Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται αμείωτος και οι ανάγκες σε όπλα και πυρομαχικά συνεχίζουν να είναι εξαιρετικά πιεστικές, με τις δυτικές χώρες να προσφέρουν ότι διαθέτουν. Ενδεικτικά, έχουμε δει ήδη σε χρήση με τις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις, συστήματα HIMARS, άρματα μάχης Leopard, τεθωρακισμένα Bradley, τακτικούς βαλλιστικούς πυραύλους ATACMS, πυραύλους Scalp, ενώ σύντομα αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους και F-16.
“Ευχαριστούμε ΗΠΑ για τους ATACMS” λέει η Ουκρανία μετά από σημαντικό χτύπημα σε δύο πόλεις
Οι μεγαλύτερες όμως ανάγκες εμφανίζονται στον τομέα της πυραυλικής αεράμυνας, καθώς το όποιο τοπικό απόθεμα σοβιετικής σχεδίασης όπλων εξαντλήθηκε σύντομα. Μιας και οι δυνητικές απειλές συνέχισαν να είναι υπεράριθμες (ρωσικά αεροσκάφη, ελικόπτερα, πύραυλοι, drones, περιφερόμενα πυρομαχικά κ.τ.λ.), η Δύση έσπευσε να εξοπλίσει την Ουκρανία με μια πανσπερμία αντιαεροπορικών συστημάτων, ενώ διαρκώς ανακοινώνονται νέες παροχές.
Γερμανική αμυντική βοήθεια ύψους 1,1 δισ. ευρώ στην Ουκρανία
Το κύριο πρόβλημα που προβάλει είναι η επάρκεια σε βλήματα, καθώς τα αποθέματα των δυτικών χωρών δεν μπορούν να μειωθούν πέρα από ένα συγκεκριμένο όριο. Παράλληλα το κόστος χρήσης είναι τεράστιο. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως για την κατάρριψη περιφερόμενου πυρομαχικού αξίας μερικών δεκάδων χιλιάδων ευρώ, μπορεί να εξαπολύεται πύραυλος έως και εκατομμύρων ευρώ (π.χ. Patriot ή SAMP/T). Οπότε εδώ έχει εμφανιστεί η λύση “παντρέματος” ρωσικής και δυτικής τεχνολογίας. Με βασικό στόχο την προσαρμογή δυτικών πυραύλων, σε σοβιετικής εποχής αυτοκινούμενους εκτοξευτές BUK.
Η προσπάθεια όμως έχει και μεγαλύτερο τεχνολογικό βάθος, καθώς τα στοιχεία βολής θα παρέχονται από επίσης σοβιετικής εποχής ραντάρ και Κέντρα Διεύθυνσης Πυρός. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποκαλείται άτυπα ”FrankenSAM” (μια παραπομπή στον Frankenstein), από Αμερικανούς αξιωματούχους και ίσως όχι άδικα. Καθώς πριν μερικά χρόνια ήταν αδιανόητη τέτοια συνεργασία μεταξύ ανατολικών και δυτικών συστημάτων, κάτι που η χώρα μας γνωρίζει και από πρώτο χέρι: με τους δικούς μας S-300 και την αδυναμία ουσιαστικής ένταξής τους στο Εθνικό Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου.
Τα FrankenSAM έως τώρα έχουν αποδώσει δύο “παντρέματα”, ένα με πυραύλους μικρής εμβέλειας Sidewinder, πιθανότατα στην έκδοση AIM-9M, αλλά και με χρήση πυραύλων μέσου βεληνεκούς ημιενεργού καθοδήγησης Sparrow. Η συγκεκριμένη προσπάθεια είχε αναγγελθεί από την αρχή του έτους, αλλά χρειάστηκαν μήνες δοκιμών από αμερικανούς τεχνικούς ώστε να γίνει δυνατή η συνεργασία, ενώ τα πρώτα συστήματα μόλις έχουν παραδοθεί στην Ουκρανία.
Αντίστοιχη προσπάθεια είχε γίνει και στο παρελθόν, με σκοπό να εκσυγχρονιστούν τα σοβιετικής τεχνολογίας, αντιαεροπορικά συστήματα μέσου βεληνεκούς 2K12 ”Kub” (SA-6 ”Gainful” κατά ΝΑΤΟ), της Τσεχίας και Πολωνίας. Μάλιστα ένα τέτοιο σύστημα της πολωνικής WZU, έκανε την εμφάνισή του στην αμυντική έκθεση MSPO 2012, χωρίς έκτοτε να δοθεί συνέχεια.
Έτσι η Ουκρανία αποκτά πρόσβαση σε παλαιούς Sparrow και Sidewinder, που μετρώνται σε χιλιάδες στα δυτικά οπλοστάσια, ως όπλα προς απόσυρση ή σε μακρά αποθήκευση. Και η προσφορά αυτών των όπλων στην Ουκρανία μπορεί να γίνει χωρίς μείωση αμυντικών αναγκών των δυτικών χωρών, κάτι που ήδη ισχύει και για άλλα παλαιά συστήματα (π.χ. αντιαεροπορικές πυροβολαρχίες HAWK), που επίσης βρίσκουν χρήση στο μέτωπο.