Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας, την οικοδόμηση συμμαχιών και στρατηγικών σχέσεων, αλλά ιδιαίτερα την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων μέσω πολλαπλών προγραμμάτων εξοπλισμών και επενδύσεων στην Άμυνα όσο και μέριμνα για το προσωπικό, ο ΥΕΘΑ Νίκος Παναγιωτόπουλος μας παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης.
ΣΤΟΝ ΦΑΙΔΩΝΑ Γ. ΚΑΡΑΪΩΣΗΦΙΔΗ
«Πτήση»: Κύριε Υπουργέ, να σας ευχαριστήσουμε για την τιμή που μας κάνετε να μας παραχωρήσετε τη συνέντευξη. Θα θέλαμε να ξεκινήσουμε με κάτι που αποτελεί τρέχουσα επικαιρότητα και ενδιαφέρει πρωτίστως τους αναγνώστες μας. Σε ποια φάση βρισκόμαστε σε σχέση με το Πρόγραμμα Φρεγατών ή και των Κορβετών του Πολεμικού μας Ναυτικού; Το πρόγραμμα των τελευταίων συνεχίζεται κανονικά;
ΥΕΘΑ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, έχουμε ήδη υπογράψει σύμβαση για την προμήθεια τριών υπερσύγχρονων φρεγατών FDI από τη Γαλλία. Η σύμβαση αυτή υλοποιείται με ταχύτατους ρυθμούς και, όπως προβλέπεται, τα πρώτα δυο πλοία θα φτάσουν την Ελλάδα το 2025. Να σας πω και κάτι ενδιαφέρον. Αυτή τη στιγμή το πρόγραμμα κατασκευής είναι μπροστά από το χρονοδιάγραμμα και γίνονται προσπάθειες το πρώτο πλοίο να παραδοθεί στην Ελλάδα ακόμη και το 2024!
Σε ό,τι αφορά στο πρόγραμμα των κορβετών, το Πολεμικό Ναυτικό έχει αξιολογήσει μια σειρά από πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις που κατατέθηκαν. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε φάση συζητήσεων, έχουν οριστικοποιηθεί οι προσφορές και οι υποψήφιοι ανάδοχοι απαντούν στις απαιτήσεις του Πολεμικού Ναυτικού μας και του Υπουργείου. Για παράδειγμα, θέλουμε ισχυρές δεσμεύσεις στην εγχώρια ελληνική συμμετοχή, αλλά και ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής.
Για να απαντήσω λοιπόν ευθέως στην ερώτησή σας, το πρόγραμμα των κορβετών συνεχίζεται κανονικά, κανονικότατα, απλά πρέπει να αφήσουμε το Υπουργείο και τις αρμόδιες υπηρεσίες να κάνουν τη δουλειά τους και τη διαπραγμάτευση έτσι όπως αυτή πρέπει να γίνει.
Σας θυμίζω ότι η προηγούμενη ηγεσία ήταν έτοιμη να αγοράσει δυο πλοία με 3,5 σχεδόν δισ. ευρώ. Τώρα το Πολεμικό Ναυτικό μας ενισχύεται με τρία πλοία έναντι 3 δισ. ευρώ. Συνεπώς, η όποια καθυστέρηση, δεν είναι καθυστέρηση· είναι διαπραγμάτευση, είναι σεβασμός στα χρήματα του Ελληνικού Λαού! Με λίγα χρήματα πρέπει να καλύψουμε πολλά. Μην ανησυχείτε ούτε εσείς ούτε οι αναγνώστες σας, θα παρθεί η βέλτιστη απόφαση.
«Πτήση»: Μιας και αναφερόμαστε στο Πολεμικό Ναυτικό, να δούμε και το θέμα του Προσωπικού. Είδαμε μια κίνηση από πλευράς Κυβέρνησης για μια αποζημίωση στα πληρώματα του Πολεμικού Ναυτικού που επιχειρούν καθημερινά αντιμετωπίζοντας την τουρκική προκλητικότητα. Είναι η μόνη κίνηση για το Προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων ή να αναμένουμε κι άλλες;
ΥΕΘΑ: Ξέρετε, είναι αδιανόητο να έχουμε ανθρώπους επί διακόσιες ημέρες τον χρόνο στη θάλασσα και να μην λαμβάνουν μια αξιοπρεπή αμοιβή! Είναι μια αδικία, για την οποία ο ίδιος ο Πρωθυπουργός είπε ότι θα διορθωθεί. Δεν είναι όμως η μόνη κίνηση που κάνουμε για το Προσωπικό.
Δεν μπορεί να νοηθεί ισχυρή Εθνική Άμυνα με καινούρια, υπερσύγχρονα μέσα χωρίς υποστήριξη από το Προσωπικό, το οποίο είναι ο πραγματικός πολλαπλασιαστής ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων. Το απέδειξε στις κρίσεις που διαχειριστήκαμε, αλλά θα κληθεί να το αποδείξει και στο μέλλον, όπου, όποτε και αν απαιτηθεί.
Τα τελευταία τρία χρόνια:
* Αποφασίσαμε και υλοποιούμε την πρόσληψη -σε βάθος πενταετίας- 15 χιλιάδων στελεχών και στους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων. Σκοπός είναι και να ανανεωθεί το έμψυχο δυναμικό με εξειδικευμένα στελέχη, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις, όπως ας πούμε στις Ειδικές Δυνάμεις, και να μειωθεί ο μέσος όρος ηλικίας τους.
* Αυξήσαμε τις θέσεις εισακτέων στις Παραγωγικές Σχολές Αξιωματικών και Υπαξιωματικών. Από εκεί θα προέλθουν τα νέα Στελέχη, οι νέοι πιλότοι των αεροσκαφών, τα νέα πληρώματα των υπερσύγχρονων φρεγατών ή οι νέοι ηγέτες των σύγχρονων συστημάτων του Στρατού Ξηράς. Δεν μπορεί να γίνει αυτό από αλλού.
* Προσπαθήσαμε, όπου μπορέσαμε και όπου ήταν δυνατόν, όπως σας είπα, να ενισχύσουμε οικονομικά το Προσωπικό, όταν αυτό υπερέβη πραγματικά τις αντοχές του.
Τώρα έρχεται η ώρα για τις «σταδιοδρομικές» παρεμβάσεις. Έχουμε καταθέσει κι ένα Νομοσχέδιο αμιγώς τέτοιου χαρακτήρα που θα ρυθμίζει και θα διορθώνει τις στρεβλώσεις του παρελθόντος. Χρειάζεται μέριμνα για το προσωπικό από την Πολιτική σε συνεργασία με τη Στρατιωτική Ηγεσία, η οποία αυτή τη στιγμή επεξεργάζεται πρόταση για το συνολικό μισθολογικό ζήτημα των στελεχών.
Το Προσωπικό είναι το βασικό μου μέλημα. Έχω κάνει και θα συνεχίσω να κάνω ό,τι περισσότερο είναι δυνατόν.
«Πτήση»: Μιλήσατε για εγχώρια ελληνική συμμετοχή. Έχετε δεχθεί πολλές φορές κριτική πως στα Εξοπλιστικά Προγράμματα δεν υπάρχει μεγάλη ελληνική προστιθέμενη αξία, πως η συμμετοχή ελληνικών εταιρειών είναι πολύ χαμηλή. Τι έχετε να πείτε πάνω σε αυτό;
ΥΕΘΑ: Αντιλαμβάνομαι πλήρως αυτό που με ρωτάτε. Από αυτό εδώ το γραφείο έχουν «περάσει» όλες οι συμβάσεις και ξέρω την καθεμία σχεδόν απ’ έξω και θα σας απαντήσω με πλήρη ειλικρίνεια. Αν έπρεπε να ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα το 2019 ή το 2020, και να παραλάβουμε το 2029 ή το 2030 με μεγάλη ελληνική προστιθέμενη αξία, με ελληνική συμμετοχή, με στήσιμο γραμμών παραγωγής στην Ελλάδα, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Δεν είναι όμως τόσο εύκολα τα πράγματα όσο παρουσιάζονται, όταν πρέπει να λειτουργήσουμε με διαδικασίες κατεπείγοντος λόγω συνθηκών.
Για δέκα χρόνια οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έμειναν χωρίς καμία ουσιαστική ενίσχυση. Όταν ήρθα στο Υπουργείο πριν από τριάμισι έτη, οι ανάγκες που είχαν συσσωρευτεί ήταν τεράστιες και η μεγάλη πρόκληση ήταν από πού να ξεκινήσουμε και πού να φτάσουμε. Η Κρίση του Μαρτίου του 2020 στον Έβρο έδειξε αλλαγή στην τουρκική στρατηγική. Το καλοκαίρι του 2020 στην Ανατολική Μεσόγειο μετρηθήκαμε και τα καταφέραμε περίφημα! Αλλά έπρεπε να ενισχυθούμε στρατιωτικά άμεσα…, χτες! Πήραμε τα πρώτα 18 Rafale. Η Γαλλία μάς έδωσε δικά της αεροσκάφη, που ήδη πετούσαν. Τα δώδεκα ήταν μεταχειρισμένα, τα άλλα έξι ήδη στη γραμμή παραγωγής. Πώς θα μπορούσαμε να ζητήσουμε ελληνική συμπαραγωγή σε κάτι που έχει ήδη κατασκευαστεί;
«Πτήση»: Μιλήσατε για τα Rafale. Πώς φθάσαμε στην απόφαση για τα γαλλικά μαχητικά τέταρτης γενιάς; Μέχρι τότε όλες οι συζητήσεις ήταν για F-35. Είχαμε στον σχεδιασμό μας το συγκεκριμένο αεροσκάφος;
ΥΕΘΑ: Το Rafale είναι κάτι, που νομίζω πως το έχετε αναφέρει κι εσείς έτσι, το οποίο αποκαλείται «GameChanger». Έχεις κάποιον απέναντί σου που διαθέτει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Επενδύει σε εξοπλισμούς μεγάλα ποσά κι εσύ πρέπει να «ακολουθείς». Με το Rafale δεν ακολουθούμε. Πήραμε εμείς την πρωτοβουλία! Ποιος έχει δυνατότητα βολής πυραύλων αέρος-αέρος πολύ μεγάλης εμβέλειας Meteor πάνω από το Αιγαίο; Από την Ανατολική Μεσόγειο; Ξέρετε πολύ καλά, και το ίδιο και οι αναγνώστες σας, τι σημαίνει Meteor: ένα όπλο που αλλάζει τα δεδομένα κι όλους τους μέχρι σήμερα σχεδιασμούς.
Φυσικά και το Rafale ήταν στον σχεδιασμό της Πολεμικής Αεροπορίας! Οι Ένοπλες Δυνάμεις ξέρουν τα πάντα για ό,τι κυκλοφορεί παγκοσμίως στην Άμυνα. Αντί να εκσυγχρονίσουμε τα «παλιά» Mirage 2000, τα μη εκσυγχρονισμένα, πήραμε ισάριθμα και περισσότερα Rafale. Με τη διαφορά ότι πλέον έχουμε ένα πανίσχυρο αεροσκάφος που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από την άλλη πλευρά. Μπορώ να σας πω ότι η Πολεμική Αεροπορία είναι ιδιαίτερα χαρούμενη που έχει αυτή τη στιγμή τα Rafale στη δύναμή της. Μακάρι να είχαμε την οικονομική δυνατότητα να πάρουμε περισσότερα από αυτά τα μαχητικά!
Αλλά εδώ, θα ξαναπώ το εξής: στην Ιστορία της Ελλάδας, πότε άλλοτε είχαμε τόσο γρήγορα, με τόσο χαμηλό κόστος, μια τόσο μεγάλη επιτυχημένη αμυντική προμήθεια που άλλαξε τα δεδομένα στην Ισορροπία Δυνάμεων; Ποτέ! Ρωτήστε τους Ιπταμένους της Πολεμικής Αεροπορίας τι σημαίνει αυτό το αεροσκάφος για την Ελλάδα.
«Πτήση»: Αγοράσαμε λοιπόν Rafale, ξέρουμε ότι θα πάμε και στα F-35. Επίσης, πέρασε από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και ο εκσυγχρονισμός των F-16 Block 50, ο οποίος όμως πού βρίσκεται; Πείτε μας, ποια είναι τα σχέδιά σας για τον εκσυγχρονισμό της Πολεμικής Αεροπορίας.
ΥΕΘΑ: Η Πολεμική Αεροπορία ήταν σε μια αρκετά «δύσκολη» κατάσταση το 2019. Αυτό που κάναμε ήταν να προχωρήσουμε άμεσα τη σύμβαση FOS για τα Mirage 2000-5. Ήταν ανεπίτρεπτο ένα πανάκριβο υπερσύγχρονο μαχητικό, πληρωμένο από τον Ελληνικό Λαό να είναι καθηλωμένο στα υπόστεγα. Το λύσαμε!
Το F-35, όπως ξέρετε, είναι στις προτεραιότητες της Πολεμικής Αεροπορίας ως το αεροσκάφος 5ης γενιάς, ήτοι του μέλλοντος. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε συνεχείς συζητήσεις σχετικά με την προμήθειά του. Η Ελλάδα θα είναι ο μόνος χρήστης του αεροσκάφους σε Αιγαίο και Βαλκάνια και προφανώς αναζητούμε ρόλο στην κατασκευή του. Βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Δεν θα σας πω περισσότερα. Αφήνω την υπόθεση στα ικανά χέρια της Πολεμικής Αεροπορίας και της ΓΔΑΕΕ.
Τα F-16 Block 50 δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα σε ό,τι αφορά στον εκσυγχρονισμό τους. Απλά η σύμβασή τους ενσωμάτωσε πολλά υποπρογράμματα, απαραίτητα για την Πολεμική Αεροπορία, για την επιχειρησιακή αξιοποίηση των ίδιων των Block 50 αλλά και των F-16V. Θέλουμε όπλα, θέλουμε ατρακτίδια σκόπευσης, θέλουμε πιστοποιήσεις. Όλα αυτά μπήκαν «μέσα» στον εκσυγχρονισμό των Block 50 και, καθώς ακολουθούμε όλες τις διαδικασίες, υπήρξε η απαίτηση για χρόνο ωρίμανσης.
«Πτήση»: Πράγματι, το FOS των Mirage 2000-5Mk2 ήταν ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη. Τι γίνεται όμως για όλα τα υπόλοιπα μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας; Σε ποια φάση βρίσκονται σημαντικές συμβάσεις για τη συντήρηση όλων αυτών των μέσων;
ΥΕΘΑ: Το 2019 ο τότε Αρχηγός ΓΕΑ μου παρουσίασε όλα τα προβλήματα. Η λίστα ήταν τεράστια. Δεν σας κρύβω ότι ξεκινήσαμε αμέσως, σχεδόν την ίδια μέρα, τη σκληρή δουλειά για την αποκατάσταση των διαθεσιμοτήτων. Δεν θα σας πω για τα ενδιάμεσα στάδια, ας δούμε το αποτέλεσμα, που είναι και αυτό το οποίο μετράει.
Τα Mirage 2000-5 πετούν και η διαθεσιμότητά τους αρχίζει να βελτιώνεται. Λύσαμε το θέμα με τη FOS των C-27J και λίαν συντόμως τελειώνει και το θέμα των Super Puma. Τα C-130 είναι πλέον σε φάση αποκατάστασης, είτε εδώ στην ΕΑΒ είτε στο Ισραήλ είτε στην Πορτογαλία. Θέλουμε σε πρώτη φάση να έχουμε διαθέσιμα όλα τα C-130 και σε δεύτερη να αναπτύξουμε και πάλι την εγχώρια δυνατότητα συντήρησης.
Για τα ιπτάμενα ραντάρ είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισμός, για τα F-4 βρήκαμε λύσεις με τη βοήθεια των ΗΠΑ και τα Τ-2 θα πετούν για όσο χρειαστεί.
Με την ευκαιρία, να σας πω ότι το μεγαλύτερο πρόγραμμα της Πολεμικής Αεροπορίας σε εξέλιξη είναιτο Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο της Καλαμάτας. Η Πολεμική Αεροπορία θα παραλάβει σε λίγους μήνες τα πρώτα Μ-346, ενώ οι διαθεσιμότητες των Τ-6 αποκαθίστανται εντυπωσιακά γρήγορα. Εδώ να πούμε ότι εξετάζουμε το ενδεχόμενο μιας «μεγαλύτερης και ευρύτερης» χρήσης για τα Τ-6.
