H σελίδα μας ήταν ίσως η μόνη που υποστήριξε με κάθε τρόπο την αναβάθμιση των F-16C/D σε F-16V. Οι αναγνώστες μας θα θυμούνται ίσως μια αγωνιώδη “προσπάθεια” να μην γίνει η αναβάθμιση και τα σχετικά κονδύλια να κατευθυνθούν σε F-35A. Αν σκεφτούμε πως 20 F-35A θα μας κοστίσουν περίπου 3,5 δις ευρώ, ας εκτιμήσουμε πόσα F-35 θα αγοράζαμε το 2018 με 1,3 δις ευρώ. Μετά ας δούμε τις τρέχουσες αγωνιώδεις πιέσεις, μέχρι και εκβιασμούς, των Τούρκων να αποκτήσουν F-16V. Τότε είμασταν μόνοι, απέναντι στους παραλογισμούς των ημερών, ενώ έως τώρα κανείς δεν απολογήθηκε για όσα λέγονταν τότε κατά της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και της “Πτήσης”.
Πάντως η τελευταία “γραμμή άμυνας” των αρνητών του εκσυγχρονισμού ήταν το σύστημα αυτοπροστασίας ASPIS 2, που φέρουν τα F-16C/D των προγραμμάτων Peace Xenia III & IV, δηλαδή τα F-16C/D Block 52+ & Block 52+Adv. Αυτό ήταν φτιαγμένο για τα ελληνικά F-16C/D νέας γενιάς, και η ΠΑ κατέχει τους κώδικες και τη δυνατότητα επαναπρογραμματισμού. Και ήταν και είναι ευχαριστημένη με το σύστημα.
Το ζήτημα με το ASPIS II δεν είναι η αδυναμία συνεργασίας με το νέο ραντάρ SABR που παίρνουν τα αναβαθμισμένα F-16 (δεν υπάρχει τέτοιο θέμα), αλλά το ότι έχει σχεδιαστεί πριν 30 σχεδόν χρόνια. Όμως η τουρκική αεράμυνα δεν βασίζεται πλέον σε πυραύλους ΑΙΜ-120Α, σε αντιαεροπορικούς Rapier, κάποιους Improved HAWK, ή μερικούς ESSM Block 1 στο ναυτικό, αλλά σε προηγμένους S-400, ενώ η τουρκική Αεροπορία διαθέτει και τους σύγχρονους AIM-120C7. Επίσης σύντομα θα αρχίσει να εισάγει σε υπηρεσία τους εγχώριους αντικαταστάτες τους, Gokdogan. Δεν ξέρουμε τι δυνατότητες θα έχουν, αλλά σίγουρα διαθέτουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Θα είναι πάρα πολλοί καθώς η Τουρκία μπορεί να κατασκευάσει όσους επιθυμεί.
Ο Ερντογάν γιορτάζει για την επιτυχημένη δοκιμή του τουρκικού πυραύλου αέρος-αέρος Bozdogan
Επίσης, οι Gokdogan όπως και οι μικρότεροι Bozdogan, δεν θα εκτοξεύονται μόνο από τα τουρκικά μαχητικά F-16C/D, αλλά κυριολεκτικά από παντού, από τα μη επανδρωμένα Akinci και Kizilelma, από το ελαφρύ μαχητικό Hurjet, ίσως ακόμη και από οπλισμένα εκπαιδευτικά Hürkuş. Και ήδη έχει ανακοινωθεί πως η τουρκική αμυντική βιομηχανία αναπτύσσει και 3ο πύραυλο αέρος-αέρος, μεγάλης εμβελείας με κινητήρα ramjet, τον Gokhan. Οπότε τα ελληνικά μαχητικά θα έχουν να αντιμετωπίσουν και ποικιλία και σμήνη αντιαεροπορικών πυραύλων να κατευθύνονται εναντίον τους. Πως θα τα καταφέρουν;
Να θυμίσουμε εδώ πως η προμήθεια των Rafale F3R ήταν πλήρης, καθώς περιελάμβανε αεροσκάφη, εκπαίδευση, υποστήριξη σε βάθος χρόνου, ανταλλακτικά, αλλά και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου. Μπορεί το Rafale F3R να είναι μια θαυμάσια ιπτάμενη μηχανή, αλλά χωρίς το SPECTRA (Système de Protection et d’Évitement des Conduites de Tir du Rafale/ Σύστημα προστασίας και αποφυγής εχθρικών πυρών του Rafale) αποδυναμώνεται σημαντικά.
Αντίθετα, η σύμβαση της αναβάθμισης των F-16V, έγινε το 2018, υπό την αφόρητη πίεση της ΠΑ προς την τότε πολιτική ηγεσία, και με σημαντικούς οικονομικούς περιορισμούς. Έτσι, η ΠΑ αποδέχτηκε να γίνει η “αρχή” με την αναβάθμιση, και άφησε τα όπλα για αργότερα. Σε ότι αφορά τη συντήρηση, το F-16V δεν διαφέρει καθόλου στα μηχανολογικά (άτρακτο, υδραυλικά, κινητήρας) από τα F-16C/D Block 52+/52+Adv, συνεπώς συμβάσεις υποστήριξης (FOS) υπάρχουν συνέχεια μέσω διακρατικών συμβάσεων με τη USAF. Η δε κατασκευάστρια Lockheed Martin, πιέστηκε να πιστοποιήσει το υπάρχον σύστημα αυτοπροστασίας, ASPIS II, στο F-16V, με την αίρεση η ΠΑ να αποδεχτεί πιθανές “παραχωρήσεις” στα πλαίσια των λειτουργιών του ραντάρ. Επίσης, το 2018 δεν υπήρχε αποκρυσταλλωμένη λύση για αντικατάσταση του.
Ξαναλέμε ότι η ΠΑ είναι ευχαριστημένη από την απόδοση του ASPIS II διαχρονικά, και το σύστημα παραμένει στα F-16V. Αλλά τα αναβαθμισμένα F-16V θα διατηρηθούν σε ελληνική υπηρεσία για δεκαετίες. Μπορεί το ASPIS II να εκτελέσει τις αποστολές ενός προηγμένου συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου το 2035 για παράδειγμα; Πολύ δύσκολα έως και όχι. Μήπως λοιπόν αξίζει τον κόπο να δούμε ένα υποπρόγραμμα για την αγορά ενός νέου αντίστοιχου συστήματος;
Άλλωστε, τα 80+ συστήματα ASPIS II που διαθέτει η ΠΑ δεν χρειάζεται να “πεταχτούν”. Μπορούν είτε να τοποθετηθούν στα F-16C/D Block 30 (τα F-16C/B Block 50 θεωρούμε πως θα αναβαθμιστούν, συνεπώς αξίζει να λάβουν κι αυτά ένα νέο σύστημα Η/Π), είτε να τοποθετηθούν στα υπάρχοντα αλλά και μελλοντικά μεταγωγικά της ΠΑ, κι όχι μόνο. Με σχετικά περιορισμένα έξοδα πιστοποίησης, μπορούμε να τα βάλουμε στα νέα ή παλιά ελικόπτερα CSAR της ΠΑ, στα C-27J, στα C-130H, επιτρέποντας να επιχειρούν σε επικίνδυνα περιβάλλοντα. Τα έχουμε εξηγήσει αναλυτικά στο παρακάτω άρθρο.
Η καλύτερη σημερινή λύση για σύστημα Η/Π στα F-16V φαίνεται να είναι το Storm EW της BAΕ Systems. To συγκεκριμένο είναι ουσιαστικά το τρέχον σύστημα αυτοπροστασίας του F-35A, άρα εκτός των προηγμένων δυνατοτήτων που έχει, προσφέρει και συμβατότητα στα ελληνικά F-16V, που διαθέτουν υπολογιστή και ραντάρ με τεχνολογική συγγένεια με εκείνων των F-35A. Οποιοδήποτε άλλο σύστημα θα απαιτήσει επιπλέον έξοδα πιστοποίησης, ενώ ενέχει πάντα και τεχνολογικό ρίσκο.
Η ανάγκη για περισσότερα όπλα
Η απειλή όμως των δεκάδων τουρκικών UAV/UCAV δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένα εξελιγμένο σύστημα Ηλεκτρονικού Πολέμου, που θα ανιχνεύει και παρεμβάλλει τα εχθρικά ραντάρ και πυραύλους. Η καλύτερη λύση είναι η κατάρριψη των φορέων των πυραύλων, δηλαδή των εχθρικών αεροσκαφών, F-16, Akinci, Hurjet, Bayraktar, ANKA, Kizilelma, κ.λπ. Έχουμε αρκετούς αντιαεροπορικούς πυραύλους για μαζικές καταρρίψεις; Προφανώς και όχι.
Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ: Η Τουρκία διαθέτει 150 Bayraktar TB2 και 12 Akinci
Είναι γνωστό σε όλους, πως η ΠΑ έχει λιγοστούς φόρτους πυραύλων για τα μαχητικά της. Μπορεί να υπάρχουν δεκάδες π.χ. ΑΙΜ-120, αλλά πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, δεν υπάρχει πύραυλος one shot-one kill, οπότε για κάθε στόχο χρειάζονται δύο μαζί, ή και συνεχόμενες εμπλοκές. Και αν το απόθεμα να φτάνει για να πολεμήσει η ΠΑ με όλα τα τουρκικά μαχητικά, πύραυλοι χρειάζονται για τα μεταγωγικά, τα ναυτικών επιχειρήσεων, τα ιπτάμενα τάνκερ και ραντάρ, για τα ελικόπτερα, αλλά και για τα εκατοντάδες UAVs. Σε καιρό πολέμου, όταν ένα Bayraktar προσεγγίζει επικίνδυνα τη θέση μιας ελληνικής πυραυλακάτου σε απόκρυψη, ο χειριστής του F-16 δεν θα πολυσκεφτεί να εξαπολύσει έναν ΑΙΜ-120, και καλά θα κάνει.
Έτσι, εκτός από τις απαραίτητες αγορές όπλων αέρος-εδάφους που πρέπει να γίνουν, χρειάζεται να αγοραστούν νέοι πύραυλοι αέρος-αέρος. Θεωρούμε πως σε ότι αφορά τα γαλλικά μαχητικά, εκεί έχουμε “κλείσει” για περισσότερους MICA EM/IR & Meteor. Μάλλον η ΠΑ περιμένει την έναρξη παραγωγής των νέων MICA NG για να τους παραγγείλει, αλλά οι επιλογές για τα Mirage 2000-5Mk2 & Rafale F3R είναι δεδομένες.
Για τα F-16V όμως, οι αντίστοιχες επιλογές είναι περισσότερες. Θεωρείται σίγουρο πως η ΠΑ είναι πολύ ικανοποιημένη με τους IRIS-T, συνεπώς θα συνεχίσει να αγοράζει τον συγκεκριμένο τύπο πυραύλου, ενώ τον ίδιο μάλλον θα πιστοποιήσει και στα ελληνικά F-35A όταν έρθουν. Οι ΑΙΜ-9Χ δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα, οπότε δεν υπάρχει λόγος να πάμε σε αυτό το όπλο. Εκεί όμως που αξίζει να δούμε τι πρέπει να γίνει, είναι στο πως θα συμπληρωθεί το απόθεμα πυραύλων μέσου βεληνεκούς της Πολεμικής Αεροπορίας, που σήμερα είναι οι ΑΙΜ-120Β/C.
Ο ΑΙΜ-120 σήμερα είναι ο πύραυλος επιλογής για καταρρίψεις UAV. Άλλωστε, τα ΜΕΑ έχουν μικρό υπέρυθρο ίχνος, και οι πιλότοι της ΠΑ δεν θα θέλουν να χάσουν ούτε δευτερόλεπτο για να πλησιάσουν αρκετά ένα Bayraktar και να το καταστρέψουν. Όμως με την πληθώρα των τουρκικών μη επανδρωμένων, πλέον απαιτείται ένας ικανός, αλλά και χαμηλού κόστους πύραυλος για την κατάρριψη. Όταν λέμε “χαμηλού κόστους”, εννοούμε χαμηλότερου από τους πανάκριβους ΑΙΜ-120.
Καθώς οι επιλογές είναι περιορισμένες στην κατηγορία αυτή, με τον ΑΙΜ-120 να κυριαρχεί, η μόνη χώρα που μπορούμε να δώσει κάτι άλλο είναι το Ισραήλ. Εδώ υπάρχει η γνωστή μας από τους SPIKE NLOS, εταιρία Rafael. Η δική της προσπαθεια για πυραύλους αέρος-αέρος ξεκίνησε με τον αειθαλή Python (Shafrir), που πλέον βρίσκεται στην 5η γενιά του, ως Python 5. Ένας ικανότατος πύραυλος IR, με αξιόλογη εμβέλεια, είναι ανταγωνιστικός του MICA IR, ενώ έχει κλάσμα της τιμής του. Η IAF έχει καταρρίψει πολλά UAVs και drones αυτοκτονίας με Python 5, συνεπώς το όπλο είναι δοκιμασμένο σε μάχη.
Στη «φαρέτρα» του Tejas (και) ο ισραηλινός πύραυλος Python-5
Ο πύραυλος Derby τώρα είναι ο αντίστοιχος, της ίδιας εταιρείας, με κατεύθυνση ραντάρ. Θεωρείται πως ο Derby μπορεί να πλήξει στόχους σε αποστάσεις που ξεπερνούν τα 50 χιλιόμετρα, ενώ ο Derby-ER έχει εμβέλεια που ξεπερνά τα 100 χιλιόμετρα (υπάρχουν αναφορές πως είναι ανάλογη του AIM-120C7, αλλά πάλι με κλάσμα της τιμής του αμερικανικού όπλου).
Η αγορά τέτοιων όπλων, που ουσιαστικά είναι τελείως άγνωστα στην Tουρκική Aεροπορία, εκτός του ότι θα αυξήσει το κρίσιμο απόθεμα βλημάτων αέρος-αέρος, θα επιτρέψει στην ΠΑ να μπορεί να εκτελεί αποστολές εναντίον UAVs αλλά και drones αυτοκτονίας με ανεκτό κόστος. Τα ισραηλινά όπλα έχουν πάντα ανταγωνιστικές τιμές σε σχέση με ανάλογα από τη Δύση, και μέχρι τώρα, μόνο λίγες χώρες έχουν κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Είναι πάντα σημαντικό να μην ξεχνάμε το κόστος προετοιμασίας για έναν πόλεμο, όπως και τη σχετική “οικονομία” μέσων-στόχου. Αν για παράδειγμα, η Τουρκία βρει τρόπο “αδρανοποίησης” των ελληνικών FDI με κόστος μικρότερο των 3 δις που ξοδεύουμε εμείς για την αγορά τους, τότε έχει κερδίσει στην σχετική σύγκρουση. Αντίστοιχα, με την επένδυση στους πυραύλους Meteor, η ΠΑ ακύρωσε τις τουρκικές επενδύσεις σε ιπτάμενα ραντάρ Ε-7Τ και αεροσκάφη εναερίου εφοδιασμού KC-135R. Αν τώρα η ΠΑ, αγοράζοντας μαζικά Python 5 & Derby, καταφέρει να κάνει το ίδιο για τις επενδύσεις σε ANKA/Bayraktar/Akinci, δεν θα ήταν μια νίκη, πριν καν ξεκινήσει μια σύγκρουση;
