Το περασμένο καλοκαίρι, η ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, πολιτική και στρατιωτική έφερε το πρόγραμμα της αναβάθμισης των F-16C/D Block 50 στη Βουλή. Τα 38 μαχητικά αεροσκάφη, στο μέσο της επιχειρησιακής τους καριέρας, σε πολύ καλή κατάσταση, θα εκσυγχρονίζονταν με απάρτια από μαχητικά F-16C/D Block 52+Adv, αλλά και πιο σύγχρονα κομμάτια (βελτιωμένα Link 16 πιθανότατα).
ΕΞΕΛΙΞΗ: Αύριο περνά από τη Βουλή ο εκσυγχρονισμός των F-16C/D Block 50 και τα ατρακτίδια SNIPER ATP
Η ΠΑ, σχεδίασε το εν λόγω πρόγραμμα το 2016, όταν οι πόροι για τις Ένοπλες Δυνάμεις ήταν απελπιστικά περιορισμένοι. Ενώ λοιπόν, το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την μετατροπή και των F-16C/D Block 50 σε Block 70, και των Block 30 σε Block 50+Adv., δυστυχώς, αναγκαστικά από κάποιο σημείο και πέρα, η ΠΑ αναγκάστηκε να “ξεχάσει” τον εκσυγχρονισμό των Block 50 σε 70. Ενώ συνέβη και το εξής “περίεργο”, ετοιμάστηκε για πώληση αριθμού Block 30 σε τρίτη χώρα. Την ίδια στιγμή, της δημοσιονομικής στενότητας και της πιθανής πώλησης των πολύτιμων Block 30, η πολιτική ηγεσία έστελνε αίτημα για διαθεσιμότητα και τιμή για F-35A!
Τα χρόνια πέρασαν, και η ΠΑ επέλεξε να εκσυγχρονίσει τα πλέον σύγχρονα αεροσκάφη της σε F-16V Block 72, δηλαδή μόνο τα F-16C/D Block 52+ & Block 52+Adv. Αν μη τι άλλο, θα είχαμε έναν πυρήνα 84 αεροσκαφών, ανώτερα από οποιοδήποτε τουρκικό F-16. Βέβαια, ενώ όλα ήταν έτοιμα για το συμβόλαιο από το 2015, εμείς υπογράψαμε το 2018, όταν πλέον δεν μας έπαιρνε να ρισκάρουμε άλλο. Ας σκεφτούμε όλοι να είχαμε υπογράψει μαζί με την Ταϊβάν που ξεκινούσε επίσης αντίστοιχο πρόγραμμα, οπότε θα είχαμε τώρα μια δυο Μοίρες F-16V, ετοιμοπόλεμα…
F-16C/D Block 50, γιατί δεν “πέρασαν” χτες από την Επιτροπή της Βουλής;
Τα Block 50 δυστυχώς παρέμεναν ξεχασμένα, μέχρι το φθινόπωρο του 2019, όταν ο νυν ΥΕΘΑ άρχισε να εξετάζει ένα προς ένα, τα αιτήματα της ΠΑ για ενίσχυση (όπως και των άλλων προγραμμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων). Ανάμεσα σε αυτά, εκτός των Block 50, υπήρχε η ανάγκη για ΝΜΑ (Νέο Μαχητικό Αεροσκάφος που το είδαμε σαν Rafale F3R), τα C-130, C-27J, Super Puma, όπως και τα θέματα εκπαίδευσης και νέων όπλων.
Τέλη Αυγούστου ή αρχές Σεπτεμβρίου στη Βουλή ξανά η αναβάθμιση των F-16 Block 50
Το πρόγραμμα ωρίμασε χρηματοδοτικά (με λίγα λόγια, βρέθηκαν τα λεφτά) στο τέλος του 2020. Υπήρξαν όμως διάφορες σκέψεις, που θα τις αναφέρουμε μετά. Τελικά έφτασε στη Βουλή το καλοκαίρι του 2021. Εκεί, ήρθε “πακέτο” με μεγάλες παραγγελίες υλικών, λογισμικού για όλα τα F-16. Για παράδειγμα, η ΠΑ θα αποκτήσει ένα αριθμό 30+ ατρακτιδίων στόχευσης Sniper ATP, τα οποία θα ενισχύσουν συνολικά το στόλο των ελληνικών F-16C/D/V.
Το καλοκαίρι του 2021, η Αξιωματική Αντιπολίτευση ζήτησε αναλυτικές εξηγήσεις για την κοστολόγηση του προγράμματος. Ο ΥΕΘΑ, ζήτησε τότε την απόσυρση του προγράμματος από τη συζήτηση, προκειμένου να έρθει πλήρης και αναλυτική κοστολόγηση, για όλα τα κόμματα στην Επιτροπή Άμυνας του Σώματος. Έτσι, αποφασίστηκε η εισαγωγή του θέματος εκ νέου από το Σεπτέμβριο του 2021. Τελικά μπήκαν άλλα προγράμματα τότε, επίσης επιτακτικά, άλλωστε προβλέπονται πολλές, μα πάρα πολλές, συνεδριάσεις της Επιτροπής Άμυνας μέχρι το τέλος του έτους. Το βλέπουμε καθημερινά.
Το γραφείο του Υπουργού ζήτησε αναλυτική περιγραφή των δράσεων, που θα τεκμηριώνουν το κόστος. Όπως και πολλοί από εμάς, η “διαίρεση” των 417 εκ. ευρώ που τιμολογείται το πρόγραμμα, διά των 38 αεροσκαφών, μας δίνει τιμή μονάδας πολύ κοντά στην τιμή εκσυγχρονισμού των άλλων 84 αεροσκαφών σε F-16V. Μπορεί βέβαια τα Block 50 να περιλαμβάνουν και δομικές βελτιώσεις, εντούτοις τα απάρτια που κοστίζουν όπως το ραντάρ AN/APG-68v9 υπάρχουν ήδη.
H ΠΑ στην τελική ευθεία για τον εκσυγχρονισμό των F-16C/D Block 50 σε F-16C/D Block 50+Advanced
Στον έλεγχο διαπιστώθηκε πως η ΠΑ είχε σχεδιάσει το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50 σαν συνέχεια του προγράμματος των F-16V. Το πρόβλημα είναι πως το τελευταίο, τα F-16V είναι συνέχεια του προγράμματος Peace Xenia IV, του 2005! Ουσιαστικά, γίνεται χρήση ενός προγράμματος FMS 16 ετών. Η ΠΑ επέλεξε τη λύση αυτή για να καταφέρει να καλύψει διάφορες ανάγκες της μέσω των Αντισταθμιστικών (ΑΩ). Βέβαια, τα ΑΩ έχουν καταργηθεί από το 2011, αλλά η χρήση της συμφωνία του 2005 ήταν η λύση.
ΕΠΙΣΗΜΟ: Μετά τα Rafale, η ΠΑ συζητά την αναβάθμιση των F-16 Block 50!
Αυτό “σταμάτησε” προς εξέταση, σε επίπεδο Γραφείου ΥΕΘΑ. Η διαδικασία είναι σύννομη, αλλά είναι πολιτική απόφαση όλες οι αμυντικές προμήθειες να είναι αποκομμένες από πρακτικές του παρελθόντος. Έτσι, αποφασίστηκε να επανεξεταστεί η διαδικασία του εκσυγχρονισμού, με νέο FMS Case. Και όλα όσα θέλει η ΠΑ, πχ SNIPER ATP, θα γίνουν πιθανότατα με τελείως νέα FMS Cases. Όλο αυτό, δεν θα καθυστερήσει σημαντικά το πρόγραμμα, αλλά αντίθετα, θα υπάρξει η απόλυτη διαφάνεια που ζητά η Αντιπολίτευση.
H ΠΑ εξετάζει την επέκταση του εκσυγχρονισμού των F-16V και στα Block 50!
Στο πίσω μέρος των σχεδιαστών του προγράμματος, είναι η εκ νέου συμπίεση του κόστους, έτσι ώστε να εξεταστεί η μετατροπή και των F-16C/D Block 50 σε F-16V κι όχι se Block 50+Adv! Τα αεροσκάφη έχουν κατά μέσο όρο τουλάχιστον άλλες 4.000 ώρες πτήσης, που μπορούν να αυξηθούν με πρόγραμμα δομικής ενίσχυσης. Κι όπως πρώτη αποκάλυψε η ΠΤΗΣΗ, θα αυξηθούν! Πληροφορίες αναφέρουν πως η διαφορά ανάμεσα στον εκσυγχρονισμό σε F-16C/D Block 50+Adv και F-16V Block 70 είναι πολύ μικρή, ίσως και μόλις 100 εκ. ευρώ. Συνεπώς, αυτό είναι κάτι που πρέπει να εξεταστεί οικονομοτεχνικά πριν ληφθεί μια απόφαση, που βασίζεται σε εισηγήσεις του 2015-18, με τα τότε “ψίχουλα” που δίνονταν στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Ανακεφαλαιώνοντας. Στο ΥΠΕΘΑ εξετάζουν την περαιτέρω μείωση κόστους (που ουσιαστικά θα είναι το ίδιο, απλά εξετάζεται το ενδεχόμενα όσα θα παίρναμε μέσω ΑΩ, τώρα να γίνουν “κανονικά”, ενώ θα πληρώσουμε μόνο την καθαρή αξία του εκσυγχρονισμού), αλλά κυρίως, το θέμα της περαιτέρω αξιοποίησης των F-16C/D Block 50. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε, η ΠΑ να εξετάζει και τρόπους αξιοποίησης και των “κουρασμένων” F-16C/D Block 30. Αν τελικά τα Block 50 γίνουν Block 70, τότε, υπάρχουν αρκετά απάρτια για να μετατρέψουμε τα F-16C/D Block 30 σε Block 50+Adv ή έστω σε Block 50!
Συνεπώς, όλες αυτές οι “κραυγές” για άμεση ανάγκη εκσυγχρονισμού των Block 50 είναι περιττές. Δεν θα τα πετάξουμε τα μαχητικά. Τα συντηρούμε κανονικά. Απλά, το ΥΠΕΘΑ θέλει λίγο χρόνο για να δει πως θα αξιοποιήσει καλύτερα τους πόρους του. Άλλωστε, δεν φύτρωσαν τελικά λεφτόδεντρα, υπάρχει ένα όριο για το 2021. Το πιθανότερο είναι να μπει το πρόγραμμα ξανά στη Βουλή το 2022, στις αρχές του έτους. Όταν λέγαμε υπομονή για το ΠΝ, είχαμε δίκιο; Λίγη υπομονή τώρα και για την ΠΑ. Δεν είναι μόνο τα F-16C/D Block 50 που “έρχονται”, αλλά πολλά ακόμη!