της Francoise Hivert, ανταποκρίτρια της Monde στη Σουηδία
H μεταμόρφωσή της, όπως οι πολλές στροφές που σημάδεψαν την πολιτική της σταδιοδρομία, είναι εντυπωσιακή. Όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία της Δανίας, τον Ιούνιο του 2019, η Μέτε Φρέντερικσεν δεν δίσταζε να δηλώνει «αντιευρωπαΐστρια». Την άνοιξη του 2020, θεωρώντας απαράδεκτη την αύξηση της συμβολής τής χώρας της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, συντάχθηκε με τους ομολόγους της από την Αυστρία, την Ολλανδία και τη Σουηδία, πρεσβεύοντας τη δημοσιονομική ορθοδοξία.
Έξι χρόνια αργότερα, ενώ η Δανία αναλαμβάνει για έξι μήνες την Προεδρία της ΕΕ, ο πολιτικός της λόγος έχει αλλάξει ριζικά. Απόδειξη, ο ύμνος στην Ευρώπη που εκφώνησε στις 21 Μαΐου στο κοινοβούλιο. «Αγαπώ τη Δανία, αλλά είμαι και ένθερμη Ευρωπαία», τόνισε, προσθέτοντας ότι δεν θεωρεί πλέον σωστή τη συμμετοχή τής χώρας της στους «φειδωλούς». Ήταν η πιο φιλοευρωπαϊκή τοποθέτηση που έχει γίνει ποτέ από πρωθυπουργό της Δανίας, σχολιάζει η πολιτική αναλύτρια Νόα Ρέντινγκτον.
Η ηγέτις της δανικής Σοσιαλδημοκρατίας έχει κάνει αρκετές στροφές ως τώρα. Όλοι την περιγράφουν ως ένα πολιτικό ζώο που δεν φοβάται την εξουσία και είναι έτοιμη να τη χρησιμοποιεί όποτε χρειαστεί. «Οι περισσότεροι Δανοί δεν τη συμπαθούν, αναγνωρίζουν όμως ότι είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να κυβερνά αυτή την περίοδο», λέει η πολιτική αναλύτρια Ελισάμπετ Σβάνε.
Οι κρίσεις φαίνεται να τη δυναμώνουν. Στη διάρκεια της πανδημίας άσκησε σιδηρά διοίκηση, μη διστάζοντας να λαμβάνει αποφάσεις που η νομιμότητά τους θα κρινόταν αργότερα. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τη μετέτρεψε σε «γεράκι», που ζητούσε από τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους να αντιδράσουν με αποφασιστικότητα. Η χώρα της αύξησε τις στρατιωτικές της δαπάνες από το 1,32% του ΑΕΠ το 2021 σε πάνω από 3% το 2025. «Είναι πολύ τυχερή», λέει η Ρέντινγκτον. «Κάθε έξι μήνες, ο υπουργός Οικονομικών ανακοινώνει ότι βρήκε μερικά δισεκατομμύρια ακόμη κορώνες στα κρατικά ταμεία».
Στις ευρωεκλογές του 2024, οι Σοσιαλδημοκράτες έλαβαν μόλις 15,5%, το χειρότερο ποσοστό της ιστορίας τους: οι ψηφοφόροι δεν τους συγχώρησαν για τη συμμαχία τους με τους Φιλελεύθερους και τους Κεντροδεξιούς. Όμως οι απειλές του Τραμπ για τη Γροιλανδία επανέφεραν το κόμμα και την αρχηγό του στο κέντρο του παιχνιδιού. Μπροστά στις απειλές του Τραμπ και του Βανς, η Φρέντερικσεν πραγματοποίησε επισκέψεις στο Παρίσι, το Βερολίνο και το Λονδίνο, ζητώντας υποστήριξη.
Αν και βρήκε κοινά σημεία με τον Εμανουέλ Μακρόν στην ευρωπαϊκή άμυνα, η Δανή πρωθυπουργός συντάχθηκε με την Τζόρτζια Μελόνι σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό. Μαζί συνέταξαν επιστολή, που υπεγράφη από εννιά μέλη, με την οποία κατηγόρησαν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι περιορίζει την κυριαρχία των κρατών-μελών. Η Φρέντερικσεν δεν ήταν πάντα σκληρή σε αυτό το πεδίο. Μεταμορφώθηκε μετά το πέρασμά της από τα Υπουργεία Εργασίας (2011-2014) και Δικαιοσύνης (2014-2015).
Η στροφή αυτή είχε στρατηγικό χαρακτήρα. Το 2015, το κόμμα της έχασε τις εκλογές ύστερα από τέσσερα χρόνια στην εξουσία και η Φρέντερικσεν κατάλαβε ότι έπρεπε να περιορίσει τη μετανάστευση για να συγκρατήσει την Ακροδεξιά. Στις 5 Ιουνίου 2019 κέρδισε το στοίχημα που είχε βάλει: η Ακροδεξιά έπεσε από το 21% στο 8,7%. «Κανείς δεν τολμά πια να πει τίποτα», λέει η Ελισάμπετ Σβάνε. Κάποια στιγμή είχε κυκλοφορήσει το όνομά της για την ηγεσία του ΝΑΤΟ. Η ίδια δεν επιβεβαίωσε ποτέ τις φήμες.
