Αυτές οι δύο ώρες θα ήταν οι πιο έντονες της ζωής τους. Στις 30 Απριλίου 1966 το πλήρωμα του δεύτερου πρωτοτύπου ΧΒ-70Α Valkyrie (Air Vehicle 2) ανέφερε μετά την απογείωση από την αεροπορική βάση Edwards πρόβλημα με το ρινιαίο σκέλος: ένα βραχυκύκλωμα στον μηχανισμό ανάσυρσης έστειλε το σκέλος πίσω με αποτέλεσμα τα ελαστικά των τροχών να σχιστούν στις μερικώς ανοικτές θυρίδες.
Ο δοκιμαστής πιλότος της North American Aviation Αλ Γουάϊτ και ο Σμήναρχος Τζο Κόττον επιχείρησαν να χαμηλώσουν το σκέλος ξανά, όμως το υδραυλικό σύστημα αστόχησε. Ο Γουάϊτ αποφάσισε να εκτελέσει touch and go σκεπτόμενος ότι η δυνατή επαφή των κυρίων σκελών προσγείωσης θα ξεμπλόκαρε και θα εξέτεινε το ρινιαίο σκέλος στην σωστή θέση. Μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες κατάλαβαν ότι η μόνη επιλογή που έμενε ήταν να εκτιναχθούν –και να χάσουν το αξίας 750 εκατ. δολαρίων (σημερινό κόστος περίπου 5,5 δις. δολάρια) αεροπλάνο.
Από την στιγμή που το AV-2 είχε αρκετό καύσιμο, το πλήρωμα άρχισε να κάνει κύκλους γύρω από την Edwards για δύο και πλέον ώρες ελπίζοντας ότι οι άνθρωποι της North American στο έδαφος θα έβρισκαν κάποια λύση. Οι τεχνικοί εντόπισαν ως αιτία του προβλήματος την βλάβη σε έναν αυτόματο διακόπτη κυκλώματος του εφεδρικού συστήματος.
Ο μόνος τρόπος να κατεβεί το ρινιαίο σκέλος και να αποτραπεί η εγκατάλειψη του βομβαρδιστικού ήταν να βραχυκυκλώσει το πλήρωμα την μονάδα. Αλλά πώς; Οι δύο πιλότοι δεν είχαν μαζί τους ούτε κατσαβίδι.
Τότε ο Σμήναρχος Κόττον είχε μια ιδέα. Άνοιξε τον χαρτοφύλακά του και ανάμεσα στις σημειώσεις και τα σχέδια βρήκε αυτό που έψαχνε –έναν συνδετήρα. Τον πήρε και προσεκτικά βραχυκύκλωσε την ασφάλεια. Μπορεί να μην χρειάσθηκε να εκτιναχθούν ωστόσο έπρεπε τώρα να προσγειώσουν το Valkyrie με ασφάλεια.
Λόγω της αστοχίας, τρείς από τους τέσσερεις τροχούς του κυρίως συστήματος προσγείωσης διέθεταν ακόμη υδραυλική πίεση με αποτέλεσμα, όταν το ΧΒ-70 «έπιασε» διάδρομο με 173 κόμβους, να μπλοκάρουν τα φρένα και να ξεσπάσει φωτιά. Το εντυπωσιακό βίντεο που ακολουθεί δείχνει σαφώς γιατί η ζωή των δοκιμαστών πιλότων είναι γεμάτη… δυνατές συγκινήσεις.
Παρά τα δραματικά πλάνα με τις φλόγες που «έφαγαν» τα ελαστικά, το αεροσκάφος γλύτωσε τα χειρότερα χάρη στην έγκαιρη επέμβαση των πυροσβεστών της Edwards και δύο εβδομάδες αργότερα πέταξε ξανά. Ωστόσο, το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον.
Στις 8 Ιουνίου 1966 το ίδιο αεροσκάφος (s/n 62-0207) απωλέσθη μετά από σύγκρουση στον αέρα με ένα F-104N (F-104A-20-LO, s/n 56-813), που πετούσε ο Αρχιδοκιμαστής της NASA Τζο Γουώκερ κατά την φωτογράφιση σχηματισμού πέντε αεροσκαφών με κινητήρες της General Electric για λογαριασμό της εταιρίας. Το αεροπλάνο του Γουώκερ διολίσθησε από την θέση του στον σχηματισμό προς το βομβαρδιστικό και «πιάστηκε» στο απόρρευμα του δεξιού ακροπτερυγίου του Valkyrie που τίναξε ξαφνικά το F-104 σαν παιχνίδι πάνω στο ΧΒ-70A ανεστραμμένο…
Ο Τζο Γουώκερ χάθηκε στην πύρινη σφαίρα που τύλιξε το Starfighter. Ο συγκυβερνήτης του Valkyrie, Καρλ Κρος, σκοτώθηκε ενώ ο κυβερνήτης Αλ Γουάϊτ κατόρθωσε να εκτιναχθεί τραυματισμένος σοβαρά. Μπροστά σε αυτό, η φωτιά στα ελαστικά κατά την αναγκαστική προσγείωση του φουτουριστικού βομβαρδιστικού των 3 Μαχ ήταν μια ακόμη συνηθισμένη ημέρα στο «γραφείο».
Αλέξανδρος Θεολόγου
Πρώτη δημοσίευση 14/3/2019
