Ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα προγράμματα που ξεκίνησαν το 2019 για την ανανέωση του αμυντικού μας εξοπλισμού είναι το αρκετά φιλόδοξο σχέδιο αγοράς ενός “εθνικού τυφεκίου”. Ουσιαστικά, ο ΕΣ θα αντικαθιστούσε το αγαπημένο, αλλά γηραιό G3A3/A4.
Javelin εναντίον T-72: οι Ουκρανοί αχρηστεύουν τις πρόχειρες θωρακίσεις πλέγματος
Το πρόγραμμα αυτό, σε αντίθεση με τα προγράμματα του Πολεμικού μας Ναυτικού, θα μπορούσε να γίνει μέσω διεθνούς διαγωνισμού. Αντίθετα, επιλέχτηκε η σκληρή αξιολόγηση μεν, αλλά εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας δε. Και ο Ελληνικός Στρατός, που έχει μακρά εμπειρία στην υποβολή υλικών σε σκληρές διαδικασίες (βλέπε επιλογή Leo2), αξιολόγησε σχεδόν κάθε σύγχρονο τυφέκιο εφόδου.
Θεωρητικά, το τυφέκιο που θα επιλέγαμε, θα ερχόταν με πλήρη άδεια κατασκευής και εξαγωγής σε τρίτους, ενώ θα φτιαχνόταν στα ΕΑΣ, δίνοντας έργο στην ιστορική εταιρεία. Παρά τα όσα κυκλοφορούσαν κατά καιρούς, ούτε το ισραηλινό Tavor έχει επιλεγεί, ούτε κάποιο άλλο. Εμείς φροντίσαμε προσεκτικά να μείνουμε εκτός της “τυφεκιάδας”, καθώς θεωρούσαμε πως δεν υπήρχε λόγος, και μάλλον είχαμε δίκιο (εκ των αποτελεσμάτων, είμαστε στο 2022 και δεν έχουμε κάτι “χειροπιαστό”).
Ποια είναι η κατάσταση στα τυφέκια στον Ελληνικό Στρατό; Οι μονάδες είναι οπλισμένες με το G3A3/A4 καθώς και με G3 upgraded (με νέα παρελκόμενα), ενώ οι Ειδικές Δυνάμεις, αλλά και συγκεκριμένες μονάδες διαθέτουν το M4. Το πρόγραμμα της αναβάθμισης των G3 προχωρά αργά αλλά σταθερά, και τα όπλα που παραδίδονται πίσω είναι “βαμμένα”, και έτοιμα για μια νέα καριέρα. Την ίδια στιγμή, αν εξαιρέσουμε το γνωστό βάρος του G3, το όπλο παραμένει αξιοπρεπέστατο.
Η Νορβηγία προμηθεύεται 120 αντιαρματικούς πυραύλους Javelin
Δεν θα κρύψουμε, πως όταν είχαμε ακούσει για πρώτη φορά για το ενδεχόμενο ενός προγράμματος εθνικού τυφεκίου, θεωρήσαμε πως ο Ελληνικός Στρατός θα επιθυμούσε την αλλαγή διαμετρήματος. Αλλιώς, δεν δικαιολογείται, ένα τέτοιο πρόγραμμα. Λογικά, αντί να προχωρά σε αγορές Μ4 των 5,56 mm, θα ήθελε μια αγορά ενός νέου τυφεκίου 5,56 mm, που θα “σάρωνε” όλα τα παλιά G3 και θα τα έστελνε στις αποθήκες.
Περισσότεροι πύραυλοι Javelin για την Αυστραλία, «έλεγχος τιμών»
Αντί αυτού, αντιληφθήκαμε πως ο ΕΣ επιθυμούσε να συνεχίσει, εν έτει 2020, με το διαμέτρημα 7,62 mm. Αυτό θεωρείται οξύμωρο, καθώς το ΝΑΤΟ έχει εδώ και δεκαετίες αλλάξει σε 5,56mm, περιορίζοντας το 7,62 για όπλα ειδικής χρήσης, ενώ πλέον ο Αμερικανικός Στρατός, ετοιμάζεται για ένα νέο διαμέτρημα κάπου “ανάμεσα”, το 6,8. Το λογικότερο θα ήταν να περιμέναμε να δούμε που θα “κάτσει η μπίλια” με τον Αμερικανικό Στρατό, καθώς όλοι οι άλλοι θα ακολουθήσουν στη συνέχεια.
128 εκτοξευτές αντιαρματικών Javelin παρέδωσαν ήδη οι ΗΠΑ στην Εσθονία
Προς έκπληξη γενική, ο ΕΣ επέμεινε στο 7,62 mm, καθώς, παρά το αυξημένο βάρος του όπλου, και την υποχρεωτικά μειωμένη χωρητικότητα γεμιστήρα, θεωρούσε πως υπερτερεί σε αναμετρήσεις ως 500 μέτρα! Αυτό, παραβλέποντας βέβαια πως ο μεγαλύτερος αριθμός στρατευμένων δεν έχει κάνει ποτέ βολές στα 500 μέτρα, ούτε μπορεί να κάνει. Είναι λοιπόν περίεργο να θεωρούμε πως ένα τυφέκιο με διαμέτρημα 7,62Χ51 θα δώσει τακτικό πλεονέκτημα, χωρίς την ίδια στιγμή να έχουμε δυνατότητα να εκμεταλλευτούμε αυτό το πλεονέκτημα.
Η Πολωνία αγοράζει αντιαρματικούς πυραύλους Javelin, «έλεγχος τιμών»
Δεν θέλουμε να μπλέξουμε σε συζητήσεις περί του διαμετρήματος. Είμαστε σαφείς, αν είναι να επιλέξουμε τυφέκιο καλύτερα να πάμε σε 6,8 mm, ή έστω στο 5,56, αλλά αν είναι να ξαναπάμε σε 7,62, ας μείνουμε με τα εκσυγχρονισμένα μας G3. Δεν νομίζουμε ότι λέμε κάτι το τόσο “περίεργο”.
Γιατί η Ουκρανία θέλει “απελπισμένα” τους αμερικανικούς Α/Τ πυραύλους Javelin
Την ίδια στιγμή λοιπόν, που το παλαίμαχο G3 παραμένει ικανό να συνοδεύσει τον Έλληνα [εζικάριο (κι όχι μόνο), ο τελευταίος δεν έχει ικανά αντιαρματικά όπλα. Οι βασικοί αντιαρματικοί πύραυλοι που έχουν τα τάγματα πεζικού, οι Milan και Fagot είναι μιας άλλης γενιάς, απομεινάρια εποχών που σχεδιαζόταν ο Γ΄Παγκόσμιος. Φυσικά και παραμένουν καταστροφικοί, και μπορούν να διατρήσουν τις θωρακίσεις των τουρκικών αρμάτων και τεθωρακισμένων. Αλλά η έκθεση του χειριστή λόγω της ανάγκης καθοδήγησης του όπλου, όσο είναι σε πτήση, είναι δυστυχώς υψηλή.
Βέβαια, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και για το καλύτερο σήμερα όπλο σε υπηρεσία με τον ΕΣ, το Kornet που καθοδηγείται με Laser. Έτσι δεν έχει τους περιορισμούς του “καλωδίου” των Milan, Fagot, TOW, αλλά και πάλι, η κατεύθυνση είναι ημιενεργή. Η νέα εποχή πυραύλων όμως, 4ης και 5ης γενιάς, κατευθύνονται στο στόχο αυτόνομα, ως fire and forget.
Το γεγονός αυτό, πέρα από τα εμφανή επιχειρησιακά πλεονεκτήματα (αν ο εχθρός εντοπίσει τη θέση εκτόξευσης, και βάλλει εναντίον, οι χειριστές δεν θα βρίσκονται καν πλέον εκεί), έχει κι άλλο ένα σοβαρό θετικό που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Οι ανάγκες εκπαίδευσης είναι εξαιρετικά περιορισμένες, καθώς ο χειριστής έχει να εφαρμόσει απλές διαδικασίες μετά την εκτόξευση (κυρίως τη… διαφυγή του).
Φοβάται ο Γιάννης το θεριό (Leo2HEL) και αγοράζει πυραύλους Kornet και Javelin
Κάτι άλλο που δεν έχει γίνει αντιληπτό, είναι πως οι πύραυλοι δεν είναι “αιώνιοι”. Έχουν διάρκεια ζωής. Το προωθητικό τους γέμισμα με τα χρόνια αλλάζει χημικά, και καθίσταται ασταθές στη χρήση, οπότε είτε δεν πάνε στο στόχο τους με κίνδυνο για φίλια στρατεύματα, είτε δεν εκτοξεύονται καν. Πολλοί φίλοι και αναγνώστες που έχουν δει βολές Α/Τ, ειδικά σε νησιά, θα ξέρουν πως πολλοί πύραυλοι έπεσαν πολλές φορές σε τελετή νύμφευσης γνωστού και αγαπημένου ήρωα του Θεάτρου Σκιών.
Για την ανάγκη της σημερινής συζήτησης, να αναφέρουμε πως οι Τούρκοι έχουν ήδη αναπτύξει τον εγχώριο OMTAS, που θα αντικαταστήσει τους MILAN 2 & TOW από τουρκική υπηρεσία. Έχουμε υποψίες πως μεγάλο μέρος από το τουρκικό απόθεμα των δυο αυτών πυραύλων, μπορεί ήδη να έχει καταναλωθεί από τους proxies τους σε διάφορες συγκρούσεις (Συρία, Λιβύη), χωρίς βέβαια ΗΠΑ ή οι ευρωπαίοι κατασκευαστές να έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους για εξαγωγή. Ο OMTAS μπαίνει κανονικά σε υπηρεσία, και είναι αναμφίβολα ένα συγκριτικό πλεονέκτημα του τουρκικού πεζικού απέναντι στον ΕΣ.
ΑΠΟΨΗ: To ΠΝ γράφει εκ νέου Ιστορία με τους SPIKE NLOS στις κανονιοφόρους του
Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς; Καταρχάς, γινόμαστε “γραφικοί”, αφού προσπαθήσαμε το 2021 να αγοράσουμε πυραύλους… Milan (!) για αναπλήρωση αποθέματος. Καθώς όμως τα έτη περνάνε, και δεν μας παίρνει να φτάσουμε το 2040 ψάχνοντας Milan (παράγεται ακόμη στην Ινδία αλλά άγνωστο σε τι προδιαγραφές), μήπως, πρέπει να εξετάσουμε άμεσα το θέμα ενός “εθνικού” αντιαρματικού πυραύλου που θα αντικαταστήσει τους πεπαλαιωμένους Milan 2, AT-4 Fagot & TOW II;
SON DAKIKA HABERI στην Τουρκία η είδηση της απόκτησης SPIKE NLOS από την Ελλάδα
Το μυαλό μας πηγαίνει φυσικά σε πυραύλους fire and forget. Όσο κι αν ακούγεται παράξενο, δεν υπάρχουν τόσο πολλοί στην αγορά, και είναι σίγουρο πως οι επιλογές δεν όσες θα θέλαμε. Καταρχάς έχουμε μια αμερικανική και μια γαλλική λύση, τον Javelin και τον ΜΜΡ (Missile Moyenne Portée), που θεωρητικά μοιάζουν, πρακτικά όμως δεν φαίνεται να έχουν και πολύ σχέση.
Ο Javelin είναι η αμερικανική πρόταση, combat proven, και μάλιστα, είναι και το “αστέρι” των ημερών χάρη στις εμφανίσεις του στην Ουκρανία. Ο πύραυλος έχει εξαχθεί σε πάρα πολλές χώρες, είναι σε υπηρεσία και σε χρήση εδώ και χρόνια. Ο ΜΜΡ από την άλλη πλευρά, είναι σε χρήση μόνο από τη Γαλλία. Δεν έχει σημειωθεί κάποια επιχειρησιακή χρήση του όπλου από τη Γαλλία.
ThinkOutOfTheBox: SPIKE SR για το Στρατό αντί για MILAN/Fagot, σε συνδυασμό με ελληνικό UCAV
Το πρόβλημα και των δυο πυραύλων, είναι πως προσφέρουν ένα και μόνο μοντέλο, με μια χρήση, και συγκεκριμένο βάρος. Δεν έχουν την ευελιξία του πλέον επιτυχημένου όπλου 5ης γενιάς που κυκλοφορεί, του SPIKE. O συγκεκριμένος είναι μια ολόκληρη οικογένεια όπλων, που καλύπτει πλήρως τις ανάγκες ενός σύγχρονου στρατού, με εμβέλειες από τα 200 μέτρα μέχρι τα 34 χιλιόμετρα, και για βάρη που ξεκινούν από τα 10 κιλά (για το πλήρες όπλο).
Έτσι έχουμε SPIKE SR, MR, MR2, ER, ER2, NLOS ενώ κάποια στιγμή είχε ανακοινωθεί και ο πρωτοποριακός mini SPIKE. Κάπου εδώ θα πρέπει να πούμε πως οι Ισραηλινοί συνδύασαν την τεράστια εμπειρία τους στο χώρο, μαζί με κορυφαία γερμανική τεχνολογία. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό, και τα όπλα της σειράς εξάγονται παντού. Σχεδόν κάθε έτος, μια ακόμη χώρα προστίθεται στο club SPIKE.
Καθώς οι επιλογές, όπως είπαμε και παραπάνω, είναι λίγες, υπήρξε ένας μεγάλος αριθμός χωρών της Ευρώπης που επέλεξαν, ή θα επιλέξουν, όπλα της σειράς SPIKE. Έτσι δημιουργήθηκε η EuroSPIKE GmbH, ιδιοκτησίας Diehl Defence (40%), Rheinmetall Defence Electronics (40%) και Rafael (μέσω της θυγατρικής της, ERCAS B.V) με 20%.
Βολές ισραηλινών πυραύλων Spike NLOS από τα νοτιοκορεατικά ελικόπτερα AW-159 Wildcat
Στη DEFEA 2021 είχαμε τη δυνατότητα να δούμε όλη τη σειρά, και να μιλήσουμε τους ανθρώπους της Rafael για το σύστημα. Δεν κρύβουμε πως μείναμε εντυπωσιασμένοι από το όπλο, κι αν εξαιρέσουμε το μονοδιάστατο Javelin, μάλλον είναι η μόνη επιλογή του Ελληνικού Στρατού. Γιατί το λέμε αυτό, και γιατί εστιάζουμε στον SPIKE ή EuroSPIΚΕ;
Ο ΕΣ δεν είναι ο “κλασικός” ευρωπαϊκός στρατός. Δεν έχει ελάχιστες αποστολές, με ανάγκη προβολή ισχύος σε μακρινά μέτωπα (πχ Αφγανιστά, Ιράκ, Συρία). Έχει να πολεμήσει σε ένα κλασικό πεδίο μάχης, με τεράστιες δυνάμεις να συγκρούονται σε περιορισμένο πεδίο. Με χιλιάδες άρματα, τεθωρακισμένα οχήματα, ταχυκίνητες μονάδες κοκ. Δηλαδή, δεν χρειάζεται “μερικούς” Α/Τ πυραύλους, για να υπάρχουν και να υποστηρίζουν το Πεζικό. Χρειάζεται δύναμη κρούσης παντού και για τα πάντα.
Η Κύπρος υπέγραψε Επιστολή Πρόθεσης για τον «διάδοχο» του αντιαρματικού πυραύλου MMP
Συνεπώς, δεν μπορούμε να πούμε πως μπορεί να κάνει copy κάποια από τις προμήθειες της Γερμανίας, Ισπανίας, Βελγίου κ.ο.κ. Θέλει πυραύλους σε όλα τα επίπεδα. Θέλει φορητούς SPIKE SR για το πεζικό (ομάδες υποστήριξης σε επίπεδο Λόχου), θέλει SPIKE MR/MR2 πάλι για τους Λόχους υποστήριξης του Πεζικού, χρειάζεται SPIKE ER/ER2 για να αντικαταστήσει τους TOW στα M901ITV αλλά και για αντικατάσταση/συμπλήρωση των AGM-114 Hellfire στα ΑΗ-64. Θυμίζουμε πως ήδη ο ΕΣ και το ΠΝ έχουν αγοράσει ένα μεγάλο αριθμό όπλων SPIKE NLOS, ένα πραγματικό game changer.
Μια τέτοια πολυδιάστατη προμήθεια θα έφερνε την Τουρκία σε δύσκολη θέση καθώς θα ήξερε πως αντιμετωπίζει απειλές παντού, για όλα τα οχήματά της. Και δεν θα μπορούσε να τοποθετήσει 10 ή 15.000 συστήματα αυτοπροστασίας (APS) σε όλα. Άλλωστε το APS που έχει στη διάθεσή της, το PULAT είναι ικανό (μάλλον), αλλά δεν έχει σχέση με τα ισραηλινά.
Αντί λοιπόν να καθόμαστε να συζητάμε ατελέσφορα για “διαμέτρημα τυφεκίου εφόδου” μήπως θα ήταν καλύτερο να δούμε έναν εθνικό αντιαρματικό πύραυλο; Στην τελική, αν θέλουμε “εθνικό τυφέκιο” ας φτιάξουμε ένα ελληνικό. Ήδη υπάρχει εγχώριο σχέδιο, το ΑΟΡ, ήδη οπλουργός από τη Λάρισα έχει παρουσιάσει δική του εκδοχή. Ας ξεκινήσουμε μια περίοδο ωρίμανσης εθνικών σχεδίων, και καταλήγουμε σε όπλο σε λίγα χρόνια. Στο ενδιάμεσο, ας κρατήσουμε το G3 που είναι και 7,62 χιλιοστά, συνεπώς ικανοποιούνται και οι υπέρμαχοι του διαμετρήματος. Τι έχει να προσφέρει π.χ. ένα TAVOR 7 ή ένα SCAR-H στην Ισορροπία Δυνάμεων; Αν δεν έχουμε τεχνολογική υπεροχή, θα μας σώσει ένα βελτιωμένο τυφέκιο;
ΗΠΑ, Γερμανία και Βρετανία βάζουν Trophy στα άρματά τους. Εμείς;
Με προσοχή λοιπόν, και μετά λόγου γνώσης, θεωρούμε πως η Ελλάδα, αν πρέπει να αγοράσει από το εξωτερικό τα σχέδια ενός όπλου, αυτό ας είναι μια οικογένεια πυραύλων. Και δεν θα διστάσουμε να πούμε, με παρρησία, πως η επιλογή είναι η οικογένεια των SPIKE.
Έχουμε άδικο; Χρειαζόμαστε ή όχι αντικατάσταση όλων των αντιαρματικών μας πυραύλων, ακόμη και των Kornet, σε βάθος 30ετίας; Η απαιτούμενη ποσότητα, μαζί με τις ανάγκες της αδελφής Κύπρου, είναι ή δεν είναι χιλιάδες πύραυλοι; Μια τέτοια παραγγελία, θα είχε πολυετή παράδοση. Γιατί λοιπόν, η Ελλάδα να μην διαπραγματευτεί τη μεταφορά μιας σειράς συναρμολόγησης ή κατασκευής εδώ στη χώρα; Έχουμε εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που κατασκευάζουν πυραύλους εδώ και δεκαετίες. INTRACOM DEFENSE, EAB, ΕΑΣ, ενώ άλλες, όπως οι EFA Group, MILTECH θα εμπλακούν π.χ. στα σκοπευτικά ή στους πύργους των όπλων.
M901 IMPROVED TOW VEHICLE (ITV), ο κυνηγός αρμάτων του Ελληνικού Στρατού παραμένει επικίνδυνος
Καταλήγουμε λοιπόν πως το ιδανικό είναι από τη μια να “φρενάρουμε” τις φιλοδοξίες για “εθνικό τυφέκιο” μέχρι αυτό να γίνει “Designed in Greece”, και από την άλλη να επιταχύνουμε τις διαδικασίες για “εθνικό αντιαρματικό” που θα είναι Made in Greece!