Του Αντιστρατήγου ε.α. Δημητρίου Κυριάκου, επίτιμου Διευθυντή ΔΙΤ/ΓΕΣ
Οι Ουκρανοί, ας μην γελιόμαστε, χρειάζονται εκατοντάδες άρματα για να σταματήσουν τη ρωσική πλημμυρίδα, όταν θα αυτή θα εκδηλωθεί. Πιθανός χρόνος εκδήλωσης επίθεσης μεγάλης κλίμακας, το τέλος της Άνοιξης, όταν θα υποχωρήσει το φαινόμενο της λάσπης («ρασπουτίτσα») στις απέραντες πεδιάδες του Ουκρανίας. Μέχρι τότε – οριακά – απομένουν 2-3 μήνες για να προετοιμαστούν.
Το ΝΑΤΟ υποσχέθηκε να παραχωρήσει άρματα τρίτης τεχνολογικής γενιάς (με πυροβόλο 120 χιλ.) στους Ουκρανούς. Οι προσφορές μόλις ξεπερνούν τα 100 άρματα, αλλά προφανώς δεν φτάνουν. Συγκεκριμένα οι ΗΠΑ προσφέρουν 31 άρματα Μ1, η Βρετανία προσφέρει 14 Challenger II, η Γερμανία 14 Leo 2A6, η Πολωνία 14 Leo 2, η Πορτογαλία 3 Leo 2A6, η Νορβηγία 8 2A4, o Καναδάς 4 2A4, η Φινλανδία αδιευκρίνιστο αριθμό και η Ισπανία 4 έως 6 2A4. Με αυτά συγκροτούνται 3 επιλαρχίες των 31 αρμάτων η κάθε μία, σύμφωνα με το παλιό σοβιετικό δόγμα συγκρότησης που ακολουθεί και η Ουκρανία. Γι’ αυτό και οι Αμερικανοί παραχωρούν 31 άρματα, αν και άλλοι τρεις (Γερμανοί, Βρετανοί και Πολωνοί) παραχωρούν από μια δικιά τους Ίλη.
Όλοι έχουν “τρελαθεί” με τα Leopard, ελληνική ευκαιρία άμυνας και ανάπτυξης
Στις 7 Φεβρουαρίου 2023, οι υπουργοί άμυνας της Γερμανίας, Δανίας και Ολλανδίας, ανακοίνωσαν την από κοινού παραχώρηση τουλάχιστον 100 αρμάτων Leo 1A5 που θα συνοδεύονται από λογιστική υπoστήριξη και εκπαίδευση. Τα άρματα θα υποστούν βιομηχανική αξιοποίηση και θα προέρχονται από αποθέματα που τηρούν οι βιομηχανίες. Ανακοινώθηκε επίσης ότι η πρωτοβουλία είναι ανοικτή σε συμμετοχή και άλλων χωρών και μάλιστα αναφέρθηκε ότι το Βέλγιο έχει ήδη επιδείξει ενδιαφέρον. Ο ανώτατος αριθμός αρμάτων που θα μπορούσε να παραχωρηθεί ανέρχεται σε 178 Leo 1A5.
Η Προέλευση των Leo 1A5
H γερμανική Rheinmetall διατηρεί αποθηκευμένα 88 άρματα. Για την ακρίβεια τα διατηρεί η θυγατρική και μέλος του ομίλου, Rheinmetall Italia (πρώην Oerlikon Contraves). Τα άρματα είναι όσα απέμειναν από τα 200 Leo 1A5 που διατηρούσε κάποτε ενεργά ο Ιταλικός Στρατός. Τη δεκαετία του ’70, η Ιταλία, προμηθεύτηκε 920 Leo 1A1 και Α2. Απ’ αυτά τα 200 παρήχθησαν στη Γερμανία ενώ τα υπόλοιπα 720 κατασκευάστηκαν στην Ιταλία από την Oto Melara. Για πρώτη και μοναδική φορά, κινητήρες και κιβώτια μετάδοσης αρμάτων Leo 1 κατασκευάστηκαν, εξ’ ολοκλήρου, εκτός Γερμανίας. Oι κινητήρες από την Ιταλική FIAT, και τα κιβώτια από τη Lancia. Αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του ’90, ο Ιταλικός στρατός προμηθεύτηκε, από τη Γερμανία, 200 πύργους αρμάτων Leo 1 A5 και αντικατέστησε τους παλαιότερους, εκσυγχρονίζοντας έτσι ισάριθμα οχήματα.
Η γερμανική FFG (Flensburger Fahrzeugbau Gesellschaft) διατηρεί επίσης σε αποθήκευση 99 Leo 1A5. Η εταιρεία ειδικεύεται στην εργοστασιακή συντήρηση και στις διασκευές αρμάτων (σε μηχανικού κ.λπ.) και τεθωρακισμένων οχημάτων, ενώ συνεργάζεται στενά με την KMW, τη κατασκευάστρια των Leo 1 και 2.
Tα συγκεκριμένα άρματα που θα δώσει προέρχονται από τη Δανία. Στο παρελθόν, ο στρατός της διέθετε 230 Leo 1A5, τα οποία απέκτησε ως 1A3, σε 2 δόσεις. Τα πρώτα 120 τα αγόρασε καινούργια, στα τέλη της δεκαετίας του 70, ενώ άλλα 110, τα απέκτησε μεταχειρισμένα από τα αποθέματα του Γερμανικού στρατού, στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Στη συνέχεια, εκσυγχρόνισε το σύνολο στην έκδοση Leo 1A5.
Τα άρματα της Δανίας έχουν ένα μοναδικό χαρακτηριστικό. Διαθέτουν πύργο από συγκολλημένες πλάκες (welded turret) πανομοιότυπο με αυτόν των Leo 1GR. Όλα τα υπόλοιπα, ανά των κόσμο, 1A5 διαθέτουν χυτό πύργο (cast turret), ίδιο με αυτόν των Ελληνικών Leo 1A5. Η FFG απέκτησε πολλά απ’ αυτά τα άρματα μάχης καθώς και άρματα της ίδιας “οικογενείας”, π.χ. περισυλλογής, όταν τα απέσυραν οι Δανοί. Στα τέλη του 2014, 100 προσφέρθηκαν, μέσω της ΚΜW, στην Ελλάδα, στην «αστεία» τιμή των 10 εκατ. ευρώ συνολικά. Δυστυχώς, το 2015, ο τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Ναύαρχος Αποστολάκης, ήταν κατηγορηματικά αρνητικός. Ακόμη και για ανταλλακτικά να αγοράζονταν, συνέφερε…
Η εργοστασιακή αξιοποίηση
Σύμφωνα με τις επίσημες ενημερώσεις αλλά και τις δηλώσεις στα ΜΜΕ, τα άρματα θα δεχθούν εργοστασιακή αξιοποίηση, η οποία είναι δυνατόν να φθάσει μέχρι και τη πλήρη ανακατασκευή τους, για να καταστούν πλήρως επιχειρησιακά. Γι’ αυτό και η Rheinmetall αναφέρει ένα ενδεικτικό κόστος 100 εκατ. ευρώ για την αξιοποίηση 88. Από πλευράς ρυθμών παράδοσης, τα «πράγματα» είναι δύσκολα. Αναφέρεται ότι μέχρι το καλοκαίρι του 2023, πρόκειται να παραδοθούν 25 μονάδες, ενώ μέχρι το τέλος του έτους ίσως 80 – 90 άρματα. Συνεπώς. τέτοια εποχή του χρόνου, το 2024, θα έχουν παραδοθεί μόνο τα μισά! Υπόψη ότι στην εργοστασιακή συντήρηση – αποκατάσταση θα εμπλακούν η Rheinmetall, η KMW και η FFG. Όμως οι γερμανικές βιομηχανικές δυνατότητες είναι περιορισμένες και χρειάζονται χρόνια για να ανέβουν οι ρυθμοί.
Οι τυχόν αναβαθμίσεις
Κάποιοι πιστεύουν ότι τα άρματα αυτά στέλνονται για να καλύψουν τα προσχήματα της υποτιθέμενης νατοϊκής βοήθειας προς την Ουκρανία, οπότε πρόκειται να «πεθάνουν» γρήγορα. Η άποψη του γράφοντος είναι ότι οι Νατοϊκοί θα κάνουν ότι μπορούν για να «μακροημερεύσει» η σύγκρουση την στην Ουκρανία, η οποία συνιστά ακατάσχετη αιμορραγία για τη Ρωσία.
Στο πλαίσιο αυτό είναι πιθανόν να δούμε και αναβαθμίσεις του Leo 1 A5. Η πρώτη και βασικότερη είναι η αντικατάσταση του θερμικού περισκοπίου 1ης γενιάς (WBG–X) με αντίστοιχο 3ης γενιάς. Μια ακόμη αναβάθμιση που είναι αρκετά πιθανό να εξεταστεί, είναι η επαύξηση της παθητικής προστασίας. Εδώ υπάρχει έτοιμη λύση, το πακέτο πρόσθετης θωράκισης της τότε γερμανικής IBD (νυν Ελληνικής EODH) που υιοθετήθηκε τη δεκαετία του ’90 από τους Καναδούς και μ’ αυτήν στάλθηκαν τα δικά τους Leo 1A5 στο Αφγανιστάν.
Τέλος μια βαθύτερη και σοβαρότερη αναβάθμιση είναι η αντικατάσταση του συστήματος υδραυλικής περιστροφής του πύργου με αντίστοιχο ηλεκτρικής περιστροφής. Στο παρελθόν τέτοια λύση είχαν υιοθετήσει οι Νορβηγοί για τα δικά τους Leo 1 A5, πριν τα αντικαταστήσουν με 2A4. Αντίστοιχη και πλέον σύγχρονη λύση έχει ήδη αναπτύξει η KMW και τη προτείνει στη Βραζιλία που διατηρεί 225 Leo 1A5. Η Βραζιλία και η Ελλάδα είναι ηοιμόνες χώρες που διαθέτουν σήμερα σε υπηρεσία 1A5.
Συνεπώς όλες οι παραπάνω αναβαθμίσεις ενδιαφέρουν σοβαρότατα και την Ελλάδα, η οποία διατηρεί τον μεγαλύτερο στόλο Leo 1A5 παγκοσμίως (!) και που θα τον κρατήσει για αρκετές δεκαετίες, αφού το κόστος αντικατάστασής του είναι μυθικό.
Η Γερμανία θα προσφέρει στο Κίεβο και 88 παλαιότερα Leopard 1
Πυρομαχικά 105 χιλιοστών
Η τελευταία γραμμή που λειτουργούσε στην Ευρώπη και παρήγαγε μαζικά πυρομαχικά 105 χιλιοστών για τα πυροβόλα των Leo 1, είναι αυτή των ΕΑΣ (Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα). Τα ΕΑΣ παρήγαγαν μέχρι και το 2008, περί τις 17.000 διατρητικά βλήματα 105 χιλ., 3ης γενιάς, τύπου Μ426 (γερμανική κωδικοποίηση DM 63) με εγχώρια προστιθέμενη αξία της τάξης του 37%. Το συνολικό κόστος της ελληνικής προμήθειας ξεπέρασε τα 30 εκατ. ευρώ. Το M426 είναι το πλέον σύγχρονο διατρητικό 105 χιλ. στα ευρωπαϊκά οπλοστάσια (συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας) και αποδεδειγμένα διατρύει τον θώρακα των Leo 2A4. Όμως, ήδη οι Ισραηλινοί έχουν αναπτύξει την επόμενη γενιά (4η) διατρητικών τα M428 (Sword) τα οποία μας «περιμένουν».
Ελληνική βιομηχανική συμμετοχή
Από τα παραπάνω φαίνεται πως τώρα που οι Νατοϊκοί και ιδιαίτερα οι Γερμανοί «ζορίζονται», τώρα μας έχουν ανάγκη. Η αντικατάσταση των ξεπερασμένων BMP-1 με εργοστασιακά αξιοποιημένα Marder συνιστά εξαιρετικό παράδειγμα συνεργασίας και μιας «win –win» λύσης. Πυρομαχικά 105 χιλ., πρόσθετες θωρακίσεις (add on armour), πέδιλα, πέλματα, αναγόμωση εδαφικών τροχών, καλωδιώσεις κ.λπ. κατασκευάζονται στην Ελλάδα και θα μπορούσαμε να τα προσφέρουμε στη μεγάλη ζήτηση. Πάλι θα περάσουν τα “τραίνα” χωρίς να σταματήσουν;
