Του Βασίλη Νέδου από την “Καθημερινή”
Την αυξημένη κινητικότητα που υπάρχει στις λιβυκές υποθέσεις υπογραμμίζει η επίσκεψη στην Αθήνα του Ακίλα Σάλεχ, προέδρου της Bουλής των αντιπροσώπων της Λιβύης που εδρεύει στη Βεγγάζη (έχει μεταφερθεί ξανά από το Τομπρούκ). Ο κ. Σάλεχ αναμένεται στην Αθήνα την Παρασκευή (5 Δεκεμβρίου) όπου θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, ο οποίος έχει αναλάβει το ευαίσθητο έργο της διαχείρισης των σχέσεων της Ελλάδας και με τα δύο στρατόπεδα της Λιβύης.
Η επίσκεψη του κ. Σάλεχ (η οποία αποτελούσε αντικείμενο συζητήσεων για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα μεταξύ Αθήνας και Βεγγάζης) είναι αυταπόδεικτα σημαντική, καθώς η Βουλή των αντιπροσώπων της Λιβύης ουδέποτε κύρωσε το τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο συνομολόγησε το 2019 η κυβέρνηση της Τρίπολης με την Άγκυρα. Τους τελευταίους 12-14 μήνες η Άγκυρα έχει αλλάξει τακτική στην προσέγγισή της με τη Βεγγάζη και το στρατόπεδο του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, τον οποίο επιχειρεί να δελεάσει. Η Άγκυρα επιθυμεί, μεταξύ άλλων, να επηρεάσει τη Βεγγάζη με σκοπό την κύρωση, σε κάποια φάση, του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Όπως η «Κ» αποκάλυψε χθες, στις 14-15 του ερχόμενου Ιανουαρίου έχει προγραμματιστεί να διοργανωθεί στη Βεγγάζη επιχειρηματικό φόρουμ Ελλάδας – Λιβύης, με σκοπό να εξεταστεί η δυνατότητα επενδύσεων ελληνικών επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων, στην ανοικοδόμηση της Ανατολικής Λιβύης. Την ελληνική επιχειρηματική αποστολή θα συνοδεύσει στη Βεγγάζη ο υφυπουργός Εξωτερικών Χάρης Θεοχάρης, ενώ το φόρουμ το οποίο θα τη φιλοξενήσει διοργανώνεται υπό την αιγίδα του γενικού διευθυντή του Ταμείου για την Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Λιβύης Μπελκασέμ Χαφτάρ, εκ των υιών του στρατάρχη. Όπως είπε χθες η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Λάνα Ζωχιού, το επόμενο διάστημα αναμένεται επίσκεψη στην Αθήνα και της ειδικής απεσταλμένης του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Χάνα Σέρουα Τέτεχ.
Όλα αυτά έχουν ένα ειδικότερο ενδιαφέρον, καθώς το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν αυξηθεί οι αμερικανικές πρωτοβουλίες με σκοπό τη δημιουργία καλύτερης επικοινωνίας ανάμεσα στην Τρίπολη και τη Βεγγάζη. Το προηγούμενο 48ωρο ο στρατηγός Ντάγκβιν Αντερσον, διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Αφρική (Africom), επισκέφθηκε τόσο την Τρίπολη όσο και τη Βεγγάζη και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Αμπντουλχαμίντ αλ Ντμπέιμπα, τον στρατάρχη Χαφτάρ και τους γιους του Σαντάμ (υπαρχηγός ενόπλων δυνάμεων) και Καλέντ (αρχηγός των χερσαίων δυνάμεων). Λίγες ημέρες νωρίτερα (26 Νοεμβρίου) το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδιδε ανακοίνωση την οποία συνυπογράφουν, εκτός από τις ΗΠΑ, η Αίγυπτος, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), στην οποία υπογραμμίζεται η υποστήριξη στα βήματα προσέγγισης ανάμεσα στις δύο πλευρές της Λιβύης. Ανάμεσα στα συγκεκριμένα βήματα που χαιρετίζονταν ήταν και ο διορισμός νέου προέδρου της λιβυκής εταιρείας πετρελαίου (NOC), με έγκριση του ανωτάτου κρατικού συμβουλίου στην Τρίπολη, αλλά και της εθνοσυνέλευσης στη Βεγγάζη.
Όλες αυτές οι εξελίξεις ακολουθούν τη γενικότερα πολύ εντατική δραστηριοποίηση του αμερικανικού παράγοντα στη Λιβύη, που είναι επικεντρωμένη –όπως όλα δείχνουν– στη δημιουργία συνθηκών οι οποίες θα επιτρέπουν κατ’ αρχάς την απρόσκοπτη λειτουργία των μηχανισμών που συνδέονται με την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και, βεβαίως, την εξεύρεση ενός συμβιβαστικού πλαισίου ανάμεσα σε Τρίπολη και Βεγγάζη που θα τη διαφυλάσσει.
