Στην πρόσφατη αναβίωση της κλασσικής πλέον ταινίας Top Gun, είδαμε για άλλη μια φορά το θρυλικό F-14 Tomcat να προσνηώνεται (ως γκεστ) στο κατάστρωμα αεροπλανοφόρου. Σίγουρα τόσο η ταινία Top Gun:Maverick, όσο και το F-14, «ξύπνησαν» το 2022 μνήμες του 1986, όταν ο «αγριόγατος» αποτελούσε την αιχμή του δόρατος του USN στον τομέα της αναχαίτισης μακράς ακτίνας, ρόλο που διατήρησε για 30 και πλέον χρόνια μέχρι την απόσυρσή του τo 2006. Ας δούμε λοιπόν την πορεία μέσα στο χρόνο του τελευταίου «γάτου» της Grumman, μίας εταιρίας που συνέδεσε την ύπαρξή της με τη ναυτική αεροπορία και κατ΄ επέκταση με την ανάπτυξη εξειδικευμένων μαχητικών και βομβαρδιστικών αεροσκαφών, κατάλληλων για επιχειρήσεις από αεροπλανοφόρα, δημιούργησε τον δικό του θρύλο, θέτοντας νέα δεδομένα στις αποστολές αναχαίτισης μακράς ακτίνας. Ας δούμε λοιπόν το ιστορικό της ανάπτυξής του F-14 και τους λόγους για τους οποίους αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο σημαντικά μαχητικά του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού (US Navy).
«Maiale»: Ο άθλος των Ιταλών Βατραχανθρώπων στο Λιμάνι της Αλεξάνδρειας στον Β’ΠΠ (Δ’ Μέρος)
Η γέννηση
Η στενή συνεργασία της Grumman Aircraft Corporation με το US Navy ξεκινά από τις αρχές της δεκαετίας του ’30. Η αρχή έγινε με τα διπλάνα FF, F2F και F3F, πριν και στις αρχές του Β΄Π.Π. αναπτύχθηκαν τα F4F Wildcat και F6F Hellcat και μετά το τέλος του ακολούθησαν το εμβολοφόρο F8F Bearcat και τα αεριωθούμενα F9F Panther και Gougar που εδραίωσαν την κυριαρχία των σχεδιάσεων της εταιρίας στα καταστρώματα των αεροπλανοφόρων του US Navy σχεδόν για τρεις δεκαετίες.
Δυστυχώς για την Grumman Aircraft η δεκαετία του ’50 αποδείχθηκε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδος μιας και έχανε το ένα πρόγραμμα πίσω από το άλλο, αρχής γενομένης με την πρόταση που κατέθεσε το 1953 με το Desigh 97, που αφορούσε ένα μονοθέσιο μαχητικό εφοδιασμένο με κινητήρα Pratt & Whithey J57.
Τελικά προτιμήθηκε το ανταγωνιστικό Vought F8U Crusader. Το επόμενο δημιούργημά της το Design 118 που ήταν ένα διθέσιο μαχητικό αεροσκάφος για αποστολές αναχαίτισης και ήταν εφοδιασμένο με κινητήρες J79 της Pratt & Whithey.
Έχασε και αυτό τη μάχη για ένταξη σε υπηρεσία με το USΝ καθώς τελικά προτιμήθηκε -και όχι άδικα- το φαβορί του διαγωνισμού, το McDonnell Douglas XF4H-1 το πρωτότυπο του θρυλικού F-4 Phantom II, το 1955.
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 η USAF και το US Navy αναζητούσαν ένα νέο μαχητικό μέσω ενός προγράμματος που ονομαζόταν TFX (Τακτικό Πειραματικό Μαχητικό), το οποίο θα έπρεπε να καλύπτει ρόλους Δίωξης/Βομβαρδισμού μακράς ακτίνας, καθώς και αποστολές εναέριας κάλυψης των αμερικάνικων αεροπλανοφόρων και στολίσκων. Σε αυτό το πρόγραμμα η Grumman συμμετείχε από κοινού με την General Dynamics. Το αποτέλεσμα της συνεργασίας τους ήταν η κατασκευή ενός μαχητικού που θα είχε τη δυνατότητα να επιχειρεί από αεροπλανοφόρα και να πετά σε ρόλους αναχαίτισης μακράς ακτίνας. Το αεροσκάφος που σχεδιάστηκε μέσα από το πρόγραμμα TFX, πήρε την ονομασία F-111B καθώς διέθετε την ίδια πτέρυγα μεταβλητής γεωμετρίας με το –τακτικού χαρακτήρα μαχητικό- F-111A της USAF. Εκτός από την πτέρυγα μεταβλητής γεωμετρίας το F-111B διέθετε δύο παρακαμπτικούς (turbofan) στροβιλοκινητήρες TF-30 της Pratt & Whitney, ραντάρ έρευνας μεγάλης ακτίνας τύπου AN/AWG-9 της Hughes και θα είχε τη δυνατότητα να μεταφέρει ταυτόχρονα έξι πυραύλους αέρος-αέρος μακράς ακτίνας δράσης και ενεργού καθοδήγησης τύπου AIM-54 Phoenix.
Η πρώτη πτήση του αεροσκάφους πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 1965. Κατά το πρόγραμμα των δοκιμών του, διαπιστώθηκε ότι εκτός του μεγάλου κόστους που θα απαιτούσε η μαζική παραγωγής του, ήταν ένα ιδιαίτερα βαρύ και «δυσκίνητο» αεροπλάνο με φτωχές επιδόσεις οι οποίες ουσιαστικά απαγόρευαν την επιχειρησιακή του χρήση από την USAF και το US Navy. Τελικά το Μάιο του 1968 το Αμερικανικό Κογκρέσο διέκοψε την χρηματοδότηση του προγράμματος ανάπτυξης του F-111B, με αποτέλεσμα αυτό να ματαιωθεί.
Πριν ακόμη ματαιωθεί η ανάπτυξη του F-111B, η Grumman όντας προνοητική και βλέποντας το αδιέξοδο προς το οποίο βάδιζε το πρόγραμμα, σχεδίασε με δικά της έξοδα ένα εναλλακτικό μαχητικό που προοριζόταν για το USN. Το κύριο μέλημα της σχεδιαστικής ομάδας της Grumman με επικεφαλής τον Λάρι Μίντ, ήταν η ανάπτυξη ενός μαχητικού ανώτερου επιχειρησιακά από το McDonnell F-4 Phantom, σε ρόλους αεροπορικής υπεροχής, συνοδείας και αναχαίτισης. Το νέο σχέδιο έφερε την ονομασία Design 303 και θα είχε τη δυνατότητα μεταφοράς ποικιλίας οπλισμού όπως πυραύλους αέρος-αέρος ημιενεργού καθοδήγησης Sparrow, Sidewider με κεφαλή αναζήτησης υπερύθρων και ενεργού (αυτόνομης) καθοδήγησης Phoenix για προσβολή εναέριων στόχων σε μεγάλες αποστάσεις (μεγαλύτερες των 150 χλμ!).
Μόνιμα εγκατεστημένο στο αεροσκάφος θα ήταν και ένα περιστρεφόμενο πυροβόλο των 20 χλστων. Ακριβώς ένα μήνα μετά τη ματαίωση του F-111B, το USN άρχισε ξανά επίσημα να αναζητά ένα νέο αναχαιτιστικό μαχητικό εκδίδοντας νέα RFP (Request For Proposals), θέτοντας ως βασικές προδιαγραφές την ύπαρξη δύο θαλάμων διακυβέρνησης υπό διάταξη tandem (εμπρός-πίσω), την ικανότητα μεταφοράς και χρήσης ποικιλίας πυραύλων αέρος-αέρος μικρής μέσης και μεγάλης ακτίνας, την ύπαρξη μόνιμα εγκατεστημένου πυροβόλου καθώς και ραντάρ μεγάλης ακτίνας με δυνατότητα εγκλωβισμού στόχων κατά την διάρκεια της έρευνας (track while scan).
Mε βάση την RFP οι κινητήρες θα έπρεπε να είναι και πάλι δύο TF-30, ενώ βασική προδιαγραφή αποτελούσε και η απαίτηση του USN που ήθελε το αεροσκάφος να μπορεί να περιπολεί για δύο τουλάχιστον ώρες σε αποστάσεις 100-200 μιλίων από το αεροπλανοφόρο. Τέλος η μέγιστη ταχύτητά του θα έπρεπε να φθάνει τα 2,2 Μach και η μεταφορική του ικανότητα σε οπλισμό αέρος-εδάφους (βόμβες) τις 14.500 λίβρες. Στο διαγωνισμού του US Navy ανταποκρίθηκαν οι: Grumman, Genelar Dynamics, Ling-Temco-Vought, McDonnell Douglas και North American-Rockwell. Τα τέσσερα από τα πέντε πρωτότυπα των εταιρειών έφεραν από το στάδιο του σχεδιασμού πτέρυγα μεταβλητής γεωμετρίας. Τελικά το Δεκέμβριο του 1968 το «πεδίο» ξεκαθάρισε, καθώς στο τελικό στάδιο επιλογής απέμειναν η Grumman και η McDonnell Douglas. Η πρόταση της McDonnell Douglas αφορούσε μια εξελιγμένη έκδοση του Phantom F-4 εφοδιασμένη με πτέρυγα μεταβλητής γεωμετρίας.
Αντίστοιχα η πρόταση της Grumman βασίσθηκε στο Design 303 το οποίο διέθετε πτέρυγα μεταβλητής γεωμετρίας, αλλά μονό κάθετο σταθερό, το οποίο δεν υιοθετήθηκε.
Ένα περίπου μήνα αργότερα, στις 14 Ιανουαρίου του 1969, το USN ανακοινώνει ότι η Grumman κέρδισε τελικά το διαγωνισμό. Το πρώτο συμβόλαιο που υπογράφεται αφορά την κατασκευή και παράδοση 12 πρωτοτύπων και 26 αεροσκαφών παραγωγής μέσα στο 1971. Πράγματι στις 14 Δεκεμβρίου του 1970 πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσημη παρουσίαση του πρώτου πρωτότυπου με αριθμό κατασκευής 157980. Λίγες ημέρες αργότερα στις 21 Δεκεμβρίου το αεροσκάφος που ονομάστηκε F-14A Tomcat με πλήρωμα τους δοκιμαστές William (Bob) Millar και Robert Smythe, πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση από το Calverton με επιτυχία.
Στις 30 Δεκεμβρίου κατά την διάρκεια της δεύτερης πτήσης του αεροσκάφους με τους ίδιους χειριστές και λίγο μετά την απογείωση, παρουσιάσθηκε σοβαρό πρόβλημα διαρροής…
Η συνέχεια στο Military History
