Όπως είχε γράψει η σελίδα μας, στα τέλη του Σεπτεμβρίου 2024 αναμενόταν η πρόταση της αμερικανικής πλευράς για τον εκσυγχρονισμό των 38 μαχητικών F-16C/D Block 50. Θυμίζουμε πως η απόφαση της Πολεμικής μας Αεροπορίας, είναι να εκσυγχρονιστούν και τα “50άρια” σε επίπεδο F-16V, ενώ θα περιλαμβάνεται και δομική αναβάθμιση, προκειμένου τα αεροσκάφη να μπορούν να επιχειρούν για πολλά χρόνια ακόμη.
Κάτι τέτοιο έχει λογική, καθώς το πρότυπο F-16V θα υποστηρίζεται για τη Αμερικανική Αεροπορία τουλάχιστον μέχρι το 2050, ενώ τα ελληνικά αεροσκάφη θεωρούνται από την κατασκευάστρια πως είναι σε καλή κατάσταση. Ακόμη και τα ελληνικά Block 30, είναι από τα καλύτερης κατάστασης αντίστοιχα, παγκοσμίως.
ΕΞΕΛΙΞΗ: Πότε θα μάθουμε πόσο θα κοστίσει η αναβάθμιση των 38 F-16C/D Block 50
Επίσης, πρόταση σχετικά με τα απάρτια που μας έχουν “μείνει” από τα πρώην Block 52+/52+Advanced που αναβαθμίζονται ήδη, έχει δώσει εδώ και μήνες η κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin: η οποία πιστεύει πως θα βρει πελάτες άλλων χωρών για να τα πάρουν και σε “τρέχουσες” τιμές. Έτσι η ελληνική πλευρά θα καταφέρει να εξασφαλίσει κονδύλια, που θα αφαιρεθούν από το τελικό κόστος των αναβαθμίσεων, ή θα χρησιμοποιηθούν για την αγορά ανταλλακτικών ή υπηρεσιών. Για να προλάβουμε κάποιους, τα απάρτια αυτά δεν υπάρχει περίπτωση να χρησιμοποιηθούν στα F-16C/D Block 30 για πολλούς, τεχνικούς και οικονομικούς, λόγους.
Πίσω τώρα στην αμερικανική απάντηση για το τι θα κοστίσει η αναβάθμιση των Block 50: Από ότι πληροφορηθήκαμε ήρθε ένα προσχέδιο αλλά ανέφερε τόσο υψηλό ποσό, που η ελληνική πλευρά δεν δέχθηκε καν να το λάβει και “επίσημα” και ζήτησε άμεσα αναθεώρηση. Το ύψος της πρότασης ήταν τόσο μη αναμενόμενα υψηλό, που εξεπλάγη και η κατασκευάστρια εταιρεία και το γραφείο ODC (Αμυντικής Συνεργασίας), της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα.
Η αλήθεια είναι πως οι τιμές για εξοπλιστικά προγράμματα, μετά τη ρωσική εισβολή του 2022 στην Ουκρανία έχουν σκαρφαλώσει σε απίστευτα επίπεδα διεθνώς. Αυτό φάνηκε και από τι καλούνται να πληρώσουν οι Τούρκοι, για τη δική τους μεγάλη παραγγελία σε F-16 Block 70, συν αναβάθμιση παλαιότερων συν πακέτο όπλων. Αλλά και πάλι, όταν η ελληνική Πολεμική Αεροποριά πληρώνει περίπου 1,3 δις ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των πρώτων 83 F-16 σε επίπεδο Viper, είναι πολύ δύσκολο να δεχτεί κάτι παραπάνω για τον εκσυγχρονισμό ακόμη 38 (δηλαδή ούτε τα μισά αεροσκάφη) F-16 Block 50.
Από τη έρευνα μας βγάζουμε το συμπέρασμα πως το πρόβλημα είναι στο Program Office της Αμερικανικής Αεροπορίας. Και δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια υπερκοστολόγηση τον τελευταίο καιρό. Όπως πάλι έχει γράψει πρώτη η σελίδα μας, “σοκ” απίστευτης τιμής, είχαμε ζήσει όταν ζητήσε η Πολεμική Αεροπορία ενημέρωση για νέα συστήματα αυτοπροστασίας για τα 83 F-16V. Εκεί λοιπόν, το Program Office πρόσθεσε εκατοντάδες εκατομύρια ως “ρίσκο” της τοποθέτησης και ενσωμάτωσης των συστημάτων, τη στιγμή μάλιστα που και τα 3 υποψήφια (των εταιρειών L3Harris, BAE Systems, Northrop Grumman) εξελίσσονται με τα F-16 ως βασικό φορέα τους. Έτσι, ενώ ο εκσυγχρονισμός των 83 ελληνικών αεροσκαφών στοίχισε 1,3 δις περίπου, τα συστήματα αυτοπροστασίας θα κόστιζαν έως 1,6 δις δολάρια, ή τουλάχιστον αυτή ήταν η τιμή που μας εστάλη αρχικά!
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Εξωφρενικό το κόστος για νέο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου των ελληνικών F-16V!
Οπότε ξανά τώρα η πρόταση της Αμερικανικής Αεροπορίας εμφανίζεται “εξοντωτική” για το πρόγραμμα αναβάθμισης των Block 50, με πανάκριβη εκτίμηση του πιθανού ρίσκου υλοποίησης του. Κάτι τέτοιο όμως, δηλαδή “υψηλό ρίσκο”, δεν επιβεβαιώνεται ότι υπάρχει, ούτε από τους έμπειρους τεχνικούς της ΠΑ, αλλά ούτε και από την κατασκευάστρια εταιρεία. Αλλά όπως φαίνεται το Program Office θέλει να εκμηδενίσει την όποια πιθανότητα η Αμερικανική Αεροπορία να βρεθεί να χρειαστεί να πληρώνει για πιθανή αστοχία. Να εξηγήσουμε εδώ πως μιας και τέτοια προγράμματα γίνονται μέσω συμβάσεων FMS, η διαδικασία απαιτεί σύμβαση μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου με το Αμερικανικό (στην περίπτωση αυτή την Αμερικανική Αεροπορία), το οποίο μετά αναλαμβάνει την ευθύνη να επιβλέψει την ορθή εκτέλεση του προγράμματος και να κάνει τους σχετικούς υπολογισμούς.
Οπότε σε περίπτωση που το πρόγραμμα, για κάποιο λόγο, ξεφύγει του αρχικού προϋπολογισμού, το επιπλέον κόστος θα πρέπει να πληρωθεί από την Αμερικανική Αεροπορία. Καθώς όμως τα διαχειριστικά κόστη που αυτή βάζει είναι χαμηλά, στο 3,2% του συνολικού, προσθέτει και άλλες χρεώσεις προκειμένου να καλύψει τυχόν αστοχίες. Οι αναγνώστες μηχανικοί ξέρουν αυτές τις χρεώσεις ως “απρόβλεπτα”, αλλά τα Program Offices των FMS τα προσθέτουν ως “ρίσκο υλοποίησης”. Τα οποία όμως αν δεν χρειαστούν, δεν εκταμιεύονται (οπότε το πρόγραμμα κλείνει πιο φθηνά για τον πελάτη).
Τα παραπάνω όμως, ενώ τεχνοκρατικά έχουν κάποια λογική, πολιτικά είναι αδύνατο να υπογραφούν. Καθώς όμως το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των Block 50 είναι πρωταρχικής σημασίας για την ΠΑ, έχει αναληφθεί δράση σε πολύ υψηλό επίπεδο ώστε να ξαναγίνει κοστολόγηση αλλά με “ρεαλιστικές χρεώσεις”. Ενώ και εδώ θα ζητηθεί και η μεσολάβηση της κατασκευάστριας εταιρείας, που έχει μακροχρόνια συνεργασία με την ΠΑ. Οπότε και αυτό το πρόγραμμα για την Αεροπορία μας παραμένει σε σοβαρή εκκρεμότητα…