Του Τάσου Τέλλογλου από το Inside Story
Αναζητήσαμε μαζί με τις υπαλλήλους του γερμανικού βιβλιοπωλείου τον συγγραφέα υπό το πραγματικό του όνομα, αλλά… τζίφος. «Το έχει γράψει με ψευδώνυμο» μου είπε αποφασιστικά η συνομιλήτριά μου. Και πράγματι μετά από λίγο ανακαλύψαμε ένα βιβλίο με τίτλο Ein X fuer ein U, ein U Boot Krimi στο Amazon, ενός Κρίστοφ Ντιν (“Ένα Χ για ένα Ου, ένα αστυνομικό για υποβρύχια” – το να παρουσιάζεις σε κάποιον ένα X ως ένα Ου σημαίνει στα γερμανικά να τον εξαπατάς). Κρίστοφ Ντιν είναι το ψευδώνυμο του συγγραφέα, που δραστηριοποιείται επί δεκαετίες στον κλάδο της ναυπήγησης πλοίων. «Η δράση σε αυτό το μυθιστόρημα είναι φανταστική, αλλά εμπνέεται από πραγματικά δεδομένα και για αυτό δίνει την οπτική ενός insider» αναφέρεται στο οπισθόφυλλο.
Το μυθιστόρημα του Ντιν, που εκδόθηκε τον περασμένο καλοκαίρι, ξεκινάει με τα βαφτίσια του Παπανικολή, του πρώτου από τα τέσσερα υποβρύχια της κλάσης Type 214 που είχε παραγγείλει η ελληνική κυβέρνηση. Ήταν το μόνο από τα τέσσερα που κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου στα ναυπηγεία της HDW (Howaldtswerke-Deutsche Werft), ένα υποβρύχιο καινούργιας τεχνολογίας, με αναερόβια πρόωση, αθόρυβο και ικανό να μείνει πολύ περισσότερο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας σε σχέση με τα συμβατικά υποβρύχια.
Η ΝΔ δεν το έβλεπε με καλό μάτι, επειδή το είχε παραγγείλει το ΠΑΣΟΚ και επειδή πίστευε, όπως και ήταν αλήθεια, ότι για τη σύμβαση αυτή είχαν καταβληθεί μίζες. Η καθέλκυση του “Παπανικολή” έγινε το 2004 στο Κίελο και νονά ήταν μία απόγονος του διάσημου μπουρλοτιέρη, η Ευαγγελία Βασιλική. Ο Ντιν την κάνει λίγο μεγαλύτερη σε ηλικία στο βιβλίο, αλλά διατηρεί τη συγγενική της σχέση με τον oνοματοδότη του πλοίου, τον θρυλικό Δημήτριο Παπανικολή.
Την εποχή της ονοματοδοσίας του υποβρυχίου, επικεφαλής του ελληνικού κλιμακίου του Πολεμικού Ναυτικού στο Κίελο που θα παραλάμβανε τα υποβρύχια ήταν ο Yποναύαρχος Μανώλης Συμεωνάκης, ένας εξαιρετικά έμπειρος αξιωματικός στα υποβρύχια.
«Βρες κάτι»
Στη δεύτερη σκηνή του μυθιστορήματος του Ντιν, ο κρητικής καταγωγής επικεφαλής του κλιμακίου του Κιέλου πάει στο Πεντάγωνο, όπου του δίνονται οδηγίες από την ηγεσία του Ναυτικού να βρει κάποιο… ελάττωμα στο υποβρύχιο, ώστε να αποφύγει η Αθήνα να πληρώσει τις επόμενες δόσεις. Μέχρι τότε είχαν πληρωθεί περίπου 750 εκατομμύρια ευρώ (από ένα αρχικό τίμημα 1,71 δισ.) και ανάλογα με την πρόοδο της κατασκευής οι δύο πλευρές, Ελλάδα και Γερμανία, είχαν συμφωνήσει να πληρώνονται δόσεις ανά μερικούς μήνες.
Βρισκόμαστε στο 2005 και η κυβέρνηση Καραμανλή έχει διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να πληρωθούν τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά προγράμματα. Πώς το ξέρουμε αυτό; Εκτός από τα υποβρύχια, ένα άλλο μεγάλο πρόγραμμα αφορά τα άρματα μάχης Leopard-2 της Κράους Μαφάι Βένκμαν. Και σε αυτά υπάρχουν δυσκολίες πληρωμής –το πρόγραμμα εδώ είναι μεγαλύτερο, κάπου 2,2 δισ. ευρώ– σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε να απειλείται η γερμανική εταιρεία με κλείσιμο, λόγω της στάσης πληρωμών της ελληνικής κυβέρνησης. Και σε αυτήν την περίπτωση είχε «βρεθεί» ένα πρόβλημα στη σωλήνα του κανονιού. Στη συμφωνία αυτή είχαν πάρει μέρος και δύο βουλευτές του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας, που φέρονται να εισέπραξαν για συμβουλευτικές υπηρεσίες 5 εκατομμύρια ευρώ.
Ο επικεφαλής του κλιμακίου στο Κίελο ονομάζεται στο μυθιστόρημα του Ντιν, Βαγγέλης Ναουταράκης και φυσικά είναι από την Κρήτη. Περιγράφεται από τον συγγραφέα ως ένας άνθρωπος που αντιμετωπίζει ένα εσωτερικό δίλημμα: αν θα εφαρμόσει ή όχι μία διαταγή που δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Ο Ναουταράκης καλείται από τον ανώτερό του στο Πεντάγωνο για να ακούσει ότι πρέπει να γυρίσει πίσω στο Κίελο και να φροντίσει «να μην μπορούν να γίνουν άλλες δοκιμές και να μην καταβληθεί το υπόλοιπο των οφειλόμενων πληρωμών».
Ο Ναουταράκης γυρίζει στο Κίελο. Οι δοκιμές κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας πάνε καλά, έως ότου το υποβρύχιο αναδυθεί και ο κυβερνήτης του το οδηγήσει σε μία θάλασσα όπου επικρατούν άνεμοι 6 μποφόρ, σε πλήρη ταχύτητα. Τότε παρουσιάζει μία κλίση 52 μοιρών. Οι Γερμανοί δεν έχουν ακριβή στοιχεία της έντασης των ανέμων στο συγκεκριμένο σημείο και επιμένουν ότι το υποβρύχιο παρά την κλίση του επανήλθε σε όρθια θέση και άρα με βάση τους κανόνες της τεχνικής δεν υπάρχει πρόβλημα.
Όταν, με βάση το σενάριο στο μυθιστόρημα του Ντιν, ο Ναουταράκης γυρίζει άλλη μία φορά στο Πεντάγωνο για να μιλήσει με τον ανώτερό του, αυτός του λέει ότι «θα κοιτάζει τη σύμβαση και όχι τα αποτελέσματα τεχνικών δοκιμών». Στο μυθιστόρημα ο Ναουταράκης έχει αποτυπώσει την κλίση με το κινητό του τηλέφωνο – στην πραγματική ιστορία, η κλίση είχε αποτυπωθεί με τη βοήθεια ενός μηχανήματος. Οι Γερμανοί δεν την αμφισβητούν, την θεωρούν ωστόσο έλασσον ζήτημα και εκπλήσσονται όταν κάποιος με εμπειρία στα υποβρύχια την επικαλείται.
Ο ίδιος ο Συμεωνάκης πάντως μίλησε το 2007 στη Σοφία Παπαιωάννου στην εκπομπή «Νέοι Φάκελοι» στον ΣΚΑΪ και επέμεινε ότι δεν θα παραλάμβανε το υποβρύχιο από τους Γερμανούς.
Το 2006 ο Συμεωνάκης αποστρατεύεται και αντικαθίσταται. Εν τω μεταξύ οι Γερμανοί έχουν κάνει κάποιες διορθώσεις, αλλά η ελληνική πλευρά εξακολουθεί να μην έχει χρήματα να πληρώσει.
Στο μυθιστόρημα του Ντιν, ο Ναουταράκης προσεγγίζει τον διευθύνοντα σύμβουλο του ναυπηγείου του Κιέλου, Χάινο Λόρεντς Ουέμπεραλ (πρόκειται μάλλον για τον συγγραφέα) και του εξομολογείται ότι δεν είναι σε θέση πλέον να υπερασπίζεται την ελληνική θέση, ζητώντας του ταυτόχρονα δουλειά. Ο Γερμανός τού λέει ότι θα μπορούσε να του την προσφέρει, αν εκείνος μοιραζόταν τις γνώσεις του σχετικά με την ελληνική θέση. Ο Ναουταράκης αρνείται και το επεισόδιο τελειώνει εκεί. Όχι όμως και το βιβλίο.
Ταξίδια στην Αθήνα
Στο βιβλίο, ο Γερμανός επικεφαλής του πρότζεκτ των υποβρυχίων Χόλγκερ Γκρος και ο δρ Ουέμπεραλ ταξιδεύουν τρεις φορές στην Αθήνα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων (που στην πραγματική ζωή κράτησαν από το 2006 ως το 2010). Εκεί συναντούν τους υπουργούς Άμυνας και Οικονομικών μιας φανταστικής κυβέρνησης συνασπισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, καθώς και έναν πρώην συνεργάτη του πολιτικού που ήταν υπουργός Άμυνας όταν υπογράφτηκε η σύμβαση. Αυτός έχει δική του επιχείρηση, βοήθησε τους Γερμανούς να αποκτήσουν τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, βρίσκεται κοντά στο ΠΑΣΟΚ και έχει βίλα στα βόρεια προάστια με κλειστή και ανοιχτή πισίνα (σ.σ.: ένας άνθρωπος με αυτό το προφίλ καταδικάστηκε αργότερα στην υπόθεση των υποβρυχίων).
H συνέχεια στο Inside Story
Στο site μπορείτε να εγγραφείτε είτε ως συνδρομητές είτε δωρεάν με πρόσβαση σε λίγα άρθρα
