Κατά πλειοψηφία πέρασαν στην αρμόδια επιτροπή οι τέσσερις συμβάσεις για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων

Κατά πλειοψηφία πέρασαν από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή οι συμβάσεις μίσθωσης τεσσάρων περιοχών σε Κρήτη και Ιόνιο για έρευνες και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Στη συνεδρίαση, υπέρ των συμβάσεων τάχθηκαν οι βουλευτές της ΝΔ, του Κινήματος Αλλαγής και της Ελληνικής Λύσης. Επιφύλαξη δήλωσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Κατά των συμβάσεων τάχθηκαν το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ 25.
Με ισάριθμα σχέδια νόμου προωθούνται συμβάσεις που είχαν προετοιμαστεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και όπως είπε η κυβέρνηση, έχουν κατατεθεί αυτούσια στη Βουλή. Πρόκειται ειδικότερα για:
– την «Κύρωση της Σύμβασης Μίσθωσης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της εταιρείας ‘Ελληνικά Πετρέλαια Ανώνυμη Εταιρεία’ για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη θαλάσσια Περιοχή 10, Ιόνιο Πέλαγος, Ελλάδα»
– την «Κύρωση της Σύμβασης Μίσθωσης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και των εταιρειών ‘Repsol Exploracion S.A’ και ‘Ελληνικά Πετρέλαια Ανώνυμη Εταιρεία’ για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή ‘Ιόνιο’, Δυτική Ελλάδα».
– την «Κύρωση της Σύμβασης Μίσθωσης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και των εταιρειών ‘Total E&P Greece B.V’, ‘ExxonMobil Exploration and Production Greece (Crete) B.V.’ ‘Ελληνικά Πετρέλαια Ανώνυμη Εταιρεία’ για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη θαλάσσια Περιοχή “Νοτιοδυτικά Κρήτης», Ελλάδα
– την «Κύρωση της Σύμβασης Μίσθωσης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και των εταιρειών ‘Total E&P Greece B.V’, ‘ExxonMobil Exploration and Production Greece (Crete) B.V’ και ‘Ελληνικά Πετρέλαια Ανώνυμη Εταιρεία’ για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη θαλάσσια Περιοχή ‘Δυτικά Κρήτης’, Ελλάδα».
Πριν την ολοκλήρωση της συζήτησης, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γεράσιμος Θωμάς, αναφέρθηκε στη γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας και πρόσθεσε ότι με τις συμβάσεις αυτές θα υπάρξουν σημαντικά οικονομικά οφέλη, σε όλες τις φάσεις και σε όλα τα οικόπεδα. «Τα οικονομικά οφέλη είναι συγκεκριμένα και θα υπάρξουν σε όλες τις φάσεις του έργου. Στην φάση της έρευνας, τα πρώτα 8 χρόνια, είναι 140 εκατομμύρια τα οικονομικά οφέλη και στη συνέχεια έχουν προβλεφθεί ρήτρες, φορολογικά έσοδα για το κράτος, ποσοστό 5% θα πάει στις Περιφέρειες», είπε ο κ. Θωμάς και επισήμανε ότι θα υπάρξουν και άλλα οφέλη αφού υπάρχει η δυνατότητα ανάσχεσης του brain drain με την αξιοποίηση Ελλήνων επιστημόνων και με την δημιουργία θέσεων εργασίας «εξειδίκευσης» και υψηλής τεχνογνωσίας, σε τομείς συνδεδεμένους με τον ορυκτό πλούτο της χώρας. Όπως άλλωστε υπογράμμισε, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την εκπόνηση εθνικής στρατηγικής, για τους υδρογονάνθρακες και γενικότερα για τον ορυκτό πλούτο της χώρας.
Ως προς το περιβαλλοντικό σκέλος, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρθηκε στο έργο της προηγούμενης κυβέρνησης. «Έχει διαπραγματευτεί η προηγούμενη κυβέρνηση – δεν το έχουμε κάνει εμείς – και αναγνωρίζουμε πως έχει γίνει ό,τι προβλέπεται από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία», είπε και πρόσθεσε ότι έχουν επιβληθεί «περιβαλλοντικά σχέδια δράσης, θα εξελίσσονται με συνεχή παρακολούθηση, Επίσης έχει προβλεφθεί ότι κάθε πλοίο, στα διάφορα στάδια της έρευνας και της εξόρυξης, θα έχει επάνω παρατηρητές που θα έχουν τη δυνατότητα να σταματούν ή να παίρνουν μέτρα για την αντιμετώπιση όποιου προβλήματος».
Ο υφυπουργός υπενθύμισε ότι οι τέσσερις συμβάσεις έχουν περάσει από τον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και χαρακτήρισε πολύ σημαντικό ότι θα υπάρχει δημόσιος έλεγχος και εποπτεία. «Υπάρχει τεχνική συμβουλευτική επιτροπή για κάθε ένα από αυτά τα έργα και η επιτροπή αυτή έχει το δικαίωμα επιθεώρησης, λογιστικών ελέγχων, έχει δικαίωμα να επεμβαίνει όποτε κρίνει χρήσιμο. Αυτή η συνεχής επιτήρηση και ο δημόσιος έλεγχος, είναι το πιο σημαντικό στοιχείο, κατά τη γνώμη μου», είπε ο κ. Θωμάς.
Καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε επιφυλάξεις, συναρτώντας τη στάση του με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς αναφορικά με τα ΕΛΠΕ, ο υφυπουργός απάντησε πως «αυτή τη στιγμή που συζητούνται οι συμβάσεις στη Βουλή, δεν έχει αλλάξει τίποτα και η μετοχική σύνθεσή είναι αυτή που ήταν, η δε διοίκηση έχει διοριστεί από το δημόσιο».  «Υπάρχουν δημοσιεύματα, θα έρθει και ο υπουργός – όχι ότι δεν τα ξέρω – αλλά δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη μετοχική σύνθεση. Αυτές τις ημέρες βλέπουμε ότι τα ΕΛΠΕ έχουν καταφέρει να μειώσουν το χρέος (είχαν ένα μεγάλο βάρος από χρέος) εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες στις αγορές για χαμηλό επιτόκιο, για να αναχρηματοδοτήσουν το βραχυχρόνιο χρέος τους, έχουν γίνει δηλαδή πράγματα τα οποία προς το παρόν είναι προς το συμφέρον του ελληνικού δημοσίου. Αφού πληρώνουν λιγότερα τοκοχρεολύσια και έχουν καλό μέρισμα, νομίζω ότι η πολιτεία είναι ευχαριστημένη. Είχαμε συνάντηση με τους θεσμούς και σε όλες αυτές τις συναντήσεις, με τον υπουργό προσπαθούμε να διασφαλίσουμε το συμφέρον του δημοσίου και όχι να το μειώσουμε», είπε ο κ. Θωμάς. Πάντως, σημείωσε ότι «η μεταβολή της μετοχικής σύνθεσης του μισθωτή, προβλέπεται σε όλες τις συμβάσεις για τους υδρογονάνθρακες. Απαιτεί δε τη συναίνεση του υπουργείου».
«Όποτε γίνει αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης, προβλέπονται διαδικασίες, πρέπει να εγκριθούν από το υπουργείο και επομένως υπάρχει ο έλεγχος του δημοσίου και όταν χρειαστεί θα υπάρξει ενημέρωση με τον κατάλληλο τρόπο και την κατάλληλη μορφή και η κυβέρνηση δεν έχει τίποτα να κρύψει στον τομέα αυτό», είπε ο υφυπουργός.
Στη συζήτηση που προηγήθηκε, ο εισηγητής της ΝΔ Μάξιμος Σενετάκης, αναφέρθηκε στη σημασία των συμβάσεων. Είναι ευτύχημα που ο ΣΥΡΙΖΑ κατανόησε τη σημασία που έχει η μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο, για τη συνολική αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας με άξονα την ενέργεια, είπε ο εισηγητής της ΝΔ. Τόνισε δε ότι «δεν είναι μόνο η ασφάλεια και η σταθερότητα, που επιτυγχάνεται με την αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας και με την μετατροπή της σε ενεργειακό κόμβο», αλλά με τις συμβάσεις επιτυγχάνεται άμεσο και έμμεσο όφελος για την εθνική και την τοπική οικονομία.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, υπογράμμισε ότι οι τέσσερις συμβάσεις έρχονται στη Βουλή, ενώ πολλά έχουν αλλάξει από την παρούσα κυβέρνηση εις βάρος των συμφερόντων της χώρας. Ο πρώην αναπληρωτής υπουργός υπογράμμισε ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ στα ενεργειακά βασίστηκε στην κεντρική επιλογή του να υπάρχει ένας σοβαρός δημόσιος βραχίονας, όπως είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια, με ισχυρή συμμετοχή του δημοσίου – και ήταν επίσης μια πολιτική προσαρμογής της χώρας στις ανάγκες του περιβάλλοντος. «Είναι πασιφανής και στις τέσσερις συμβάσεις, η άποψή μας για τη συμμετοχή των ΕΛΠΕ και δεν έχει να κάνει μόνο με μεγάλο οικονομικό όφελος του δημοσίου από την πιθανή εκμετάλλευση, αλλά και με την πολιτική μας για την τοπική ανάπτυξη, το περιβάλλον», είπε και εξήγησε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει σήμερα επιφύλαξη επειδή η κυβέρνηση έχει ήδη δηλώσει την πρόθεση της για την πλήρη απόσυρση του δημοσίου και την απόσυρση από όλα τα συμφέροντα του δημοσίου, που εκφράζονται μέσα από τα ΕΛΠΕ.  «Αν επιβεβαιωθεί, θα είναι μια απόφαση για το ξεπούλημα των φυσικών πόρων και των δυνατοτήτων από τους υδρογονάνθρακες και παραίτηση από τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα», είπε και τόνισε ότι «αυτό το ξεπούλημα γίνεται απευθείας σε ιδιώτες, χωρίς διαγωνισμούς και τίμημα για το δημόσιο». Ο κ. Φάμελλος είπε ακόμη ότι ενώ το 2014 τα ΕΛΠΕ οδηγούνταν προς τον όλεθρο, σήμερα παρουσιάζουν ρεκόρ κερδοφορίας και είναι ένας από τους κερδοφόρους ομίλους στην Ελλάδα, ενώ υπάρχουν και δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία η κυβέρνηση θέλει να πουλήσει μέσω χρηματιστηρίου το ποσοστό του δημοσίου στα ΕΛΠΕ, και έτσι να ξεπουλήσει και τα δικαιώματα στα εθνικά κοιτάσματα, στις εξορύξεις και άρα και τα δικαιώματα στην περιβαλλοντική διαχείριση. Όπως εξάλλου είπε, με το υπό διαβούλευση αναπτυξιακό νομοσχέδιο, έχει αποσυρθεί η αναπτυξιακή στρατηγική (Συμφωνία των Παρισίων, στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης κλπ) και συνεπώς «δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η δωρεά στον όμιλο Λάτση των ΕΛΠΕ και όλων των δικαιωμάτων του». «Σε ποιους επιχειρηματίες, προτείνει η κυβέρνηση, να παραχωρηθούν οι συμβάσεις με την κύρωσή τους» αναρωτήθηκε.
Οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Αρβανιτίδης, Βασίλης Κεγκέρογλου, Χρήστος Γκόκας και Δημήτρης Μπιάγκης, είπαν ότι οι τέσσερις συμβάσεις δείχνουν ότι η Ελλάδα προχωρά και στέλνουν σήμερα το μήνυμα ότι δεν επιτρέπει γκρίζες ζώνες, ούτε στο Αιγαίο, ούτε πουθενά αλλού. Υπογράμμισαν πάντως, ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να έχει στόχο να βασίσει την οικονομία της στις εξορύξεις, ούτε και το αναπτυξιακό της μοντέλο να βασιστεί στα ορυκτά καύσιμα. «Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων πρέπει να γίνει με σεβασμό όλων των περιβαλλοντικών προδιαγραφών προς όφελος της κοινωνίας και των μελλοντικών γενεών», είπαν οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής και τόνισαν ότι το κόμμα τους θέλει μακροχρόνια ανταποδοτικότητα για την κοινωνία και γι’ αυτό στο παρελθόν είχε προωθήσει αντίστοιχες διατάξεις, όπως ο Εθνικός Λογαριασμός Κοινωνικής Αλληλεγγύης.  Οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής, κάλεσαν με τη σειρά τους την κυβέρνηση να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις για τα ΕΛΠΕ, σημειώνοντας ότι «αποτελούν αυτή τη στιγμή το μόνο υγιή μοχλό και εργαλείο ανάπτυξης αλλά και αναδιάρθρωσης συνολικά της ενεργειακής πολιτικής της χώρας».
«Είμαστε υπέρ των παραγωγικών επενδύσεων, αλλά και του κοινωνικού ελέγχου στα ΕΛΠΕ με διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος. Τα ΕΛΠΕ δεν είναι μια απλή εταιρία που απλά την πουλάμε για να κάνουμε ταμείο, εμείς και δυστυχώς και οι δανειστές. Είναι μια εταιρεία με σημαντικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία αλλά και τα εθνικά συμφέροντα και δικαιώματα», είπαν οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής. Τόνισαν ότι επίσης «πρέπει να ξεκαθαρίσει πρώτα η επιλογή που έχει η κυβέρνηση με την ΔΕΠΑ, διότι η συμμετοχή των ΕΛΠΕ στη ΔΕΠΑ είναι 35%».
Κατά των συμβάσεων δήλωσε ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος, ο οποίος και τις χαρακτήρισε συμβάσεις κλοπής πολύτιμου ενεργειακού πόρου. «Η κύρωση των τεσσάρων συμβάσεων παραχώρησης είναι η πλήρης επιβεβαίωση της συνέχισης της κυβερνητικής πολιτικής. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε τη σκυτάλη στην κυβέρνηση της ΝΔ και συνεχίζει το ίδιο έργο, γιατί πρόκειται για τέσσερις συμβάσεις που φέρνουν την υπογραφή του προηγούμενου υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος, κύριου Σταθάκη. Από αυτή την άποψη, σηκώνουμε τα χέρια ψηλά ώρες ώρες με τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ. Λένε ‘άλλαξε το περιβάλλον’. Ποιο περιβάλλον άλλαξε; Λένε ότι ‘τα ΕΛΠΕ θα ιδιωτικοποιηθούν’, μα και επί ΣΥΡΙΖΑ τα ΕΛΠΕ ήταν σε πορεία ιδιωτικοποίησης», παρατήρησε ο βουλευτής του ΚΚΕ.  «Οι συμβάσεις συνιστούν την εκχώρηση του ορυκτού πλούτου της χώρας σε επιχειρηματικούς ομίλους, στις πολυεθνικές του κλάδου σε σύμπραξη με τους εγχώριους μονοπωλιακούς ομίλους» υποστήριξε ο βουλευτής του ΚΚΕ. Η εκχώρηση αυτή γίνεται σε ένα περιβάλλον οξύτατων ανταγωνισμών για τον έλεγχο της ανατολικής Μεσογείου: «Η Ελλάδα, με επιλογή και της προηγούμενης κυβέρνησης, και την οποία την συνεχίζει και η σημερινή, μετατρέπεται σε σημαιοφόρο  των συμφερόντων και των σχεδιασμών των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ, των Αμερικανονατοϊκών ιμπεριαλιστών στην περιοχή, δημιουργώντας ένα περιβάλλον ευρύτερης εμπλοκής και συμμετοχής σε στρατιωτικές συγκρούσεις», είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ.
Υπέρ των τεσσάρων συμβάσεων τάχθηκε η Ελληνική Λύση. «Εμείς θεωρούμε πως οι παρούσες Συμβάσεις είναι πολύ σημαντικές για την οικονομία και για το μέλλον της χώρας μας. Επιτέλους, θα ασχοληθούμε με τη δημιουργία πλούτου και όχι με την καταστροφή του όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα μέσω των Μνημονίων», είπε ο βουλευτής Βασίλης Βιλιάρδος και πρόσθεσε: «Θεωρούμε πως είναι πολύ σημαντικό για την οικονομία, να μείνουν στην κυριότητα του ελληνικού κράτους τα ενεργειακά μας αποθέματα και όχι του υπέρ Ταμείου. Πιστεύουμε, δε, πως τα ‘Ελληνικά Πετρέλαια’, ως μισθωτής κάποιων από τις περιοχές, επειδή πρόκειται για τη μεγαλύτερη εταιρεία των Βαλκανίων και λόγω του ότι αποτελούν σημαντικό κεφάλαιο για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, δεν θα πρέπει να ξεπουληθούν ποτέ και για κανένα λόγο. Ούτε φυσικά  η ΔΕΠΑ, στην οποία τα ‘Ελληνικά Πετρέλαια’ συμμετέχουν με 35%», είπε ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης.
«Το ΜέΡΑ 25 είναι το μόνο κόμμα, το οποίο είναι ξεκάθαρα κατά των εξορύξεων. Όχι επειδή η σύμβαση δεν είναι τέλεια. Όχι επειδή διότι καρπώνονται όλοι ισότιμα το αποτέλεσμα των εξορύξεων, αλλά επειδή αυτές οι εξορύξεις, για το συμφέρον της κοινωνίας και το περιβάλλον,  πρέπει να σταματήσουν. Αυτοί υδρογονάνθρακες πρέπει να μείνουν για πάντα στο βυθό και να μην τους αγγίξει κανείς» δήλωσε ο Κρίτων Αρσένης.  Εξειδικεύοντας τη θέση του κόμματός του, ο κ. Αρσένης προειδοποίησε για τις επιπτώσεις στον τουρισμό από ένα ατύχημα αλλά και στο περιβάλλον: «Το περιβάλλον δεν θα χτυπηθεί μόνο γιατί θα συμβάλουμε ουσιαστικά στην κλιματική αλλαγή. Διότι, αλήθεια, ποιος θα καίει αυτό το πετρέλαιο; Ποιος θα καίει το φυσικό αέριο; Και αν δεν το καίμε εμείς, θα το πουλάμε σε άλλους να το καίνε; Δεν συμβάλλουμε με κάθε τρόπο στην κλιματική αλλαγή; Το περιβάλλον όμως, θα χτυπηθεί και στο κομμάτι των σεισμικών ερευνών και στο κομμάτι της εξόρυξης, κατευθείαν και στην Ελλάδα. Έχουμε σπάνια θαλάσσια θηλαστικά, ενδημικά είδη της Μεσογείου και της θαλάσσιας περιοχής της Κρήτης, όπως είναι οι φυσητήρες, όπως είναι πολλά είδη δελφινιών, για τα οποία έχουμε πάρα πολλή ελλιπή καταγραφή. Τελευταία έχουμε ανακαλύψει την ύπαρξή τους. Ξέρουμε όμως ότι υπάρχουν σε μεγάλους πληθυσμούς. Σε αυτά θα έχουμε άγνωστες επιπτώσεις. Σίγουρα αρνητικές, αλλά άγνωστες σε ποιο σημείο θα φτάσουν» ανέφερε ο βουλευτής του ΜέΡΑ 25.