Γερμανία: Ο Ευρωπαϊκός Στρατός ετοιμάζεται να υποκαταστήσει το ΝΑΤΟ

Οι δομές του Στρατού της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ενεργοποιηθεί και δεν μένει παρά η δημιουργία ενός συστήματος που θα υπαγορεύει στα ευρωπαϊκά κράτη πότε να χρησιμοποιούν τις ένοπλες δυνάμεις τους, δηλώνει η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιν. Σύμφωνα με την υπουργό, το νομικό πλαίσιο για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση (European Defence Union) ήδη υπάρχει.
«Οι δομές της βρίσκονταν εν υπνώσει για μεγάλο χρονικό διάστημα εντός της Συνθήκης της Λισαβώνας, τώρα τις ενεργοποιήσαμε» λέει χαρακτηριστικά. «Αυτό σημαίνει ότι έχουμε νομικό πλαίσιο, έχουμε κοινή διαδικασία σχεδιασμού, ώστε ως Ευρωπαίοι να μπορέσουμε να αναπτύξουμε μια δομή που να μας λέει πότε θα χρησιμοποιούμε τις δυνάμεις μας».
Ακόμη «πιο Ευρωπαίοι»;

Μιλώντας πρόσφατα στην εκπομπή Uncut με τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, η κα φον ντερ Λάιν υποστήριξε ότι «πρέπει να γίνουμε πιο Ευρωπαίοι». Επειδή το ΝΑΤΟ υπάρχει επί δεκαετίες, η Ε.Ε δεν δημιούργησε μια δομή ασφάλειας άξια του όρου αλλά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο «έχουμε κάνει ένα μεγάλο βήμα εμπρός» είπε.Η PESCO (Permanent Structured Co-operation) είναι στην ουσία ευρωπαϊκός Στρατός ενώ υπάρχουν σχέδια για ενίσχυση κοινών προγραμμάτων εκπαίδευσης, μια ευρωπαϊκή Διοίκηση Υγειονομικού καθώς και σχέδια που αφορούν θέματα διοικητικής μέριμνας και βελτίωσης των διασυνοριακών διαδικασιών μετακίνησης στρατιωτικών δυνάμεων (στρατιωτική Σένγκεν).

Η Γερμανία και η Γαλλία πρωτοστατούν στην δημιουργία ενός «στρατιωτικού βραχίονα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να ζητά τον Αύγουστο μια «σχεδόν αυτόματη» στρατιωτική αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε προτάσσοντας το επιχείρημα της παραπαίουσας δέσμευσης των ΗΠΑ υπέρ της διεθνούς ασφάλειας. «Ο στόχος μας είναι σαφώς η Ευρώπη να επιτύχει στρατηγική αυτονομία και ενισχυμένη αμυντική αλληλεγγύη» είχε πει κατά την διάρκεια συνέντευξης τύπου με τον Φινλανδό ομόλογό του.
 
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος η συνεργασία μεταξύ των χωρών της Ε.Ε πρέπει να ενισχυθεί σχεδόν αυτόματα, επεσήμανε, προσθέτοντας ότι «για τα κράτη που συμφωνούν με τις μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαμε να επιδείξουμε πραγματική αλληλεγγύη με παρέμβαση εάν κάποια χώρα δεχόταν επίθεση». Οι πιο καχύποπτοι θα έλεγαν ίσως ότι αυτό μοιάζει με αβρά διατυπωμένο εκβιασμό: οι χώρες που δεν θελήσουν να στηρίξουν το εγχείρημα της δημιουργίας Ευρωπαϊκού Στρατού με «Αρχιστράτηγο» τις Βρυξέλλες (;) ας μην περιμένουν βοήθεια σε περίπτωση που κάτι στραβώσει.
Ο Γάλλος Πρόεδρος είπε επίσης ότι η Ε.Ε θα πρέπει να κάνει ορισμένες τροποποιήσεις στην Συνθήκη της Λισαβώνας, ιδίως στο άρθρο 42.7 περί αμοιβαίας άμυνας, προκειμένου να αποκτήσει μορφή η νέα συμμαχία. Αυτό εννοούσε η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας όταν έκανε λόγο για δομές «εν υπνώσει» εντός της Συνθήκης;

Αυτό που μένει επί της ουσίας αδιευκρίνιστο είναι αν ο «Ευρωπαϊκός Στρατός» θα συμπληρώνει το ΝΑΤΟ ή αν σκοπεύει να πάρει την θέση του. Ειδικά η Γερμανία προωθεί –προσπαθώντας να μην φαίνεται πολύ– την ιδέα του Ευρωστρατού ως την μόνη λύση για την Ευρώπη απέναντι στην «ρωσική απειλή», τον ISIS, ή όποιον άλλον… χρηστικό εχθρό προκύψει. Ωστόσο δεν είναι όλοι τόσο πρόθυμοι να φύγουν από την ομπρέλλα προστασίας του ΝΑΤΟ.
 
Η Ε.Ε θέλει αλλά μπορεί;

Η Πολωνία, φερ’ ειπείν, επιδιώκει να αποκτήσει περισσότερο σημαίνοντα ρόλο για την Συμμαχία και δεν το κρύβει. Και μπορεί το ΝΑΤΟ να καταβάλει προσπάθειες με το νέο Readiness Action Plan (RAP) για βελτίωση του απαιτούμενου χρόνου αντίδρασης σε περίπτωση ξαφνικής κρίσης στα ανατολικά σύνορά του, όμως ορισμένα νέα μέλη της Συμαχίας επιδεικνύουν σκεπτικισμό κατά πόσον θα μπορούσε να τους προστατέψει αποτελεσματικά ο Ευρωστρατός.
Τα πλείστα δημοσιεύματα για το επιχειρησιακό status των ενόπλων δυνάμεων της Γερμανίας, της χώρας που επιδιώκει ηγετικό ρόλο και στον στρατιωτικό βραχίονα της Ε.Ε, δεν βοηθούν και πολύ. Ετοιμοπόλεμα μαχητικά που μετρώνται στα δάκτυλα, ασκήσεις με… σκουπόξυλα βαμμένα μαύρα στους έστορες τεθωρακισμένων αντί αληθινών πολυβόλων και μονάδες που αλληλοδανείζονται οχήματα και εξοπλισμό για να μετάσχουν σε γυμνάσια, είναι μια εικόνα που προβληματίζει πρώτα απ’ όλους τα στελέχη της Bundeswehr.

Οι παλινωδίες της νυν αμερικανικής κυβέρνησης είναι προφανώς το τέλειο άλλοθι για να προωθούν οι ηγέτιδες δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης το θέμα του Ευρωστρατού με κάθε ευκαιρία. Όμως το ζήτημα δεν είναι τόσο επιχειρησιακό όπως παρουσιάζεται αλλά βαθύτατα πολιτικό. Γι’ αυτό και χρειάζεται απαραιτήτως την στρατιωτική ισχύ που θα προσδίδει την δέουσα βαρύτητα στο εγχείρημα. Όταν –και αν– γίνει.
 
Αλέξανδρος Θεολόγου