Ο εξομοιωτής μπορεί να είναι ένα ανεκτίμητο εκπαιδευτικό βοήθημα ωστόσο τίποτα δεν υποκαθιστά την πραγματική πτήση. Χωρίς αυτόν όμως, οι χειριστές του γερμανικού Ναυτικού θα μετρούσαν γλάρους… Η έλλειψη προσωπικού, σε συνδυασμό με τον γερασμένο στόλο των ελικοπτέρων Sea King και Sea Lynx και των P-3C Orion που πρόκειται να αναβαθμισθούν, έχουν ως αποτέλεσμα οι πιλότοι του Bundesmarine να βασίζονται όλο και περισσότερο στον εξομοιωτή πτήσεων καθώς οι πραγματικές ώρες πτήσης είναι περιορισμένες και πολύτιμες.
Για την ακρίβεια οι νέοι ιπτάμενοι έχουν φθάσει εδώ και καιρό το μέγιστο όριο των επιτρεπομένων ωρών στον εξομοιωτή έναντι των ωρών πτήσης που προβλέπουν οι κανονισμοί: 70% ώρες simulator, 30% εκπαίδευση αέρος. Αυτή είναι η κατάσταση και προς το παρόν δεν μπορεί να γίνει κάτι διαφορετικό, παραδέχονται έμπειροι εκπαιδευτές στην βάση του γερμανικού Ναυτικού στο Nordholz.
Η συγκεκριμένη βάση κοντά στο Bremerhaven παράγει ετησίως 15 με 20 χειριστές ελικοπτέρων και αεροσκαφών σταθερών πτερύγων όμως τα «παλιά χέρια» στην επιχειρησιακή Μοίρα MFG 5 γνωρίζουν καλά πως τόσο μεγάλη εξάρτηση από τον εξομοιωτή δεν είναι κάτι καλό. Είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθεί η αίσθηση μιας πραγματικής αποστολής, επισημαίνουν. Ωστόσο το Ναυτικό δεν έχει τα μέσα για να «βγουν» οι απαιτούμενες ώρες πτήσης εκεί που πρέπει –στον αέρα.
Αλλά και πάλι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Ο νέος, αναβαθμισμένος εξομοιωτής για τα πληρώματα των ελικοπτέρων Sea King Mk41 παραδόθηκε μεν νωρίτερα απ’ ότι προβλεπόταν, όμως η αντικατάστασή του ούτως ή άλλως είχε καθυστερήσει.Ένας ακόμη λόγος που ανεβάζει τον… βαθμό δυσκολίας σε όλο αυτό είναι και το γεγονός ότι όλο και λιγότεροι νέοι και νέες επιλέγουν να καταταγούν γερμανικές στις Ένοπλες Δυνάμεις για μια καριέρα πιλότου του Ναυτικού. Αυτό σημαίνει ένα πράγμα: το Ναυτικό πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικό στο ποιοι θα επιλεγούν για να πετάξουν τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερά του. Ως εκ τούτου, τα περιθώρια λάθους είναι ασφυκτικά μικρά.
«Οι εποχές που είχες πολύ κόσμο να ρίξεις σε ένα σωρό (εναέρια) μέσα έχουν τελειώσει» λένε εκπαιδευτές. «Ούτως ή άλλως, αυτό ποτέ δεν ίσχυε στην Γερμανία» προσθέτουν. Η έλλειψη προσωπικού στο γερμανικό Ναυτικό είναι τόσο οξεία ώστε συχνά οι εξομοιωτές μένουν άδειοι. Ο εξομοιωτής του P-3C, παραδείγματος χάρη, κάποτε ήταν «κλεισμένος» σχεδόν κάθε μέρα. Τώρα εκπαιδεύονται πληρώματα περίπου 10 φορές τον μήνα.
Εκπαιδευτές σημειώνουν ότι το διαθέσιμο προσωπικό επαρκεί για την συγκρότηση μόλις πέντε πληρωμάτων για τα Papa 3 –από τα οκτώ που προβλέπει το οργανόγραμμα της μονάδας. Στα ελικόπτερα τα πράγματα είναι χειρότερα, λένε. Ο στόλος των Sea Lynx έχει τέσσερα από τα δώδεκα πληρώματα αέρος που προβλέπονται ενώ για την επάνδρωση των Sea King υπάρχουν μόνο έξι από τα απαιτούμενα δεκαπέντε πληρώματα…
Παρόμοια τάση επικρατεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αφήνοντας ανοικτό το ενεχόμενο –ή την ανάγκη– εκπαίδευσης πληρωμάτων από διαφορετικές χώρες σε κοινά μέσα. Στον εξομοιωτή του Lynx στο Nordholz εκπαιδεύονται πληρώματα από την Γερμανία, την Δανία και την Πορτογαλία στο πλαίσιο του Joint Lynx Simulator Training Establishment. Λίγο πιο δίπλα βρίσκεται ο αναβαθμισμένος με νέο σύστημα προβολής (video-surround) εξομοιωτής του Sea King Mk41 που επιτρέπει μεγαλύτερο εύρος προσομοίωσης αποστολών.
Τα 21 ελικόπτερα του τύπου πρόκειται να αποσυρθούν το 2023 καθώς βρίσκονται σε υπηρεσία πάνω από τέσσερεις δεκαετίες και η διατήρησή τους σε πτητική ικανότητα απαιτεί ένα… σαφάρι για τον εντοπισμό και την προμήθεια δυσεύρετων ανταλλακτικών ανά τον κόσμο, συχνά στα πιο απίθανα μέρη. Ήδη στο Nordholz έχουν ξεκινήσει εργασίες για την εγκατάσταση του εξομοιωτή των NH90 Sea Lion που περιμένει με ανυπομονησία το γερμανικό Ναυτικό, αρχικά για την εκτέλεση Έρευνας και Διάσωσης και αργότερα άλλων αποστολών.
Βεβαίως θα πρέπει να βρεθεί λύση στο πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού, πρωτίστως, όσο και μέσων. Διότι όσο τέλεια και να είναι η προσομοίωση των παραμέτρων μιας αποστολής που παρέχουν οι τελευταίας τεχνολογίας simulators, οι «παλιοί» επιμένουν ότι ο χειριστής φτιάχνεται στον αέρα, πετώντας με πραγματικό αεροπλάνο ή ελικόπτερο, σε πραγματικές συνθήκες.
Αλέξανδρος Θεολόγου