Σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS, το πυρηνοκίνητο καταδρομικό Pyotr Veliky, κλάσης Kirov (κατά ΝΑΤΟ), θα αποσυρθεί από την υπηρεσία, όταν επιστρέψει σε υπηρεσία το δεύτερο ενεργό πλοίο της κλάσης, το Admiral Nakhimov που περνάει αυτή τη στιγμή από πρόγραμμα ανεφοδιασμού και εκσυγχρονισμού.
Ήδη σύμφωνα με πηγή του ρωσικού Ναυτικού που επικαλείται το TASS, το μεγαλύτερο μέρος του πληρώματος του Pyotr Veliky έχει ήδη μετατεθεί στο Admiral Nakhimov εν αναμονή της παράδοσης του, ενώ βρίσκεται δεξαμενισμένο στα ναυπηγεία Sevmash. Σύμφωνα δε με δηλώσεις του διευθυντή τους Μιχαηήλ Μπουντνιτσένκο, θα μπορούσε να ξεκινήσει δοκιμές αποδοχής στη θάλασσα φέτος τον Δεκέμβριο ή τον Μάιο του επόμενου έτους
Το θέμα όμως είναι ότι αυτή η αναβάθμιση έχει εξελιχθεί σε μία κυριολεκτική Οδύσσεια για το άλλοτε περήφανο αυτό καταδρομικό. Χωρίς υπερβολή, το Admiral Nakhimov μπήκε στο ναυπηγείο για επισκευές το 1999, αλλά δεν έγιναν εργασιες λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Πραγματικές εργασίες εγκρίθηκαν και ξεκίνησαν… 14 χρόνια μετά, το 2013.
Στη συνέχεια τα πράγματα φάνηκε ότι δεν ήταν και τόσο απλά, καθώς το πλοίο παρέμενε στα ναυπηγεία με συνεχείς αναβολές. Για το θέμα αυτό είχαμε γράψει στην ΠΤΗΣΗ ήδη από το 2018. Τότε λοιπόν και πάντα σύμφωνα με επίσημες πηγές, θα παραδιδονταν στο ρωσικό Ναυτικό το 2022.
Τρία από τα πέντε καταδρομικά του ρωσικού Ναυτικού μένουν χωρίς αναβαθμίσεις
Δυο χρόνια μετά όμως, το Nakhimov όχι μονο δεν έχει παραδοθεί, αλλά ούτε καν είναι βέβαιο πότε θα συμβεί αυτό έχοντας αισίως φτάσει τα 24 χρόνια εκτός υπηρεσίας και παραμονής στα ναυπηγεία και 37 από την καθέλκυσή του. Μετά από όλη αυτή την περιπέτεια – που δεν έχει καν τελειώσει ακόμα – μάλλον δεν είναι παράξενο η ηγεσία του ρωσικού Ναυτικού επέλεξε να μην αναβαθμίσει το Pyotr Velikiy. Τα κεφάλαια, το εργατικό δυναμικό αλλά και η δέσμευση της ναυπηγικής κλίνης δεν φαίνεται δικαιολογούν το αποτέλεσμα.
Τα πλοία αυτής της κλάσης έπεσαν θύματα της ίδιας της φιλοσοφίας σχεδίασής τους, που οδήγησε σε ένα πλοίο το οποίο έπρεπε να φέρει πολλά κι ισχυρά επιθετικά όπλα ώστε να μπορεί να εμπλέξει ακόμα και μονο του μία ολόκληρη ομάδα μάχης αεροπλανοφορου του αμερικανικού Ναυτικού. Ταυτόχρονα έπρεπε να μπορεί να αμυνθεί αυτόνομα ενάντια σε αεροπορικές επιδρομές. Όμως οι ισχυρότεροι αντιπλοϊκοί κι αντιαεροπορικοί πύραυλοι που μπορούσε να φτιάξει η σοβιετική βιομηχανία τη δεκαετία του ’80 ήταν τεραστίων διαστάσεων και βάρους. Έτσι, έπρεπε υποχρεωτικά να τοποθετηθούν σε μεγάλου εκτοπίσματος πλοίο.
Το σκάφος όμως για να έχει μία αξιόλογη αυτονομία για ωκεάνιες επιχειρήσεις, έπρεπε να φέρει με την σειρά του πολύ μεγάλες ποσότητες καυσίμου με αποτέλεσμα να επιλεγεί η λύση πυρηνικού αντιδραστήρα. Ο οποίος όμως αποδείχθηκε η ταφόπλακα της κλάσης αφού δυσκόλεψε δυσανάλογα τεχνικά κι οικονομικά κάθε προσπάθεια αναβάθμισης. Τα ίδια περίπου θέματα είχε αντιμετωπίσει και το αμερικανικό Ναυτικό δεκαετίες πριν, όταν διαπίστωσε ότι οι ογκώδεις πύραυλοι του της εποχής, μόνο σε πυρηνοκίνητα καταδρομικά μπορούσαν να τοποθετηθούν όπως η κλάση Long Beach. Με τη διαφορά ότι με τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, οι Αμερικάνοι απέσυραν όλα τους τα πυρηνοκίνητα καταδρομικά χωρίς αντικατάσταση, αφού η ίδια ισχύς μπορούσε πλέον να εξασφαλιστεί με πολύ μικρότερα πλοία, όπως τα αντιτορπιλικά κλάσης Arleigh Burke που είχαν ξεκινήσει να ναυπηγούνται τότε.
Πράγματι σήμερα τα οπλα ειναι πολύ μικρότερα σε διαστάσεις, οι πυραυλοκινητήρες τους δίνουν μεγαλύτερη εμβέλεια οπότε και μικρότερο βάρος, με αποτέλεσμα να μην είναι απαραίτητα τόσο μεγάλα πλοία. Και το ίδιο το Nakhimov άλλωστε προβλέπεται να φέρει μεγαλύτερες ποσότητες πυραύλων ίδιου ρόλου στον ίδιο χώρο που έφερε τα παλιά του όπλα, όπως τους θηριώδεις πύραυλους Ρ-700 Granit βάρους 7 τόνων έκαστος…
Το μεγαλύτερου εκτοπίσματος πολεμικό πλοίο επιφάνειας που ναυπηγεί σήμερα η Ρωσία είναι οι φρεγάτες κλάσης Gorshkov, «μόλις» 5.500 τόνων, καρυδότσουφλα δηλαδή μπροστά στα 28.000 τόνων Kirov. Με τα δικά τους προβλήματα κι αυτές και την πρώτη να παραδίδεται με καθυστέρηση 15 ετών.
Οι υπερσύγχρονες ρωσικές φρεγάτες που όταν παραδοθούν… δεν θα είναι πια υπερσύγχρονες.