Ο αμυντικός προϋπολογισμός που κατέθεσε πριν λίγες ημέρες ο διάδοχος του Σίνζο Άμπε, πρωθυπουργός Γιοσίχιντε Σουγκά, είναι ο μεγαλύτερος που υπήρξε ποτέ: 5,49 τρισεκατομμύρια γιεν (52,1 δισ. δολάρια) ζητά η κυβέρνηση για το οικον. έτος 2021, ποσό αυξημένο κατά 3,3% εν σχέσει με τις πιστώσεις του τρέχοντος προϋπολογισμού ύψους 5,32 τρισ. γιέν. Σημειωτέον ότι ο προϋπολογισμός-ρεκόρ είναι ο όγδοος κατά σειρά που προβλέπει αυξημένες δαπάνες για την άμυνα της χώρας. Ας δούμε όμως τί παίρνει το Τόκυο με αυτά τα λεφτά.
Σύμφωνα με ιαπωνικά δημοσιεύματα, οι τομείς στους οποίους εστιάζει ο προς έγκριση προϋπολογισμός είναι ο ηλεκτρονικός πόλεμος, ο κυβερνοπόλεμος και η χρήση του Διαστήματος, η προώθηση της διαλειτουργικότητας των Ιαπωνικών Χερσαίων, Ναυτικών και Αεροπορικών Δυνάμεων Αυτοάμυνας μέσω μιας ολοκληρωμένης αντιαεροπορικής/αντιβαλλιστικής άμυνας και η ενίσχυση των δυνατοτήτων εφοδιασμού. Είναι σαφές ότι οι προτεινόμενες δαπάνες γίνονται έχοντας κατά νου την Κίνα.
Το Διάστημα (cross-domain operations) και ο κυβερνοχώρος είναι οι νέες προτεραιότητες της ιαπωνικής κυβέρνησης. Το υπουργείο Άμυνας θέλει 200 εκατ. γιέν για έρευνα και ανάπτυξη μικρών δορυφόρων που θα παρακολουθούν πυραύλους με τεχνολογία αιχμής οι οποίοι δεν είναι εντοπίσιμοι από τα υπάρχοντα μέσα. Το υπουργείο ευελπιστεί ότι το νέο ιαπωνικό δορυφορικό σύστημα θα καταστεί πραγματικότητα με την συνεργασία των ΗΠΑ ενώ 34,3 δισ. γιέν επιπλέον προβλέπονται για κατασκοπευτικούς δορυφόρους.
Τα σχέδια προβλέπουν την δημιουργία ενός οργανισμού ο οποίος θα επιβλέπει την Μοίρα Διαστημικών Επιχειρήσεων που συγκροτήθηκε τον Μάιο καθώς και μιας νέας μονάδας με αποστολή τον έλεγχο των σχετικών επιχειρήσεων. Το προσωπικό που θα τις στελεχώνει θα αριθμεί σε πρώτη φάση 70 άτομα.
Το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα αναδεικνύεται σε τομέα ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος, με την δημιουργία ειδικών μονάδων σε πέντε σημεία της χώρας. Προβλέπεται η συγκρότηση μιας Μοίρας Ηλεκτρονικού Πολέμου στην βάση Ασάκα των Ιαπωνικών Χερσαίων Δυνάμεων Αυτοάμυνας, μεταξύ Τόκυο και Σάϊταμά, για την διαχείριση και εκπαίδευση του προσωπικού. Η αγορά του σχετικού εξοπλισμού θα απορροφήσει 8,8 δισ. γιέν ενώ πρόσφατα η Αεροπορία παρέλαβε μετά από χρόνια δοκιμών το νέο της κατασκοπευτικό αεροσκάφος RC-2 ELINT.
Η έρευνα και ανάπτυξη βλημάτων stand-off μακρού βεληνεκούς για την άμυνα απομακρυσμένων νησιών, όπως π.χ των Σένκακου που διεκδικεί η Κίνα, αναμένεται να απορροφήσει 22,9 δισ. γιέν. Το ιαπωνικό υπουργείο Άμυνας ποντάρει στην έγκριση 9,3 δισ. γιέν επιπλέον προκειμένου να τα διαθέσει για την ανάπτυξη πολυηχητικών κατευθυνομένων βλημάτων τα οποία θα πετούν προς τους στόχους τους με ταχύτητα μεγαλύτερη των 5 Μαχ.
To μαχητικό που θα αντικαταστήσει τα F-2 θα απαιτήσει μόνο για την ανάπτυξή του δαπάνες ύψους 77,2 δισ. γιέν. Πάντως το κόστος του αντιβαλλιστικού συστήματος που θα πάρει την θέση του Aegis Ashore δεν περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό του οικον. έτους 2021. Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο η κυβέρνηση Άμπε αποφάσισε την ματαίωση της ανάπτυξης του πολυδιαφημισμένου Aegis Ashore ενώ είχαν δαπανηθεί ήδη 180 δισ. γιέν (1,7 δισ. δολάρια) γι’ αυτό.
Το υπουργείο Άμυνας αναθεώρησε την θέση του προβάλλοντας την ανάγκη επανασχεδιασμού του συστήματος προκειμένου τα προωθητικά στάδια (boosters) των βλημάτων που θα εκτοξεύοντο να έπεφταν στην θάλασσα και όχι σε κατοικημένες περιοχές. Κατά τον υπουργό Τάρο Κόνο, το κόστος σε χρήμα και χρόνο που θα απαιτούσε κάτι τέτοιο καθιστούσε το όλο σχέδιο «παράλογο». Σε αντιδιαστολή, η προμήθεια τριών RQ-4 Global Hawk μη επανδρωμένων αναγνωριστικών μεγάλου ύψους και εμβέλειας (High-Altitude Long-Endurance, HALE) αποφασίστηκε να προχωρήσει σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια.
Η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων για την αντιμετώπιση, μεταξύ άλλων, των «κινδύνων ασφαλείας στην θάλασσα» που το Τόκυο θεωρεί ότι αντιπροσωπεύει μια ολοένα και πιο ισχυρή Κίνα, προϋποθέτει ιδιαίτερα μεγάλες πιστώσεις για την Ιαπωνική Ναυτική Δύναμη Αυτοάμυνας. Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν θα αναβαθμιστεί μόνο το ελικοπτεροφόρο Izumo (DDH-183) σε αεροπλανοφόρο με δυνατότητα μεταφοράς μαχητικών βραχείας απονήωσης/κάθετης προσνήωσης F-35B αλλά και το Kaga (DDH-184) της ίδιας κλάσης.
Η τροποποίηση των «αντιτορπιλλικών πολλαπλών αποστολών» όπως είναι επισήμως χαρακτηρισμένα τα πλοία της κλάσης για επιχειρήσεις αεροσκαφών 5ης γενιάς θα απορροφήσει 220 εκατ. δολάρια από τον προϋπολογισμό. Ο προηγούμενος είχε θέσεις τις βάσεις για την μετατροπή του Izumo σε κανονικό αεροπλανοφόρο με την ενίσχυση του καταστρώματος πτήσεων καθώς, πέραν του αυξημένου βάρους των μαχητικών, έπρεπε να αντιμετωπιστεί η καταπόνηση που θα δεχόταν από τα καυτά καυσαέρια και την εκτόνωσή τους κατά την διάρκεια των καθέτων προσνηώσεων.
Ο νέος προϋπολογισμός αποκαλύπτει ότι θα αλλάξει και το σχήμα του πρωραίου τμήματος σε πιο «τετραγωνισμένο» ώστε να διευκολύνονται οι απονηώσεις. Στις προτεινόμενες αμυντικές δαπάνες του προσεχούς οικον. έτους, περίπου 1,92 δισ. δολάρια προβλέπονται για την αγορά τεσσάρων F-35A και 250 εκατ. δολάρια για δύο F-35B STOVL (Short Take Off/Vertical Landing).
Τα αντιτορπιλλικά της Ιαπωνικής Ναυτικής Δύναμης Αυτοάμυνας (JMSDF) βασίζονται στους κλασσικούς εκτοξευτές αναλωσίμων και άλλα αντίμετρα για την προστασία τους. Ωστόσο, ο εξοπλισμός τα τελευταία χρόνια των κινεζικών πολεμικών πλοίων με αναβαθμισμένους πυραύλους κατά στόχων επιφανείας καθιστά την έρευνα και ανάπτυξη νέων ενεργών και παθητικών decoys μονόδρομο για την Ιαπωνία. Για τον σκοπό αυτόν προβλέπεται να διατεθούν 285.000 δολάρια.
Σημασία δίδεται και στην ενίσχυση των δυνατοτήτων Ηλεκτρονικού Πολέμου των ιαπωνικών πλοίων. Για εντοπισμό και παρεμβολές στα σήματα που εκπέμπουν αντίπαλα αεροσκάφη, μονάδες επιφανείας και πύραυλοι, τα αντιτορπιλλικά τύπου Aegis διαθέτουν το σύστημα NOLQ-2/B/C ενώ τα ελικοπτεροφόρα κλάσης Izumo είναι εφοδιασμένα με NOLQ-3/B/C/D/D-1/D-2. Το υπουργείο Άμυνας σκοπεύει να χρηματοδοτήσει με 190.000 δολάρια την αναβάθμιση των «πακέτων» ESM/ECM του Στόλου.
Η βελτίωση της λειτουργικότητας του Ναυστάθμου Σασέμπο κρίνεται απαραίτητη υπό το πρίσμα της αυξημένης δραστηριότητας του ιαπωνικού Ναυτικού στην Ανατολική Σινική Θάλασσα όπου η Κίνα «απλώνεται» ολοένα και περισσότερο. Η κατασκευή νέου προβλήτα και εγκαταστάσεων εφοδιασμού-υποστήριξης στην εν λόγω ναυτική βάση αναμένεται να απορροφήσει το ποσό των 130 εκατ. δολαρίων.
Επίσης δεν παραγνωρίζεται η ανάγκη της επένδυσης στην έρευνα για τις δυνατότητες που θα έχει το ιαπωνικό υποβρύχιο του μέλλοντος. Για να παραμείνει αξιόμαχη η Ιαπωνική Ναυτική Δύναμη Αυτοάμυνας στον υποβρύχιο πόλεμο τα χρόνια που θα έλθουν, έχουν προϋπολογιστεί πιστώσεις ύψους 67 εκατομμυρίων δολαρίων τα οποία θα καλύψουν μεταξύ άλλων το κόστος ανάπτυξης βελτιωμένου σόναρ, πιο αθόρυβων τορπιλλών καθώς και άλλων όπλων που βάλλονται από τορπιλλοσωλήνες.
Αλέξανδρος Θεολόγου
