Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά την 1/3/2020, πριν την αγορά των Rafale F3R από την ΠΑ. Πιστεύουμε όμως πως είναι μια καλή βάση για να ξεκινήσουμε μια συζήτηση για την αγορά νέων F-35… Μήπως αυτά πρέπει να είναι F-35B;
Το μέλλον της ΠΑ είναι προδιαγεγραμμένο, και προφανώς βασίζεται πάνω στα 84(αν και έχει αναφερθεί και ο αριθμός 85) μαχητικά F-16V. Η απόφαση της ΠΑ να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό των F-16C/D Block 52+/52+Adv σε F-16V, δίνει ένα ποιοτικό πλεονέκτημα, που οι γείτονες και σύμμαχοι πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να ακολουθήσουν με τις επιλογές που έχουν κάνει μέχρι και σήμερα. Θεωρητικά, για μια χώρα σαν τη δική μας, ένας αριθμός 84 μαχητικών F-16V θα ήταν όχι απλά αρκετός, αλλά ίσως και υπερβολικός.
Όλη η αλήθεια για την εξέλιξη του προγράμματος F-16V, και το “θέμα” με το ASPIS II
Το πρόβλημα της χώρας μας όμως, ένα πρόβλημα που το ξέχασαν πολλές φορές αρκετοί, είναι πως η Ελλάδα δεν έχει για γείτονες το Βέλγιο, αλλά την Τουρκία. Μια χώρα, που όχι απλά είναι επιθετική, είναι μια χώρα εξόχως ιμπεριαλιστική, που δικαιολογεί συνεχώς τον τίτλο που της είχαμε δώσει κάποτε, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, προαιώνιος εχθρός.
Έτσι, έχοντας να προστατέψει η χώρα μας πάμπολλα νησιά, που απέχουν ελάχιστη απόσταση από την Μικρά Ασία, πρέπει να είναι σε θέση να συγκεντρώνει μεγάλη ισχύ πυρός άμεσα οπουδήποτε, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Αυτό μπορεί να το πετύχει μόνο η Πολεμική Αεροπορία. Αυτός είναι και ο λόγος, που μεταπολεμικά η ΠΑ εξελίχθηκε όχι απλά σε ισχυρή, αλλά ανάμεσα στις καλύτερες και ισχυρότερες αεροπορίες του ΝΑΤΟ. Σίγουρα πάντως, ισχυρότερη από την τουρκική, κάθε στιγμή μετά το 1950. Και φυσικά, ακόμη και σήμερα η ΠΑ είναι ισχυρότερη της τουρκικής.
Κρυφός πόθος των Τούρκων επιτελών είναι να καταφέρουν να δημιουργήσουν μια αεροπορία ανώτερη της ελληνικής. Το προσπάθησαν το 1983, με την παραγγελία 160 μαχητικών F-16C/D. Το ξαναπροσπάθησαν πολλά χρόνια μετά, με την παραγγελία των 100 F-35, απλά εκεί μάλλον υπερεκτίμησαν τους εαυτούς τους, ή καλύτερα, υποεκτίμησαν τους Αμερικανούς. Εκεί, απλά φανήκαμε κάπως τυχεροί.
Σήμερα, η ΠΑ είναι σε μια αρκετά δύσκολη στιγμή. Μέσα στα επόμενα χρόνια πρέπει να αποστρατεύσει τα F-4E AUP, ενώ τα Mirage 2000EGM/BGM καθώς και τα F-16C/D Block 30 έχουν γεράσει επικίνδυνα. Αν και σήμερα ο στόλος θεωρείται αριθμητικά επαρκής, στην πραγματικότητα χρειάζεται να μπει το χέρι βαθειά στην τσέπη του ΥΠΟΙΚ για να συνεχίσει η ΠΑ να έχει την αποτρεπτική ικανότητα που οριακά διατηρεί σήμερα.
Η εύκολη λύση για πολλούς είναι μια. Λέγεται F-35. Για κάποιους άλλους λέγεται Rafale, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία που την έχουμε πει αρκετές φορές και θα την πούμε κι άλλες… Η αντικατάσταση όμως 35 μαχητικών F-4E σε λίγα χρόνια, 17 Mirage 2000EGM/BGM και 32 F-16C/D Block 30 πιο μετά, και 24 Mirage 2000-5Mk2 προς το τέλος της δεκαετίας, με ίσο αριθμό F-35, σημαίνει πως η χώρα μας πρέπει να βρει το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας για να καταφέρει να τα πληρώσει. Καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε πως υπάρχουν ανάγκες και στο ΠΝ αλλά και στο ΣΞ. Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;
Όπως έχουμε ήδη γράψει, η ΠΑ ετοιμάζεται να προχωρήσει στην αναβάθμιση των Block 50 σε Block 70 (F-16V) σε δυο στάδια, σε συνέχεια του προγράμματος των 84 αεροσκαφών. Καθώς η χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος είναι εφικτή, λογικό είναι να πρέπει να δούμε τι θα ακολουθήσει μετά. Πως θα συμπληρωθούν δηλαδή τα κενά που θα αφήσουν οι αποσύρσεις που προβλέπονται την τρέχουσα δεκαετία.
H ΠΑ εξετάζει την επέκταση του εκσυγχρονισμού των F-16V και στα Block 50!
Θεωρούμε πως τα F-35 έχουν με κάποιο τρόπο «κλείσει», και αργά ή πιο γρήγορα, η ΠΑ θα προχωρήσει στην παραγγελία μιας Μοίρας μαχητικών 5ης γενιάς. Το θέμα μας σήμερα όμως είναι, πως 18, 20 ή 24 μαχητικά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν σχεδόν 110 μαχητικά. Θεωρητικά τα F-35 θα αντικαταστήσουν τα F-4E AUP, αλλά όπως είπαμε και παραπάνω, δεν λύθηκε εκεί το πρόβλημα για την ΠΑ.
Οι αριθμοί της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας δεν είναι τόσο πρόβλημα, όσο οι αποστολές που πρέπει να βγάλουν τα ελληνικά μαχητικά σε μια κρίση στο Αρχιπέλαγος. Ειδικά μάλιστα αν η κρίση δεν περιοριστεί στα γνωστά, αλλά επεκταθεί στο Σύμπλεγμα της Μεγίστης και στην Κύπρο. Η ΠΑ ξέρει πολύ καλά πόσα αεροσκάφη πρέπει να έχει διαθέσιμα για κάθε σενάριο. Και το ξέρει πολύ καλά, καθώς κάθε τόσο εκτελεί σενάρια σε ασκήσεις, που όταν πρέπει και χρειαστεί να υλοποιηθούν (τα σενάρια), δεν θα δώσουν απλά τη νίκη στον αέρα, αλλά στην σύρραξη.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Μήπως η αγορά ολοκαίνουργιων F-16V είναι καλύτερη επιλογή από το F-35A για την ΠΑ;
Προκειμένου να συμπληρωθούν οι αριθμοί, κυκλοφορούν πολλές και ενδιαφέρουσες λύσεις, και μάλιστα κάποιοι φίλοι μας τις προτείνουν με διάφορες ευκαιρίες στα σχόλια. Θα βρουν κάποιοι πολύ καλά τα ελαφρά μαχητικά όπως το Μ346FA, το νέο εκπαιδευτικό T-7 Redhawk της Boeing στην έκδοση διπλού ρόλου κα. Μα καλά, γιατί να πάρουμε τα αεροσκάφη αυτά; Για να συμπληρώσουμε αριθμούς με αεροσκάφη χαμηλού κόστους χρήσης; Και γιατί δεν κρατάμε εκσυγχρονίζοντας τα Block 30; Πρέπει να βάλουμε έναν ακόμη τύπο σε υπηρεσία; Άλλωστε η ΠΑ θέλει 20 μαχητικά του τύπου (Block 30) για OCU. Ας κρατήσουμε το σύνολο, κι ας επενδύσουμε χρήματα σε δομική αποκατάσταση!
Θα θυμούνται οι αναγνώστες μας πως στην υπόθεση του εκσυγχρονισμού των Block 30 δεν είμασταν υπέρ λόγω υψηλού κόστος, όπως άλλωστε δεν είμαστε υπέρ και του εκσυγχρονισμού των Mirage 2000EGM/BGM. Αλλά αν υπάρχουν τα χρήματα, η αναβάθμιση τους είναι πολύ πιο συμφέρουσα από την αφορά νέων αεροσκαφών και μάλιστα διαφορετικού τύπου από αυτά που υπηρετούν!
Θυμίζουμε όμως πως ούτε η ΠΑ ούτε η κατασκευάστρια έχουν προτείνει την αναβάθμιση Block 30 σε Block 70, αλλά σε επίπεδο Block 52+Adv. Ακόμη όμως κι αυτή η έκδοση είναι ανώτερη οποιαδήποτε λύσης ελαφρού μαχητικού, και μάλιστα με μηδενικό κόστος εισαγωγής σε υπηρεσία αφού το αεροσκάφος ήδη επιχειρεί με την ΠΑ!
Φυσικά, ακόμη κι έτσι, οι όποιοι αριθμοί δεν συμπληρώνονται. Οι λύσεις είναι δυο, ή αγορά περισσότερων πανάκριβων στην απόκτηση και χρήση F-35, ή άλλος τύπος, ο εξής ενας… η οικονομικότερη λύση είναι η αγορά επιπλέον μαχητικών F-16V, καινούργιων, από τη γραμμή παραγωγής. Ο τύπος θα υπηρετεί ήδη στην ΠΑ, είτε σαν 84 Block 72, και πιθανόν σαν 38 Block 70. Άρα, τα επιπλέον αεροσκάφη θα φτάσουν στις μονάδες της ΠΑ χωρίς να χρειαστεί καμία επιπλέον δαπάνη εισαγωγής νέου τύπου σε υπηρεσία.
Αισθανόμαστε την ανάγκη να γράψουμε λίγες γραμμές και για μια άλλη λύση, που την προτείνουν αρκετοί φίλοι του Γρύπα. Το Gripen E είναι πράγματι ένα εξαιρετικό αεροσκάφος, που θα έπρεπε να μας απασχολήσει αν δεν είχαμε ήδη σε υπηρεσία το αντίστοιχο F-16V σε υπηρεσία.
Τι σημαίνει το F-35 για την Ελλάδα; Ας το δούμε όπως οι Βρετανοί
Αλλά θα ήταν πραγματικά άνευ ουσίας η εισαγωγή ενός όμοιων δυνατοτήτων μαχητικού, με τελείως διαφορετική αλυσίδα υποστήριξης στις τάξεις της ΠΑ, απλά και μόνο γιατί το Gripen E είναι ένα χαμηλού κόστους μονοκινητήριο αεροσκάφος. Το εκτιμούμε απεριόριστα, και ίσως είχε θέση σε μια ΠΑ που δεν θα είχε το F-16V, ούτε χρειαζόταν ένα F-35. Αλλά νομίζουμε πως είναι αντιληπτο πως ένα τέτοιο αεροσκάφος είναι όχι απλά πλεονασμός, αλλά μάλλον ξεκάθαρο λάθος. Άλλωστε η ΠΑ δεν ενδιαφέρεται, ούτε το είχε μέσα στα σχέδιά της ποτέ.
Κλείνοντας, αφήσαμε τελευταία την περίπτωση του F-35. Θεωρούμε το F-35 ένα εξαιρετικό αεροσκάφος κρούσης, το οποίο πρέπει να συνδυαστεί με μαχητικά 4ης ή 4,5ης γενιάς για να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Όπως έχουμε γράψει και εξηγήσει πολλές φορές, το αεροσκάφος δεν είναι απλά stealth, αλλά έχει και πρωτόγνωρες δυνατότητες fusion πληροφοριών, που το κάνει ένα ιπτάμενο ραντάρ και κέντρο διοίκησης ταυτόχρονα με τους ρόλους κρούσης ή αναχαίτισης.
ΑΠΟΨΗ: Απόκτηση F-35B και αλλαγή δόγματος η καλύτερη λύση για την Πολεμική Αεροπορία;
Δεν είναι το ιδανικό αεροσκάφος για να μπει σε αερομαχία με F-16 ή Su-35, αλλά σε καιρό πολέμου δεν θα χρειαστεί, θα τα έχει καταρρίψει ή αποφύγει πολύ πριν οι αντίπαλοί τους μάθουν ότι είναι στην περιοχή τα F-35. Πάντως, από τη στιγμή που η Τουρκία ενισχύει πολλαπλά την αντιαεροπορική της άμυνα, η λύση των F-35 δείχνει να είναι μονόδρομος.
Εδώ θα πούμε και τη δική μας άποψη. Συμφωνούμε με την άποψη του ΓΕΑ και του ΓΕΕΘΑ, που έχουν εστιάσει πάνω στο F-35. Απλά, θα πούμε κάτι που έχουμε γράψει και άλλη φορά στο παρελθόν. Θα προτιμούσαμε για τη χώρα μας όχι την έκδοση F-35A, την κλασική έκδοση της USAF, που θα αγόραζαν και οι αγαπημένοι μας γείτονες, αλλά το F-35B, την έκδοση STOVL.
Το F-35B έχει μια δυνατότητα που πραγματικά είναι μοναδική παγκοσμίως, αυτή της δυνατότητας χρήσης από πλοία ή πολύ μικρούς διαδρόμους στην άκρη του “πουθενά”. H Stealth δυνατότητα μπορεί κάποια στιγμή να ατονίσει, αλλά η δυνατότητα αυτή είναι μοναδική. Έτσι, ακόμη κι αν τα Su-57, J-20, FC-31, FCAS, Tempest, να πετύχουν όσα το F-35 σε αποστολές stealth διείσδυσης, αλλά κανένα δεν θα μπορέσει ποτέ να κάνει ότι το F-35B. Ούτε καν τα σχέδια επιστημονικής φαντασίας που κατά καιρούς κυκλοφορούν τα ρωσόφωνα (ή ρωσολάγνα) sites δεν έχουν αντίπαλο για το F-35B.
H διαφορά τιμής είναι αισθητή, αλλά και η διαφορά στις επιχειρησιακές δυνατότητες είναι αντίστοιχη. Έχουμε γράψει σε παλαιότερο άρθρο μας, πως τα αεροσκάφη δεν θα περιορίζονται από την ύπαρξη ή όχι αεροδρομίων ή διαδρόμων διασποράς, αλλά από πραγματικά τίποτα. Ένα βυτιοφόρο, με μερικά ΑΙΜ-120D και JSM στην άκρη του πουθενά, θα μπορούν να φέρνουν τα αεροσκάφη κυριολεκτικά παντού πάνω από την επικράτεια του αντιπάλου. Και να χτυπούν υποδομές που όλοι τις θεωρούν απρόσιτες…
Σήμερα σας φέραμε μια εικόνα από το πως μπορεί να είναι το μέλλον μιας ισχυρής ΠΑ, που θα μπορεί να προστατεύσει τα ελληνικά συμφέροντα, χωρίς φυσικά να χρειαστεί μια νέα οικονομική χρεωκοπία. Μια τέτοια όμως ΠΑ, μπορεί να γίνει πραγματικότητα σε μια δεκαετία από σήμερα, αρκεί να υπάρξει κάτι απλό. Σχεδίαση, και διακομματική συνεννόηση. Κάποια στιγμή, ίσως τα αποκτήσουμε στην Ελλάδα.
ΑΠΟΨΗ: Και τώρα τι θα γενούμε χωρίς τουρκικά F-35. Τα πετούμενα αυτά ήσαν μια κάποια λύσις
Κλείνοντας, θα πρέπει να πούμε κι αυτό που επίσης ζητάμε καιρό. Τη συμμετοχή της χώρας μας σε κάποιο πρόγραμμα μαχητικού 6ης γενιάς, με επικρατέστερο το FCAS, αν και στο Tempest υπάρχει επίσης διαθέσιμος χώρος. Σε κάθε σενάριο, ας δράσουμε για μια φορά προληπτικά, κι ας μην τρέχουμε να προλαβαίνουμε καταστάσεις. Η τύχη μας (για να μην το πούμε αλλιώς) με τα τουρκικά F-35A δεν θα επαναληφθεί. Ας αφήσουμε τις ανοησίες που κυκλοφορούν περί Su35 και ΠΑΚ ΦΑ και ας δούμε το ευρωπαϊκό μέλλον και συμφέρον μας.