(μέρος δεύτερο)
Συνεχίζοντας την ανάλυση της εφημερίδας “Στρατιωτικός και Βιομηχανικός Ταχυδρόμος” (ΒΠΚ) της Ρωσία για τα διδάγματα που εξήγαγαν οι Ρώσοι από τις συγκρούσεις στη Συρία, βλέπουμε μια στροφή στις επιλογές της σύγχρονης τεχνολογίας.
Το ένατο δίδαγμα είχε να κάνει με τα Μη-Επανδρωμένα Αεροσκάφη (Μ.Ε.Α.) που όλες οι πλευρές χρησιμοποίησαν εκτεταμένα. Οι Ρώσοι και Σύροι έκαναν χρήση ΜΕΑ για αναγνώριση και έλεγχο, ενώ ο εχθρός έδειξε προτίμηση σε ΜΕΑ ένοπλης επίθεσης. Τουρκικά ΜΕΑ χτύπησαν σε πολλές περιπτώσεις καταστρέφοντας στόχους υψηλής προστασίας (άρματα μάχης) και προστατευμένες θέσεις διοίκησης και υποστήριξης. Στην Humaymim οι Ρώσοι αναγκάστηκαν να οργανώσουν ένα αποτελεσματικό δίκτυο για να καταρρίπτουν τα εχθρικά ΜΕΑ. Χωρίς αμφιβολία τα ΜΕΑ είναι συστατικό του σύγχρονου πεδίου μάχης και πρέπει να σχεδιαστούν νέα συστήματα για χρήση από φίλους και αντιμετώπισης συστημάτων του εχθρού.
To Orion, το ρωσικό μη-επανδρωμένο αεροσκάφος στις επιχειρήσεις στη Συρία
Το δέκατο δίδαγμα έχει να κάνει με τη στρατηγική. Κατά τη διάρκεια του πολέμου οι στρατιωτικές δυνάμεις της Συρίας έχασαν σημαντική ισχύ. Πολλές μονάδες διαλύθηκαν, λιποτάκτησαν ή ενώθηκαν με αντάρτες. Άλλες μονάδες συγκροτήθηκαν γύρω από πυρήνες μονάδων ή πολεμάρχων με προσωπική ακτινοβολία. Προς το τέλος του πολέμου, λίγοι ήταν οι πυρήνες των μονάδων που εμφάνιζαν τη μεγαλύτερη συνοχή και αποδοτικότητα. Σε αυτές τις μονάδες ανατίθεντο οι αποστολές μάχης σε εμπόλεμες ζώνες αφήνοντας τη φύλαξη πιο ήσυχων και ασφαλών περιοχών σε λιγότερο αξιόμαχα τμήματα. Ως αποτέλεσμα, ο εχθρός είχε την ευκαιρία να επιχειρήσει σε “μαλακά” σημεία της Συρίας και να καταλάβει με ευκολία πολλές περιοχές, ακόμα και πόλεις. Η Παλμύρα χάθηκε με αυτόν τον τρόπο. Οι ρωσικές δυνάμεις κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια να ανακτήσουν αυτές τις περιοχές. Το δίδαγμα είναι πως είναι σημαντικό να διαθέτεις μια ικανού επιπέδου δύναμη εδαφικής άμυνας.
Su-57 vs F-22/F-35 πάνω από τη Συρία. Μήπως η ικανότητα Stealth δεν είναι το μόνο πλεονέκτημα;
Η διαχείριση του προσωπικού, όπως φαίνεται και πιο πάνω, είναι μεγάλο κεφάλαιο του πολέμου. Το ενδέκατο δίδαγμα εξάγεται από την ικανότητα να κινητοποιήσεις μια ευάριθμη και ικανή εφεδρεία για να ενισχύσεις πρόσκαιρα τις δυνάμεις του στρατού. Η επιλογή των καταλλήλων ανθρώπων για να γίνουν καλοί μαχητές είναι σημαντικός παράγοντας ισχύος ενός στρατού.
Το δωδέκατο δίδαγμα έχει να κάνει με το υλικό. Η διάλυση του Συριακού Στρατού στις πρώτες φάσεις του πολέμου και η λεηλασία των αποθηκών του άφησαν τον Στρατό χωρίς μέσα να διεξάγει την αποστολή του. Περιορισμένες επιχειρήσεις και ελάχιστη κινητικότητα έφεραν τον κυβερνητικό στρατό σε κατάσταση εξίσωσης με τους αντάρτες. Μόνον όταν ενεπλάκησαν οι Ρώσοι διοχετεύτηκε σύγχρονο και άφθονο υλικό για τη συγκρότηση μάχιμων τμημάτων κάνοντας την ανάληψη επιχειρήσεων δυνατή και πάλι.
Το δέκατο τρίτο δίδαγμα είναι το ίδιο αλλά για τους Ρώσους: Για περιπτώσεις σαν αυτές, πρέπει να συντηρεί πολεμικό υλικό σε καλή κατάσταση. Τα σύγχρονα όπλα είναι καλά αλλά θα καταναλωθούν ή θα καταστραφούν κατά την κλιμάκωση των επιχειρήσεων. Τότε θα χρειαστούν νέα όπλα σε ποσότητα που η βιομηχανία απλά δεν θα έχει το χρόνο να παράξει. Συντηρώντας παλιά συστήματα σε εφεδρεία και λειτουργικά για άμεση χρήση κάνει δυνατή την παροχή τους σε αριθμούς για την ανάληψη επιχειρήσεων.
Το δέκατο τέταρτο δίδαγμα έχει να κάνει με τα αναλώσιμα και πυρομαχικά. Ο πόλεμος στη Συρία τράβηξε πολύ σε διάρκεια και τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών έχουν καταναλωθεί. Η συντήρηση αποθεμάτων πυρομαχικών για χρήση ή χορήγηση είναι κρίσιμη για το μέλλον.
Τέλος, το δέκατο πέμπτο δίδαγμα είναι θέμα τακτικής. Η κύκλωση του αντιπάλου ήταν σχεδόν αυτοσκοπός στις περισσότερες επιχειρήσεις αλλά συνήθως προσλαμβάνετο ως κύκλωση για να τον αναγκάσει να εγκαταλείψει τον αγώνα χωρίς μάχη. Η κύκλωση είχε σκοπό τον εκφοβισμό και ο αντίπαλος εγκατέλειπε για να συνεχίσει τον πόλεμο κάπου αλλού. Αυτό υπαγορευόταν από τις συνθήκες που περιγράφηκαν. Οι Συριακές δυνάμεις δεν είχαν τους άνδρες, τα μέσα, τα πυρομαχικά και την εκπαίδευση για σκληρές μάχες εκκαθάρισης των κυκλωμένων θυλάκων. Η στρατηγική κύκλωση και υποχώρηση του αντιπάλου βόλευε και τις δύο πλευρές αλλά παρέτεινε τον πόλεμο σχεδόν αενάως. Σκοπός των Ρώσων ήταν να ενσταλάξουν την πίστη στη νίκη επαναφέροντας την τακτική της κύκλωσης ως μέσο εξουδετέρωσης του εχθρού.
Συνεχίζοντας, το δέκατο έκτο δίδαγμα του πολέμου ήταν πως το άρμα μάχης παραμένει ο κυρίαρχος της μάχης στη σύγχρονη εποχή. Σε όλες τις μάχες που δόθηκαν, σε όλα τα μέτωπα στη Συρία, το άρμα μάχης ήταν ο καθοριστικός παράγοντας νίκης στο έδαφος εξασφαλίζοντας την υπεροχή σε κάθε αναμέτρηση ακόμα και υπό την πλήρη αεροπορική κυριαρχία του αντιπάλου. Τα αναβαθμισμένα άρματα Τ-90 και Τ-72Β3 αποδείχθηκαν ανθεκτικά σε κάθε τύπο αντιαρματικού όπλου, ακόμα και εναντίον αμερικανικών πυραύλων TOW-2.
To δέκατο έβδομο δίδαγμα αφορά τη ναυτική ισχύ. Το Συριακό ναυτικό ήταν απόν στις συγκρούσεις, μην έχοντας τα κατάλληλα όπλα για να πλήξει στόχους στην ενδοχώρα. Αντίθετα, το ρωσικό ναυτικό ξεπέρασε εαυτόν κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις. Απέκλεισε και προστάτεψε τις ακτές, παρέδωσε μεγάλες ποσότητες όπλων, μέσων, καυσίμων και υλικού υποστηρίζοντας τις προσπάθειες του Συριακού Στρατού και της αεροπορίας. Τα πολεμικά πλοία εκτόξευσαν σχεδόν 100 πυραύλους Kalibr καταστρέφοντας στόχους σημείου, κτίρια στρατωνισμού, οχυρά από ενισχυμένο σκυρόδεμα, αποθήκες και χώρους συντήρησης του εχθρού. Η συμβολή του όμως ήταν γενικά μέτρια δεδομένου ότι η αεροπορία κατέστρεψε εκατό φορές περισσότερους στόχους.
Ειδικά η εμπλοκή του αεροπλανοφόρου “Ναύαρχος Κουζνέτσωβ” υπήρξε σημαντική, καθώς το πλοίο παρείχε αεροπορική υποστήριξη σε μια κρίσιμη φάση. Τα αεροσκάφη του έκαναν 420 εξόδους, τις 120 νυχτερινές, καταστρέφοντας σχεδόν 400 στόχους, 4 φορές περισσότερους από τους πυραύλους του ναυτικού. Ωστόσο, τα 2/3 των εξόδων αυτών έγιναν από βάσεις ξηράς. 2 από τα 14 αεροσκάφη του χάθηκαν σε ατυχήματα λόγω τεχνικών προβλημάτων και έλλειψης πείρας των χειριστών.
Δεν είναι δυνατόν, λοιπόν, να καλυφθούν όλες οι αποστολές ναυτικής υποστήριξης μόνο με πυραύλους. Οι πύραυλοι μπορούν να καταφέρουν χτυπήματα κατά προεπιλεγμένων στόχων αλλά υπάρχουν όρια. Η παρουσία της ναυτικής αεροπορίας είναι καθοριστική για να καταβληθεί η εχθρική παρουσία και για αυτόν τον λόγο η ύπαρξη ενός αεροπλανοφόρου είναι απαραίτητη, όταν οι επιχειρήσεις είναι μακρυά από τα σύνορα. Αν δεν υπήρχε η βοήθεια της αεροπορικής βάσης στο έδαφος της Συρίας, η Ρωσία δεν θα μπορούσε να βοηθήσει στις μάχες.
Το δέκατο όγδοο δίδαγμα είναι συνέχεια του προηγουμένου. Κανένα πολεμικό πλοίο δεν μπορεί να αντικαταστήσει το αεροπλανοφόρο. Όσα πλοία κι αν συγκεντρώσει, καμία ναυτική δύναμη δεν θα έχει την ισχύ του αεροπλανοφόρου. Για αυτό ένα νέο αεροπλανοφόρο είναι απολύτως απαραίτητο αν η Ρωσία θέλει να υπερασπίσει τα υπερπόντια συμφέροντά της ή να προβάλει ισχύ.
Το δέκατο ένατο δίδαγμα είναι πως πέρα από το αεροπλανοφόρο, η Ρωσία πρέπει να έχει και καλά εκπαιδευμένους πιλότους και τεχνικούς. Η απώλεια αεροσκαφών λόγω κακής προετοιμασίας ή έλλειψης εκπαίδευσης είναι απαράδεκτη από την άποψη απώλειας ισχύος.
Το εικοστό δίδαγμα είναι ο ρόλος του ναυτικού γενικότερα. Η μεγαλύτερη συμβολή του ρωσικού ναυτικού στη Συρία ήταν η έγκαιρη και σε ποσότητα μεταφορά εφοδίων για την οργάνωση και συνέχιση του αγώνα. Ο Στρατός και η αεροπορία δεν θα μπορούσαν να δράσουν χωρίς αυτά. Όμως τα μέσα του πολεμικού ναυτικού δεν επαρκούσαν με αποτέλεσμα να ναυλωθούν ιδιωτικά μεταγωγικά. Το δίδαγμα είναι πως για να μπορεί το ναυτικό να υποστηρίξει στο μέλλον επιχειρήσεις μακρυά από τις βάσεις του, θα πρέπει να μπορεί να κινητοποιήσει ένα εφεδρικό στόλο από το εμπορικό ναυτικό για να αυξήσει άμεσα τις παραδόσεις εφοδίων.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τις αερομεταφορές. Καθώς τα μέσα της κρατικής Aeroflot ή της S7 και άλλων εταιριών που έχει πρόσβαση η Ρωσία δεν είναι ικανοποιητικά για να υποστηρίξουν τη σταθερή και έγκαιρη άφιξη εφοδίων από αέρος στην βάση Humaymim θα πρέπει η Ρωσία να διαθέτει μια εφεδρική κρατική αεροπορική εταιρία για να έχει πρόσβαση σε περίοδο επιχειρήσεων. Ας είναι αυτό το εικοστό πρώτο δίδαγμα.
Ο πόλεμος στη Συρία υπήρξε ένα μεγάλο “σχολείο” και προσέφερε πολλά και χρήσιμα μαθήματα στη Ρωσία. Εϊναι απαραίτητο τα μαθήματα αυτά τώρα να αφομοιωθούν και να μετουσιωθούν σε αλλαγές στη νοοτροπία και πρακτικές των επιχειρήσεων. Το ιστορικό παράδειγμα του ρωσο-ιαπωνικού πολέμου που ο τσαρικός στρατός αγνόησε τα διδάγματα του παρελθόντος και αιφνιδιάστηκε από την πρόοδο των επιχειρήσεων και της τεχνολογίας με τα γνωστά αποτελέσματα δεν πρέπει να επαναληφθεί.