Ο συντάκτης David Sheppard σε άρθρο γνώμης που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της εφημερίδας Financial Times, διερωτάται αν «Κερδίζει ξαφνικά η Ευρώπη στον πόλεμο του φυσικού αερίου με τη Ρωσία;»,
Ο Sheppard ξεκινά το άρθρο με την διαπίστωση ότι “Οι τιμές έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 65% από τότε που έφθασαν στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών τον Αύγουστο. Οι αποθηκευτικοί χώροι σε ολόκληρη την ήπειρο είναι γεμάτοι ασφυκτικά, έτοιμοι να τροφοδοτήσουν σπίτια και βιομηχανία αυτόν τον χειμώνα.”
«Ακόμη και τα δεξαμενόπλοια υγροποιημένου φυσικού αερίου, για τα οποία οι απελπισμένοι αγοραστές έπρεπε να παλέψουν για να τα απομακρύνουν από την Ασία, είναι τώρα τόσο άφθονα που δημιουργείται κυκλοφοριακή συμφόρηση έξω από τους ευρωπαϊκούς τερματικούς σταθμούς, καθώς περιμένουν να ξεφορτώσουν», σημειώνει στην συνέχεια.
“Μετά από μήνες φόβου για έναν δύσκολο χειμώνα εξαιτίας της έλλειψης ρωσικού φυσικού αερίου, οι περισσότεροι έμποροι θα παραδεχτούν επιφυλακτικά ότι η τύχη της Ευρώπης έχει βελτιωθεί. Μάλιστα ο θερμότερος από το κανονικό καιρός τις τελευταίες εβδομάδες καθυστέρησε την έναρξη της περιόδου θέρμανσης, αφήνοντας μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου για τους χειμερινούς μήνες, την ίδια στιγμή που και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μείωσαν απότομα την κατανάλωση”,τονίζει.
Ωστόσο ο συντάκτης σημειώνει ότι “το να τολμήσουμε να πιστέψουμε ότι η ενεργειακή κρίση έχει με κάποιο τρόπο επιλυθεί είναι επικίνδυνο δεδομένης της κλίμακας της πρόκλησης που απομένει. Το φυσικό αέριο με περίπου 115 ευρώ ανά μεγαβατώρα εξακολουθεί να ισοδυναμεί με σχεδόν 180 δολάρια το βαρέλι σε όρους πετρελαίου. Τα συμβόλαια τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο είναι πάνω από 230 δολάρια το βαρέλι.”
«Η εικόνα στην Ευρώπη είναι ότι οι άνθρωποι είναι λίγο εφησυχασμένοι – οι τιμές έχουν πέσει αυτή την εβδομάδα, οι αποθήκες είναι γεμάτες, αλλά είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι θα πάει καλά», δήλωσε ο Alex Tuckett, επικεφαλής Οικονομικών στην συμβουλευτική εταιρεία για εμπορικά ζητήματα CRU Group. «Δεν ξέρουμε πόσο κρύος θα είναι ο χειμώνας, δεν είμαστε σε περίοδο θέρμανσης. Η μεγάλη μεταβλητή είναι ο καιρός».
Ο Henning Gloystein του Eurasia Group υποστηρίζει ότι η Ευρώπη μπορεί να έχει την πολυτέλεια να έχει λίγο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση διότι έχει αποθηκεύσει φυσικό αέριο το καλοκαίρι, αν και σε οδυνηρά υψηλή τιμή. «Οι γεμάτες δεξαμενές καθιστούν λιγότερο πιθανή μια σοβαρή ενεργειακή κρίση τον χειμώνα αλλά δεν την αποτρέπουν» τονίζει.
Εάν ο χειμώνας είναι ήπιος, τότε η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, θα μπορούσε να τελειώσει τη σεζόν με τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις φυσικού αερίου σχεδόν μισογεμάτες. Αλλά εάν ο χειμώνας δεν είναι ήπιος, τότε «τα γερμανικά αποθέματα φυσικού αερίου θα εξαντληθούν ουσιαστικά μέχρι τα τέλη Μαρτίου» , είπε ο Gloystein.
Αυτό οδηγεί σε έναν από τους μεγαλύτερους φόβους διότι ακόμα κι αν η Ευρώπη μπορέσει να ξεπεράσει αυτόν τον χειμώνα, το επόμενο έτος μπορεί να είναι χειρότερο. Η άνοιξη θα μετριάσει την κρίση, αλλά η αγορά φυσικού αερίου δεν σταματά, διότι όταν σταματά η ζήτηση για θέρμανση ξεκινά ένας αγώνας δρόμου για την αναπλήρωση των αποθεμάτων ενέργειας που δαπανήθηκαν τον χειμώνα.
Αλλά σε αντίθεση με τους πρώτους έξι μήνες του 2022, που οι ρωσικές προμήθειες εξακολουθούσαν να ρέουν σε μεγάλο βαθμό στην Ευρώπη παρά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, το μελλοντικό τοπίο είναι ζοφερό με τις ροές να είναι κοντά στο μηδέν. Έτσι, η ήπειρος θα αντιμετωπίσει μια μεγάλη ενεργειακή κρίση που θα ξεκινήσει τον χειμώνα του 2023-24.
Η Ευρώπη έχει ήδη αξιοποιήσει σχεδόν κάθε διαθέσιμη πηγή φυσικού αερίου, από τις αυξημένες εισαγωγές LNG μέχρι να ζητήσει από τη Νορβηγία να μεγιστοποιήσει την παραγωγή. Ωστόσο, αναμένονται ελάχιστες προσθήκες προσφοράς ενέργειας παγκοσμίως, μέχρι τα μέσα της τρέχουσας δεκαετίας. Η ΕΕ θα προσπαθήσει να ενισχύσει την ικανότητά της να εισάγει LNG μέσω πλωτών τερματικών σταθμών στη Γερμανία και την Ολλανδία, αλλά χωρίς το ρωσικό αέριο, θα χρειαστεί ακόμη περισσότερο LNG τους επόμενους 12 μήνες.
Έτσι, η τρέχουσα σχετικά χαμηλή τιμή για το φυσικό αέριο δεν είναι ανάλογη στο μέλλον διότι οι διαπραγματεύσεις για νέα συμβόλαια γίνονται σε επίπεδα πάνω από 200 δολάρια το βαρέλι, ακόμη και για το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Στελέχη στον τομέα της ενέργειας στην Ευρώπη πιστεύουν ότι η πλήρης έκταση της αύξησης της ζήτησης, δεν έχει ακόμη φανεί, καθώς ορισμένες εταιρείες εξακολουθούν να καλύπτονται από μακροπρόθεσμα συμβόλαια που τους προμηθεύουν φυσικό αέριο σε τιμές πολύ χαμηλότερες από τις τιμές της αγοράς. Καθώς όμως τα συμβόλαια λήγουν τους επόμενους μήνες, θα υπάρξουν αναταράξεις στην αγορά.
Μια άλλη παράμετρος είναι ότι όσο συνεχίζεται αυτή η κατάσταση οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συνεχίσουν να στηρίζουν τα νοικοκυριά τους επόμενους 18 μήνες. Σε κάθε περίπτωση, η συρρίκνωση των προϋπολογισμών των νοικοκυριών της μεσαίας τάξης είναι επίσης πιθανό να αυξήσει τις οικονομικές πιέσεις.
Συμπερασματικά ο συντάκτης του άρθρου στο ερώτημα εάν “κερδίζει λοιπόν η Ευρώπη” απαντά “μακροπρόθεσμα, έχει αποδειχθεί ότι οι οικονομίες της αγοράς μπορούν να βρουν διεξόδους, αλλά μέχρι τότε δυστυχώς υπάρχει πολύς πόνος…
