Έφτασαν χθες στην Σούδα τέσσερα F-22 Raptor της 90ης Μοίρα Εκστρατείας (Expeditionary Fighter Squadron) της USAF έφθασαν στην 115ΠΜ για ολιγοήμερη παραμονή και διεξαγωγή άσκησης ACE (Agile Combat Employment).
Πρόκειται για κλιμάκιο της Μονάδας η οποία έχει μετασταθμεύσει στην Ευρώπη από το καλοκαίρι και θα αναχωρήσει στο τέλος του μήνα. Στο μεσοδιάστημα έχει πραγματοποιήσει πολλές τέτοιες δραστηριότητες ανά την Ευρώπη, ενώ έχει συμμετάσχει σε air show και άλλες δραστηριότητες στη Γηραιά Ήπειρο.
Οι «ευέλικτες μετασταθμεύεις», οι αποκαλούμενες ACE (Agile Combat Employment), αφορούν επιχειρησιακές μετακινήσεις στις οποίες μια πολύ μικρή ομάδα μηχανικών και άλλων υπόλογων μετακινείται σε μια τοποθεσία και υποστηρίζει από εκεί τη διαδικασία για 6-8 αεροσκάφη.
Η πρακτική αυτή έχει απώτερο στόχο να αντιμετωπίσει ραγδαία εξελισσόμενες καταστάσεις με άμεση ανταπόκριση δυνάμεων που θα ενισχύσουν άλλες χώρες σε περιοχή ενδιαφέροντος. Η ACE όμως στοχεύει και στην αντιμετώπιση του κινδύνου καταστροφής και αδρανοποίησης των βάσεων της USAF εκτός ΗΠΑ σε διάφορα θέατρα επιχειρήσεων, όπως το ευρωπαϊκό ή του Ειρηνικού, όπου Ρωσία και Κίνα θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν τις υποδομές με χρήση βαλλιστικών ή πυραύλων κρουζ, ακόμη και με πολυηχητικά όπλα. Η ικανότητα διασποράς και επιχειρήσεων από άλλα
Η ACE, αν και εφαρμόζεται ήδη επιχειρησιακά, βρίσκεται υπό συνεχή εξέλιξη. Τον Απρίλιο του 2021, για παράδειγμα, η 494Μ μεταστάθμευσε έξι από τα Strike Eagle στην Al Dhafra με φορτίο «tac-ferry», επιδεικνύοντας μια ακόμη πτυχή της πρακτικής αυτής. Το σκεπτικό για τα μαχητικά κρούσης είναι ότι με το «tac-ferry» μεταφέρουν στο αεροδρόμιο μεταστάθμευσης τα όπλα που πρόκειται να χρειαστούν. Στην περίπτωση εκείνη τα F-15E φόρτωσαν τον μέγιστο δυνατό αριθμό από LJDAM BLU-129/B, GBU-32 και GBU-39 που μπορούν να μεταφέρουν και πέταξαν στα ΗΑΕ, όπου οι φόρτοι τους δημιούργησαν ένα μικρό απόθεμα, το οποίο μπορούσε να υποστηρίξει επιχειρήσεις κάποιων ημερών μέχρι την ενίσχυση-ανεφοδιασμό ή την αποχώρησή τους από την προκεχωρημένη τοποθεσία.
Η πρακτική «tac-ferry» εντάσσεται στο δόγμα ACE (Agile Combat Employment) και έχει ως σκοπό να καταστήσει τις μετασταθμεύσεις των μαχητικών της USAF περισσότερο ευέλικτες αναφορικά με τις απαιτήσεις υποστήριξης από άλλα μέσα, κυρίως από μεταγωγικά αεροπλάνα. Η ιδέα, η οποία εξελίσσεται εδώ και λίγα χρόνια, μετατρέπει τα ίδια τα μαχητικά, κυρίως τα F-15E (όπως και τα -υπό παράδοση- F-15EX Eagle II, αν και μάλλον δεν θα υπάρξει εφαρμογή και σε άλλους τύπους όπως σε F-35A, σε «beast mode»), σε μεταφορείς των ίδιων τους των όπλων, στο μέγιστο του φόρτου που μπορούν να σηκώσουν για την ταχεία μετακίνησή τους σε προορισμό ενδιαφέροντος.
Φυσικά, μετασταθμεύσεις με τέτοια εξωτερικά φορτία περιορίζουν τη μέγιστη εμβέλεια μετακίνησης (ferry range) που μπορεί να επιτευχθεί, αφού μειώνεται ή και εξαλείφεται η ικανότητα ανάρτησης εξωτερικών δεξαμενών. Απαιτείται έτσι μεγαλύτερος αριθμός ενδιάμεσων στάσεων για ανεφοδιασμό ή αυξημένη υποστήριξη ιπτάμενων τάνκερ (βλέπε αναφορά για την άσκηση Atlantic Trident 2021), αλλά η USAF θέλει να έχει και αυτή την επιλογή για αυξημένη επιχειρησιακή ευελιξία. Επιπλέον, δεν κρύβει το ότι οι δυνατότητες που της προσφέρει η πρακτική «tac-ferry» είναι ακόμη ανεξερεύνητες, όπως η χρήση των F-15E/EX, όχι μόνο για τη δημιουργία αποθεμάτων όπλων (που δεν είναι απαραίτητο να περιορίζονται μόνο σε PGM, αλλά μπορούν να περιλαμβάνουν και όπλα αέρος-αέρος) για τη δική τους χρήση, αλλά και για τον επανεξοπλισμό άλλων μαχητικών, όπως F-35 ή F-22, τα οποία θα επιχειρούν από προκεχωρημένες τοποθεσίες. Μέχρι σήμερα η μεταφορά των αποθεμάτων όπλων γίνεται με C-130 ή C-17, ο αριθμός των οποίων όμως μπορεί να μειωθεί μόνο στα απαραίτητα για τη μεταφορά προσωπικού και επίγειου εξοπλισμού, εάν το κάθε μαχητικό γίνει «bomb-truck».
H πρακτική «tac-ferry» έχει τόσο πλεονεκτήματα όσο και μειονεκτήματα. Ένα από τα πρώτα, για παράδειγμα, είναι ότι τα F-15E/EX μπορούν να μεταφέρουν στον προκεχωρημένο προορισμό τους βόμβες όπως οι JDAM (ή άλλα όπλα) πλήρως συναρμολογημένες και έτοιμες για άμεση χρήση. Στον αντίποδα, ένα από τα σημαντικά μειονεκτήματα είναι ο δραστικός περιορισμός της εμβέλειας «ferry range», η μέγιστη τιμή της οποίας επιτυγχάνεται με τον μέγιστο αριθμό σε εξωτερικές δεξαμενές, οι οποίες στην περίπτωση της «tac-ferry» όχι μόνο λείπουν, αλλά τα εξωτερικά φερόμενα όπλα δημιουργούν πολύ μεγαλύτερη οπισθέλκουσα, άρα και επιπλέον μείωση της εμβέλειας.
(Οι φωτογραφίες είναι από ACE της 90 EFS στην Πολωνία και Νορβηγία)