Έχουμε γράψει για τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αμερικανικός κολοσσός της αμερικανικής αεροδιαστημικής βιομηχανίας, η Boeing, εστιάζοντας κυρίως στα θέματα με την παραγωγή επιβατηγών αεροσκαφών. Αλλά και ο αμυντικός της κλάδος δεν πάει πίσω τα τελευταία χρόνια, με απώλειες δισεκατομμύριων δολαρίων και σημαντικές καθυστερήσεις σε κρίσιμα προγράμματα του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ.
Έτσι το 2024, η Boeing Defense Space & Security (μόνο ο αμυντικός κλάδος δηλαδή), κατέγραψε ζημίες ύψους 5,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων και τζίρο 23,9 δις, ενώ το 2023 οι ζημιές ήταν 1,7 δις και ο τζίρος 24,8 δις. Η ίδια η εταιρεία παραδέχτηκε ότι αυτά τα αποτελέσματα ήταν τα χειρότερα στην ιστορία των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων.
Τα προβλήματα επικεντρώνονται σε τρία προγράμματα υψηλού κόστους, την αντικατάσταση του εμβληματικού Air Force One, το νέο εκπαιδευτικό αεροσκάφος T-7A Red Hawk και το ιπτάμενο τάνκερ KC-46A Pegasus.
Αυτά, ουσιαστικά οι πυλώνες του αμυντικού της τομέα για την επόμενη δεκαετία, έχουν πληγεί από μεγάλες τεχνικές δυσκολίες, κακές εκτιμήσεις κόστους αλλά και εξωτερικούς παράγοντες όπως η πανδημία και οι ελλείψεις στην εφοδιαστική αλυσίδα. Αντίθετα, τα προγράμματα κατασκευής των μαχητικών F-15EX, F/A-18E/F και των ελικοπτέρων AH-64E Apache και CH-47F Chinook, φαίνεται μάλλον να “αντέχουν”, αν και εκεί οι παραγγελίες συνεχώς μειώνονται, ενώ οι τιμές που ζητά η εταιρεία αποτρέπουν την προσέλκυση νέων πελατών.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα του ιπτάμενου τάνκερ KC-46A Pegasus, το οποίο ξεκίνησε το 2011 με σύμβαση σταθερής τιμής, έχει αποδειχθεί οικονομικά καταστροφικό. Η Boeing έχει χρεωθεί περίπου 7 δισεκατομμύρια δολάρια σε απώλειες, καθώς κάθε τεχνική διόρθωση ή αναθεώρηση που απαιτείται, καλύπτεται από την ίδια λόγω της δομής της σύμβασης.
Παρά την παράδοση περισσότερων από 80 τάνκερ και την προοδευτική αποδοχή από τη Αμερικανική Αεροπορία των διαφόρων επιδιορθώσεων, η αξιοπιστία των αεροσκαφών παραμένει πρόβλημα. Έκθεση του Πενταγώνου ανέφερε ότι το KC-46A δεν πληροί πολλούς από τους στόχους λειτουργικότητας και συντηρησιμότητας, με χαμηλά ποσοστά ετοιμότητας αποστολών και μεγάλες καθυστερήσεις στη συντήρηση λόγω έλλειψης ανταλλακτικών.
Το 2023, η Πολεμική Αεροπορία ανέστειλε προσωρινά τις παραλαβές των KC-46A λόγω της διαπίστωσης ύπαρξης μικρών ρωγμών σε κρίσιμα δομικά στοιχεία ορισμένων νέων αεροσκαφών, απαιτώντας επιπλέον επιθεωρήσεις και επισκευές, ενώ νέα παύση παραλαβών έγινε χθες, ξανά γιατί διαπιστώθηκαν ρωγμές σε πρόσφατη παρτίδα παραδοθέντων!
Το πρόγραμμα αντικατάστασης του Air Force One, ένα αεροσκάφος που περιμένει και ο ίδιος ο Τραμπ, περιλαμβάνει την μετατροπή δύο Boeing 747-8 σε ιπτάμενα στρατηγεία-κέντρα επικοινωνιών για την μετακίνηση του εκάστοτε προέδρου των ΗΠΑ, αλλά αντιμετωπίζει επίσης σοβαρές καθυστερήσεις. Οι αρχικές προβλέψεις για παράδοση το 2024 έχουν μετατεθεί για το 2028, ενώ το κόστος παραμένει ανεξέλεγκτο, εν μέρει λόγω του σταθερού προϋπολογισμού που συμφωνήθηκε, αλλά είναι αδύνατον να τηρηθεί.
Παράλληλα, το πρόγραμμα του T-7A Red Hawk, του προηγμένου εκπαιδευτικούγια την Αμερικανική Αεροπορία, έχει καθυστερήσει τουλάχιστον δύο χρόνια. Οι τεχνικές βελτιώσεις που ζητήθηκαν αποδείχθηκαν χρονοβόρες, ενώ η πανδημία και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα επιδείνωσαν περαιτέρω την κατάσταση. Η Boeing έχει αναφέρει ζημίες 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σε αυτό το πρόγραμμα, το οποίο επίσης βασίζεται σε σύμβαση σταθερής τιμής, καθώς η εταιρεία υπερεκτίμησε τις δυνατότητές της για συμπίεση του κόστους, προκειμένου να κερδίσει το διαγωνισμό το 2018.
Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτά τα προβλήματα έρχονται σε μια περίοδο που ο εμπορικός τομέας της Boeing, ο οποίος είχε πληγεί από την κρίση του 737MAX και την πανδημία, δείχνει κάποια σημάδια ανάκαμψης, αν κι αυτός καταγράφει μεγάλες ζημιές (8 δις δολάρια, σε τζίρο 22,8 δις). Το κύριο στοιχείο εδώ -συγκρατημένης- αισιοδοξίας- είναι πως υπάρχουν παραγγελίες για πάνω από 5.500 εμπορικά αεροσκάφη, αξίας 435 δισεκατομμυρίων δολαρίων, οπότε εφόσον αυτές εξυπηρετούνται και με αύξηση της παραγωγής, λογικά ο όμιλος θα επανέλθει σε κερδοφορία.
Οι ελπίδες της Boeing και των υπηρεσιών του αμερικανικού Πενταγώνου εστιάζονται τώρα στα έτη 2025-2026, όταν τα πιο προβληματικά προγράμματα σταθερής τιμής αναμένεται να ολοκληρωθούν και να δώσουν τη θέση τους σε νέα, πιο ισορροπημένα. Μέχρι τότε, η εταιρεία συνεχίζει να απορροφά τις συνέπειες των αποφάσεών της, ενώ οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις υποχρεώνονται να ανεχθούν την καθυστερημένη παραλαβή των αεροσκαφών/δυνατοτήτων που είχαν παραγγείλει.
Υπενθυμίζουμε πως η εταιρεία στην Ελλάδα έχει αποτύχει να δώσει λύση στο πρόγραμμα Follow On Support των ελικοπτέρων CH-47D Chinook της Αεροπορίας Στρατού, κάτι που έχει προκαλέσει έντονο εκνευρισμό στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ.
