Αποκλειστική συνέντευξη στοn Φαίδωνα Γ. Καραϊωσηφίδη, Εκδότη-Διευθυντή
Η συνέντευξη αναδημοσιεύεται από το τρέχον τεύχος της ΠΤΗΣΗΣ (Φεβρουάριος 2022) που κυκλοφορεί
Ο Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής στην Ελλάδα Geoffrey R. Pyatt σε μια αποκλειστική του συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στην «Πτήση», σε απολογισμό των πεντέμισι ετών τής μέχρι στιγμής θητείας του, μιλάει για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, την κοινή προσπάθεια στον τομέα της Άμυνας και της Ασφάλειας, την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια και τις ελληνικές αγορές από τις ΗΠΑ, αλλά και τη σημασία της χώρας στις στρατηγικές επιδιώξεις της Ουάσιγκτον, την ενέργεια και τις επενδύσεις (μέρος δεύτερο, το πρώτο μπορείτε να το διαβάσετε στο παρακάτω link).
Αποκλειστική συνέντευξη του Πρέσβη των ΗΠΑ Geoffrey R. Pyatt, α’ μέρος
ΠΤΗΣΗ: Για το θέμα του F-35 Έλληνες αξιωματούχοι, περιλαμβανομένου του Πρωθυπουργού, έχουν εκφράσει σε αρκετές περιπτώσεις το ενδιαφέρον της Ελλάδας να το προμηθευτεί. Ποια είναι η γνώμη σας για τον «οδικό χάρτη» που πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα, ώστε να ενταχθεί στο κλαμπ του JSF, και τι είδους δεσμεύσεις αναμένονται από αυτήν, προκειμένου να βρεθεί η Πολεμική της Αεροπορία με Lightning II;
Πρέσβης Pyatt: Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με το πιο σημαντικό σημείο που είναι ότι η Ελλάδα θα είναι μέρος του προγράμματος F-35! Νομίζω ότι αυτό είναι ξεκάθαρα κατανοητό από την ελληνική κυβέρνηση, από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, αλλά και από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Έχετε ακούσει δηλώσεις προς την κατεύθυνση αυτή όχι μόνο από εμένα, αλλά και από ανώτερους αξιωματούχους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Να σας αποκαλύψω ότι μια ομάδα από την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, από το γραφείο του Προγράμματος F-35, θα έρθει εδώ στην Αθήνα τον επόμενο μήνα ακριβώς για να παράσχει στην ελληνική κυβέρνηση ενημερώσεις σχετικά με τις απαιτήσεις για την προώθηση του προγράμματος F-35.
Έχω πει σε πολλές περιπτώσεις ότι είναι περίπου ένα πενταετές χρονοδιάγραμμα από την υπογραφή της LOA, της Επιστολής Προσφοράς και Αποδοχής, έως την παράδοση του αεροσκάφους. Υπάρχει μια σειρά από βήματα που υλοποιούνται κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου, ανάμεσά τους φυσικά και η παραγωγή των αεροσκαφών, η δημιουργία υποδομών και περιβάλλοντος ασφαλείας για αυτό το μοναδικό αεροπλάνο, η εκπαίδευση μηχανικών και φυσικά Ιπταμένων σε ελληνικά F-35, πριν να αναπτυχθούν τα μαχητικά εδώ στην Ελλάδα.
Αποκλειστική συνέντευξη του Πρέσβη των ΗΠΑ Geoffrey R. Pyatt, α’ μέρος
Όλα αυτά πρόκειται να συμβούν! Το timing είναι κάτι που θα καθοριστεί από τους ελληνικούς δημοσιονομικούς παράγοντες. Αλλά είναι σημαντικό ότι έχουμε, και πάλι, ένα ισχυρό μήνυμα υποστήριξης του Κογκρέσου για να προχωρήσουμε με αυτό το πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένου του πρόσφατου νόμου για την Άμυνα και τη Διακοινοβουλευτική Εταιρική Σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας [σ.σ. U.S.-Greece Defense and Interparliamentary Partnership Act] με επικεφαλής τον γερουσιαστή Menendez και τον γερουσιαστή Rubio από την πλευρά της Γερουσίας.
Και η άποψή μας αυτή είναι μια φυσική εξέλιξη της τόσο μακράς και πολύ περήφανης προϊστορίας συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας στον τομέα της πολεμικής αεροπορίας, αλλά και των βημάτων που έχει κάνει πρόσφατα η Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου -και δεν πρέπει να το παραβλέπουμε- του προγράμματος αναβάθμισης F-16 Viper, με όλες τις διαστάσεις αύξησης των δυνατοτήτων και ικανοτήτων της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας που αυτό ενέχει.
ΠΤΗΣΗ: Ας επιστρέψουμε στις εγκαταστάσεις και τις βάσεις. Κατά την παρουσία σας στην Ελλάδα ως πρέσβης, οι εγκαταστάσεις -όχι απαραίτητα βάσεις- που εξυπηρετούν τις Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις, πολλαπλασιάστηκαν. Υπάρχουν περισσότερα αιτήματα για επιπλέον εγκαταστάσεις ή άλλες τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών νησιών που μερικές φορές αναφέρατε ότι μπορεί να είναι χρήσιμα για τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ;
Πρέσβης Pyatt: Να παρατηρήσω ότι το «στολίδι» της αμυντικής μας συνεργασίας είναι ένα νησί, η Κρήτη, και η Σούδα που είναι μια εξαιρετική εγκατάσταση, μοναδική στον κόσμο, μοναδική στο ΝΑΤΟ όσον αφορά στα όσα παρέχει, τη στρατηγική της θέση, την τοποθεσία του αεροδρομίου, τον προβλήτα της, τις αναπτύξεις των πυρηνικών υποβρυχίων μας εκεί, την άριστη -άριστη το τονίζω!- συνεργασία που έχουμε τόσο με το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό όσο και με την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Έτσι, ήμαστε πολύ περήφανοι, είμαι εγώ ο ίδιος πολύ περήφανος που είδα τη σταθερή επέκταση αυτού του πλαισίου κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως πρέσβης. Και πάλι, αξίζει να σημειωθεί ότι όλη αυτή η ανάπτυξη ξεκίνησε από την εποχή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Θυμάμαι την πρώτη μου επίσκεψη στην αεροπορική βάση της Λάρισας, η οποία έγινε με τον τότε υπουργό Πάνο Καμένο και μετά με τον Α/ΓΕΕΘΑ Ευάγγελο Αποστολάκη. Είναι πολύ σημαντικό ότι πέρυσι καταφέραμε να εντάξουμε τις εγκαταστάσεις της Λάρισας στην MDCA.
Ομοίως με το Στεφανοβίκειο, τον Βόλο, την Αλεξανδρούπολη, με την επέκταση των τοποθεσιών, όπου μπορούμε να κάνουμε επενδύσεις που ενισχύουν τις δυνατότητες του ΝΑΤΟ. Και είναι πολύ ξεκάθαρο, αν κοιτάξετε πίσω στις επεκτάσεις της Συμφωνίας μας για την Αμυντική Συνεργασία τόσο του 2019 όσο και του 2021, ότι και στις δυο περιπτώσεις έχουμε υλοποιήσει επενδύσεις που βελτιώνουν αυτές τις υποδομές. Έτσι τις χρησιμοποιούμε πιο αποδοτικά και πιο εντατικά με τρόπο που στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα προς όλους τους αντιπάλους μας. Πρόκειται λοιπόν για μια μεγάλη ιστορία επιτυχίας!
Από την άλλη, προφανώς η ευρύτερη στρατηγική εικόνα στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι εξαιρετικά δυναμική. Παρακολουθούμε όλοι την κατάσταση με την Ουκρανία και τη Ρωσία και έχετε δει μερικές από τις αναφορές του Τύπου σχετικά με συζητήσεις που διεξάγονται αυτή τη στιγμή, ενώ μιλάμε, στην Ουάσιγκτον σχετικά με ακόμη μεγαλύτερες αναπτύξεις των ΗΠΑ στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Επομένως, είναι δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις για το μέλλον σε ένα τόσο δυναμικό περιβάλλον. Και φυσικά, ό,τι κάνουμε στην Ελλάδα, είναι με αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης και του ελληνικού κοινοβουλίου. Δεν επιβάλλουμε λοιπόν τον εαυτό μας εδώ, αλλά ερχόμαστε ως καλεσμένοι και πηγαίνουμε όπου μας προσκαλεί η ελληνική κυβέρνηση.
Είμαι όμως εξαιρετικά περήφανος για την ποιότητα της συνεργασίας! Όταν ήμουν στην Αλεξανδρούπολη τον περασμένο μήνα, τον Δεκέμβριο, για τη μεγάλη, εκ περιτροπής, εναλλαγή δυνάμεών μας εκεί, μαζί με τον υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας στρατηγό Φλώρο και άλλα στελέχη της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας, αυτό που πραγματικά έλαμψε και έγινε αντιληπτό σε όλους ήταν η εξαιρετική ποιότητα της συνεργασίας μεταξύ των αμερικανικών μονάδων που μετείχαν σε αυτήν την επιχείρηση και των αντίστοιχων στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, όπως και των στελεχών του Λιμένα Αλεξανδρούπολης. Όλοι ήταν εξαιρετικά περήφανοι για όλα όσα κατάφερναν μαζί.
Αυτή είναι η ποιότητα της εταιρικής μας σχέσης, αυτό είναι που κάνει το ΝΑΤΟ τόσο δυνατό. Δεν είναι ότι ερχόμαστε και ζητάμε κάτι που η Ελλάδα παρέχει στη συνέχεια, είναι αυτό που κάνουμε μαζί!
ΠΤΗΣΗ: Στο ίδιο θέμα των εγκαταστάσεων η Ρωσία, αν και παραδέχεται ότι η χώρα μας είναι μέλος του ΝΑΤΟ, εκφράζει ανησυχίες για αυτή τη συνεργασία και για την επέκταση της στρατιωτικής παρουσίας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα. Φυσικά η Μόσχα, με την κατάσταση στην Ουκρανία να εξελίσσεται, ζητά ακόμη και την αποχώρηση των δυνάμεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Ποιες είναι οι σκέψεις και τα σχόλιά σας για όλες αυτές τις ρωσικές ανησυχίες;
Πρέσβης Pyatt: Δεν πρόκειται να μιλήσω για λογαριασμό της ρωσικής κυβέρνησης ούτε θα προσπαθήσω να μπω στο κεφάλι του Προέδρου Πούτιν. Αυτό όμως που θα τονίσω είναι ότι η συνεργασία μας στην Αλεξανδρούπολη ωφελεί την Ελλάδα. Ωφελεί το ΝΑΤΟ. Ωφελεί τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι κάτι στο οποίο έχουμε συμφωνήσει.
Σημειώνω επίσης, όσον αφορά την Αλεξανδρούπολη και την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη συγκεκριμένα, ότι είναι περιοχές που όταν επισκέφτηκα για πρώτη φορά, νομίζω ότι ήταν το 2017, τις ένιωσα πολύ απομονωμένες, πολύ απόμακρες, και είμαι πολύ περήφανος για τον στρατηγικό αντίκτυπο που είχε η ευρεία συνεργασία μας στην Αλεξανδρούπολη. Όχι μόνο ως προς την MDCA, αλλά και ως προς το ενδιαφέρον των Αμερικανών πλειοδοτών για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού και το πολύ φιλόδοξο όραμα που έχουν οι δύο Αμερικανοί επενδυτές για διεύρυνση του υλικοτεχνικού ρόλου που παίζει η Αλεξανδρούπολη, κάτι που συζήτησα μόλις την περασμένη εβδομάδα με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή για τη χρήση του συνδυασμού του λιμανιού, της σιδηροδρομικής γραμμής και της σύνδεσης μέχρι τη Βουλγαρία για την αποστολή φορτίων και υλικών βόρεια ως τον Δούναβη και από τον Δούναβη στην Κεντρική Ευρώπη.
Έτσι, μαζί πραγματικά ξανασχεδιάζουμε τον στρατηγικό χάρτη μιας περιοχής της Ελλάδας που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στη Βουλγαρία, ακριβώς δίπλα σε μια από αυτές τις χώρες που η ρωσική κυβέρνηση είχε κατονομάσει όταν περιέγραψε το στρατηγικό της όραμα.
Επομένως, είναι ένα πολύ καλό μήνυμα για το ΝΑΤΟ και ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορούμε να εργαστούμε μαζί για να εκπέμψουμε ένα στρατηγικό μήνυμα που ενισχύει την κοινή μας δέσμευση στη Συμμαχία και ως αποτροπή σε όσους επιδιώκουν να μας αποδυναμώσουν.
ΠΤΗΣΗ: Κύριε Πρέσβη, υπάρχει ένα θέμα που δεν έχει συζητηθεί πολύ δημοσίως. Πιστεύετε ότι η Ρωσία και η Κίνα προσπαθούν να εμπλακούν στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας και ενδεχομένως στην εξωτερική της πολιτική; Και αν ναι, με ποιους τρόπους; Εκτός από εκστρατείες παραπληροφόρησης που έχουν αναφερθεί πολλές φορές εδώ στην Ελλάδα, έχετε παρατηρήσει κάποιες απόπειρες εξαναγκασμού, καθώς, για παράδειγμα, η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν το οικονομικό της αποτύπωμα για να επηρεάσει αποφάσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Πρέσβης Pyatt: Πρόκειται για δύο πολύ διαφορετικές χώρες με διαφορετικά στρατηγικά οράματα, οπότε επιτρέψτε μου να μιλήσω για αυτές ξεχωριστά.
Για τη Ρωσία δεν μπορώ να κάνω τίποτα καλύτερο από το να παραπέμψω στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών και την απόφαση που πήρε υπό την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να εκδιώξει τέσσερις Ρώσους λόγω της εμπλοκής τους στις ελληνικές εσωτερικές υποθέσεις, τις προσπάθειές τους να υπονομεύσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών ή να επέμβουν στην Εκκλησία. Και δεν το λέω εγώ, αλλά είναι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών που υλοποίησε το πολύ δυνατό μέτρο απέλασης αυτών των Ρώσων αξιωματούχων λόγω των ανάρμοστων δραστηριοτήτων τους.
Όσον αφορά στο ζήτημα της Κίνας και ειδικότερα σε ορισμένες από τις ανησυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με τις αδιαφανείς κινεζικές επενδύσεις σε διάφορα μέρη σε όλη την Ευρώπη, είμαστε ιδιαίτερα καθησυχασμένοι από την προσέγγιση που ακολούθησε η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μητσοτάκη. Θυμάμαι το 2020, τον Ιανουάριο, όταν ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης βρισκόταν στην Ουάσιγκτον, μίλησε πολύ ξεκάθαρα για τα σχέδια της Ελλάδας αναφορικά με την υποδομή 5G και ιδιαίτερα την πρόθεση να χρησιμοποιήσει μόνο αξιόπιστους προμηθευτές για τον πυρήνα του ελληνικού δικτύου 5G.
Ομοίως, για το ερώτημα που τραβάει τόσο πολύ την προσοχή (σ.σ. αυτό) της Cosco στον Πειραιά, είχαμε παρόμοια προβλήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και το θυμήθηκα αυτό τα Χριστούγεννα όταν ήμουν στο Λονγκ Μπιτς του Λος Άντζελες. Είναι το μεγαλύτερο λιμενικό συγκρότημα στις Ηνωμένες Πολιτείες με σημαντικό αποτύπωμα της Cosco, αλλά οι μηχανισμοί μας ελέγχου ξένων επενδύσεων έχουν εφαρμοστεί εκεί.
Το κλειδί από την αμερικανική σκοπιά είναι να διασφαλιστούν οι στρατηγικά σημαντικοί τομείς, το 5G είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα, και μετά να δημιουργηθούν εναλλακτικές δυνατότητες. Γι’ αυτό έχω επικεντρωθεί τόσο πολύ, για παράδειγμα, στη συνεργασία με την Development Finance Corporation (DFC), για να βεβαιωθώ ότι ο στρατηγικά σημαντικός τομέας ναυπηγείων και ναυπηγήσεων της Ελλάδας δεν τελεί υπό αναξιόπιστο έλεγχο, κάτι που ουσιαστικά συνέβη στην περίπτωση του Πειραιά, όπου εκεί δεν υπήρχαν καλές εναλλακτικές λύσεις όταν η ευρωπαϊκή Τρόικα έλεγε ότι η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να πουλήσει κάποιες από τις μετοχές της και η Cosco ήρθε, θεωρώντας βασικά το λιμάνι του Πειραιά ως ένα υποχρεωτικά προς πώληση περιουσιακό στοιχείο.
Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα θετικό εναλλακτικό αφήγημα και εκεί είναι τόσο σημαντικό το παράδειγμα της δέσμευσης της DFC στην Ελευσίνα ή ο θετικός ρόλος που διαδραματίζουν μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας όπως η Microsoft, η Amazon Web Services, η Digital Realty, η Deloitte, διότι βοηθούν να δοθούν επιλογές στην ελληνική κυβέρνηση που να της επιτρέψουν να υιοθετήσει μια στρατηγική προσέγγιση στον έλεγχο των επενδυτικών εταίρων της.
ΠΤΗΣΗ: Πολύ κοντά στην οικονομική ανάπτυξη είναι η ενέργεια. Πώς βλέπετε τη θέση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου ή ως παραγωγού ενέργειας έπειτα από πρόσφατες εξελίξεις και αρκετή παραπληροφόρηση που υπήρξε σε αυτόν τον τομέα;
Πρέσβης Pyatt: Θα πω δύο πράγματα. Η Ελλάδα έχει γίνει ένας από τους σημαντικότερους εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη για την προώθηση του μακροχρόνιου στόχου των ΗΠΑ για ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών ενέργειας στην Ευρώπη. Αυτό είναι ένα θέμα που προσελκύει μεγάλη προσοχή αυτή τη στιγμή γύρω από τις εξελίξεις στη Ρωσία και έχετε τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας να μιλά για τις ανησυχίες της σχετικά με τη χειραγώγηση του φυσικού αερίου και της ενέργειας από τη Ρωσία στο πλαίσιο στρατηγικής μόχλευσης.
Η Ελλάδα έχει επενδύσει επί σειρά ετών σε σημαντικές νέες υποδομές που συμβάλλουν στην αποδυνάμωση αυτής της μόχλευσης, ειδικά για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο αγωγός TAP είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά θα ήθελα επίσης να επισημάνω την FSRU Αλεξανδρούπολης [σ.σ. πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου], για την οποία θα πρέπει να έχει ξεδιπλωθεί μια τελική επενδυτική απόφαση τις επόμενες εβδομάδες. Η επέκταση του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας [σ.σ. της μικρής νησίδας στον Σαρωνικό, πάνω στην οποία βρίσκεται ο Τερματικός Σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ)] έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη διευκόλυνση της άφιξης διευρυμένων φορτίων LNG, δημιουργώντας δυνατότητα επιλογών για την Ελλάδα. Η αυξημένη δυναμικότητα που παρέχει [σ.σ. o ΥΦΑ] στη Ρεβυθούσα και μελλοντικά ο FSRU Αλεξανδρούπολης είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο πέρυσι όσο και το 2020, αντιπροσώπευαν σχεδόν το ήμισυ των εισαγωγών LNG της Ελλάδας.
Επιπροσθέτως, είναι και ο τρόπος με τον οποίο η Ελλάδα αξιοποιεί τώρα την τοποθεσία της και τις υποδομές της όχι μόνο για να διευκολύνει την ενεργειακή ασφάλεια εδώ, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, όπως με την επικείμενη ολοκλήρωση του (διασυνδετήριου) IGB, του Bulgaria Interconnector, με την ελπίδα για αντίστοιχη πρόοδο στη διασύνδεση της Βόρειας Μακεδονίας. Μόλις την περασμένη εβδομάδα συζητούσα με τον υπουργό Εξωτερικών του Κοσσυφοπεδίου την επιλογή της χώρας του χρησιμοποιήσει επίσης την Ελλάδα ως σημείο εισόδου για «εκκαθάριση» της ενεργειακής οικονομίας της όσο και την ανάπτυξη ενεργειακής διαφοροποίησης.
Θα πρόσθετα επ’ αυτού, δηλαδή την «ενεργειακή εκκαθάριση» και την επίκαιρη, πολύ ισχυρή υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών στην ηγεσία που έχουν ασκήσει η Ελλάδα και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης στον τομέα της κλιματικής αλλαγής. Ξέρω ότι δεν είναι εύκολο να ξεχάσουμε [σ.σ. την κλιματική αλλαγή] όταν κοιτάμε έξω και η Αθήνα είναι καλυμμένη με χιόνι, ότι μόλις τον περασμένο Αύγουστο βιώσαμε όλοι τις πιο φρικτές πυρκαγιές που έχει δει ποτέ η Ελλάδα. Αυτό ήταν μια ξεκάθαρη αντανάκλαση της κλιματικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης που όλοι αντιμετωπίζουμε και την ευπάθεια της Ελλάδας λόγω της γεωγραφικής της θέσης στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής όσον αφορά στις πυρκαγιές, στη διάβρωση των ακτών, στην αλλαγή της θερμοκρασίας της θάλασσας, αναφορικά με φρικτά φαινόμενα όπως οι πυρκαγιές του περασμένου Αυγούστου.
Επικροτούμε λοιπόν το τολμηρό όραμα που έστειλε ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης για να επιταχύνει τη σταδιακή κατάργηση του λιγνίτη. Αυτό ακριβώς είναι το είδος της φιλόδοξης αλλαγής που η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενθαρρύνει όλους τους εταίρους μας να αγκαλιάσουν και ιδιαίτερα τους βιομηχανικούς εταίρους μας στην Ευρώπη. Προσπαθούμε να κάνουμε το ίδιο στις ΗΠΑ και δεν είναι εύκολο. Επικροτούμε λοιπόν την ηγεσία που άσκησε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Αναφερθήκατε στη μεγάλη συζήτηση για τα ενεργειακά ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου. Επ’ αυτού να τονίσω πρώτα και κύρια ότι το μόνο πράγμα που έχει αλλάξει σχετικά με την πολιτική των ΗΠΑ είναι ότι τον Ιανουάριο του 2021 οι Ηνωμένες Πολιτείες προσχώρησαν ξανά στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Έτσι, όπως και ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης, η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι σθεναρά δεσμευμένη να αντικατοπτρίζει την ατζέντα μας για το κλίμα σε όλες τις στρατηγικές μας δραστηριότητες ενεργειακής πολιτικής.
Υποστηρίζουμε σθεναρά τη συνεργασία Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου. Αυτό αντανακλάται στη στήριξή μας προς τη [σ.σ. συνεργασία] 3+1 μεταξύ των κυβερνήσεών μας και στη στήριξή μας για τις διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας όπως αυτές Ευρώπης-Ασίας και Ευρώπης-Αφρικής. Αυτά θα συμβούν και θα βοηθήσουν στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά ελπίζουμε να αξιοποιήσουμε τις φυσικές συνέργειες μεταξύ της Αιγύπτου, του Ισραήλ, της Βόρειας Αφρικής και των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και περαιτέρω στο Ευρωπαϊκό δίκτυο.
Αυτό είναι το μόνο πράγμα που έχει αλλάξει. Πιστεύουμε, και αυτό αντικατοπτρίστηκε στις συνομιλίες που έχουμε εδώ και πολλούς μήνες με την ελληνική κυβέρνηση, ότι υπάρχουν πραγματικές αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα, εμπορική και περιβαλλοντική, ενός σημαντικού νέου κομματιού ενεργειακής υποδομής όπως ο Αγωγός East Med. Αλλά αυτό δεν αλλάζει καθόλου την υποστήριξή μας για την ενεργειακή συνεργασία μεταξύ αυτών των τριών κυβερνήσεων.
ΠΤΗΣΗ: Κύριε Πρέσβη, ποιες άλλες εναλλακτικές υπάρχουν στην ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των τριών κυβερνήσεων εκτός από τον αγωγό EastMed;
Πρέσβης Pyatt: Έχω ήδη μιλήσει για την υποστήριξή μας στις δύο διασυνδέσεις. Έχω επίσης μιλήσει με αρκετές ελληνικές εταιρείες για τις προοπτικές που βλέπουν για εκτεταμένη παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Αίγυπτο με στόχο πελάτες εδώ στην Ευρώπη. Βλέπουμε επίσης βραχυπρόθεσμους μηχανισμούς για την παράδοση φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στους καταναλωτές στην Ευρώπη, που δεν απαιτεί αυτόν τον πολύ ακριβό και με μεγάλο χρόνο υλοποίησης αγωγό.
Για παράδειγμα, υπάρχει ιδέα ενός «εικονικού» αγωγού [σ.σ. θαλάσσιας μεταφοράς] μεταξύ Αλεξάνδρειας, Αιγύπτου και Ελλάδας ώστε να έρχεται αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο που θα παραδοθεί πολύ σύντομα στην Αίγυπτο, όπου θα μπορούσε να υγροποιηθεί και να αποσταλεί στη Ρεβυθούσα ή στην Αλεξανδρούπολη ή αλλού στην Ευρώπη.
Τελικά, είναι η αγορά που πρόκειται να επιλύσει αυτά τα θέματα, αλλά θα βρείτε στις Ηνωμένες Πολιτείες έναν ισχυρό διακυβερνητικό υποστηρικτή για να διευκολυνθεί αυτό.
Υπάρχουν λοιπόν πολλές περαιτέρω δυνατότητες. Υπάρχει επίσης μια φυσική συμπληρωματικότητα όσον αφορά στην εποχικότητα των ανέμων και της ηλιοφάνειας σε αυτή την περιοχή του κόσμου σε σύγκριση με τη σχετική έλλειψη ανέμων [σ.σ. για αιολική παραγωγή ενέργειας] στο Ισραήλ και φυσικά της τακτικότητας της ηλιακής [σ.σ. παραγωγής ενέργειας]. Από την άλλη, το κόστος της ηλιακής ενέργειας στην Αίγυπτο είναι εξαιρετικά χαμηλό σε σύγκριση με εναλλακτικές λύσεις αλλού. Επομένως, είναι θέμα κατασκευής της υποδομής για τη μεταφορά αυτής της πολύ χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας από την Αίγυπτο σε μέρη όπου υπάρχει ζήτηση, όπως η Ελλάδα και αλλού στην Ευρώπη.
ΠΤΗΣΗ: Νομίζουμε ότι καλύψατε πολλά θέματα. Δεν ξέρουμε εάν υπάρχει κάτι που θα θέλατε να πείτε και το παραλείψαμε.
Πρέσβης Pyatt: Αφού εκφράσω την εκτίμησή μου στην «Πτήση», να τονίσω, όπως προανέφερα, την εξελισσόμενη σημασία της σύμπραξής μας για την Άμυνα και την Ασφάλεια. Είναι μια συνεργασία που βασίζεται στην εμπιστοσύνη, βασίζεται σε χρόνια συνεργασία, και για την οποία είμαι βέβαιος ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμη στα όριά της. Πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε ακόμη περισσότερα από κοινού και γνωρίζω ότι μιλώντας για την κυβέρνηση των ΗΠΑ, από τον Πρόεδρο Μπάιντεν και κάτω, υπάρχει μια ισχυρή δέσμευση να συνεχίσουμε να το κάνουμε αυτό.
Όπως είπα, αυτό είναι το συμπέρασμα όταν ακούω από τον στρατηγό Milley [σ.σ. στρατηγός Mark A. Milley, πρόεδρος των αρχηγών των γενικών επιτελείων των κλάδων των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων] για την ποιότητα των συνομιλιών και τη σχέση του με τον στρατηγό Φλώρο ή όταν ακούω από τον υπουργό Blinken την ερμηνεία για τις κατευθύνσεις που λαμβάνει από τον Πρόεδρο Μπάιντεν για την ανάπτυξη της εταιρικής σχέσης με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Το ίδιο ισχύει και για τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Παναγιωτόπουλο, για τον οποίο είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι θα μπορέσουμε να τον υποδεχθούμε στην Ουάσιγκτον πολύ σύντομα, προκειμένου να συναντηθεί με τον υπουργό Άμυνας Austin, για να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε αυτούς τους δεσμούς, γιατί υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε μαζί και ο ουρανός είναι το όριο!
ΠΤΗΣΗ: Ευχαριστούμε πολύ. Α, μια τελευταία ίσως προσωπική ερώτηση. Έχετε ταξιδέψει σε πολλά μέρη και νομίζουμε ότι απολαμβάνετε τη διαμονή σας στην Ελλάδα. Θα σκεφτόσασταν ποτέ να επιστρέψετε για να μείνετε εδώ ή για να κάνετε παρατεταμένες διακοπές; Αν ναι, ποιο μέρος θα επιλέγατε;
Πρέσβης Pyatt: Είμαι σίγουρος ότι θα επιστρέψω. Η γυναίκα μου και εγώ έχουμε λατρέψει τα πεντέμισι χρόνια μας εδώ. Έχουμε πάει σε πολλά μέρη, όπως λέτε, αλλά υπάρχουν μερικά που δεν έχουμε επισκεφτεί ακόμα. Κάθε φορά που σκέφτομαι ότι έχω φτάσει στο «αυτό είναι τόσο καλό όσο μπορείς να απολαύσεις στην Ελλάδα», ανακαλύπτω κάτι άλλο. Είχαμε μια απολαυστική πρώιμη καλοκαιρινή σεζόν τον περασμένο Ιούνιο στην Αμοργό, η οποία ήταν εκπληκτική. Οπότε, σίγουρα δεν πρόκειται να αποκλείσω τίποτα και είμαι πάντα ανοιχτός σε προτάσεις από τους Έλληνες φίλους μου για το τι πρέπει ακόμα να εξερευνήσω.
ΠΤΗΣΗ: Σας ευχαριστούμε πολύ, κύριε Πρέσβη. Σας ευχαριστούμε για τον χρόνο σας και για την ευκαιρία που μας δώσατε να μεταφέρουμε τις απόψεις σας στους αναγνώστες μας για ένα τόσο ευρύ φάσμα θεμάτων..
Πρέσβης Pyatt: Ευχαριστώ και εγώ!
