Οι ελληνο-ρωσικές σχέσεις δεν είναι τελικά σε τόσο άσχημο σημείο (?)

Στις 7 Δεκεμβρίου 2018 ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Ρωσία κατόπιν προσκλήσεως του Προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, για πρώτη φορά μετά το 2015. Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν επίσης στην Αθήνα το 2016 και στο Πεκίνο το 2017. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στη Ρωσία ο Έλληνας Πρωθυπουργός συναντήθηκε ακόμα με τον Ρώσο Πρωθυπουργό Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, με τον οποίο συζήτησε για την εμπορική και οικονομική συνεργασία, την ενέργεια, τη βιομηχανία, τις υποδομές, την υψηλή τεχνολογία, τη γεωργία και άλλα πεδία.
 
Σε τί σημείο είναι ωστόσο οι ελληνο-ρωσικές σχέσεις; Σύμφωνα με τον αναλυτή Σεργκέι Ζαμπέλιν, κύριο χαρακτηριστικό των διμερών σχέσεων είναι η τακτική ανταλλαγή απόψεων σε υψηλό επίπεδο. Επιπλέον, η Ρωσία αποτελεί τιμώμενη χώρα για τον ελληνικό τουρισμό για το 2017/18 και φέτος συμπληρώθηκαν 190 έτη από την Ανεξαρτησία της Ελλάδας και την επίσημη έναρξη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Μοναδικό αρνητικό σημείο είναι η αποπομπή των διπλωματών, περιστατικό που απέτυχε όμως να εμποδίσει την εφαρμογή προηγούμενων συμφωνιών.
 
Στις δηλώσεις του ο Ρώσος Πρόεδρος τόνισε ότι η Ρωσία υποστήριζε πάντα την ελληνική ανεξαρτησία, τους Έλληνες και το ελληνικό κράτος και “θα συνεχίσει να κάνει αυτό και στο μέλλον είτε οι Έλληνες περνούν δύσκολες στιγμές είτε προοδεύουν. Η αιτία για αυτό είναι οι ιστορικές σχέσεις και η πνευματική συγγένεια”. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανέφερε την ανάγκη σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας, ώστε να ενισχυθεί η παρουσία Ρώσων επιχειρηματιών στην Ελλάδα. Σημείωσε, δε, Ρώσοι επιχειρηματίες έχουν την ικανότητα να επενδύσουν περισσότερο, μέσα σε ένα σωστό οικονομικό κλίμα. Από την πλευρά του, ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε ότι είναι αδύνατη η λειτουργία συστήματος ασφαλείας στην Ευρώπη δίχως τη ρωσική συνδρομή.
 
Οι δύο ηγέτες συζήτησαν θέματα ενεργειακής συνεργασίας. Η Ρωσία τροφοδοτεί την Ελλάδα με φυσικό αέριο σε ποσοστό 60% των συνολικών αναγκών της χώρας και η Αθήνα φαίνεται να ενδιαφέρεται για συμμετοχή στα ρωσικά ενεργειακά σχέδια στη Βαλκανική. Ρωσικό φυσικό αέριο θα μπορούσε επίσης να τροφοδοτήσει την ιταλική αγορά μέσω του αγωγού TAP. Η Ελλάδα συμμετείχε στο έργο κατασκευής του ρωσικού αγωγού South Stream, αλλά η συμμετοχή της σε αυτόν ακυρώθηκε για πολιτικούς λόγους.
 
Ωστόσο, αποτελεί πραγματικότητα πως τα γεωπολιτικά συμφέροντα Ελλάδας και Ρωσίας είναι εκ διαμέτρου αντίθετα, ειδικά στον ενεργειακό τομέα. Το κατά πόσο οι ελληνορωσικές σχέσεις μπορούν να εξελιχθούν, πέρα των συνηθισμένων φιλοφρονήσεων, είναι κάτι που μόνο το μέλλον μπορεί να δείξει.