Σε μια εξέλιξη που προκάλεσε μάλλον έκπληξη, η Ελλάδα όπως όλα δείχνουν επέλεξε να αποχωρήσει από το πρόγραμμα Next Generation Rotorcraft Capability (NGRC) του ΝΑΤΟ κατά την έναρξη της δεύτερης φάσης του, γύρω στο 2026. Αυτή η κίνηση σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στη συμμετοχή της χώρας μας σε διεθνείς αμυντικές πρωτοβουλίες.
Το πρόγραμμα NGRC, υπό τη διαχείριση της υπηρεσίας NSPA, δηλαδή NATO Support and Procurement Agency (NSPA), βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φάση μελέτης της αρχικής ιδέας. Στόχος του είναι να αντικαταστήσει τα ελικόπτερα που υπηρετούν στις χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένου του NH90, με μια νέα πλατφόρμα που θα καλύπτει τις μελλοντικές απαιτήσεις αεροκίνησης.
Το πρόγραμμα NGRC ξεκίνησε το 2020 με έξι ιδρυτικά μέλη του ΝΑΤΟ: τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Αργότερα, τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, προστέθηκε και ο Καναδάς ως έβδομο μέλος. Ωστόσο, σε πρόσφατη συνέντευξη στην ιστοσελίδα FlightGlobal, ο διευθυντής του προγράμματος NGRC, Cyril Heckel, αποκάλυψε ότι ένα από τα αρχικά έξι μέλη δεν θα υπογράψει το ανανεωμένο μνημόνιο κατανόησης (MoU) για την επέκταση της πρωτοβουλίας στη φάση σχεδιασμού της ιδέας.
Στις 17 Οκτωβρίου, η NSPA ανακοίνωσε λεπτομέρειες για τη νέα συμφωνία. Το τελευταίο MoU υπογράφηκε μόνο από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο κι όχι από την Ελλάδα. Μέσω αυτού του τελευταίου MoU, οι πέντε σύμμαχοι που συνεχίζουν, δεσμεύτηκαν να προσδιορίσουν μια ενιαία προτιμώμενη λύση για την αντικατάσταση των υφιστάμενων ικανοτήτων ελικοπτέρου μέχρι το τέλος του 2027, επιτρέποντας έτσι την ανάπτυξη αυτής της λύσης ως το 2030.
Παρά την αποχώρηση της Ελλάδας, το πρόγραμμα NGRC συνεχίζει να προχωρά με σημαντική υποστήριξη. Τρεις κορυφαίοι κατασκευαστές ελικοπτέρων παγκοσμίως – η Airbus Helicopters, η Leonardo και η Sikorsky – διεξάγουν τρεις αρχικές μελέτες που αφορούν τη νέα πλατφόρμα ελικοπτέρου, οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Οκτώβριο του 2025.
Το NGRC έχει σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει δυνητικά χιλιάδες μεσαίου μεγέθους, πολλαπλών ρόλων ελικόπτερα από το 2035 και μετά. Αυτό το φιλόδοξο έργο αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό των αεροπορικών ικανοτήτων όλων των χωρών του ΝΑΤΟ, βελτιώνοντας την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και την διαλειτουργικότητα μεταξύ των συμμαχικών δυνάμεων. Με έναν κοινό τύπο ελικοπτέρου, θεωρητικά θα υπήρχαν τεράστιες οικονομίες κλίμακος στην αγορά, αλλά και την συντήρηση/αξιοποίηση στο μέλλον.
Η αποχώρηση της Ελλάδας από το πρόγραμμα NGRC εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις μελλοντικές κινήσης της χώρας για τον στόλο των ελικοπτέρων της. Παρόλο που οι λόγοι για αυτήν την απόφαση δεν έχουν ανακοινωθεί επίσημα, είναι πιθανό να σχετίζονται με οικονομικούς περιορισμούς ή διαφορετικές προτεραιότητες στον αμυντικό σχεδιασμό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η χώρα θα προμηθευτεί 35 ελικόπτερα UH-60M σε προνομιακές τιμές από τις ΗΠΑ, για αντικατάσταση των UH-1H. Επίσης, η Ελλάδα συνεχίζει να ελπίζει πως θα καταφέρει να αξιοποιήσει το στόλο των δυνητικά 20 ελικοπτέρων NH-90, όταν βέβαια ολοκληρωθεί η παραλαβή τους.
