Ήταν ημέρα «μεγάλης ντροπής» για το Γερμανικό Ναυτικό; Να εκτοξεύσει η φρεγάτα του, Hessen, δύο πυραύλους SM-2 κατά αμερικανικού μη επανδρωμένου, ΜQ-9 Reaper, και οι δύο να εμφανίσουν τεχνικό πρόβλημα, να πέσουν στη θάλασσα, μέχρι τελικά να μάθει το πλήρωμα πως ο στόχος ήταν «φίλιος»;
Το όλο ζήτημα βέβαια είναι πιο ενδιαφέρον από το να αναζητεί κανείς «ντροπές», μαζί βέβαια με την ανάλογη καλλιέργεια συνωμοσιολογιών περί… μαγικών όπλων και άτρωτων αμερικανικών μη επανδρωμένων. Ας δούμε όμως τι έχει μαθευτεί μέχρι στιγμής, σχολιάζοντας το παράλληλα.
Αντιμετωπίζοντας τα drone των Χούθι
Η φρεγάτα Hessen την ίδια μέρα με το περιστατικό με το Reaper, κατέρριψε δύο μη επανδρωμένα των Χούθι, το ένα με το πυροβόλο 76 χιλιοστών και το δεύτερο με πύραυλο RAM. Εδώ μπορούμε να συνάγουμε τα εξής: Αρχικά πως τα drones είχαν φθάσει κοντά στην φρεγάτα, αλλιώς δεν θα χρησιμοποιούνταν τα συγκεκριμένα συστήματα. Κανείς κυβερνήτης πολεμικού δεν διακινδυνεύει το σκάφος του με ενεργοποίηση των συστημάτων εγγύς άμυνας -κάπου στα 10 χιλιόμετρα δηλαδή- αν μπορεί να αντιμετωπίσει επερχόμενο κίνδυνο σε μεγαλύτερη απόσταση. Άρα το συμπέρασμα εδώ είναι πως η φρεγάτα δεν είχε μπορέσει να εντοπίσει τα drones νωρίτερα με τους αισθητήρες της. Οπότε υποθέτουμε πως αυτά πέταγαν και πολύ χαμηλά και είχαν μικρό ίχνος, αναμενόμενο κιόλας καθώς το μέγεθος τους είναι περιορισμένο, κατασκευάζονται από συνθετικά υλικά και χρησιμοποιούν μικρούς κινητήρες για την πρόωση τους.
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι πως τα συγκεκριμένα drones αναχαιτίζονται και με πυραύλους RAM που όμως στρέφονται στο στόχο μέσω υπέρυθρου αισθητήρα, αλλά και είχαν «κλειδωθεί» από το σύστημα ελέγχου πυρός του πυροβόλου. Άρα έχουν τελικά κάποιο ανιχνεύσιμο ίχνος, θερμικό/ηλεκτρομαγνητικό, ικανό να επιτρέψει αναγνώριση και στοχοποίηση, έστω και σε μικρή απόσταση.
Τρίτο συμπέρασμα είναι πως η φρεγάτα ήταν σε πλήρη ετοιμότητα, ώστε να ενεργοποιηθούν τα συγκεκριμένα όπλα, άρα δεν πρέπει να υπήρχε θέμα αδράνειας ή εφησυχασμού. Άλλωστε η φρεγάτα έχει πλεύσει στην Ερυθρά με πλήρη επάνδρωση και εκπαίδευση του προσωπικού για τις εκεί προκλήσεις και κινδύνους.
Η βολή κατά του αμερικανικού Reaper
Πάμε τώρα στο περιστατικό με το Reaper. Αυτό που έχει γίνει γνωστό από γερμανικά ΜΜΕ, είναι πως το αμερικανικό μη επανδρωμένο είχε εντοπιστεί από την φρεγάτα σε μεγάλη απόσταση και ύψος (12.000 μέτρα) και δεν θεωρήθηκε άμεσος κίνδυνος. Το συμπέρασμα εξάγεται από τις αναφορές πως το πλήρωμα της φρεγάτας δεν μπορούσε να «αναγνωρίσει» τον τύπο του αεροσκάφους και επικοινώνησε με τις αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή, όπως και με άλλες συμμαχικές, ζητώντας πληροφόρηση. Αυτή η διαδικασία δείχνει πως το «άγνωστο αεροσκάφος» κινούνταν είτε απομακρυνόμενο από τη φρεγάτα είτε σε παράλληλη κατεύθυνση, οπότε δεν θεωρήθηκε κρίσιμη/επερχόμενη απειλή, άρα υπήρχε χρόνος διερεύνησης.
Η πληροφορία ακόμη το αεροσκάφος, ένα αμερικανικό MQ-9 Reaper, πετούσε με το IFF κλειστό (δηλαδή το σύστημα αναγνώρισης του ως φίλιο), συν ότι οι απαντήσεις που έλαβε το πλήρωμα της Hessen από τα αμερικανικά πλοία, πως δεν υπάρχει «κάποιο δικό μας αεροσκάφος στην περιοχή», μπορεί να ερμηνευθεί ότι υπήρξε πράγματι σοβαρή δυσλειτουργία επικοινωνίας μεταξύ όλων των δυνάμεων που δρουν στην Ερυθρά και προφανώς έλλειψη συντονισμού.
Το Reaper μάλιστα που κατευθυνόταν στην Υεμένη με κλειστό IFF, ίσως δείχνει πως η αποστολή του δεν «τακτική», αλλά άλλης δομής, π.χ. μυστικών υπηρεσιών, που δεν είχαν ενημερώσει σωστά, ή δεν είχε διανεμηθεί κατάλληλα η ενημέρωση τους, για το ότι επιχειρούσαν στην ίδια ζώνη. Άλλωστε δεν έχει λογική ένα τέτοιο αεροσκάφος, υψηλής τακτικής αξίας και μεγάλου κόστους να «εκτεθεί» σε πιθανά φίλια πυρά. Εδώ προφανώς μιλάμε και για στεγανά μεταξύ αμερικανικών υπηρεσιών, όπου δρουν παράλληλα αλλά με διαφορετική ατζέντα η καθεμία.
SM-2, προβληματικός ή αξιόπιστος;
Στο κρίσιμο θέμα τώρα της απόδοσης (ή μη απόδοσης πιο σωστά), των πυραύλων SM-2 μεγάλου βεληνεκούς, που εκτόξευσε η Hessen. Η συγκεκριμένη φρεγάτα είναι κλάσης F124, με συνολικά 3 πλοία, τα μόνα στο Γερμανικό Ναυτικό που χρησιμοποιούν τέτοιους πυραύλους, συνήθως μεταφέροντας ένα απόθεμα 24, συν ακόμη 32 πυραύλους μέσου βεληνεκούς ESSM, ώστε να έχουν πολυστρωματική άμυνα. Τα σκάφη είναι περίπου εικοσαετίας και το απόθεμα των πυραύλων SM-2 είναι παρόμοιας ηλικίας.
Εδώ να θυμίσουμε πως το 2018, ένα άλλο πλοίο κλάσης F124, η φρεγάτα Sachsen, είχε σοβαρό περιστατικό αστοχίας με ίδιο πύραυλο. Συγκεκριμένα στις 21 Ιουνίου, σε άσκηση στα ανοιχτά της Νορβηγίας, έγινε εξαπόλυση 2 SM-2, με τον πρώτο να «φεύγει» κανονικά, αλλά τον δεύτερο να εκρήγνυται μέσα στον εκτοξευτή και να δημιουργεί μια μπάλα φωτιάς η οποία έκανε ζημιές στο κατάστρωμα και τη γέφυρα του πλοίου (βίντεο παρακάτω). Ευτυχώς δεν σημειώθηκαν τραυματισμοί, ενώ και οι ζημιές ήταν μέτριες και επισκευάστηκαν.
Παρεμφερή αστοχία είχε όμως στις 18 Ιουλίου 2015 και το αμερικανικό αντιτορπιλικό USS The Sullivans, κλάσης Arleigh Burke, όταν βλήμα SM-2 εξερράγη στον αέρα, λίγα μέτρα πάνω από τον εκτοξευτή Mk41, σκορπίζοντας γύρω συντρίμμια, ευτυχώς και εδώ χωρίς τραυματισμούς. Αυτή η αστοχία προκάλεσε τη διερεύνηση από πλευράς Αμερικανικού Ναυτικού, όπου διαπιστώθηκε πως το βλήμα, ένα SM-2 IIIA, ανήκε σε μια παλαιά παρτίδα, με πυραυλικό κινητήρα της εταιρίας Thiokol (ο οποίος σε επόμενες παρτίδες αντικαταστάθηκε με νέο μοντέλο). Η συγκεκριμένη παρτίδα χαρακτηρίστηκε «μόνο πολεμικής χρήσης», ουσιαστικά δηλαδή απαγορεύθηκε να μετέχει σε δοκιμαστικές βολές μέχρι να διευκρινιστεί η απόδοση της και η ασφάλεια της. Συνολικά όμως τα βλήματα SM-2 που έχουν παραχθεί σε πολλές χιλιάδες αντίτυπα και με πάνω από 2.500 δοκιμαστικές εκτοξεύσεις, θεωρούνται αξιόπιστα και αποδοτικά.
Πυρομαχικά χωρίς πιστοποίηση
Από τα παραπάνω μπορούμε να διατυπώσουμε την εξής υπόθεση (και μόνο υπόθεση, μιας και οι πληροφορίες είναι ελάχιστες έως τώρα): Πως είναι πιθανό το Γερμανικό Ναυτικό να αντιμετωπίζει…
Η συνέχεια στο Naval Defence