Κίνα: Τί παθαίνει όποιος αρνείται να υπηρετήσει στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό

Με σχεδόν δύο εκατομμύρια στρατιώτες να υπηρετούν, αν φύγει και κάποιος που δεν αντέχει τις κακουχίες της στρατιωτικής ζωής δεν έχει τόση σημασία, σωστά; Λάθος. Για τον κινεζικό Στρατό έχει. Και φροντίζει να το κάνει σαφές.
Η ιστορία του Τσανγκ, φοιτητή στην νότια επαρχία Χαϊνάν, κάνει τον γύρο του Διαδικτύου. Σύμφωνα με την αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, ο νεαρός κατετάγη τον Σεπτέμβριο αλλά δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί και έναν μήνα μετά δήλωσε ότι δεν θέλει να συνεχίσει την θητεία του. «Παρά τις υπομονετικές προτροπές (των ανωτέρων του) να αλλάξει γνώμη, αυτός επέμενε να φύγει» ανέφερε το σχετικό ρεπορτάζ.

Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός αντιμετώπισε την επιθυμία του με… κατανόηση. Αφού δεν θέλει να μείνει. Όμως οι επιθυμίες έχουν κι ένα τίμημα. Του Τσανγκ έχει οκτώ, όπως ενημερώθηκε παρουσία των γονέων του.
Πρώτον, αναγραφόμενος στην λίστα των «επαίσχυντων» που δεν εκπλήρωσαν την στρατιωτική τους θητεία δεν θα μπορεί για δύο χρόνια να ταξιδέψει στο εξωτερικό αλλά ούτε στο εσωτερικό της Κίνας με αεροπλάνο, τραίνα μεγάλων αποστάσεων ή λεωφορεία, όπως και να αγοράσει ακίνητα, να πάρει δάνειο ή να έχει κοινωνική ασφάλιση.
Δεύτερον, απαγορεύεται να εργασθεί στο Δημόσιο, σε κυβερνητικές θέσεις ή επιχειρήσεις ούτε καν ως έκτακτο προσωπικό. Δεδομένου ότι στην Κίνα το κράτος «τρέχει» ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων, αυτό σημαίνει σοβαρό επαγγελματικό αποκλεισμό.
Τρίτον, στα μητρώα θα φαίνεται ως «απορρίψας την στρατιωτική θητεία».
Τέταρτον, δεν θα μπορεί να γίνει δεκτός ή να επανεισαχθεί σε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα για μια περίοδο δυο ετών ενώ ακυρώνεται το δικαίωμα εισαγωγής του σε σχολές καθώς και η δυνατότητα να συνεχίσει τις σπουδές του.

Πέμπτον, χάνει την προνομιακή μεταχείριση που επιφυλάσσεται σε όσους έχουν υπηρετήσει.
Έκτον, δεν θα μπορεί να ξεκινήσει οιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα για μια διετία.
Έβδομον, από την στιγμή που το κράτος έχει κάνει έξοδα γι’ αυτόν, τώρα θα πρέπει να πληρώσει: Πρόστιμο ύψους 4.000 δολαρίων συν αποζημίωση 3.750 δολ. για όσα ξόδεψε ο Στρατός κατά την σύντομη θητεία του –κόστος «πολιτικής εξέτασης» και ιατρικών τεστ, έξοδα μετακινήσεων, δαπάνες διαβίωσης, αξία κλινοσκεπασμάτων, ιματισμού και εξοπλισμού.
Όγδοον, δημόσια διαπόμπευση για την άρνησή του να υπηρετήσει, με δημοσιοποίηση της τιμωρίας του στην κοινωνία μέσω της τηλεόρασης, του Τύπoυ και των social media προς παραδειγματισμό. Αυτές οι κυρώσεις θα κάνουν πολλούς να το ξανασκεφτούν.

Η περίπτωσή του δεν είναι η μοναδική. Έρευνα του CNN σε κινεζικά ΜΜΕ αποκάλυψε δεκάδες ακόμη περιπτώσεις πρώην στρατιωτών που τιμωρήθηκαν και διαπομπεύθηκαν όπως ορίζει ο Νόμος. Αυτό δείχνει το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός: από την μια πασχίζει να φτιάξει μια σύγχρονη δημόσια εικόνα και από την άλλη λαμβάνει σκληρά μέτρα για να αποτρέψει «κακές συμπεριφορές και ανυπακοή».
Σημειωτέον ότι ο κινεζικός Στρατός βασίζεται στην στρατολόγηση, αν και τα τελευταία χρόνια πολλοί κατατάσσονται εθελοντικά στις ταχέως εκσυγχρονιζόμενες κινεζικές Ένοπλες Δυνάμεις, επισημαίνουν ειδικοί. Ο εκσυγχρονισμός απαιτεί λιγότερους αριθμητικώς αλλά υψηλότερης μόρφωσης στρατεύσιμους και ο Στρατός τους προτιμά έναντι των νεοσυλλέκτων από φτωχότερες περιοχές με λιγότερη μόρφωση. Βεβαίως, αυτό δημιουργεί άλλα προβλήματα.

Σύμφωνα με έκθεση της αμερικανικής Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (DIA) ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός αντιμετωπίζει μια νέα πρόκληση. Η στρατιωτική θητεία θεωρείται λιγότερο ελκυστική προοπτική όσο η κινεζική οικονομία παραμείνει υγιής. Οι νέοι ενδιαφέρονται μεν, ωστόσο το ενδιαφέρον δεν είναι διαδεδομένο, επισημαίνεται στην China Power Report 2019.
Το Πεκίνο θέλει να καλλιεργήσει μια νέα νοοτροπία στο στρατιωτικό προσωπικό, επιλέγοντας ταλαντούχα άτομα που θα μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός σύγχρονου πολέμου. Γι’ αυτό και προτιμά να στρατολογεί σπουδαστές και αποφοίτους ανωτέρων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Πολλοί πάντως βρίσκουν ότι η σκληραγωγία… δεν τους πάει.

Μακριά από οικογένεια και φίλους, το στρατιωτικό περιβάλλον είναι αρκετά σκληρό και αυτά που τους ζητούνται να κάνουν είναι εξουθενωτικά, αν όχι επικίνδυνα. Με απλά λόγια, πολλοί νεαροί Κινέζοι θεωρούν τον Στρατό «όχι καλή δουλειά». Προφανώς ο Τσανγκ συμφωνεί. Η στρατιωτική ζωή δεν ήταν αυτή που επιθυμούσε, φέρεται να δήλωσε. Όμως την επιλογή του αυτή θα την πληρώσει.
Στην Ελλάδα πάλι είμαστε πιο… χαλαροί. Θυμάμαι στο Κέντρο Εκπαίδευσης τους αξιωματικούς μας να μας προειδοποιούν για τις σοβαρές συνέπειες της λιποταξίας και να μην πάμε για «τρελλόχαρτο» διότι δεν θα μπορούσαμε να καταλάβουμε δημόσιες θέσεις ή αξιώματα. Ωστόσο είναι γνωστό ότι πρώην υπουργός Άμυνας δεν υπηρέτησε ούτε μέρα (!) ενώ ένας άλλος υπουργός είχε πάρει «εκείνο» το χαρτί. Μήπως δεν τους είχε γίνει σχετική ενημέρωση;
Αλέξανδρος Θεολόγου