Το μίσος Ουκρανών και Ρώσων έχει ρίζες στο 1ο μισό του προηγούμενου αιώνα και συμπίπτει με την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης. Οι σοβιετικοί και ειδικά ο Στάλιν προκάλεσαν πάρα πολλά δεινά στον ουκρανικό λαό. Από την άλλοι οι Ουκρανοί, όταν τους δόθηκε η ευκαιρία, συμμάχησαν και συστρατεύθηκαν με τους ναζί εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Ένας λόγος για αυτό ήταν η μεγάλη πείνα που προκάλεσε το σταλινικό καθεστώς στους Ουκρανούς και στοίχισε εκατομμύρια ζωές. Το περιστατικό έμεινε στην ιστορία ως “Holodomor“.
Η Ουκρανία ήταν και παραμένει ο σιτοβολώνας της Ευρώπης. Στις τεράστιες πεδιάδες της καλλιεργούνται τόνοι δημητριακών που εξάγονται σε όλο το κόσμο. Ήδη από το 1930 ο Στάλιν επιβάλει τη βίαιη κολεκτιβοποίηση των εκτάσεων της Ουκρανίας. Όλα τα σιτηρά αποτελούν πλέον ιδιοκτησία του κράτους. Οι αγρότες απαγορεύετε να καταναλώσουν τη παραμικρή ποσότητα της σοδειάς που παράγουν. Παράλληλα εξοντώνει συστηματικά τους Κουλάκους (μεγαλογαιοκτήμονες), κατάσχει τη γη, τα σπίτια και ολόκληρη τη περιουσία τους. Για όσους επέζησαν, απαγορευόταν αυστηρά η χορήγηση οποιασδήποτε βοήθειας, ακόμη και τροφής. Όπως ήταν αναμενόμενο κάποιοι αντέδρασαν. Το καθεστώς απέστειλε άμεσα στρατεύματα και τη φοβερή και τρομερή μυστική αστυνομία για να επιβάλει τη τάξη.
Παρόλα αυτά οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν. Τότε ο Στάλιν συνέλαβε το σχέδιο που θα έδινε τη λύση άπαξ και δια παντός. Με εντολή του, η μυστική αστυνομία, άρχισε να μεταφέρει όλα τα σιτηρά έξω από την Ουκρανία για εξαγωγές σε τρίτες χώρες. Σύντομα όλα τα αποθέματα εξαντλήθηκαν. Παράλληλα έκλεισε τα σύνορα της χώρας μετατρέποντας τη ουσιαστικά σε ένα τεράστιο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Σύντομα η πείνα έκανε την εμφάνισή της πλήττοντας πρώτα τους πιο ευαίσθητους, δηλαδή τα παιδιά και τους ηλικιωμένους. Στις πόλεις τα πτώματα άρχισαν να θάβονται σε μαζικούς τάφους. Οι Ουκρανοί έφαγαν σκυλιά, γάτες, ποντίκια ακόμη και ανθρώπους προκειμένου να επιβιώσουν. Στο αποκορύφωμα της πείνας, την άνοιξη του ’33, πέθαιναν περίπου 25.000 άνθρωποι την ημέρα.
Ως τα τέλη του 1933 το 25% του πληθυσμού της Ουκρανίας είχε πεθάνει από τη πείνα. Αυτό το ποσοστό μεταφράζεται σε 7 εκατομμύρια νεκρούς εκ των οποίων τα 3 εκατομμύρια ήταν παιδιά. Όταν το 1941 ο γερμανικός στρατός μπήκε στη χώρα, οι κάτοικοι τους υποδέχτηκαν ως απελευθερωτές. Εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες εντάχθηκαν στη Βέρμαχτ και πολλοί άλλοι βοήθησαν ενεργά στην εξόντωση των Εβραίων και άλλων μειονοτήτων της Ουκρανίας.
Μια επιζήσασα του λιμού, η Nina Popovych, περιέγραψε τα γεγονότα:
«Ήταν τρομακτικά χρόνια. Οι μητέρες έκοβαν κομμάτια τα παιδιά τους, τα έριχναν σε κατσαρόλες να τα μαγειρέψουν και τα έτρωγαν. Η μητέρα μου πήγε σε ένα χωράφι, όπου υπήρχαν μερικά άλογα και έφερε πίσω το κεφάλι ενός αλόγου – άλλες πέντε γυναίκες έπεσαν πάνω του και άρχισαν να το δαγκώνουν. Ήταν φριχτό! Οι άνθρωποι πέθαιναν μέσα στον δρόμο, αν τους τρυπούσες, το αίμα τους ήταν σαν νερό. Θυμάμαι τα πάντα στο χωριό, όπως για παράδειγμα, τη στιγμή που έβγαλαν τους σταυρούς από τις εκκλησίες. Δύο μέλη της Κομσομόλ (Κομμουνιστικής Νεολαίας) έβγαλαν τους σταυρούς, τους έθαψαν δύο μέτρα κάτω από το έδαφος. Ηλικιωμένες γυναίκες πήγαιναν και φιλούσαν αυτό το κομμάτι γης. Μετά, γέμισαν την ξύλινη εκκλησία με άχυρα. Τη νύχτα, ποντίκια μπήκαν από τους τοίχους, αφήνοντας τρύπες, από τις οποίες οι γυναίκες γέμιζαν τους κουβάδες τους με άχυρο. Η Κομσομόλ πήρε τα άχυρα από την εκκλησία και μετά από αυτό ήταν άδεια. Πέθαναν τόσοι άνθρωποι στο χωριό, που αναγκάστηκαν να σταματήσουν να βάζουν σταυρούς στο νεκροταφείο. Το χειμώνα μια ηλικιωμένη πήρε έναν σταυρό από το νεκροταφείο για τον χρησιμοποιήσει για προσάναμμα στο σπίτι της, για να μην παγώσουν τα παιδιά της»
Η σημερινή διαμάχη στη Κριμαία έχει βαθιές ρίζες στο πρόσφατο παρελθόν των 2 χωρών. Η γενοκτονία των Ουκρανών από τους Σοβιετικούς τη περίοδο 1932-33, ήταν μια πληγή το σημάδι της οποίας είναι φανερό ακόμη και σήμερα.
Μετά την αναγνώριση του λιμού ως γενοκτονία από το ουκρανικό κοινοβούλιο, το Κρεμλίνο δήλωσε: “Το πρόβλημα της πείνας – μαζικού θανάτου ανθρώπων στην Ουκρανία το 1932 – 33 πρέπει να εξετάσουν ειδικοί. Έχουμε δηλώσει επανειλημμένα στους Ουκρανούς συναδέλφους μας ότι ζητήματα τέτοιας φύσεως πρέπει να εξετάζουν ειδικοί – ιστορικοί και από τις δύο πλευρές. Δεν πρέπει να πολιτικοποιούμε αυτό το θέμα”. Άσχετα πάντως με τα πρόσωπα και τις αιτίες που προκάλεσαν την τραγωδία και παρά την άρνηση των γεγονότων από τη Ρωσία ακόμη και στις μέρες μας, η συζήτηση για το “Μεγάλο Λιμό της Ουκρανίας τα έτη 1932 – 1933” αναμένεται να ανοίξει σύντομα και σε διεθνές επίπεδο.
