Η απόφαση του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ) για την αναβάθμιση ή αντικατάσταση ή συμπλήρωση (!) των υπαρχόντων ρουκετοβόλων M270A0 MLRS, τείνει να μετεξελιχθεί σε μια πολύπλοκη διαδικασία, με τις κύριες προτάσεις που διεκδικούν το πρόγραμμα να γίνονται τρεις. Έτσι, μετά την αμερικανική προσφορά της Lockheed Martin για εκσυγχρονισμό των M270 και προμήθεια HIMARS, την ισραηλινή πρόταση της Elbit Systems για το PULS, υπάρχει πλέον και γερμανική «σφήνα», της Rheinmetall με το GMARS.
Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος ρουκετοβόλου, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η ισχύς πυρός, η κινητικότητα, το κόστος, η ελληνική συμμετοχή και η διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ. Η πρόσφατη εμπειρία από τη χρήση τέτοιων συστημάτων στην Ουκρανία προσθέτει νέες παραμέτρους στη ελληνική αναζήτηση, καθώς οι επιχειρησιακές δυνατότητες και οι περιορισμοί κάθε συστήματος μελετούνται εξονυχιστικά.
Ξεκινώντας από τη Lockheed Martin, προτείνει πλέον ένα συνδυασμό εκσυγχρονισμού και νέων ρουκετοβόλων για τον ΕΣ. Συγκεκριμένα, η αρχική της προσφορά τον Δεκέμβριο του 2024 περιλάμβανε την αναβάθμιση 24 από τα 36 ελληνικά M270A0 MLRS σε επίπεδο M270A2, με κόστος 1,1 δισ. ευρώ. Τονίζουμε πως σε αυτά τα χρήματα, περιλαμβάνεται και μια τεράστια ποσότητα πυρομαχικών, που θα παραδίδονταν σε βάθος χρόνου, απλώνοντας έτσι την αποπληρωμή σε βάθος 15ετίας. Επίσης, η πρόταση περιελάμβανε και τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς PrSM (σε αντίθεση με όσα διακινούνται, το όπλο έχει προσφερθεί στην Ελλάδα).
Το ποσό κρίθηκε και πάλι υψηλό από την ελληνική πλευρά, οδηγώντας της εταιρεία να σχεδιάσει μια αναθεωρημένη πρόταση τον Ιανουάριο του 2025, που περιορίζει τον εκσυγχρονισμό σε 12 M270A0 σε M270A2 και περιλαμβάνει την προμήθεια 12 M142 HIMARS, με έμφαση στη χρήση τους στα νησιά του Αιγαίου, όπου η κινητικότητα είναι κρίσιμη. Η πρόταση ενισχύεται με τη δέσμευση για σημαντική ελληνική συμμετοχή στην παραγωγή των οχημάτων, τη συντήρηση, ενώ έχει μειωμένο κόστος, αν και συγκεκριμένα στοιχεία για τη νέα τιμή δεν έχουν γίνει γνωστά.
Το M270A2 είναι η πιο πρόσφατη έκδοση του M270 MLRS, με αναβαθμισμένο σύστημα ελέγχου πυρός (Improved Fire Control System – IFCS) και δυνατότητα εκτόξευσης πυραύλων Precision Strike Missile (PrSM) με βεληνεκές άνω των 400 χλμ. (αναφέρεται πως η εμβέλεια είναι 500 χλμ.), καθώς και των καθοδηγούμενων ρουκετών GMLRS (Guided Multiple Launch Rocket System) με βεληνεκές έως 150 χλμ. Το σύστημα, μεταφέρει δύο pods με έξι ρουκέτες το καθένα ή έναν πύραυλο ATACMS ή δυο PrSM, προσφέροντας υψηλή ισχύ πυρός αλλά περιορισμένη κινητικότητα λόγω βάρους (κάπου 25 τόνοι φορτωμένο).
Το HIMARS, από την άλλη, είναι πολύ ελαφρύτερο (16.250 κιλά), τροχοφόρο, και φέρει ένα pod εκτόξευσης με έξι GMLRS/ή έναν ATACMS/ή 2 PrSM. Ακόμη έχει δυνατότητα αεροματαφοράς από C-130 Hercules, καθιστώντας το ιδανικό για τα νησιά. Το κόστος ενός GMLRS για το 2023 ήταν περίπου 168.000 δολάρια για τον αμερικανικό στρατό, αλλά το όπλο θεωρείται κορυφαίο του είδους.
DEFEA 2025: Η Elbit Systems λέει “ναι” για συμπαραγωγή στην Ελλάδα του PULS
Η Elbit Systems, που εμφανίστηκε στον ΕΣ και τάραξε τα νερά πριν περίπου ένα χρόνο με το PULS (Precise and Universal Launching System), προσφέρει μια αρκετά πιο οικονομική και ευέλικτη λύση, που έχει κερδίσει έδαφος σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Η πρόταση περιλαμβάνει την προμήθεια 36 έως 40 εκτοξευτές PULS ή EuroPULS (το τελευταίο είναι το ίδιο σύστημα, αλλά προωθείται από την ευρωπαϊκή κοινοπραξία της Elbit με τη γερμανικήKNDS), με κόστος 600-700 εκατ. ευρώ, και την κατασκευή μέρους των συστημάτων στην Ελλάδα, ενισχύοντας την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Δεν γνωρίζουμε τις ποσότητες των πυρομαχικών που έχουν προταθεί για αγορά, αλλά πιθανολογούμε πως περιλαμβάνει αρκετούς φόρτους.
Το PULS, που εισήχθη σε υπηρεσία από τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) το 2020 με την ονομασία Lahav, είναι ένα τροχοφόρο σύστημα που μπορεί να φιλοξενήσει μια πολύ μεγάλη ποικιλία δικών του πυρομαχικών, όπως 36 ρουκέτες 122 χιλ. (2 pods x 18), 26 ρουκέτες ACCULAR 160 χιλ. (2 x 13 με εμβέλεια 40 χιλιόμετρα), 8 ρουκέτες EXTRA 306 χιλ., 4 πυραύλους Delilah (εμβελείας 250 χλμ.), ή 4 Predator Hawk (300 χλμ.). Επιπλέον, το PULS μπορεί να εκτοξεύσει τα drones SkyStriker, τα οποία προσφέρουν δυνατότητα εμπλοκής κινούμενων στόχων ή αναγνώρισης με δυνατότητα επιστροφής, κάτι μοναδικό μεταξύ των εκτοξευτών τέτοιου τύπου.
Νέα ρουκέτα για εκτοξευτές HIMARS/MLRS με εμβέλεια 150 χιλιόμετρα
Η Elbit υποστηρίζει ότι μπορεί να χρησιμοποιεί και πυρομαχικά των αμερικανικών MLRS, αν και η Lockheed Martin για λόγους ανταγωνισμού έχει αρνηθεί τη δυνατότητα ενσωμάτωσης τους, περιορίζοντας τη διαλειτουργικότητα του. Άρα η προμήθεια του συστήματος απαιτεί και νέα πυρομαχικά.
Τέλος, η Rheinmetall, σε συνεργασία με τη Lockheed Martin, φέρνει μια άλλη πρόταση με το GMARS (Global Mobile Artillery Rocket System). Το σύστημα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Eurosatory 2024 και συνδυάζει την ισχύ πυρός του M270 με την κινητικότητα του HIMARS, χρησιμοποιώντας το τροχοφόρο φορέα HX 8×8 της Rheinmetall. Το σύστημα φέρει δύο pods, οπότε μπορεί να εξαπολύσει ότι και το MLRS, δηλαδή 12 ρουκέτες GMLRS, 2 ATACMS, ή 4 PrSM, με μελλοντικά σχέδια για ενσωμάτωση κρουζ πυραύλων και ρουκετών 122 χιλ.
Το GMARS έχει μήκος 9,8 μ., πλάτος 2,5 μ., ύψος 3,9 μ. (σε θέση μετακίνησης), βάρος πλήρες κοντά στους 40 τόνους, μέγιστη ταχύτητα 100 χλμ./ώρα και αυτονομία 700 χλμ., υπερβαίνοντας σημαντικά το HIMARS σε επιδόσεις κίνησης. Το σύστημα είναι σχεδιασμένο για διαλειτουργικότητα με τα υπάρχοντα συστήματα του ΝΑΤΟ, διατηρώντας συμβατότητα με τα πυρομαχικά του M270/HIMARS, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα «shoot and scoot» για αποφυγή πυρών αντιπυροβολικού.
Το GMARS δοκιμάστηκε επιτυχώς σε βολές στις αρχές του 2025. Η Rheinmetall στοχεύει σε χώρες που χρησιμοποιούν ήδη MLRS, με εκτιμώμενο κόστος 10-15 εκατ. ευρώ ανά μονάδα, χαμηλότερο από το εξαγωγικό κόστος του M270 (άνω των 20 εκατ. δολαρίων). Τονίζουμε πως οι τιμές αυτές είναι ενδεικτικές, και μπορεί να αλλάξουν ανάλογα με τις απαιτήσεις του πελάτη.
Η εμπειρία από την Ουκρανία έχει αναδείξει τη σημασία των συστημάτων αυτών, όπου εκεί έχουν καταφθάσει και HIMARS από τις ΗΠΑ, αλλά και MLRS από ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, επιτρέποντας βολές κατά αποθηκών πυρομαχικών, κέντρων διοίκησης και γεφυρών αλλά και κατά πυροβόλων, ρουκετοβόλων, κινητών ραντάρ κ.ο.κ., με τα GMLRS και ATACMS να προσφέρουν βεληνεκές και μεγάλη ακρίβεια που έχει επισημανθεί και από τη ρωσική πλευρά.
Βολή NSM από EuroPULS: κατακόρυφη αύξηση ευελιξίας και φυσικά ενδιαφέρει την Ελλάδα
H ελληνική πλευρά εξετάζει προσεκτικά τις τρεις προτάσεις, με το PULS να προηγείται μέχρι πρόσφατα, λόγω του χαμηλότερου κόστους και της ελληνικής συμμετοχής. Η πρόταση για MLRS/HIMARS παραμένει ισχυρή λόγω της μακροχρόνιας καλής ελληνικής εμπειρίας με το MLRS και της αποδεδειγμένης επιτυχίας των συστημάτων στην Ουκρανία, αλλά το κόστος εκσυγχρονισμού του M270 παραμένει ψηλά. Το GMARS, αν και νεότερο, φαίνεται να προσφέρει μια άλλη λύση, συνδυάζοντας υψηλή ισχύ πυρός, με την ταχύτητα του τροχοφόρου φορέα και χαμηλότερο κόστος συντήρησης σε σχέση με το M270.
Η τελική απόφαση του ΕΣ θα εξαρτηθεί από τη στρατηγική προτεραιότητα (ισχύς πυρός, κινητικότητα, ή κόστος), την ελληνική βιομηχανική συμμετοχή και τη γεωπολιτική διάσταση, καθώς η επιλογή ενός συστήματος συνδυάζεται με τις σχέσεις μας με ΗΠΑ, Ισραήλ και Γερμανία.
