Ενδείξεις ύπαρξης νερού στο TRAPPIST-1 από το Hubble

κείμενο: Θάνος Επαχτίτης (από το factchecker.gr, διαβάστε το κι εδώ)
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA / ESA για να εκτιμήσει εάν μπορεί να υπάρχει νερό στους επτά πλανήτες γύρω από τον κοντινό αστέρι νάνος TRAPPIST-1. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι εξωτερικοί πλανήτες του συστήματος θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν σημαντικές ποσότητες νερού. Αυτό περιλαμβάνει και τους τρεις πλανήτες μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του αστέρα, δίδοντας επιπλέον βαρύτητα στην πιθανότητα να είναι πράγματι κατοικήσιμοι.

Στις 22 Φεβρουαρίου 2017 οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη επτά πλανητών που περιστρέφονται γύρω από το αστέρι TRAPPIST-1, το οποίο απέχει 40 έτη φωτός. Αυτό κάνει το TRAPPIST-1 το πλανητικό σύστημα με τον μεγαλύτερο αριθμό πλανητών που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι τώρα. Δείτε περισσότερα εδώ.
Μετά από την ανακάλυψη, μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον Ελβετό αστρονόμο Vincent Bourrier από το Observatoire de l’Université de Genève, χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble για να μελετήσει την υπεριώδη ακτινοβολία που λαμβάνεται από τους μεμονωμένους πλανήτες του συστήματος. «Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην αξιολόγηση της ατμόσφαιρας των πλανητών», εξηγεί ο Bourrier. «Όπως και στη δική μας ατμόσφαιρα, όπου το υπεριώδες ηλιακό φως διασπά τα μόρια μεταξύ τους, το υπεριώδες αστρικό φως μπορεί να διασπάσει τους υδρατμούς στις ατμόσφαιρες των εξωπλανήτων σε υδρογόνο και οξυγόνο».
Ενώ η υπεριώδης ακτινοβολία χαμηλής ενέργειας διασπά τα μόρια του νερού – μια διαδικασία που ονομάζεται φωτοδιάσπαση – οι υπεριώδεις ακτίνες με περισσότερη ενέργεια (XUV ακτινοβολία) και οι ακτίνες Χ θερμαίνουν την ανώτερη ατμόσφαιρα ενός πλανήτη που επιτρέπει στα προϊόντα της φωτοδιάσπασης, (υδρογόνο και οξυγόνο), να δραπετεύσουν.
Δεδομένου ότι είναι πολύ ελαφρύ, το αέριο υδρογόνο μπορεί να διαφύγει από τις ατμόσφαιρες των εξωπλανήτων και να εντοπιστεί γύρω από τους εξωπλανήτες με το Hubble, ενεργώντας ως πιθανός δείκτης ατμοσφαιρικών υδρατμών. Η παρατηρούμενη υπεριώδη ακτινοβολία δείχνει πράγματι ότι οι πλανήτες θα μπορούσαν να έχουν χάσει γιγαντιαίες ποσότητες νερού κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους δύο πιο εσωτερικούς πλανήτες του συστήματος, TRAPPIST-1b και TRAPPIST-1c, οι οποίοι λαμβάνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα υπεριώδους ενέργειας. «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η ατμοσφαιρική απόδραση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτών των πλανητών», συνοψίζει ο Julien de Wit από το MIT, συν-συγγραφέας της μελέτης.
Οι εσωτερικοί πλανήτες θα μπορούσαν να έχουν χάσει περισσότερους από 20 γήινους ωκεανούς κατά τα τελευταία οκτώ δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, οι εξωτερικοί πλανήτες του συστήματος – συμπεριλαμβανομένων των πλανητών e, f και g που βρίσκονται στην κατοικήσιμη ζώνη – θα είχαν χάσει πολύ λιγότερο νερό, υποδηλώνοντας ότι μπορούν να έχουν ακόμη ποσότητες ύδατος στις επιφάνειές τους. Οι υπολογιζόμενοι ρυθμοί απώλειας νερού καθώς και τα ποσοστά απελευθέρωσης των γεωφυσικών υδάτων ενισχύουν την ιδέα ότι οι εξωτερικοί πλανήτες διατηρούν το νερό τους. Ωστόσο, με τα διαθέσιμα δεδομένα δεν μπορεί να εξαχθεί τελικό συμπέρασμα σχετικά με την περιεκτικότητα σε νερό των πλανητών που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το TRAPPIST-1.
Πηγή: spacetelescope.org