Desert Storm A-6E: Φοβού τους «Εισβολείς» από την θάλασσα

Το Α-6 ήταν πολλά πράγματα, αλλά μόνο όμορφο δεν ήταν. Ήταν όμως ικανό να ρίξει στον στόχο με θανάσιμη ακρίβεια ό,τι μπορούσε να μεταφέρει από το οπλοστάσιο του Ναυτικού και των Πεζοναυτών, είτε αυτό ήταν απλές iron bombs, είτε «έξυπνες» κατευθυνόμενες βόμβες λέιζερ, είτε ακόμη πιο «έξυπνοι» πύραυλοι. Το Intruder σίγουρα δεν ήταν όμορφο, για την ακρίβεια ήταν «τριπλά άσχημο», όμως όσοι το πέταξαν ορκίζονται ότι ήταν εκπληκτικό βομβαρδιστικό, «καλύτερο κι από το F-111» και άπιαστο στις προσβολές σε χαμηλό ύψος.

Σχεδιασμένο αρχικά ως συμπληρωματικό των AD-6 Skyraider και των A-4 Skyhawk των Μοιρών ελαφρού βομβαρδισμού του Στόλου και ως αντικαταστάτης των A-3 Skywarrior και A-5 Vigilante των Μοιρών κρούσης, ο «Εισβολέας» αναδείχθηκε σε μοναδικό αεροπλάνο, εξαιρετικά αξιόπιστο και ικανό να εκτελέσει την αποστολή του με εντυπωσιακά έως θεαματικά αποτελέσματα. Η διορατικότητα της Grumman να επενδύσει χρόνο και χρήμα στην σχεδίασή του ως ένα ενιαίο οπλικό σύστημα, συνδυάζοντας από την αρχή αεροσκάφος, ραντάρ, λογισμικό και υπολογιστή βομβαρδισμού/ναυτιλίας, έδωσε στο αμερικανικό Ναυτικό το πρώτο πραγματικά ολοκληρωμένο οπλικό σύστημα που διέθετε αεροσκάφος του.

Στον Περσικό, πετώντας πολεμικές αποστολές στην Επιχείρηση Desert Storm, το Α-6 έδειξε ότι στην εποχή των πυραύλων μπορούσε να χτυπήσει εξίσου σκληρά, ίσως και καλύτερα. Η λήξη του τελεσιγράφου των Ηνωμένων Εθνών που καλούσε το Ιράκ να αποχωρήσει από το Κουβέιτ βρήκε στην περιοχή του Κόλπου έξι αεροπλανοφόρα με εννέα Μοίρες Intruder: το USS John F. Kennedy με την VA-75 «Sunday Ρunchers», το USS America με την VA-85 «Βuckeyes», το USS Ranger με τις VA-145 «Swordsmen» και VA-155 «Silver Foxes», το USS Theodore Roosevelt με τις Μοίρες VA-36 «Roadrunners» και VA-65 «Τigers», το USS Saratoga με την VA-35 «Βlack Ρanthers» και το USS Midway με τις Μοίρες VA-115 «Εagles» και VA-185 «Νighthawks».

Εκτός από αυτή την εντυπωσιακή συγκέντρωση ισχύος στην θάλασσα, στην αεροπορική βάση Sheikh Isa του Μπαχρέιν στάθμευαν και δύο Μοίρες του Σώματος Πεζοναυτών, η VMA(AW)-224 «Βengals» και η VMA(AW)-533 «Ηawks» –η δεύτερη Μοίρα Πεζοναυτών που πέταξε με τον τύπο στο Βιετνάμ επιχειρώντας από το Chu Lai και η τελευταία μονάδα του Σώματος που αντικατέστησε τους «Εισβολείς» της με Hornet. Το 1991 θα πολεμούσε και πάλι.

Την νύχτα που ξέσπασε η Καταιγίδα ο ουρανός έβρεχε φωτιά… Επί ώρες τα κύματα των βομβαρδιστικών διαδεχόταν το ένα το άλλο συντρίβοντας την αντίσταση και το ηθικό του αντιπάλου στο έδαφος. Δύο ημέρες αργότερα, την 19η Ιανουαρίου 1991, δύο Intruder της Μοίρας VA-75 προσέβαλαν ένα υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στον ποταμό Τίγρη, βορείως της Βαγδάτης, με δύο πυραύλους AGM-84E SLAM –τους πρώτους που εκτοξεύοντο υπό συνθήκες πραγματικής μάχης.

Το πρώτο βλήμα χτύπησε ακριβώς στην αίθουσα του στροβίλου του εργοστασίου. Ο δεύτερος SLAM μπήκε από την τρύπα που άνοιξε ο πρώτος… Δύο ακόμη πύραυλοι αποτελείωσαν τη δουλειά. «Ήταν σαν εκείνα τα καρτούν όπου ένας πύραυλος μπαινοβγαίνει στις αίθουσες ενός εργαστηρίου ψάχνοντας για το γραφείο του διευθυντή ώσπου το βρίσκει, χτυπά την πόρτα, μπαίνει και τον τινάζει στον αέρα!» έλεγε αργότερα ένας από τους πιλότους.

Τα αεροσκάφη Α-6Ε SWIP της Μοίρας πέταξαν επίσης αποστολές καταστολής αεράμυνας (SEAD) εξαπολύοντας AGM-88B HARM κατά των ιρακινών ραντάρ που γλίτωσαν από τα F-4G Wild Weasels της Αεροπορίας. Τα αεροπλάνα που αναβαθμίσθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος SWIP (Systems Weapon Integration Program) είχαν αποκτήσει δυνατότητα εκτόξευσης όπλων από μεγάλες αποστάσεις όπως βλήματα ΑGΜ-65Ε/F Maverick (με σύστημα καθοδήγησης ακτίνων λέιζερ/υπέρυθρης απεικόνισης), τους βελτιωμένους AGM-62 Walleye, πυραύλους κατά στόχων επιφανείας AGM-84A Harpoon Block 1C/D και AGM-84D, AGM-84E SLAM (Stand-off Land Attack Missile) και βλήματα αντιραντάρ AGM-88 HARM, πιστοποιημένα ήδη στα Prowler των Μοιρών ηλεκτρονικού πολέμου από τον Αύγουστο του 1986.

Όσο κράτησαν οι επιχειρήσεις, τα Α-6Ε των αεροπλανοφόρων και των Μοιρών των Πεζοναυτών προσέθεταν κι άλλους στόχους στο ενεργητικό τους: φάλαγγες αρμάτων μάχης, τεθωρακισμένων και παντός τύπου οχημάτων, μια εκπαιδευτική φρεγάτα, ένα περιπολικό σκάφος κλάσης TMC-45 εξοπλισμένο με πυραύλους Exocet, ένα περιπολικό κλάσης Zhuk, μια ναρκοθέτιδα κλάσης Spacilac, ένα αερόστρωμνο «Winchester»… Βόμβες ναπάλμ Mk 77 Mod 7, περιλήπτες βομβίδων CBU-87, Mk 7 και Mk 20 Rockeye II, βόμβες Mk 82, Mk 83 και τις Mk 84 των 2.000 λιβρών, κατευθυνόμενες βόμβες GBU-12 Paveway II των 500 λιβρών, GBU-16 των 1.000 εφοδιασμένες με πυραυλοκινητήρα Mk 78 Shrike για άφεση σε χαμηλά ύψη, θηριώδεις GBU-10 των 2.000 λιβρών και βόμβες LGB –μια παραλλαγή της αντίστοιχης βρετανικής των 1.000 λιβρών, όλα χρησιμοποιήθηκαν με φοβερά αποτελέσματα αλλά όχι ατιμωρητί. Πέντε Intruder δεν θα γύρισαν πίσω.

Κάποια στάθηκαν πιο τυχερά. Το A-6E ‘502’ (BuNo 158539) της Μοίρας VA-35 «Βlack Ρanthers» χτυπήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1991 από ιρακινό SAM ωστόσο το πλήρωμά του κατόρθωσε να το προσγειώσει διάτρητο σε εναλλακτικό διάδρομο στην έρημο. Οι φωτογραφίες εξηγούν γιατί δεν πρέπει κανείς να υποτιμά τον αντίπαλο –προσέξτε τις τρύπες στον θόλο της καλύπτρας! Άλλα επέστρεψαν με κομμάτια ολόκληρα να λείπουν…

Ύστερα από 1.000 ώρες, η Καταιγίδα της Ερήμου κόπασε. Τα πλοία έφυγαν, οι βάσεις άδειασαν από τα εκατοντάδες αεροσκάφη και οι σχεδιαστές των επιχειρήσεων άρχισαν την ανάλυση των διδαγμάτων. Από τα μαθήματα όμως του πολέμου στον Περσικό τα Intruder θα απουσίαζαν. Η μια μετά την άλλη, οι Μοίρες του Στόλου άλλαζαν τα αεροπλάνα τους με τα νεότερα F/A-18D, ένα μαχητικό το οποίο δύσκολα θα κερδίσει τον σεβασμό που απολάμβαναν τα Α-6. Αν τον κερδίσει. Γιατί μπορεί τα κατορθώματα των μαχητικών να γίνονται ταινίες, όμως τα βομβαρδιστικά είναι αυτά που γράφουν ιστορία. Το Α-6 ήταν ένα τέτοιο αεροπλάνο.
Αλέξανδρος Θεολόγου
Πρώτη δημοσίευση 31/1/2019