Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα ότι ξεκινά νομικές διαδικασίες κατά της Πολωνίας έπειτα από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας που αμφισβήτησε την αρχή της υπεροχής του ευρωπαϊκού έναντι των εθνικών δικαίων.
«Θεωρούμε ότι αυτή η απόφαση παραβίασε τις γενικές αρχές της αυτονομίας, της υπεροχής, της αποτελεσματικότητας και της ενιαίας εφαρμογής του δικαίου στην Ενωση, καθώς και τις δεσμευτικές αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Θεωρούμε επίσης ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο δεν ανταποκρίνεται πλέον στις απαιτήσεις ενός ανεξάρτητου και αμερόληπτου σύμφωνα με τον νόμο δικαστηρίου, όπως απαιτεί η συνθήκη» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δήλωσε ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για την Οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι.
Πρόεδρος Κομισιόν για Πολωνία: Δεν θα επιτρέψουμε να τεθούν σε κίνδυνο οι κοινές μας αξίες
Οι νομικές συνέπειες για την Πολωνία και τα πρόστιμα της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντοπίζει πιθανές παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ με βάση δικές της έρευνες ή καταγγελίες από πολίτες, επιχειρήσεις ή άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.
Σε περίπτωση που το κράτος μέλος δεν κοινοποιήσει μέτρα για την πλήρη μεταφορά των διατάξεων των οδηγιών, ή δεν διορθώσει την εικαζόμενη παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να κινήσει επίσημη διαδικασία επί παραβάσει. Η διαδικασία περιλαμβάνει συγκεκριμένα στάδια που καθορίζονται στις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καθένα από τα στάδια αυτά ολοκληρώνεται με μια επίσημη απόφαση:
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποστέλλει επίσημη επιστολή ζητώντας περισσότερες πληροφορίες από το συγκεκριμένο κράτος μέλος, το οποίο με τη σειρά του πρέπει να αποστείλει αιτιολογημένη απάντηση εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, συνήθως 2 μηνών.
- Εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το κράτος μέλος αδυνατεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που υπέχει από το δίκαιο της Ένωσης, έχει δικαίωμα να διαβιβάσει αιτιολογημένη γνώμη: πρόκειται για επίσημο αίτημα συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ. Εξηγεί τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι το κράτος μέλος παραβιάζει το δίκαιο της ΕΕ. Καλεί επίσης το κράτος μέλος να την ενημερώσει σχετικά με τα μέτρα που έλαβε, εντός ορισμένης προθεσμίας, συνήθως 2 μηνών.
- Αν το κράτος μέλος εξακολουθεί να μην συμμορφώνεται, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Οι περισσότερες περιπτώσεις επιλύονται χωρίς να χρειαστεί η προσφυγή στο Δικαστήριο.
- Εάν το κράτος μέλος δεν κοινοποιήσει μέτρα έγκαιρης εφαρμογής των διατάξεων μιας οδηγίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από το Δικαστήριο την επιβολή κυρώσεων.
- Εάν το Δικαστήριο κρίνει ότι το κράτος μέλος έχει παραβιάσει το δίκαιο της ΕΕ, οι εθνικές αρχές πρέπει να λάβουν μέτρα για να συμμορφωθούν με την απόφαση του Δικαστηρίου.
Σε περίπτωση δε που το κράτος μέλος εξακολουθεί να μην επανορθώνει την κατάσταση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να το παραπέμψει εκ νέου στο Δικαστήριο.
Κατά την παραπομπή ενός κράτους μέλους στο Δικαστήριο για δεύτερη φορά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στο Δικαστήριο την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, οι οποίες συνίστανται σε ένα κατ’ αποκοπή ποσό και/ή μια ημερήσια αποζημίωση.
Κάτι το οποίο ήδη συμβαίνει, καθώς το Δικαστήριο της Ε.Ε. έχει καταδικάσει την Πολωνία να καταβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ημερήσιο πρόστιμο 1.000.000 ευρώ, για την παράλειψη αναστολής των διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας.
Πολωνία: Ένα εκατομμύριο ευρώ την ημέρα πρόστιμο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Η μεταναστευτική κρίση και η “σκληρή” στάση των Βρυξελλών
Η πρόσφατη μεταναστευτική κρίση στα σύνορα της Πολωνίας με την Λευκορωσία δεν φαίνεται ότι επηρρέασε τη στάση της ΕΕ απέναντι στη Βαρσοβία. Αντιθέτως, οι Βρυξέλλες εμφανίζονται οργισμένες με τη γενικότερη ευρωσκεπτιστική – τουλάχιστον – στάση την οποία τηρεί η πολωνική κυβέρνηση και δεν φαίνονται διατεθειμένες να αφήσουν τις πράξεις της Πολωνίας “ατιμώρητες”.
Δεν αποκλείεται μάλιστα η ευρωπαϊκή ηγεσία να κλιμακώσει περαιτέρω την πίεση προς την Βαρσοβία, καθώς θεωρεί την αμφισβήτηση του κοινοτικού δικαίου “κόκκινη γραμμή”.
Στη Κομισιόν είναι η αλήθεια ότι ρισκάρουν με τις πρωτοβουλίες αυτές, καθώς στην Πολωνία είναι έντονο το αντιευρωπαϊκό αίσθημα το τελευταίο διάστημα. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή – και με ανοιχτό το θέμα της πίεσης που ασκεί η Ρωσία στην Ουκρανία – είναι πολλοί αυτοί που εκτιμούν στις Βρυξέλλες ότι η Βαρσοβία “θα κάνει πίσω” τελικά και θα κρατήσει στο μέλλον μια πιο μετριοπαθή στάση μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.