Πολλά προγράμματα μαχητικών “νέας γενιάς” βρίσκονται σε ανάπτυξη αυτή τη στιγμή σε όλο τον κόσμο. Εκτός, όμως, από το επιστημονικό και τεχνολογικό του επιτεύγματος, ποιά είναι η πρακτική αξία ενός μαχητικού 5ης ή 6ης Γενιάς, αν όχι η ικανότητά του να μάχεται άλλα αεροσκάφη και να καταστρέφει στόχους στο έδαφος ή στη θάλασσα με μεγάλη αποτελεσματικότητα;
Ο αμυντικός αναλυτής Kyle Mizokami πιστεύει πως το 6ης Γενιάς μαχητικό θα ενσωματώνει σημαντικές βελτιώσεις σε σύγκριση με τα σημερινά μαχητικά αεροσκάφη και ότι καταστήσει τις αεροπορικές δυνάμεις πιο φονικές και πιο αποτελεσματικές από ποτέ άλλοτε.
Στις βελτιώσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνονται Τεχνητή Νοημοσύνη, χρήση/κατεύθυνση drones, όπλα λέιζερ και εξαιρετικά αυξημένη ακτίνα δράσης.
Drones και επαυξημένη ακτίνα
Στην εποχή μας η τεχνολογία των Μη-Επανδρωμένων Πλατφορμών (Drones) έχει ήδη απλώσει τα φτερά της αλλά με την έλευση πλέον των μαχητικών 6ης Γενιάς τα Drones θα αποτελούν ένα συστατικό κομμάτι της επιχειρησιακής τους δράσης και λειτουργίας. Φιλικά Drones θα δρουν κοντά και σε συναυλία με το επανδρωμένο μαχητικό εκτελώντας μια ποικιλία από καθήκοντα και κατευθυνόμενα από αυτό, επεκτείνοντας το εύρος πληροφοριών του, επικοινωνίας του και -γιατί όχι- ενεργειών του, εκπέμποντας κύματα ηλεκτρονικών παρεμβολών, “τυφλώνοντας” ή καταστρέφοντας εχθρικά ραντάρ και μονάδες πυρός αεράμυνας ή ακόμα και παρουσιάζοντας ψευδοστόχους απεικονίζοντας το ίδιο το μαχητικό 6ης Γενιάς στα ραντάρ του εχθρού.
Στο όραμα του Mizokami τα Drones θα μπορούσαν να αποτελέσουν την πρώτη γραμμή προστασίας του μαχητικού, φέροντας όπλα αέρος-αέρος και “υποδεχόμενα” εχθρικά αεροσκάφη αναχαίτισης ή δρώντας ως ενισχύσεις για το μαχητικό και πλαγιοκοπώντας την εχθρική δύναμη αφού είχε εμπλακεί. Θα μπορούσαν ακόμα να δράσουν ως αποθήκες οπλισμού, μεταφέροντας επιπλέον πυραύλους και βόμβες για να πλήξουν τον εχθρικό στόχο με την καθοδήγηση του μαχητικού.
Η USAF αποκαλύπτει νέες πληροφορίες για το πρόγραμμα αεροπορικής υπεροχής επόμενης γενιάς
Οικονομικά, τα φθηνότερα Drones μπορούν να συμπληρώσουν τους αριθμούς σε εναέριες πλατφόρμες καθώς το κόστος των νέων επανδρωμένων μαχητικών αεροσκαφών εκτινάσσεται στα ουράνια. Φυσικά, τα πιο “αναλώσιμα” Drones θα επιτρέψουν στους πιλότους να εισέρχονται σε περιοχές υψηλού κινδύνου για αποστολές που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα πραγματοποιούνταν και σώζοντας πολύτιμες ζωές και πολύτιμα αεροσκάφη.
Κάθε γενιά αεροσκαφών προσπαθεί να ξεπεράσει την προηγούμενη σε ακτίνα δράσης. Η 6η Γενιά δεν είναι εξαίρεση. Αυτή τη στιγμή τα περισσότερα μαχητικά 5ης Γενιάς στις ΗΠΑ, στην Ασία και στη Δυτική Ευρώπη είναι αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων με μέση ακτίνα περί τα 670 ναυτικά μίλια.
Καθώς οι εντάσσεις ανεβαίνουν στην Κινεζική θάλασσα αλλά και στον Αρκτικό ωκεανό, η ακτίνα δράσης των αεροσκαφών είναι ένας τομέα κεφαλαιώδους σημασίας. Σε ένα πιθανό μελλοντικό πεδίο μάχης τα νέα μαχητικά 6ης Γενιάς θα πρέπει να καλύψουν μεγάλες εκτάσεις πάνω από τον Ειρηνικό, την Ανατολική Ευρώπη ή τη Ρωσία.
Η κατάσταση περιπλέκεται περισσότερο με την πλειάδα αντιαεροπορικών πυραύλων μεγάλης ακτίνας που παρατάσσουν πολλές χώρες και αναμένεται να στοχοποιήσουν τα βραδυκίνητα αεροσκάφη εναερίου ανεφοδιασμού και αναγνώρισης περιορίζοντας έτσι τις δυνατότητες των αεροσκαφών του ΝΑΤΟ.
Όπλα λέιζερ και τεχνητή νοημοσύνη
Η εισαγωγή όπλων λέιζερ θα επιφέρει μια επανάσταση στην εναέρια μάχη στο μικρό βεληνεκές, σύμφωνα με τον Mizokami. Το πολυδιαφημισμένο F-35 διαθέτει προς το παρόν όπλα χημικής ενέργειας στην κατηγορία των 20-30mm αλλά αν και διατηρεί το κλασσικό πυροβόλο του, η ανάγκη να φέρει το σύνολο των καυσίμων, όπλων και εξοπλισμού του στο εσωτερικό της ατράκτου περιορίζει δραστικά το απόθεμα πυρομαχικών του.
Η εισαγωγή, ωστόσο, όπλων λέιζερ επιλύει πολλά από τα παραπάνω προβλήματα. Με το όπλο λέιζερ απαιτείται μόνο το συγκρότημα του ‘πυροβόλου’ και μια ισχυρή πηγή ενέργειας από τον κινητήρα ή κινητήρες. Το όπλο θα τραβά ενέργεια που θα έχει αποθηκευμένη κάπου και θα την απελευθερώνει σε παλμούς σε μια συγκεντρωμένη δέσμη. Αυτό θα είναι ένα τεράστιο τεχνολογικό άλμα και μια σημαντική εξέλιξη σε σχέση με τα όπλα χημικής ενέργειας.
Κάποιοι λένε πως μηχανικά η διαφορά θα είναι μικρή, αφού ό,τι κερδίζει το αεροσκάφος σε χώρο από την αποθήκη πυρομαχικών το χάνει εφόσον και πάλι χρειάζεται έναν χώρο αποθήκευσης ενέργειας που θα είναι διαθέσιμη για να λειτουργήσει το ‘πυροβόλο’ λέιζερ. Το επιχείρημα είναι βάσιμο.
Ωστόσο, σε αντίθεση με το κλασσικό πυροβόλο, το λέιζερ έχει ικανότητα άπειρων βολών χωρίς να “ξεμένει” από βλήματα ενώ βελτιώνει πολύ τα χαρακτηριστικά κρούσης του, με τη δέσμη λέιζερ να ταξιδεύει με ταχύτητες 300,000 χλμ./δευτερόλεπτο. Επιπλέον, μπορεί να δράσει και αμυντικά, αναχαιτίζοντας επερχόμενους πυραύλους αέρος-αέρος.
Ο χειρισμός ενός μαχητικού 5ης Γενιάς είναι ήδη Ηράκλειος Άθλος: με μια ποικιλία από αισθητήρες και ροή πληροφοριών από τα μέσα του μαχητικού καθώς και από άλλα μαχητικά αεροσκάφη, κέντρα διοίκησης, πλοία και δορυφόρους, η διαχείριση των δεδομένων είναι σχεδόν αδύνατη. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να φέρει μια τάξη στο χάος αξιολογώντας και θέτοντας προτεραιότητες στις πληροφορίες που έχουν σημασία και αυτό από μόνο του θα είναι ένα σημαντικό επίτευγμα.
Οι βελτίωση που μπορεί να επιφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη σε ένα αεροσκάφος 6ης Γενιάς είναι πραγματικά χωρίς όρια. Μπορεί να ελέγχει τα συστήματα ελέγχου και τα τμήματα ζωτικής λειτουργίας του αεροσκάφους, την ποσότητα καυσίμου, τον οπλισμό και την ακτίνα δράσης του μαχητικού όπως και να κατευθύνει τα Drones που πετούν παράλληλα με το αεροσκάφος.
Μπορεί ακόμα να υπολογίζει αυτόματα πιθανά σενάρια αλλαγών στο πρόγραμμα πτήσης, να προτείνει εναλλακτικές διαδρομές ή χώρους προσγείωσης με τα δεδομένα διαθέσιμων καυσίμων και την κατάσταση του αεροσκάφους, υπολογισμούς που σήμερα πρέπει να κάνει ο χειριστής ή ένα κέντρο ελέγχου εκατοντάδες χιλιόμετρα μακρυά.
Το Eurofighter θα βοηθήσει στη γρήγορη ανάπτυξη του μαχητικού 6ης γενιάς Tempest
Επιπλέον, μπορεί να διαχειρίζεται τον αυξανόμενο όγκο πληροφοριών αναθέτοντας την παρακολούθησή τους σε άλλα μικρότερα κέντρα Τ.Ν. που θα συνεργάζονται με το κεντρικό σύστημα και θα στρέφουν την προσοχή του χειριστή σε αυτά όταν πλέον έχει σημασία για την πτήση και την αποστολή.
Η έλευση των μαχητικών 6ης Γενιάς δεν σημαίνει πως θα καταστήσει τα 5ης Γενιάς άχρηστα. Αντίθετα, πολλά από τα υποσυστήματα και οι τεχνολογίες θα προέλθουν από αντίστοιχα μέρη που χρησιμοποιούνται στα 5ης Γενιάς μαχητικά. Η τεχνολογία, όμως, προοδεύει και μαζί της πρέπει να προχωρήσουν και η αμυντική τεχνολογία.