Σε προηγούμενο άρθρο μου (το οποίο η ΠΤΗΣΗ μου έκανε την τιμή να το δημοσιεύσει), είχα εκφράσει την ελπίδα να προσπαθήσουμε όλοι μας να είμαστε αντικειμενικοί στις απόψεις μας, και να συμμετέχουμε σε έναν γόνιμο διάλογο χωρίς φανατισμό σε ότι αφορά το πρόγραμμα προμήθειας νέων φρεγατών. Άλλωστε, όπως όλοι κατανοούμε το Πολεμικό Ναυτικό γνωρίζει πολύ καλύτερα από όλους, προφανώς λόγω της τεράστιας εμπειρίας του, αλλά κυρίως γιατί έχει μπροστά του όλα τα απαραίτητα στοιχεία και πληροφόρηση.
Και τότε ποιο το νόημα όλης αυτής της συζήτησης; Προς τι τα φανατισμένα σχόλια και οι αλληλοκατηγορίες; Σίγουρα ελάχιστοι πιστεύουν ότι το ΠΝ ή η πολιτική ηγεσία θα επικοινωνήσει μαζί τους για να τους ρωτήσει την γνώμη τους. Από την άλλη μεριά, αν θέλουμε να είμαστε και ρεαλιστές, οι περισσότεροι κατανοούμε ότι οι πολιτικοί σταθμίζουν πολλούς παράγοντες όταν λαμβάνουν αποφάσεις, και ένας από αυτούς είναι σίγουρα ο φόβος περί σκανδάλων. Αν, π.χ. η περιρρέουσα ατμόσφαιρα για ένα οποιαδήποτε πρόγραμμα είναι γενικά αρνητική, και με τον κίνδυνο να στιγματιστεί η πολιτική τους καριέρα μέσω σκανδαλολογίας, σίγουρα θα είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις όποιες αποφάσεις τους. Zούμε σε μια Δημοκρατία και θέλω να ελπίζω πως αφουγκράζονται την κοινή γνώμη.
Εδώ όμως υπεισέρχεται ο ρόλος του ενημερωμένου και υπεύθυνου πολίτη. Του πολίτη που έχει το αναφαίρετο δικαίωμα στην άποψη του, αλλά την οποία οφείλει να αναδεικνύει και να υπερασπίζεται με κατάθεση επιχειρημάτων και τεκμηρίων. Διαφορετικά, κινδυνεύει ο ίδιος να καταντήσει έρμαιο διαφόρων συμφερόντων και πολιτικών. Αλλά το κυριότερο, να απαξιωθεί η ίδια του η άποψη ως αυθαίρετα προσωπική.
Εν αναμονή των τελικών αποφάσεων από το ΠΝ, διαδραματίζεται μια πρωτοφανής «φρεγατιάδα», όπου όλοι μας σχολιάζουμε επί παντός επιστητού, συχνά με υπέρμετρο φανατισμό, οι περισσότεροι μάλιστα άθελα μας. Είναι κακό αυτό; Όχι απαραίτητα αν όλη αυτή η ενέργεια διοχετευθεί και μετατραπεί σε γόνιμο και δημιουργικό διάλογο. Και αν όντως υπάρχει θέληση για αυτό, τότε ποια είναι τα βασικά κριτήρια για να επιτευχθεί ένας τέτοιος διάλογος; Κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι α) η ενημέρωση και β) η αντικειμενικότητα. Όταν ένας πολίτης είναι πλήρως ενημερωμένος και αντικειμενικός έχει τα ελάχιστα εφόδια για να υποστηρίζει την άποψή του.
Όσον αφορά στην ενημέρωση, έχουμε την τύχη να απολαμβάνουμε μια ενδελεχή ενημέρωση από το περιοδικό και ιστότοπο ΠΤΗΣΗ. Άσχετα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε με το περιεχόμενο και τον τρόπο διάχυσης της ενημέρωσης αυτή. Προφανώς οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε τις τεχνικές γνώσεις για να αξιολογούμε πλήρως όλες τις πληροφορίες. Από την άλλη μεριά, βέβαια, δεν χρειάζεται να είμαστε και παντογνώστες για να διαμορφώσουμε μια βασικού περιεχομένου άποψη περί του θέματος. Όσον αφορά στην αντικειμενικότητα μας, θεωρώ ότι οι περισσότεροι από εμάς (συμπεριλαμβάνομαι και εγώ, φυσικά), πασχίζουμε να αποτάξουμε τις προσλαμβάνουσες και εμπειρίες μας με αποτέλεσμα να μην είμαστε πάντοτε όσο αντικειμενικοί οφείλουμε να είμαστε στην όποια κριτική μας.
Αλήθεια, αν αποκλείσουμε τον εγωισμό μας (ή τον φανατισμό μας), πόσο αντικειμενικοί πιστεύουμε ότι είμαστε; Αλλά το κυριότερο, πόσο εύκολο, εντέλει, είναι να είμαστε αντικειμενικοί; Στα δύο παραπάνω ερωτήματα έπιασα τον εαυτό μου να μην μπορώ να απαντήσω εύκολα. Πόσο αντικειμενικός μπορώ να είμαι όταν ασκώ κριτική στην πρόταση Α όταν η «καρδιά» μου ανήκει στην πρόταση Β; Απαξιώνεται αυτόματα η άποψή μου; Θέλω να πιστεύω πως όχι, εφόσον προασπίζομαι με επιχειρήματα αυτά που λέω.
Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να προτείνω μια «άσκηση» σε όλους εμάς τους αναγνώστες και σχολιαστές. Μπορούμε να «υπερασπιστούμε» μια πρόταση την οποία δεν πιστεύουμε; Μπορούμε να δούμε, με αντικειμενική ματιά, τα όποια θετικά της στοιχεία χωρίς φανατισμούς και με γνώμονα έναν δημιουργικό διάλογο; Πόσο εύκολο αλήθεια είναι αυτό;
Ως προσωπική πρόκληση θα προσπαθήσω να υπερασπιστώ το… αγαπημένο πλοίο πολλών από εμάς, την πρόταση HF2 της Lockheed Martin. Θα ήταν ευχής έργο αν και άλλοι, σαφώς πιο αξιόλογοι, συν-σχολιαστές αναλάβουν να «υπερασπισθούν» προτάσεις στις οποίες ασκούν έντονη κριτική. Το κέρδος όλων μας, από μια τέτοια άσκηση, είναι να διαμορφωθεί ένας λιγότερο φανατισμένος διάλογος όσον αφορά στην επιλογή της βέλτιστης πρότασης για το ΠΝ.
Πλαίσιο προσωπικής αντικειμενικότητας
Λίγα λόγια για να αξιολογήσετε κατά πόσον μπορώ, εκ των πραγμάτων, να είμαι αντικειμενικός απέναντι στις HF2, και κατά πόσο αξιόπιστη μπορεί να είναι η όποια κριτική και άποψή μου. Κατ’ αρχάς δεν έχω καμία σχέση με τον χώρο της αμυντικής βιομηχανίας, ούτε με τις ένοπλες δυνάμεις. Ούτε καν υπηρέτησα στο ΠΝ, καθώς η θητεία μου ήταν στην ΠΑ. Είμαι Χημικός Μηχανικός, εργάζομαι στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και τα ερευνητικά μου ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στα δομικά υλικά και την προστασία μνημείων. Πιο άσχετος πεθαίνεις, δηλαδή. Απέκτησα το διδακτορικό μου στις Η.Π.Α., οπότε εκτιμώ ιδιαίτερα τον τρόπο σκέψης και βαθμό οργάνωσης της αμερικανικής κοινωνίας.
Άρα τα όποια επιχειρήματα μπορώ να αρθρώσω θα βασίζονται κατ’ ανάγκη στην εκπαίδευση μου ως μηχανικός, στην ανάλυση πληροφοριών που διατίθενται από έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (όπως π.χ. της ΠΤΗΣΗΣ) και φυσικά στην κοινή λογική. Είναι αρκετά αυτά έναντι της άποψης ενός ειδικού; Ξεκάθαρα όχι! Από την άλλη, θεωρώ ότι όλοι μας, αν κατ’ ελάχιστον αρκεστούμε σε αυτά, μπορούμε να διαχωρίσουμε τους εαυτούς μας από τους φανατισμένους.
Ωραία, αλλά ποια είναι η «αγάπη» μου στην επικρατούσα «φρεγατιάδα»; Προσωπικά, να το ξεκαθαρίσω, θεωρώ ότι η FDI-HN της Naval Group είναι η καλύτερη προσφερόμενη φρεγάτα. Ακολουθούν στην δεύτερη θέση οι FREMM-IT και η Sigma 11515HN (χωρίς απαραίτητα να είμαι σίγουρος για την μεταξύ τους θέση) και τελευταία η HF2 της LM. Για τις AH140 και A200, δεν είμαι ιδιαίτερα ενθουσιασμένος, ειδικά όταν στις τρεις πρώτες θέσεις της προσωπικής μου λίστας βρίσκονται τέτοιες ικανότατες φρεγάτες, αλλά σε γενικές γραμμές τις θεωρώ ανώτερες της HF2. Και τότε πως θα «υπερασπιστώ» την πρόταση της LM για τις HF2, αν de facto την θεωρώ ως την χειρότερη εκ των έξι προτάσεων; Έλα μου ντε! Ούτε εγώ γνωρίζω την απάντηση, πιθανά να ξέρω καλύτερα όταν τελειώσω αυτή την άσκηση… Let the game begin!
Η συνέχεια στο αδελφό site navaldefence.gr