H αγορά των φρεγατών FDI HN είναι η μεγαλύτερη ναυτική αγορά που έχει κάνει ποτέ ιστορικά το Πολεμικό μας Ναυτικό, και η ακριβότερη αμυντική προμήθεια στην ιστορία της Ελλάδας. Η χώρα μας, δαπανώντας σχεδόν 3,3 δις ευρώ (με τις κρατήσεις) αγόρασε 3 φρεγάτες. Η στάση όλων μας από εδώ και πέρα οφείλει να επικεντρωθεί στο να εντοπίσουμε τις όποιες ελλείψεις και να τις διορθώσουμε, πριν τα αξιόλογα αυτά πλοία μείνουν για τα επόμενα 40 χρόνια χωρίς ECM ή ακόμη και συμβάσεις συντήρησης.
Κάποιοι είδαν πρόσφατο άρθρο μας για τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των FDI, ως μια προσπάθεια να αποδομήσουμε το πλοίο. Δεν αποδομούμε τίποτα, θα γράφουμε όσο χρειάζεται, ελπίζοντας να κλείσουν μικρές ή μεγάλες εκκρεμότητες στον εξοπλισμό του. Είδαμε λοιπόν πως πολλοί αναγνώστες εστίασαν σε ένα σημαντικό θέμα, αυτό της διασύνδεσης του ελικοπτέρου MH-60R Romeo με το πλοίο, και συγκεκριμένα με το σύστημα μάχης του, το SETIS. Ας εξηγήσουμε το όλο θέμα.
Φρεγάτες FDI HN: Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα τους
Η σημαντική απειλή που θα αντιμετωπίσουν οι νέες φρεγάτες μας προέρχεται από τα νέα τουρκικά υποβρύχια Type 214ΤΝ, τεχνολογίας αναερόβιας πρόωσης (AIP) και βέβαια από τις επιθέσεις κορεσμού από UAVs, UCAVs, περιφερόμενα πυρομαχικά και αντιπλοϊκούς πυραύλους.
Η ανθυποβρυχιακή σουίτα συστημάτων της FDI HN βασίζεται στο αδιαμφισβήτητα κορυφαίο συρόμενο σόναρ μεταβλητού βάθους CAPTAS-4. Αυτό θα έχει μια μικρή βοήθεια στο έργο του από το σόναρ τρόπιδας Kingklip, ενώ το πλοίο για να πλήξει τα εχθρικά υποβρύχια θα κάνει χρήση των προηγμένων τορπιλών Eurotorp MU90. Μάλιστα η MU90 έχει σχεδόν διπλάσια εμβέλεια από τις αμερικανικές Mk46/Mk54, οπότε είναι σημαντική βελτίωση σε σχέση με τις Mk46 που υπηρετούν στο ΠΝ.
Είναι όμως αποδεδειγμένο πως το μεγαλύτερο μέρος της ανθυποβρυχιακής έρευνας την κάνει το οργανικό ελικόπτερο, στην περίπτωση των FDI HN, το MH-60R. Tο πιο εξελιγμένο ASW ελικόπτερο σήμερα, και έχει επιλεγεί από πολλά πολεμικά ναυτικά παγκοσμίως. Και το MH-60R είναι το ελικόπτερο που θα πρέπει να νικήσει την πλέον αθόρυβη κι επικίνδυνη νέα γενιά συμβατικών υποβρυχίων με τεχνολογία ΑΙΡ.
Η μέχρι τώρα τακτική ανίχνευσης είναι η κλασική, ελικόπτερο ή αεροσκάφος ρίχνει ηχοσημαντήρες στην περιοχή έρευνας και το ελικόπτερο ποντίζει και το δικό του σόναρ. Και η εγγύτητα του σόναρ του ελικοπτέρου στο υποβρύχιο, συνήθως το αποκαλύπτει. Η διαδικασία αυτή απέδωσε κατά την κρίση του 2020, όταν όλα τα τουρκικά υποβρύχια «ξετρυπώθηκαν» από τα ελληνικά S-70B/B6 του ΠΝ. Αν οι Τούρκοι επιχειρούσαν το αδιανόητο, τότε αυτά δεν θα επέστρεφαν ποτέ στις βάσεις τους.
Ας δούμε όμως γιατί είναι πιο επικίνδυνα τα υποβρύχια τεχνολογίας ΑΙΡ, που διαθέτει και το ΠΝ μας. Ένα συμβατικό υποβρύχιο θα πλησιάσει το χώρο επιχειρήσεων κινούμενο υποθαλάσσια με τις μπαταρίες του, κάνοντας τον ελάχιστο δυνατό θόρυβο. Οι μπαταρίες βέβαια δεν είναι ανεξάντλητες, χρειάζονται φόρτιση από κινητήρες diesel. O κινητήρας όμως και παράγει θόρυβο και απαιτεί το υποβρύχιο να πλέει σε χαμηλό βάθος για να βγάλει τον αναπνευστήρα του στην επιφάνεια (ώστε να τροφοδοτεί τον κινητήρα με αέρα και να αποβάλλει τα καυσαέρια του). Εκεί ακριβώς, κατά την “αδιακρισία” που κάνει είναι εκτεθειμένο σε εντοπισμό (τα περισσότερα πλέον ραντάρ ASW ελικοπτέρων και αεροσκαφών εντοπίζουν snorkels σε μεγάλες αποστάσεις).
Τι είναι αυτό στην προπέλα των νέων τουρκικών υποβρυχίων Type 214;
Ένα υποβρύχιο λοιπόν, στο χώρο των επιχειρήσεων μπορεί να είναι αθόρυβο λόγω μπαταριών, αλλά η είσοδος ή η έξοδος σε αυτόν όπως και η επαναφόρτιση, δεν είναι αθόρυβες. Έτσι, η πιθανότητα εντοπισμού του αυξάνει. Εκεί ακριβώς έρχεται να δώσει λύση το ΑΙΡ, όπου επιτρέπει την υποβρύχια φόρτιση των μπαταριών, με διάφορες τεχνολογίες. Οπότε αυξάνει η εμβέλεια του υποβρυχίου με κίνηση με μπαταρία και η διατήρηση χαμηλών επιπέδων θορύβου, όπως και η παραμονή του σε μεγάλο βάθος. Επιπρόσθετα, τα νέα υποβρύχια με τεχνολογία AIP, όπως τα Type 214 που χτίζουν τώρα οι Τούρκοι, ως γενικότερα πιο εξελιγμένα σκάφη, έχουν μειωμένο ακουστικό ίχνος από εκείνα της προηγούμενης γενιάς, δηλαδή τα Type 209 (τέτοια διαθέτουν ακόμη και το Ελληνικό και το Τουρκικό Ναυτικό).
Η δυσκολία λοιπόν εντοπισμού των νέων υποβρυχίων αυξάνει, όσο μιλάμε για την χρήση παθητικών σόναρ (αυτών δηλαδή που ακούν τους υποθαλάσσιους θορύβους). Υπάρχει πάντα βέβαια η επιλογή χρήσης ενεργητικών σόναρ, δηλαδή με εκπομπή θορύβου από το πλοίο επιφανείας ή το ελικόπτερο, αλλά σε τέτοια περίπτωση το υποβρύχιο αντιλαμβάνεται ότι το αναζητούν, “γνωρίζει” που βρίσκεται ο εχθρός του, και μπορεί να απαντήσει με εξαπόλυση τορπιλών κατά του πλοίου επιφανείας. Μια “επίλυση” δηλαδή που έχει υψηλό ρίσκο.
Στο συνεχές αυτό τεχνολογικό και τακτικό “παιχνίδι” του ποιος θα ανακαλύψει τον άλλον πρώτος, το Αμερικανικό Ναυτικό -κι όχι μόνο- εδώ και πολλά χρόνια έχει στραφεί στην συγκέντρωση δεδομένων από πολλούς ανθυποβρυχιακούς αισθητήρες και στην “σύντηξη” των δεδομένων τους. Ώστε το σκάφος επιφανείας που κάνει την ανθυποβρυχιακή έρευνα, να αποκτήσει τη δυνατόν πληρέστερη εικόνα, του που βρίσκεται το υποβρύχιο που αναζητά.
Εδώ, το AN/ARQ-59 Hawklink, ως εξελιγμένο σύστημα τηλεπικοινωνίας, εξειδικευμένο για τα MH-60R, “ενσωματώνει” τα δεδομένα των αισθητήρων του ελικοπτέρου στο σύστημα διαχείρισης μάχης (CMS) του πλοίου. Έτσι, όταν γίνεται ανθυποβρυχιακή έρευνα, στο CMS φτάνουν ταυτόχρονα κρυπτογραφημένα δεδομένα από όλους τους διαθέσιμους αισθητήρες του ελικοπτέρου: έχουμε ροή στοιχείων του σόναρ του, του ραντάρ, των καμερών του, των ηχοσημαντήρων, των συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου. Τα οποία προστίθενται σε εκείνα του συρόμενου σόναρ του ίδιου του πλοίου, οπότε επεξεργάζονται όλα μαζί. Μάλιστα το Hawklink έχει εμβέλεια μέχρι 100 ναυτικά μίλια με ρυθμό μετάδοσης έως 44,73 Mbps, οπότε η ανθυποβρυχιακή έρευνα με τέτοια σύντηξη δεδομένων μπορεί να “απλωθεί” πολύ μακριά από το πλοίο επιφανείας.
Εδώ δημιουργείται όμως μια σύγχυση με το Link 16….
Η συνέχεια στο Naval Defence
