Κώστας Στούπας για τις Κρατικές Ελληνικές Αμυντικές Εταιρείας: Τα λάθη του παρελθόντος…

Παρατηρώντας την ειδησεογραφία των τελευταίων εβδομάδων κάποιος δεν μπορεί να μην προσέξει τον ήχο από το ακόνισμα των “μαχαιριών” των κρατικοδίαιτων συμφερόντων που οσμίζονται το νέο πεδίον… δόξης λαμπρόν που δημιουργούν τόσο οι εξοπλιστικές ανάγκες της χώρας λόγω της τουρκικής επιθετικότητας όσο και ο πακτωλός των 72 δισ. ευρώ του πακέτου Next Generation EU (NGEU) για την αντιμετώπιση των συνεπειών της επιδημίας.
Διαβάζω λοιπόν για  επενδύσεις σε ναυπηγεία που ευελπιστούν όχι να βγουν στη διεθνή αγορά και να κερδίσουν, αναλαμβάνοντας δουλειές, αλλά να αναλάβουν τη ναυπήγηση των νέων σκαφών που έχει ανάγκη το πολεμικό ναυτικό. Η εδώ και δεκαετίες χρεοκοπημένη ΕΛΒΟ βαίνει προς ιδιωτικοποίηση με μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα, απ’ ό,τι φαίνεται, τις ανάγκες του στρατού και της αστυνομίας.
Η αντίληψη αυτή είναι λάθος. Αν μια εταιρεία δεν μπορεί να σταθεί στη διεθνή αγορά προσφέροντας ποιοτικά οχήματα ή σκάφη σε ανταγωνιστικές τιμές τότε η ζημιά που θα προκαλέσει στην ασφάλεια αλλά και την οικονομία της χώρας θα είναι μεγαλύτερη από τα πιθανά οφέλη. Μάλιστα σε δημοσιεύματα του τύπου υπονοείται πως πίσω από συγκεκριμένες επενδύσεις υπάρχουν συμφέροντα φιλικών και συμμαχικών χωρών τα οποία σφραγίζουν την υποστήριξη που θα έχει η χώρα σε κάποια στιγμή ανάγκης.
Καθόλου τυχαία δεν πρέπει να θεωρείται η αύξηση των δημοσιευμάτων που αναφέρονται στην  ανάγκη ενός “εθνικού” οχήματος για τον στρατό, ενός “εθνικού” πολεμικού πλοίου για το ναυτικό ή ενός εθνικού τυφεκίου κλπ. Όποιος γνωρίζει κατ’ ελάχιστον πως για ένα σύγχρονο  οπλικό σύστημα χρειάζεται η συμμετοχή εκατοντάδων προμηθευτών και χιλιάδων υπεργολάβων η έννοια του “εθνικού” όπλου είναι φανερό πως είναι απάτη και υποκρύπτει άλλου είδους σκοπιμότητες.
Τα σύγχρονα οπλικά συστήματα είναι συστήματα υψηλής τεχνολογίας στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των οποίων μετέχουν χιλιάδες εργαστήρια, επιχειρήσεις και άτομα από δεκάδες χώρες του κόσμου. Αυτός που σχεδιάζει και αναπτύσσει το όπλο συνδυάζει χιλιάδες εξαρτήματα από εκατοντάδες επιχειρήσεις με μοναδικό γνώμονα το ποιοτικό αποτέλεσμα σε συνάρτηση με το κόστος.
Δημαγωγοί σαν τον Ερντογάν που υποστηρίζουν πως θα κατασκευάσουν τουρκικούς Patriot και τουρκικά F-35 μόνο θυμηδία προκαλούν.  Ακόμη και να προχωρήσουν με τις καλύτερες προϋποθέσεις θα χρειαστούν πολλές δεκαετίες για να πετύχουν την ίδια αποτελεσματικότητα έστω και με υψηλότερο κόστος.
Περιφερειακές χώρες σαν την Τουρκία και την Ελλάδα  το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να έχουν μερικές εταιρείες που προμηθεύουν διάφορα τμήματα υψηλότερης ή χαμηλότερης προστιθέμενης αξίας. Μία χώρα πρέπει να εξοπλίζει την άμυνά της με τα οπλικά συστήματα που κρίνουν οι αρμόδιοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες σαν κατάλληλα για τις ανάγκες της. Ο βασικός κανόνας είναι απλός: Η εξασφάλιση του αποτελεσματικότερου όπλου στην καλύτερη τιμή της αγοράς.
Υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που έχουν αναπτύξει υψηλής τεχνολογίας οπλικά συστήματα ή τμήματα για οπλικά συστήματα όπως διόπτρες νυχτός, συστήματα επικοινωνίας τεθωρακισμένων, επεξεργαστές για πυραύλους Patriot. Αυτές συνθέτουν την αιχμή  της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και το πέτυχαν γιατί πρωτίστως δεν στήριξαν την ύπαρξή τους στις εγχώριες κρατικές προμήθειες…
Από την άλλη πλευρά αυτό που ονομάζεται εθνική αμυντική βιομηχανία δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια άχρηστη προέκταση του αντιπαραγωγικού δημοσίου. Δηλαδή δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένας σωρός “ερειπίων” που απομυζούν τον κρατικό προϋπολογισμό έναντι ψήφων σε αυτούς που αποφασίζουν τα κονδύλια…
Χαρακτηριστικό δείγμα της λειτουργίας και της νοοτροπίας είναι η απόφαση του 2015 για τον εκσυγχρονισμό των ηλικίας άνω των 30 ετών αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας με κόστος πολύ μεγαλύτερο από αυτό που θα στοίχιζε η αγορά υπερσύγχρονων μονάδων. Είναι προφανές πως τόσο ο φορολογούμενος όσο και η άμυνα βγήκαν ζημιωμένοι από αυτή την απόφαση. Οι ανάγκες ανανέωσης των εξοπλιστικών συστημάτων  της χώρας αποτελούν έναν τομέα  για τον οποίο φαίνεται πως έχουν βγει και “ακονίζονται” τα μαχαίρια.
Θα ήταν καταστροφικό να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος…
kostas.stoupas@capital.gr
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο capital.gr στις 5/8/2020, και αναδημοσιεύεται κατόπιν αδείας.