Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας απηύθυνε ομιλία σήμερα, Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2025, στη συζήτηση και ψήφιση επί της αρχής, του νομοσχεδίου για την προμήθεια της 4ης φρεγάτας FDI, όπως και των σχετικών αλλαγών στην αρχική σύμβαση προμήθειας των τριών.
Κατά την ομιλία του ανέφερε χαρακτηριστικά τα εξής:
Περί εξοπλισμών
Έρχομαι στο θέμα, το ευρύτερο θέμα των εξοπλισμών. Αυτή η Κυβέρνηση είναι η πρώτη Κυβέρνηση στη Μεταπολίτευση -νομίζω η πρώτη Κυβέρνηση στην Ιστορία της νέας Ελλάδας αλλά δεν έχει σημασία να πάμε τόσο παλιά, ήταν και διαφορετικές οι αντιλήψεις- η οποία κατέθεσε δεκαετές συν δέκα, δηλαδή συνολικά εικοσαετές εξοπλιστικό πρόγραμμα εντός δημοσιονομικού πλαισίου.
Εντός του πλαισίου δηλαδή που η οικονομική επιβίωση της χώρας επιτρέπει δαπάνες, με απόλυτη και λεπτομερή εξήγηση των προγραμμάτων. Μου κάνει εντύπωση πώς άλλες πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες ουδέποτε τήρησαν την υποχρέωση -που υπήρχε- κατάθεσης εξοπλιστικού προγράμματος, ασκούν κριτική σε αυτή την Κυβέρνηση.
Έχω αποφύγει και θα συνεχίσω να το αποφεύγω, αναλαμβάνοντας και το πολιτικό κόστος για αυτό, να ασκώ κριτική στις προηγούμενες Κυβερνήσεις και να πω τουλάχιστον ανοιχτά τι παρελήφθη και ποια είναι τα προβλήματα.
Αλλά θέλω, παρακαλώ, να μην γίνεται εκμετάλλευση αυτού του γεγονότος. Να μην γίνεται εκμετάλλευση π.χ. του προγράμματος των F-16 που συμφώνησε πράγματι τον εκσυγχρονισμό η προηγούμενη ημών Κυβέρνηση και να εμφανίζεται αυτό ως συνεισφορά στην πολεμική μας βιομηχανία. Όταν ξέρουμε καλά όλοι ότι ήταν εισιτήριο για ένα ραντεβού με τον τότε Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και όχι αποτέλεσμα οποιασδήποτε άλλης σκέψης.
Δεν είναι σωστό. Δεν είναι σωστό να ανοίγουμε μια τέτοια συζήτηση «εγώ το έκανα καλά, εσύ το κάνεις κακά». Θα οδηγήσει σε διαλόγους οι οποίοι δεν υπηρετούν ούτε την Εθνική Ασφάλεια, ούτε το συμφέρον της χώρας.
Για την 4η FDI
Εξήγησα στην Επιτροπή, νομίζω με επάρκεια, γιατί δεν ασκήθηκε η “option” μίας φρεγάτας “Belharra Standard 2” και επελέγη η συνολική συζήτηση με τη γαλλική πλευρά για να φτάσουμε στη φρεγάτα “Standard 2++” και να βελτιώσουμε και τις υπόλοιπες τρεις σε αυτό το επίπεδο.
Θα μπορούσε κάποιος, λαϊκίζοντας, να προσπαθήσει να δημιουργήσει διχασμό και να πει, «ναι, αλλά και η δική σας Κυβέρνηση δεν παρέλαβε τις φρεγάτες “Standard 2”;» ξεχνώντας κάτι που είναι το πιο βασικό. Ό,τι ανάμεσα στο ’20 και το ’25 μεσολάβησαν πόλεμοι και μεσολάβησαν εμπειρίες πολέμου. Και σε μάχη βρέθηκε και δικό μας πολεμικό πλοίο και απέκτησε και δικό μας πλοίο εμπειρία πολέμου. Η φρεγάτα μας, οι φρεγάτες μας στην Ερυθρά Θάλασσα.
Θα ήταν εγκληματικό αυτά τα οποία έχουμε διδαχθεί, να τα αγνοήσουμε. Και απλώς να ασκήσουμε μια “option” η οποία ποιον συνέφερε; Την Ελλάδα ή τη γαλλική πλευρά; Τι νομίζετε ότι θα προτιμούσε η “Naval”; Να επανασχεδιάσει συστήματα πάνω στο πλοίο και να τα βελτιώσει ή απλώς να μας δώσει ένα όμοιο; Τι τους συνέφερε περισσότερο;
Και θέλω να σας θυμίσω ότι στην προηγούμενη σύμβαση υπήρχε 15% ελληνική συμμετοχή. 12% αρχικά, έφτασε 15% μετά με επαναδιαπραγμάτευση και 25% ως όρο για να κλείσουμε την συμφωνία για αυτή την φρεγάτα. Άρα η γαλλική πλευρά έδωσε το 25%, συμφώνησε στην επανασχεδίαση, συμφώνησε να φέρει στο ίδιο επίπεδο και τις προηγούμενες τρεις φρεγάτες στην Ελλάδα.
Διότι ασκείτε κριτική εδώ, θα έρθω και σε αυτό μετά, ότι «δεν είναι επαρκώς διατυπωμένος ο όρος της σύμβασης». Θα έρθω σε αυτό μετά. Εδώ είναι, αφορά την επαγγελματική μου ιδιότητα. Μπορώ να σας εξηγήσω εύκολα.
Λοιπόν, για ποιο πράγμα μας εγκαλείτε; Γιατί θεωρούμε ότι πρέπει τα ελληνικά πλοία πλέον να έχουν στις συνθήκες που σήμερα είμαστε συγκεκριμένα οπλικά συστήματα;
Ο πόλεμος στην Αρμενία κυρίες και κύριοι, και η χρήση των τουρκικών drones στο μεσοδιάστημα, ας πούμε, πρέπει να μας αφήσει ως γεγονός αδιάφορους; Να πάμε με τον αρχικό μας σχεδιασμό και να αγνοούμε τι γίνεται; Αυτό θα ήταν το εθνικά υπεύθυνο;
Και μας κατηγορείτε επειδή η βελτίωση των σκαφών έχει κόστος; Πώς θα γινόταν χωρίς κόστος; Δωρεάν; Από πού σας προκύπτει ότι υπάρχει ζημία του ελληνικού Δημοσίου; Οποιουδήποτε ποσού, μισού ευρώ ζημία;
Και επίσης δεν κάνετε και καλά τον λογαριασμό. Γιατί 25% επένδυση στην χώρα, αυτό το 25% έχει φόρο εισοδήματος, έχει απασχόληση, τα οποία, αν θέλετε να κάνετε μια πραγματική αποτίμηση, πρέπει να τα αφαιρέσετε, αλλά δεν το κάνετε αυτό. Δημιουργείτε μία εντύπωση ότι δήθεν εμείς ήμασταν αμελείς. «Ξεχάσαμε». Ξέχασαν τα Επιτελεία, ξέχασε ο προηγούμενος Υπουργός, ο φίλος μου Νίκος Παναγιωτόπουλος, ξέχασα εγώ την “option” μιας φρεγάτας και ξαφνικά μετά από τρία χρόνια, ένα πρωί εκεί που ξύπνησα, λέω «αχ, τι έγινε με εκείνη τη φρεγάτα, την ξέχασα; Πάμε τώρα να την παραγγείλουμε». Σοβαρά κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Έτσι γίνονται τα πράγματα; Αυτό μας λέτε δηλαδή ότι συνέβη;
Και μάλιστα, ο αγαπητός μου κύριος συνάδελφος του ΠΑΣΟΚ μας απείλησε. Φαντάζομαι όχι θέλοντας να το κάνει έτσι, νομίζω μάλλον τού διέφυγε και μας είπε, «θα ψηφίσουμε μεν, αλλά θα σας ελέγξουμε μετά». Θα με ελέγξετε μετά κύριε συνάδελφε. Θα με ελέγξει ο κ. συνάδελφος λοιπόν.
Για τον φόρτο πυραύλων των FDI
Η πολιτική ηγεσία ακολουθεί τις εισηγήσεις μέσα στο δημοσιονομικό χώρο. Ο υπάρχων αγορασμένος φόρτος για τις άλλες τρεις φρεγάτες δεν είναι 100%, είναι 120%. Ένα μέρος του πλεονάσματος λοιπόν, μπορεί να καλύψει την τέταρτη φρεγάτα.
Έχουμε προσθέσει εμείς επίσης δυνατότητες στις φρεγάτες, όπως τους RAM, για τους οποίους έχουμε περίσσευμα από άλλα πλοία. Και βεβαίως όπως είπατε, υπάρχει το σχέδιο του πυραύλου “ELSA” για τον οποίο περιμένουμε να δούμε τις δυνατότητές του. Και για να το ξεκαθαρίσουμε. Εμείς τι κάναμε; Αλλάξαμε τους εκτοξευτήρες. Πήγαμε στον μεγάλο εκτοξευτήρα “Sylver 70” για να μπορούμε να έχουμε πλήρη επιλογή όπλων. Και αυτό τον “Sylver 70” θα βάλουμε και στις ιταλικές FREMM εφόσον ολοκληρωθεί -ελπίζω με επιτυχία- η διαπραγμάτευση, διότι είναι μια εξαιρετική ευκαιρία.
Θα σας ενημερώσω στην Επιτροπή, μην σας εξηγήσω τώρα τις συζητήσεις με την ιταλική Κυβέρνηση ως προς τις FREMΜ. Θα είναι τεράστια επιτυχία για τη χώρα να πάρει τις 4 FREMM δεκαετίας. Είναι εξαιρετικά πλοία, αυτή είναι η εισήγηση που δέχομαι από το Πολεμικό Ναυτικό.
Περί παραιτήσεων στρατιωτικών
Όπως επίσης, με στενοχωρεί πάρα πολύ να γίνεται εκμετάλλευση του γεγονότος της παραιτήσεως στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Υπάρχει πρόβλημα; Βεβαίως υπάρχει πρόβλημα και δεν σας το απέκρυψα από την πρώτη στιγμή. Και βεβαίως έχει μεγαλώσει ο αριθμός και εξήγησα το γιατί. Αυτή τη στιγμή η ανεργία στην Ελλάδα υπολείπεται του 8%. Ο ιδιωτικός τομέας στα άξια στελέχη δίνει καλά χρήματα. Και οι μισθοί των Ενόπλων Δυνάμεων δεν είναι στο επίπεδο που πρέπει, δεν σας το απέκρυψα. Άλλωστε εγώ ανακοίνωσα χθες νομοθέτημα με πολύ σημαντικές αυξήσεις και δήλωσα ότι πρέπει να κάνουμε και δεύτερες αυξήσεις. Αυτό το νομοθέτημα παρεμπιπτόντως, έχει μία μεγάλη διαφοροποιό διάσταση από ό,τι γινόταν μέχρι τώρα.
Οι αυξήσεις αποτελούν προϊόν εξοικονομήσεως. Και όχι επιπλέον δαπάνη του Έλληνα φορολογούμενου. Αλλά οι μισθοί που θέλουν αύξηση παρεδόθησαν από άλλες Κυβερνήσεις. Προϊόν της κρίσης; Βεβαίως, δεν αντιλέγω. Αλλά να μην παριστάνει κανείς τώρα ότι αυτή η Κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για τις όποιες παραιτήσεις στελεχών, τις οποίες προσπαθεί να ανασχέσει με βελτιώσεις στις Στρατιωτικές Σχολές, με βελτίωση των επιδομάτων, με βελτίωση των μισθολογικών παροχών.
Δεν μπορεί να γίνεται αυτό. Πρέπει ο διάλογος να είναι σοβαρός για αυτά τα δύο πολύ σημαντικά θέματα, σοβαρός, δομημένος και χωρίς τη διάθεση να πετύχουμε μικρό κομματικό όφελος παριστάνοντας ότι δεν γνωρίζουμε πράγματα που είναι εκεί.
Όπως επίσης, όταν λέω ότι έκανα εξοικονομήσεις, ξέρετε από πού έγιναν αυτές οι εξοικονομήσεις σε μεγάλο βαθμό. Από τις συγχωνεύσεις των περιττών στρατοπέδων, από την εκλογίκευση του αριθμού των Ανώτατων Αξιωματικών που σε προηγούμενους καιρούς σωρηδόν προήγοντο και έφταναν στους ανώτατους βαθμούς έχοντας δημιουργήσει μία ανεστραμμένη πυραμίδα στις Ένοπλες Δυνάμεις. Έχουμε περισσότερους, 4-5 φορές περισσότερους, Συνταγματάρχες από Λοχίες.
Περι παρεμβάσεων σε στρατιωτικούς
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ακούστηκαν και διάφορα άλλα, τα οποία πρέπει να σας πω γενικά τείνουν να με πικραίνουν, ίσως επειδή μεγαλώνω. Ότι ασκήθηκαν -παραδείγματος χάριν- πιέσεις σε αξιωματικούς και αν έγιναν συγκεκριμένες αναφορές. Αγαπητέ κ. Κεδίκογλου το είπατε κομψότατα -δεν αναφέρομαι σε εσάς- στη Σχολή Αλεξιπτωτιστών και στο Διοικητή της Σχολής Ανορθοδόξου Πολέμου. Γράφηκε σε διάφορα έντυπα ότι «τους ασκήθηκαν πιέσεις και αυτό συνιστά πολιτική παρέμβαση».
Πρώτον, πρέπει να σας πω ότι και στις δύο περιπτώσεις αγνοούσα πλήρως το γεγονός και εγώ και ο Υφυπουργός και ο Γενικός Γραμματέας και όλη η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Αναζητήσαμε όμως την αιτία των παραιτήσεων αυτών. Θα σας πω λοιπόν ευθέως γιατί παραιτήθηκε ο Διοικητής της Σχολής Αλεξιπτωτιστών. Ο Διοικητής της Σχολής Αλεξιπτωτιστών παραιτήθηκε επειδή τού ζητήθηκε να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα των αλεξιπτωτιστών στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων της Αρμενίας ηλικίας 34 ετών. Της Αρμενίας! Και θεώρησε ο Διοικητής Αλεξιπτωτιστών ότι αυτό ρίχνει το standard της σχολής. Την υπόσχεση στους Αρμένιους για να εκπαιδεύονται τα στελέχη τους στις σχολές μας, την είχα δώσει εγώ. Θυμάστε ότι είχα πάει στο Ερεβάν κατά τη διάρκεια του πολέμου και είχα ξαναπάει μετά. Και θεωρώ ότι οι Αρμένιοι είναι αδελφικό Έθνος με εμάς και η αδελφική σχέση δημιουργείται με τον πιο στέρεο τρόπο, με τον κοινό πόνο και την κοινή συμφορά εκ των Γενοκτονιών. Γι’ αυτό έκρινε ο Αξιωματικός ότι έπρεπε να παραιτηθεί. Σέβομαι την αντίληψή του, μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, αλλά μην το επιστρέφετε στην Κυβέρνηση ως ψόγο άσκησης προσπάθειας πολιτικής επιρροής στις Στρατιωτικές Σχολές.
Ο άλλος αξιωματικός, απλώς παραιτήθηκε διότι συμπλήρωσε το συντάξιμο και το γράφει στην επιστολή του. Είναι νεότερος, επειδή λόγω των ειδικοτήτων του, τα χρόνια του υπολογίζονται διπλά. Δεν παραιτήθηκε διαμαρτυρόμενος για κάτι.
Προς τι λοιπόν η κατηγορία απέναντι στην Κυβέρνηση; Προς τι και γιατί; Και δεν είναι ότι αδικείτε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, δεν είναι αυτό το ζήτημα.
Το ζήτημα είναι ότι δημιουργείται στον ελληνικό λαό η αντίληψη ότι όλα στη χώρα γίνονται σε ένα πλαίσιο συναλλαγής, ρουσφετολογίας, πολιτικών πιέσεων και δεν είναι σωστό ιδίως για τις Ένοπλες Δυνάμεις, δεν είναι σωστό.
Δεν γνωρίζω ποιος στρατηγός είναι καλός ή κακός για να λάβει μια διοίκηση μονάδας. Δεν το γνωρίζω. Είμαι υποχρεωμένος να πάω σύμφωνα με τις εισηγήσεις των Επιτελείων. Δεν ξέρω”.
