Γράψαμε λίγες ημέρες πριν από τις Ευρωεκλογές, για τις διεργασίες που φαίνονταν να εξελίσσονται στην ΕΛΒΟ (Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων) και την τύχη της σχετικά με την αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Και κρούαμε τον κώδωνα για τυχόν μεθοδεύσεις προεκλογικά, χρόνος που η προσοχή τόσο της κοινής γνώμης όσο και (ιδιαίτερα) της κυβέρνησης και των κομμάτων της αντιπολίτευσης ήταν στραμμένη αλλού.
ΕΛΒΟ: διακυβεύεται η τύχη της εταιρείας σε «ύποπτους» προεκλογικούς καιρούς;
Φαίνεται όμως ότι μετεκλογικά και με το όλο πολιτικό σκηνικό που δημιουργήθηκε και ενώ οδεύουμε στη θερινή ραστώνη, ο καιρός είναι πιο πρόσφορος για όσους απεργάζονται την επόμενη ημέρα της εταιρίας. Για την οποία δεν θα πάψουμε να τονίζουμε ότι, παρά την περιπέτεια μετά την μεταβίβαση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της στην «κοινοπραξία» της ισραηλινής PLASAN και του ομίλου SK Group, το 2021, παραμένει Εθνικό Κεφάλαιο στον τομέα της ελληνικής αμυντικής, και όχι μόνο βιομηχανίας, στο οποίο το ελληνικό δημόσιο είναι κάτοχος του 21%.
Το ότι η ΕΛΒΟ δεν είχε δραστηριότητα εδώ και πολλά χρόνια δεν σημαίνει ότι οι υποδομές που υπήρχαν (αν και είναι άγνωστο πόσες παραμένουν ακόμη), δεν θα μπορούσαν να επαναδραστηριοποιηθούν μέσα σε κατάλληλο πλαίσιο, που ήταν άλλωστε και ο σκοπός της πώλησής της το 2021.
Οι τελευταίες πληροφορίες λένε ότι οι σημερινοί ιδιοκτήτες της ΕΛΒΟ, μετά από ένα «κρυφτό» αρκετών μηνών «επισημοποίησαν» αυτή την εβδομάδα σε «κλειστό κύκλο» εργαζομένων την επικείμενη πώληση της εταιρείας (με την υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού με τον αγοραστή μέχρι το τέλος Ιουλίου), επικαλούμενοι την αδυναμία υλοποίησης του επιχειρηματικού τους σχεδίου, λόγω μη ανάθεσης έργου.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, που γίνεται άκρως επίκαιρο τη δεδομένη στιγμή: υπήρχαν συγκεκριμένες υποσχέσεις ανάθεσης προγραμμάτων από πλευράς Ελληνικού Δημοσίου; Εάν ναι, ποιες ήταν αυτές και γιατί δεν υλοποιήθηκαν;
Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι ένα επακόλουθο ερώτημα: Αυτά τα υποσχεμένα προγράμματα (εάν υπήρχαν) ήταν τα μοναδικά στα οποία προσέβλεπε η εταιρεία για να λειτουργήσει την ΕΛΒΟ;
Λόγω παντελούς έλλειψης επίσημης ενημέρωσης, υπάρχουν μόνο κάποιες μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες, ότι ίσως η συμμετοχή της PLASAN στο όλο σχήμα είχε να κάνει μόνο με «ελληνική προστιθέμενη αξία» στο πρόγραμμα της προμήθειας των SPIKE-NLOS, παρέχοντας τους φορείς στην εποχούμενη έκδοση του πυραυλικού συστήματος. Υπάρχουν μάλιστα και πολλοί που υποστηρίζουν ότι αυτό θα ήταν και ο «πυρήνας» του όλου εγχειρήματος, που ίσως άνοιγε την πόρτα και για διαφαινόμενα προγράμματα των ΕΔ, όπως το όραμα του «Εθνικού Οχήματος», που όμως δεν απέκτησε ποτέ κάποια χειροπιαστή μορφή. Αυτό ήταν τελικά το πρόγραμμα που δεν ήλθε και χάλασε ο σχεδιασμός;
Επιστρέφοντας όμως στο θέμα των οχημάτων των SPIKE-NLOS, αληθεύουν τελικά φήμες ότι στο συγκεκριμένο πρόγραμμα υπήρξε διαχρονική και απόλυτη αντίθεση της ισραηλινής πλευράς για επιλογή άλλου οχήματος από τον ΕΣ και μπήκε βέτο (σε επίπεδο dealbreaker) υπέρ του SandCat της PLASAN; Θα ήταν αυτή η μοναδική «ελληνική» προστιθέμενη αξία (στο ύψος του 7%) του -χρηματικά-γιγάντιου προγράμματος;
Να θυμίζουμε ότι το SandCat δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα εμπορικής χρήσης ημιφορτηγό Ford σειράς F («αγροτικό» για τα αμερικανικά πρότυπα… και ούτε καν του Τέξας) που η PLASAN θωρακίζει και ξεκίνησε την καριέρα του (ουσιαστικά περιορίστηκε μάλιστα σε αυτή), ως όχημα εσωτερικής ασφάλειας. Με τη συνοριοφυλακή του Ισραήλ που τα χρησιμοποιεί σε περιπολίες κατά μήκος των διαβόητων συνοριακών φρακτών.
Έτσι κάπως καραρρίφθηκαν και σκέψεις του ΕΣ για ένα όχημα που είτε θα παρείχε ομοιοτυπία, όπως για παράδειγμα HUMVEE, ή θα ήταν πραγματικά τεθωρακισμένο όπως το ελληνικό ΟΠΛΙΤΗΣ, με ουσιαστική προστασία των εποχούμενων SPIKE-NLOS και των παρελκομένων του.
Ρωτάμε λοιπόν και πάλι: αυτά τα μερικές δεκάδες SandCat ήταν το πρόγραμμα το οποίο δεν ήλθε και «έσπασε τη ράχη της καμήλας» (διάβαζε ΕΛΒΟ) ή συμβαίνει κάτι άλλο;
Οι δυο συνεταίροι στην Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων αποχωρούν μεν «απογοητευμένοι και δυσαρεστημένοι» όπως αναφέρεται ότι λένε, πουλώντας δε, ίσως και με σημαντικό κέρδος (που μπορεί να μην μάθουμε και ποτέ) την εταιρία που πήραν για ψίχουλα.
Και με τα SandCat για τα SPIKE-NLOS που οσονούπω έρχονται τι θα γίνει; Θα τα αναλάβει ο νέος αγοραστής; Ή μήπως ο αποχωρών εμπλεκόμενος βρήκε άλλου «απάγκιο», σε κάποια μισοπεθαμένη εταιρία όπως διαδίδεται και θα τα φτιάξει εκεί (λέμε τώρα μιας και στην καλύτερη περίπτωση θωρακίσεις θα «φορέσουν») και έτσι θα βγει και με έξτρα κέρδος; Θα το δεχθεί αυτό το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ως πολιτικός προϊστάμενος, η ΓΔΑΕΕ που διαπραγματεύθηκε και το ΓΕΣ ως τελικός χρήστης; Μήπως τώρα που η PLASAN δεν είναι πλέον «μέρος της εξίσωσης» στην ΕΛΒΟ θα πρέπει να βγει εδώ και τώρα από την εξίσωση των SPIKE-NLOS και τα SandCat;
Αλλάζει χέρια λοιπόν η ΕΛΒΟ με το Ελληνικό Δημόσιο, μέτοχο μεν… παρατηρητή δε. Θα έπρεπε να έχει λόγο στην αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος; Ως μέτοχος του 21% και μόνο νομίζουμε ότι η απάντηση είναι προφανής. Θα έπρεπε να ενδιαφέρει το Δημόσιο όμως και για το ποια ακριβώς θα είναι η επόμενη ημέρα της ΕΛΒΟ, ακόμη και αν δεχθούμε ότι η εταιρία είναι αξιωμένη ως αμυντική βιομηχανία (να γίνει logistics center να πάει στα κομμάτια…);
Θα έπρεπε να ανησυχεί για το ποιος είναι ο αγοραστής και τι σκοπούς έχει ή θα περιοριστεί στο ρόλο του Πόντιου Πιλάτου και (τυπικά μέσω του αρμοδίου υπουργείου Οικονομικών) νίπτει τας χείρας του;
Αποδέχεται το Δημόσιο την αγοροπωλησία με τη «δικαιολογία» ότι πρόκειται για ιδιωτική πράξη, έστω και εάν αφορά και τη δική του συμμετοχή του 21% αλλά και με δεδομένη επιδίωξη (τουλάχιστον έτσι ήταν το 2021), από την ίδια κυβέρνηση, να διατηρήσει η εταιρεία τον αμυντικό της χαρακτήρα;
Εξετάστηκε η πρόταση εξαγοράς της ΕΛΒΟ, που επιβεβαιωμένα υπάρχει από την EODH με την υποστήριξη των γερμανικών KNDS και Rheinmetall, η οποία έχει ένα κύριο χαρακτηριστικό που δύσκολα μπορεί να φέρει κάποιος άλλος υποψήφιος αγοραστής στην Ελλάδα: έχει αμιγώς εξαγωγικό προσανατολισμό; Δεν προϋποθέτει δηλαδή… ελληνικές υποσχέσεις για έργο, είτε στρατιωτικό, είτε εμπορικό ως προϋπόθεση.
Και επειδή σίγουρα κάποιοι που έχουν διαβάσει μέχρι εδώ θα έχουν αρχίσουν να «ξινίζουν», να σας αποκαλύψουμε κάτι για το οποίο έχουμε επιβεβαιωμένες πληροφορίες.
Θα διαβάστε μια είδηση σήμερα ότι το γερμανικός Στρατός (Bundeswehr) παρήγγειλε 6.500 φορτηγά οχήματα αξίας έως και 3,5 δις ευρώ από την Rheinmetall, η οποία εδώ και περίπου ένα χρόνο αναζητά τρόπο να υλοποιήσει την παραγγελία με αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας (production capacity), καθώς το βιβλίο παραγγελιών της αυξάνει με γεωμετρική πρόοδο.
Ειδικά για το συγκεκριμένο πρόγραμμα των φορτηγών, υπάρχει η απαίτηση εγκατάστασης θωράκισης διαφόρων επιπέδων, όπου αποκλειστικός συνεργάτης της είναι η EODH, εξ’ ου και η υποστήριξη της πρότασης για την ΕΛΒΟ, όπου θα μπορούσε άμεσα να ξεκινήσει την σχετική γραμμή παραγωγής. Μια προσπάθεια εξεύρεσης λύσης στη Ρουμανία απέτυχε παταγωδώς, που είναι και ο λόγος που ο γερμανικός κολοσσός «καίγεται» για το θέμα. Υπογραμμίζεται και πάλι μετ’ επιτάσεως ότι αφορά αποκλειστικά εξαγωγικό έργο!
Αυτό τίθεται στη ζυγαριά σήμερα, απέναντι σε έναν υποψήφιο (τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές) αγοραστή της ΕΛΒΟ, που δεν αμφιβάλουμε ότι και καλός επιχειρηματίας θα είναι και θα έχει κάνει το business plan για τα χρήματα που θα επενδύσει. Αρκεί να μην εμφανιστεί και αυτός, όπως και ο προηγούμενος σε κάποιο μελλοντικό χρόνο και ζητάει (απαιτεί) έργο, για να διατηρήσει την επιχείρηση ή ακόμη χειρότερα μιλάει για υποσχέσεις που δεν τηρήθηκαν.
Θα επανέλθουμε…
