Δύο πυρηνικές δυνάμεις που δεν τα πάνε καλά μεταξύ τους και με συνοριακές διαφορές που κρατούν από την εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας, τάραξαν την γαλήνη των Ιμαλαΐων με μια έκρηξη βίας που ωθεί τις σχέσεις των δύο χωρών σε νέο ιστορικό χαμηλό. Μιλάμε για τη νυχτερινή συμπλοκή της 14ης Ιουνίου 2020 στο Λαντάακ μεταξύ Ινδών και Κινέζων στρατιωτών, που μετρά 20 νεκρούς στην ινδική πλευρά, αναμεσά τους κι ένας Συνταγματάρχης, άγνωστο αριθμό Κινέζων νεκρών και περισσότερους από 100 τραυματίες, εκ των οποίων αρκετοί σε κρίσιμη κατάσταση.
Και όλα αυτά χωρίς να πέσει ούτε σφαίρα. Άλλωστε για την αποφυγή κλιμάκωσης οι στρατιώτες που περιπολούν στην Line of Actual Control (LAC) η οποία αποτελεί την de facto συνοριογραμμή μεταξύ των δύο χωρών δεν φέρουν όπλα, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Τότε πώς σκοτώθηκαν τόσοι άνθρωποι; Με τον παλιό, δοκιμασμένο τρόπο –σε άγρια μάχη σώμα με σώμα… Έτσι οι στρατιώτες των δύο πυρηνικών δυνάμεων συγκρούστηκαν επί οκτώ ώρες στην κοιλάδα Γκαλουάν, με αυτοσχέδια όπλα που θύμιζαν έκτροπα σε γήπεδο αλλά πολύ χειρότερα: σιδηρολοστοί, ρόπαλα με καρφιά ή τυλιγμένα με αγκαθωτό συρματόπλεγμα (!) έως γροθιές και πέτρες χρησιμοποιήθηκαν. Πολλοί τραυματίες υπέκυψαν αργότερα στα τραύματά τους και στην υποθερμία καθώς ακόμη και το καλοκαίρι το θερμόμετρο στα 4.250 μ. πέφτει κάτω από το μηδέν.
Ορισμένοι αγνοούνται και οι Ινδοί πιστεύουν πως έχουν συλληφθεί από τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό. Τηρώντας τις… παραδόσεις, η Κίνα δεν έχει αποκαλύψει αριθμό θανόντων ή τραυματιών και πιθανότατα δεν θα το κάνει αν δεν έχει κάποιο λόγο. Ινδικά ΜΜΕ, επικαλούμενα αξιωματούχους που δεν κατονομάζονται, κάνουν λόγο για τουλάχιστον 45 Κινέζους νεκρούς ενώ η Global Times (η αγγλόφωνη εφημερίδα που εκδίδει η «Λαϊκή Ημερησία» του Πεκίνου), γράφει ότι η Κίνα δεν αποκαλύπτει αν είχε απώλειες θέλοντας να αποτρέψει περαιτέρω κλιμάκωση.
Οι σινο-ινδικές σχέσεις βρίσκονται σε κρίση από την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου, όταν Ινδοί και Κινέζοι στρατιώτες είχαν συγκρουστεί και πάλι με αποτέλεσμα τραυματισμούς και στις δύο πλευρές. Αμφότερες είχαν συμφωνήσει στις αρχές Ιουνίου να αποσύρουν τις ενισχύσεις που είχαν σταλεί τον Μάιο. Το πρόσφατο σοβαρό επεισόδιο σημειώθηκε κατά τον έλεγχο της αποχώρησης Κινέζων στρατιωτών από το Σημείο 14 βάσει των συμφωνηθέντων, με τους Ινδούς να μιλούν για «κινεζική πρόκληση». Το ίδιο λένε και οι Κινέζοι.
Ας σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ξεσπούν βίαια επεισόδια στην LAC. Κίνα και Ινδία διεκδικούν τεράστιες περιοχές η μια από την άλλη κατά μήκος της 4.056 χλμ μεθορίου στα Ιμαλάια. Ορισμένες μάλιστα από τις διαφορές τους ανάγονται στην παλαιά οριοθέτηση που είχαν κάνει οι Βρετανοί όταν κυβερνούσαν την Ινδία.
Το 1962 Ινδοί και Κινέζοι πολέμησαν στο Λαντάακ και η Ινδία υπέστη ταπεινωτική ήττα. Έκτοτε η αμοιβαία καχυποψία καταλήγει συχνά σε αναζωπύρωση της έντασης ενώ η τελευταία μίνι-σύρραξη των δύο χωρών σημειώθηκε το 1967 σε ένα μείζον συνοριακό επεισόδιο που άφησε πίσω του εκατοντάδες νεκρούς.
Στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν πως ένας από τους λόγους πίσω από την πρόσφατη αντιπαράθεση είναι η κατασκευή δρόμων και αεροδρομίων από την Ινδία σε διαφιλονικούμενες περιοχές με σκοπό την βελτίωση των μεταφορών και την ανάπτυξη δυνάμεων, εάν χρειαστεί, σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσει την ανώτερη υποδομή που υπάρχει στην κινεζική πλευρά της μεθορίου. Μόλις τον περασμένο Οκτώβριο οι Ινδοί ολοκλήρωσαν στο Γκαλουάν έναν δρόμο που οδηγεί σε στρατιωτικό αεροδρόμιο –παρά τις αντιδράσεις των Κινέζων.
Αντίθετα με τις δηλώσεις του στυλ «η Κίνα το παρατράβηξε, η Ινδία πρέπει να αντιδράσει» που φιγουράρουν στον ινδικό Τύπο, το Πεκίνο τηρεί πιο συγκρατημένη στάση. Ωστόσο ο εκπρόσωπος της Διοίκησης Δυτικού Θεάτρου Επιχειρήσεων του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού δηλώνει ότι η στρατηγικής σημασίας κοιλάδα Γκαλουάν ανέκαθεν ανήκε στην Κίνα. Εάν οι επαφές μεταξύ στρατιωτικών των δύο πλευρών για εκτόνωση της έντασης δεν καρποφορήσουν, ο κίνδυνος κλιμάκωσης παραμένει. Και αυτό δεν είναι καλά νέα.
1η δημοσίευση 18/6/2020