Ανακαλύφθηκε δακτύλιος γύρω από τη Χαουμέια

Πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα, στο πιο απομακρυσμένο τμήμα του ηλιακού μας συστήματος, κρύβεται ένας πλανήτης νάνος. Δεν πρόκειται για τον Πλούτωνα, αλλά τη Haumea (Χαουμέια), που ανακαλύφθηκε μόλις το 2004. Σύμφωνα με νέες παρατηρήσεις του Ινστιτούτου Astrofisica της Ανδαλουσίας, η Haumea είναι άλλο ένα από τα λίγα αντικείμενα στο ηλιακό μας σύστημα που διαθέτει δακτυλίους.
Η Haumea είναι μια περίεργη μικρή σφαίρα. Είναι περίπου το ένα τρίτο του μεγέθους του Πλούτωνα και έχει δύο φεγγάρια, τα Hi’iaka και Namaka. Περιστρέφεται τόσο γρήγορα ώστε να σχηματίζει εξόγκωμα κατά μήκος του ισημερινού του, δίνοντάς του ένα σχήμα αυγού.
Πιο αναλυτικά, είναι ένα μεγάλο, επίμηκες αντικείμενο πέρα από τη τροχιά του Ποσειδώνα. Η μάζα της υπολογίζεται ότι είναι 4,2×1021 κιλά, δηλαδή το 28% της μάζας του Πλούτωνα. Η διαστάσεις της είναι 1960×1520×995 χιλιόμετρα και είναι μεγαλύτερη από τα 90377 Σέντνα, 50000 Κουάοαρ, 90482 Όρκος και 20000 Βαρούνα. Περιστρέφεται σε 3,9 ώρες, έχει πυκνότητα 2,6 με 3,3 g/cm³ και έχει λεπτό στρώμα πάγου στο εξωτερικό του, με βραχώδη πυρήνα. Παρότι ο, αντίστοιχος σε μορφολογία, Πλούτωνας έχει παχύ στρώμα πάγου, μεγάλο τμήμα του πάγου που κάλυπτε την Haumea μπορεί να αποκολλήθηκε λόγω μιας τεράστιας σύγκρουσης, η οποία δημιούργησε και τους δορυφόρους της.
Οι αστρονόμοι ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για την Haumea, αλλά με αυτό το μικρό μέγεθος και τεράστια απόσταση δεν μπορούσαν να κάνουν ακριβείς παρατηρήσεις. Αντ ‘αυτού, χρησιμοποίησαν μια μέθοδο αποκαλούμενη occultation, όπου περιμένουν να περάσει η Haumea μπροστά σε ένα μακρινό αστέρι και παρατηρούν πόσο μειώνεται το φως από το αστέρι.
Χρησιμοποιώντας αυτές τις πληροφορίες, οι ερευνητές διαπίστωσαν το μέγεθος της Haumea και ανακάλυψαν και κάτι άλλο: ένα δαχτυλίδι γύρω από τον πλανήτη νάνο. Η ανακάλυψη αυτή καθιστά το Haumea το πρώτο γνωστό αντικείμενο μετά την τροχιά του Ποσειδώνα που φέρει δακτύλιο.
Ο δακτύλιος της Haumea θέτει δύο νέα ερωτήματα που οι επιστήμονες πρέπει να απαντήσουν: Πώς ακριβώς δημιουργήθηκε και αν υπάρχουν και άλλοι πλανήτες νάνοι με δακτυλίους εκεί έξω. Καμία από αυτές τις ερωτήσεις δεν μπορεί να απαντηθεί αυτή τη στιγμή, αλλά αν ένα μικρό κομμάτι βράχου, όπως η Haumea, μπορεί να έχει ένα σταθερό δακτύλιο, ίσως το φαινόμενο να είναι πιο συνηθισμένο από όσο νομίζαμε.
Θάνος Σ. Επαχτίτης