεύνηση και να βρουν περισσότερες ή και τελείως διαφορετικές ενδείξεις, ώστε να εξελιχθεί ο διάλογος. Μπορεί να κάνουμε εμείς λάθος σε ότι βρήκαμε.
Τι έγινε στο τροχαίο δυστύχημα στη Λιβύη που κόστισε τη ζωή σε 5 Έλληνες
Όμως τι συνέβη στη Λιβύη; Έχουμε γράψει σχετικά από τις πληροφορίες που συλλέξαμε (στο παραπάνω άρθρο), μα σίγουρα θέλουμε περισσότερες λεπτομέρειες, που ζητάμε να δωθούν στη δημοσιότητα από επίσημη πηγή.
Για να προλάβουμε και την κριτική. Δεν επιχειρούμε με την άσκηση που παραθέτουμε, κάποιο «ξέπλυμα» των όποιων ευθυνών οργάνωσης. Γιατί είναι εκτίμηση μας πως υπάρχουν τέτοιες, δια του αποτελέσματος. Καθώς δεν μπορεί η απώλεια 5 Ελλήνων σε δύσκολη αποστολή σε μια ξένη χώρα, όπως η Λιβύη, να καταχωρηθεί απλά στην «κακιά την ώρα». Και το τυχαίο υπάρχει, και το ατύχημα μπορεί να συμβεί, και το απρόσμενο να καραδοκεί. Αλλά πρέπει να αποδειχθεί πως η προετοιμασία ενός τέτοιου εγχειρήματος έγινε με την μεγίστη -δυνατή πάντα- πρόβλεψη, με τη διασφάλιση πολλών παραμέτρων και το συνυπολογισμό και του αναπάντεχου. Αν αυτά έχουν γίνει, τότε και μόνο τότε, το τραγικό μπορεί να αποδοθεί στο μοιραίο.
Από αυτό το σημείο όμως, μέχρι την ταχεία αναζήτηση ακραίων ερμηνειών περί «τζιχαντιστών», «τουρκικής ΜΙΤ σε τζιπ», «δολοφονία Ελλήνων με θυσία ολόκληρης οικογένειας Λιβύων», υπάρχει μεγάλη απόσταση. Και το ίδιο και η βιασύνη υποδείξεως ενόχων. Το βασικό είναι να διατηρούμε καθαρή εικόνα των όσων ξέρουμε και καθαρότερη των όσων δεν ξέρουμε. Και με βάση αυτά να απαιτήσουμε τη διερεύνηση, τις πειστικές απαντήσεις, αλλά και την ανάληψη ευθύνης αν και όση διαπιστωθεί. Για να είναι το όποιο συμπέρασμα συμπαγές και όχι “διάτρητο”.