Βαριές είναι οι κατηγορίες για διαφθορά και απάτη που αντιμετωπίζει ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ από την Εισαγγελία της Νότιας Νέας Υόρκης, όπως αυτές δημοσιοποιήθηκαν χθες (δείτε εδώ το σχετικό έγγραφο) και αφορούν όχι μόνο «εξυπηρετήσεις» επιχειρηματιών στην πολιτεία του, αλλά κυρίως σχέσεις με ξένη κυβέρνηση – της Αιγύπτου. Θυμίζουμε εδώ πως η Αίγυπτος είναι από τις πιο ευνοούμενες χώρες παγκοσμίως από τις ΗΠΑ, που τη θεωρούν «στρατηγικό τους σύμμαχο» στη Μέση Ανατολή και της προσφέρουν κάπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως για αμυντική βοήθεια.
Όμως η χρηματοδότηση αυτή (FMF) όπως και οι διάφορες πωλήσεις στρατιωτικού υλικού (FMS), κατά καιρούς μπλοκάρονταν από ομάδες Αμερικανών πολιτικών που διαμαρτύρονταν π.χ. για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο. Έτσι ο Μενέντεζ κατηγορείται ότι έπαιρνε αμοιβές μέσω ενδιαμέσων, για να διευκολύνει αυτές τις μεταβιβάσεις και να πιέζει σχετικά κάτι που ήταν στην ευχέρεια του, ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας. Στην ουσία ο Μενέντεζ καταγράφεται ότι «πουλούσε την επιρροή του προς όφελος των Αιγυπτίων», μια βαρύτατη δηλαδή κατηγορία που ξεφεύγει από τα συνήθη της πολιτικής διαφθοράς «εσωτερικού τύπου».
Σύμφωνα πάντα με το κατηγορητήριο, κεντρικό ρόλο σε αυτή την υπόθεση έπαιξε η σύζυγος του Ναντίν Arslanian (αρμενικής καταγωγής). Η συγκεκριμένη είχε γνωριστεί με τον Μενέντεζ από το 2018, αρραβωνιάστηκαν το 2019 και παντρευτήκαν στα τέλη του 2020. Εδώ εμφανίζεται και ο Wael Hana, Αμερικανοαιγύπτιος επιχειρηματίας με έδρα στο Νιου Τζέρσι (πολιτεία που εκλέγεται ο Μενέντεζ), ο οποίος διατηρούσε από παλαιά φιλία με την Ναντίν, η οποία τον σύστησε και στον άνδρα της.
Όπως περιγράφει το κατηγορητήριο το «τριγωνικό» αυτό σχήμα λειτουργούσε ως εξής: Ο Hana ήταν σε επαφή με Αιγύπτιους αξιωματούχους από τις Ένοπλες Δυνάμεις και τις υπηρεσίες πληροφοριών (το κατηγορητήριο παρουσιάζει φωτογραφίες μερικών με καλυμμένα πρόσωπα, δεν αναφέρει τα ονόματα τους, αλλά από τη διατύπωση είναι προφανές πως είναι γνωστή η ταυτότητα τους), τους οποίους κανόνιζε μέσω Ναντίν να συναντήσουν τον Μενέντεζ.
Περιγράφονται στο κατηγορητήριο πολλές συναντήσεις τόσο στο γραφείο του Μενέντεζ στη Γερουσία όσο και αλλού, με τον γερουσιαστή να παρέχει διάφορες «υπηρεσίες» στους Αιγυπτίους. Για παράδειγμα, το Μάιο του 2018 (δηλαδή όταν ακόμη Μενέντεζ και Ναντίν είχαν πρωτογνωριστεί) ο Μενέντεζ κατηγορείται ότι συναντήθηκε με έναν Αιγύπτιο που αναφέρεται ως «Στρατηγός», και έγραψε ένα γράμμα προς άλλους γερουσιαστές για να αποδεσμεύσουν ένα πακέτο αμυντικής βοήθειας προς την Αίγυπτο αξίας 300 εκατ. δολαρίων. Το γράμμα γράφτηκε από τον Μενέντεζ αλλά εστάλη από την αιγυπτιακή πλευρά, οπότε εδώ υπονοείται πως ο γερουσιαστής βοήθησε στο να διατυπωθεί το κείμενο με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι πειστικό για τους Αμερικανούς πολιτικούς. Εδώ να σχολιάσουμε πως αυτό είναι μεν μια μικροεξυπηρέτηση αλλά εφόσον συνέβη, ίσως ήταν μια «αρχή» των επαφών που ακολούθησαν.
Ένα άλλο επεισόδιο που περιγράφεται είναι τον Ιούλιο του 2018 (λίγο αργότερα δηλαδή), όπου πάλι ο Μενέντεζ συναντά πολλούς Αιγυπτίους αξιωματούχους, του παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις θέσεις της κυβέρνησης τους σχετικά με την αμερικανική βοήθεια κ.λπ. Πάντα σύμφωνα με το κατηγορητήριο, την επομένη της συνάντησης ο Μενέντεζ στέλνει μήνυμα μέσω κινητού στην Ναντίν γράφοντας τα εξής: «Πες στον Hana πως θα εγκρίνω σήμερα αυτή την πώληση προς την Αίγυπτο. 46.000 βλήματα ασκήσεων των 120 χιλιοστών και 10.000 βλήματα βλήματα αρμάτων, (αξίας) 99 εκατομμυρίων δολαρίων». (Σημείωση δική μας, αυτά είναι βλήματα για τα άρματα Μ1 Αbrams που διαθέτει η Αίγυπτος).
Τι άλλο περιγράφει το κατηγορητήριο; Πως για να αμειφθεί το ζεύγος Μπομπ και Ναντίν Μενέντεζ για τις «υπηρεσίες» προς την Αίγυπτο, ο Hana (ο κύριος «μοχλός» από Αιγυπτιακής πλευράς) χρησιμοποίησε μια εταιρία που είχε, την IS EG Halal. Η εταιρία παρείχε αμοιβές «συμβούλων» προς την Ναντίν χωρίς αυτή όμως να προσφέρει κάποιο έργο, στην ουσία δηλαδή την πλήρωναν για τα όσα έκανε ο Μενέντεζ. Όμως, μιας και η εταιρία δεν είχε παρά ελάχιστα έσοδα, οι πληρωμές καθυστερούσαν, η Ναντίν διαμαρτυρόταν και το έλεγε και στον Μενέντεζ (όπως γράφεται στο κατηγορητήριο έχουν βρεθεί σωρεία από μηνύματα κινητών από όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, που φανερώνουν τις μεταξύ τους σχέσεις).
Κάποια στιγμή όμως, έχουμε την «αιγυπτιακή παρέμβαση», που προσφέρει στην IS EG Halal την εξής μεγάλη διευκόλυνση. Να έχει το μονοπώλιο έγκρισης εξαγωγής τροφίμων από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Αίγυπτο. Η έγκριση αφορούσε αν τα τρόφιμα ήταν «Χαλάλ», δηλαδή σύμφωνα με τη Μουσουλμανική θρησκεία. Έτσι ο Hana και η εταιρία του βρέθηκαν να ελέγχουν το εξαγωγικό εμπόριο τροφίμων από ΗΠΑ προς Αίγυπτο, εμφάνισαν μεγάλα έσοδα και ξεκίνησαν πληρωμές προς το ζεύγος Ναντίν-Μπομπ Μενέντεζ.
Το ενδιαφέρον (θυμίζουμε για πολλοστή φορά πως αναφέρουμε ότι λέει το κατηγορητήριο): Πως όταν άλλοι Αμερικανοί επιχειρηματίες, όπως και το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ διαμαρτυρήθηκαν για αυτή την μονοπωλιακή εκμετάλλευση της IS EG Halal, παρενέβη ο ίδιος ο Μενέντεζ ζητώντας «να την αφήσουν ήσυχη». Άρα εδώ εμφανίζεται ο γερουσιαστής να υπερασπίζεται μια εταιρία (ένα μηχανισμό πιο σωστά) που πλήρωνε και νομιμοποιούσε τις μίζες από την Αίγυπτο.
Για να μην κουράσουμε τους αναγνώστες μας: Το κατηγορητήριο αναφέρει πολλές συναντήσεις Μενέντεζ και Αιγυπτίων αξιωματούχων το 2019, 2020 έως το 2022 με ανταλλαγές μηνυμάτων, πληρωμές, εξυπηρετήσεις. Π.χ. τον Ιανουάριο του 2022 ο γερουσιαστής έστειλε μήνυμα στη γυναίκα του Ναντίν, σχετικά με δυο πωλήσεις αμερικανικού αμυντικού υλικού στην Αίγυπτο, αξίας 2,5 δις δολαρίων (προφανώς αυτές είναι η έγκριση πώλησης 12 μεταγωγικών C-130J στην Αίγυπτο και ραντάρ που είχε γίνει τότε). Η Ναντίν προώθησε το μήνυμα του συζύγου της στον Hana, γράφοντας του «Ο Μπομπ το ενέκρινε αυτό».
Οι ΗΠΑ ενέκριναν την πώληση στρατιωτικού υλικού ύψους 2,5 δισ δολαρίων στην Αίγυπτο
Τι αναφέρεται πως έπαιρνε το ζεύγος Μενέντεζ; Πολλά και διάφορα. Από την εταιρία του Hana πληρώθηκε μια δόση 23.000 δολαρίων για μια υποθήκη ακινήτου της Ναντίν. Ακόμη της έδιναν διάφορους φακέλους ή αμοιβές «συμβούλων» με ποσά της τάξης των 10.000 δολαρίων τη φορά. Η εταιρία του Hana αγόρασε μέχρι μηχανήματα γυμναστηρίου και άλλα είδη αξίας χιλιάδων δολαρίων τα οποία (απίστευτη αφέλεια αν συνέβη), τα παρήγγειλαν οnline αλλά με παράδοση στην οικία Μενέντεζ!
Τον Ιούνιο του 2021, δύο μέρες μετά από μια ακόμη συνάντηση Μενέντεζ και κάποιου Αιγυπτίου, ο Hana αγόρασε 22 ράβδους χρυσού της μιας ουγγιάς (αξίας τότε περίπου 40.000 δολαρίων συνολικά). Δυο από αυτές βρέθηκαν αργότερα στο σπίτι του Μενέντεζ κατά την έρευνα των αστυνομικών αρχών, και η ταυτοποίηση έγινε γιατί κάθε ράβδος είχε μοναδικό σειριακό αριθμό χαραγμένο επάνω της. Συνολικά ο Μενέντεζ και η σύζυγος του κατηγορούνται ότι εισέπραξαν εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια σε μετρητά, σε επιταγές, σε χρυσό, σε δώρα, από τις επαφές τους με την αιγυπτιακή πλευρά.
Ο Μενέντεζ διώκεται για διαφθορά – οι επιπτώσεις για τα ελληνικά συμφέροντα
Και οι «φίλοι» στο προσκήνιο
Το κατηγορητήριο δεν σταματά εδώ και περιγράφει μια ακόμη προέκταση διαφθοράς. Ο Ηana είχε φίλο και συνεταίρο τον Jose Uribe, ο οποίος το 2019 αγόρασε μια Mercedes C-300 κάμπριο (αξίας 60.000 δολαρίων) για το ζεύγος Μενέντεζ. Ως αντάλλαγμα ο γερουσιαστής παρενέβη στην έρευνα και στη δίωξη που έκανε η Γενική Εισαγγελία του Νιου Τζέρσι που αφορούσαν δουλειές και συνεργάτες του Uribe. Στο κατηγορητήριο καταγράφεται πως ο Uribe έδωσε στην Ναντίν Μενέντεζ 15.000 δολάρια μετρητά ως προκαταβολή για το αυτοκίνητο, αυτή το αγόρασε και πήρε και δάνειο για το υπόλοιπο του ποσού. Τις δόσεις όμως του δανείου τις πλήρωνε ο Uribe από δικές του εταιρίες! Όταν η Ναντιν πήρε το αυτοκίνητο έστειλε μήνυμα στον σύζυγό της γράφοντας
“Συγχαρητήρια mon amour de la vie, είμαστε οι περήφανοι ιδιοκτήτες μιας Μερσεντές του 2019”.
Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως όταν ξεκίνησε το 2022 η έρευνα για τον Μενέντεζ, ο Uribe σταμάτησε τις πληρωμές και οι Μενέντεζ του επέστρεψαν 21.000 δολάρια με τσεκ, αναφέροντας ότι του αποπληρώνουν «προσωπικό δάνειο» (οπότε εδώ το κατηγορητήριο υπονοεί πως προσπάθησαν με αυτό τον τρόπο να καλύψουν την παροχή που είχαν λάβει).
Ένα ακόμη πρόσωπο εμφανίζεται να δωροδοκεί τον Μενέντεζ. Πρόκειται για τον Fred Daibes, ο οποίος αντιμετώπιζε δίωξη για απάτες από την Γενική Εισαγγελία του Νιου Τζέρσι. Έτσι προσέγγισε τον Μενέντεζ, ώστε ο τελευταίος να προωθήσει για νέο Γενικό Εισαγγελέα ένα υποψήφιο (στις ΗΠΑ αυτές οι θέσεις είναι εκλόγιμες), που είχε υποσχεθεί στον Daibes πως αν εκλεγόταν δεν θα συνέχιζε τη δίωξη εναντίον του. Μάλιστα εδώ περιγράφονται ακόμη πιο σύνθετα σκηνικά, όπου ο Μενέντεζ είχε συναντηθεί με έναν υποψήφιο για τη θέση του Γενικού Εισαγγελέα και στην συζήτηση που είχαν, ο γερουσιαστής του μίλησε για τη δίωξη κατά του Daibes. Ο υποψήφιος δεν συμφώνησε, οπότε ο Μενέντεζ του ανακοίνωσε πως θα προωθούσε άλλον για την θέση, συστήνοντας τον μάλιστα στον Λευκό Οίκο.
Όταν έγινε έρευνα στο σπίτι του Μενέντεζ βρέθηκαν αρκετοί φάκελλοι με χιλιάδες δολάρια, οι οποίοι είχαν αποτυπώματα ή το DNA του Daibes. Επίσης μετά από γεύμα που είχε το ζεύγος με τον Daibes, το Μάρτιο του 2022, την επομένη η Ναντίν Μενέντεζ συναντήθηκε με κοσμηματοπώλη και του έδωσε 2 ράβδους χρυσού, του ενός κιλού ο καθένας (αξίας μαζί περίπου 120.000 δολαρίων) για να τους πουλήσει. Εδώ καταγράφεται πως ο ίδιος ο Μενέντεζ είχε κάνει αναζήτηση στο διαδίκτυο το ερώτημα “πόσο κάνει ένα κιλό χρυσό”… Η Ναντίν είπε ψέματα στον κοσμηματοπώλη πως οι ράβδοι ήταν από την μητέρα της, αλλά και εδώ οι σειριακοί αριθμοί πάνω στις ράβδους αποκάλυψαν, μετά από εισαγγελική έρευνα, πως αυτοί ανήκαν στον Daibes. O τελευταίος έχει ήδη δηλώσει ένοχος και έχει κάνει συμφωνία με την εισαγγελία για μειωμένη ποινή.
Μια σκοτεινή εικόνα
Διαβάζοντας το κατηγορητήριο, το οποίο ο Μενέντεζ αρνήθηκε κατηγορηματικά, μπορούμε να σχολιάσουμε τα εξής:
- Με την πρώτη ματιά φαίνεται πως υπάρχει μεγάλη έρευνα, που έχει συλλέξει σε βάθος τετραετίας πολλά στοιχεία, τηλεφωνήματα, μηνύματα κινητών, φωτογραφίες, συναλλαγές, ευρήματα από το σπίτι του ζεύγους Μενέντεζ, ομολογίες τρίτων, και άλλα. Δεν είναι δηλαδή μια υπόθεση που μπορεί να υποθέσει κανείς πως «στήθηκε γρήγορα».
- Αν και οι πληρωμές προς το ζεύγος Μενέντεζ καταγράφονται ανά περίπτωση μικρές, το σύνολο των όσων έχουν βρεθεί ξεπερνά το 1 εκατομμύριο δολάρια (π.χ. περίπου 480.000 μετρητά εντός της οικίας του) ενώ -εφόσον αυτές οι κατηγορίες αληθεύουν- μπορεί να είναι και σημαντικά μεγαλύτερες.
- Αποκαλύπτεται επίσης ο κομβικός ρόλος της γυναίκας του Μενέντεζ, η οποία περιγράφεται από την αρχή της γνωριμίας τους, να δρα ως μεσάζων σε επαφές με δικό της κύκλο, που ήθελε να προσεγγίσει τον γερουσιαστή. Αλλά ταυτόχρονα δεν μπορεί κανείς να της επιρρίψει πλήρως την ευθύνη, μιας και ο Μενέντεζ είναι παλαιός και έμπειρος πολιτικός, οπότε -αν τα έκανε όλα αυτά- γνώριζε πολύ καλά και πως ήταν παράνομα και πόσο υψηλού ρίσκου. Έχοντας μάλιστα κατηγορηθεί στο παρελθόν (χωρίς η δίκη να καταλήξει) για ανάλογες υποθέσεις.
- Τέταρτο ζήτημα είναι ο κρίσιμος ρόλος του Μενέντεζ, ως προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, που του προσέφερε θέση ισχύος, αλλά και βήμα προσέγγισης υψηλών κύκλων της Ουάσιγκτον, όπου μπορούσε να επηρεάζει την ροή αμυντικής χρηματοδότησης προς άλλες χώρες. Μια επίζηλη δηλαδή θέση, που κατηγορείται πως την εκμεταλλεύθηκε για να εξυπηρετήσει το καθεστώς Σίσι στην Αίγυπτο, την εποχή που άλλοι βουλευτές και γερουσιαστές των ΗΠΑ, κατήγγειλαν πως ασκεί βάρβαρες διώξεις κατά αντιπάλων του και πως στην χώρα υπάρχουν χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι.
Προφανώς όλα τα παραπάνω μένει να αποδειχθούν σε δίκη, αν βέβαια φθάσει αυτή η υπόθεση στο δικαστήριο. Γιατί πάντα υπάρχει η περίπτωση – σύνηθες στην αμερικανική δικαστική και πολιτική παράδοση- να γίνει μια συμφωνία με την Εισαγγελία, με αποδοχή μέρους ή όλου του κατηγορητηρίου, πληρωμή προστίμων και κάποιες μέτριες ποινές. Ή και βέβαια να αθωωθεί πλήρως ο Μενέντεζ και όλοι οι υπόλοιποι. Το ζήτημα είναι πως η βαρύτητα των κατηγοριών είναι πολύ μεγάλη, επεκτείνεται σε διεθνείς σχέσεις των ΗΠΑ, αλλά και σε παρέμβαση στην δικαστική εξουσία εντός χώρας, ζητήματα δηλαδή όπου υπάρχει σημαντική ευαισθησία για το αμερικανικό κοινό και τους θεσμούς του (με την όποια βέβαια υποκρισία).
Το μόνο σίγουρο προς το παρόν είναι πως ο Μενέντεζ «απενεργοποιείται» πολιτικά. Ήδη αποχώρησε από την προεδρία της Επιτροπής, υπάρχουν έντονες πιέσεις να παραιτηθεί από γερουσιαστής, ενώ το σκάνδαλο που έχει ξεσπάσει θα κοστίσει σημαντικά στους Δημοκρατικούς, που πάνε για εκλογές του χρόνου (και ο ίδιος, εφόσον παραμείνει γερουσιαστής, θα πρέπει να διεκδικήσει την επανεκλογή του). Καθώς ο Μενέντεζ ήταν από τις υψηλού κύρους φιγούρες τους, στο Καπιτώλιο και γενικότερα στην πολιτική σκηνή της χώρας, αλλά και διεθνώς. Και ακριβώς εκεί και η Ελλάδα είχε στηρίξει πολλά με την ένθερμη ταύτιση του με τα δικά μας συμφέροντα, όπως και τη συστηματική δημόσια καταδίκη που ασκούσε κατά της Άγκυρας.
Μπομπ Μενέντεζ: «Εντελώς απαράδεκτες» οι συνεχιζόμενες απειλές του Ερντογάν εναντίον της Ελλάδας
