Η Ρωσία έχει επιτεθεί στην Ουκρανία από τις 24 Φεβρουάριου και η τελευταία μάχεται ηρωικά για την εδαφική της ακεραιότητα και την ύπαρξή της ως ανεξάρτητο κράτος. Ταυτόχρονα, στην Δύση, η Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα δαπανήσει €100 δις ευρώ, παραπάνω από ότι είχε ήδη προγραμματίσει, για να ενισχύσει την άμυνα της και για να πέτυχει τον στόχο του 2% του ΑΕΠ ετησίως για αμυντικές δαπάνες, που έχει θεσπίσει το ΝΑΤΟ. Όλοι είδαν με θαυμασμό τη γερμανική ανακοίνωση. Είναι όμως αυτά τα ποσά αρκετά;
Το 2021 το Γερμανικό υπουργείο Άμυνας έλαβε χρηματοδότηση ύψους €46,9 δις. Για να επιτευχθεί ο στόχος του 2%, οι στρατιωτικές δαπάνες της Γερμανίας θα πρέπει να αυξηθούν στα 75,5 δις ευρώ το 2022 και στα 85,6 δις ευρώ κάθε χρόνο έως το 2026. Το αναθεωρημένο σχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει 50,3 δις ευρώ για το 2022 και στη συνέχεια 50,1 δις ευρώ ετησίως μέχρι το 2026. Αρά, αρκετά χαμηλότερα από τον στόχο. Με ακαθόριστο προϊόν της τάξης των $4,392 τρις στο τέλος του 2021, είναι φανερό ότι τα ποσά που δίνει η Γερμάνια για την άμυνα της είναι ελάχιστα.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα αναζήτησε να αγοράσει φρεγάτες με προϋπολογισμό κάπου €5,5 δις, ένα όντως σημαντικό ποσό. Ταυτόχρονα εκσυγχρονίζει 83 F-16 για $1,2 δις. Όμως, οι ανάγκες μας για τα επόμενα 15-20 χρόνια, δεν καλύπτονται από 5 ή 10 δις ευρώ, ενώ δυστυχώς τα εξοπλιστικά προγράμματα δεν σταματούν ποτέ. Τα συστήματα του σήμερα θέλουν εκσυγχρονισμό σε 10-15 χρόνια, και τα συστήματά που αγόρασες πριν 30 χρόνια θέλουν είτε δεύτερο εκσυγχρονισμό η αλλαγή. Η έρευνα για νέα όπλα δεν σταματά ποτέ, μιας και η τεχνολογία αλλάζει και το «θαύμα» του σήμερα είναι μια παλιατζούρα σε 10 η 20 χρόνια. Το ίδιο και με τους αμυντικούς προϋπολογισμούς, τα €5 δις του σήμερα δεν είναι αρκετά για του χρόνου.
Για το 2021, η Ελλάδα είχε ΑΕΠ $216,2 δις, καταγράφοντας αύξηση $26 δις σε σχέση με το 2020 και ξόδεψε $4,9 δις (σε τιμές του 2019) για την άμυνα της. Και ήδη ξοδεύει πάνω από το 2% του ΑΕΠ της για άμυνα και πετυχαίνει το στόχο του ΝΑΤΟ. Το που πήγαν τα χρήματα δεν είναι ο στόχος του άρθρου μου. Ο σκοπός μου είναι να δείξω ότι, ενώ οι τωρινές δαπάνες είναι μεγάλες σε σχέση με τα τελευταία 10-12 χρόνια, είναι ακόμα μικρές σε σχέση με το τι χρειαζόμαστε για ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις που θα κάνουν την Τουρκία, η όποιον άλλον, να το σκεφτεί διπλά και τριπλά, πριν αποτολμήσει κάτι.
Τα τελευταία δυο χρόνια έχουν γίνει πολύ καλές κινήσεις για την ενίσχυση της άμυνας μας αλλά η χώρα μας πρέπει να προγραμματίσει να ξοδέψει τουλάχιστον $50 δις για τα επόμενα 15 χρόνια, για να αυξήσει την αποτρεπτικότητα της. Μιλάμε για ένα ποσό των $3,3 δις τον χρόνο για εξοπλισμούς (αγορά νέων η μεταχειρισμένων οπλικών συστημάτων), χώρια από τα κονδύλια για έρευνα, μισθοδοσία κ.λπ.
Μιας και αναφερθήκαμε στις φρεγάτες, ας αρχίσουμε με το Πολεμικό Ναυτικό. Οι ανάγκες για φρεγάτες δεν περιορίζονται στις 3+1 FDI αλλά απαιτούν συνολικά 12, βάση της Δομής Δυνάμεων. Άρα, η Ελλάδα όχι μόνο χρειάζεται να εκσυγχρονίσει τις 4 ΜΕΚΟ για να τις έχει τα επόμενα 20 χρόνια, αλλά και να αγοράσει άλλες 7-8 φρεγάτες σε ένα διάστημα 15-20 ετών, καθώς οι S θα πρέπει να αποσυρθούν κατά το 2030-5, και οι ΜΕΚΟ θα ακολουθήσουν μετά, γύρω στο 2040. Έτσι μόνο για τις επόμενες 7-8 φρεγάτες θα πρέπει να δαπανήσουμε περίπου $8 δις (με οπλισμό, FOS).
Ακολουθούν οι κορβέτες, που εν μέρει μπορούν να αντικαταστήσουν τις παλαιές πυραυλακάτους, οπότε εδώ εκτιμούμε $2-2,5 δις για 5-7 πλοία με οπλισμό. Ταυτόχρονα θα πρέπει να γίνει αγορά πλοίων ανεφοδιασμού, αποβατικών, αρματαγωγών, και υποβρύχιών. Μιλάμε για ακόμα $5-7 δις τα επόμενα 10-15 χρόνια. Άρα το ΠΝ χρειάζεται $15-17,5 δις για να ανανεωθεί και συνεχή ροή βέβαια κονδυλίων στη συνέχεια για να συντηρηθεί η αποτρεπτική αξία και ο εξοπλισμός, ενώ ταυτόχρονα θα ακολουθήσει ο εκσυγχρονισμός των 3+1 FDI, σε 15-20 χρόνια μετά την αγορά τους.
Η Πολεμική Αεροπορία τώρα χρειάζεται να εκσυγχρονίσει όλα τα υπόλοιπα F16 (Block30 + 50) σε F16V, σχεδόν 60 αεροσκάφη με κόστος κάπου $1 δις, με όπλα. Ενώ οφείλει να αγοράσει τουλάχιστον 2 Μοίρες F35A ($4-5 δις) μαζί με όπλα. Ακόμα πρέπει να αυξήσει τον αριθμό των Rafale στο απώτερο μέλλον, από τα 24 στα τουλάχιστον 48, στο μοντέλο F4, με σύνολο δαπάνης στα $3-4 δις. Ενδιάμεσα τα Μ2000-5 θα πρέπει να αυξηθούν σε 2 Μοίρες, μιας και θα είναι τα αεροσκάφη που θα κάνουν τις καθημερινές αερομαχίες στο Αιγαίο μαζί με τα F-16V. Εδώ π.χ. μια αγορά 24 Μ2000-9 από τα ΗΑΕ μαζί με το εξοπλισμό θα κοστίσει κάπου $1 δις.
Ταυτόχρονα, η ΠΑ πρέπει να εκσυγχρονίσει το σύστημα Patriot, να αγοράσει ακόμα 1-2 πυροβολαρχίες, και να προμηθευθεί εξτρά πυραύλους PAC-3. Σύνολο γύρω στα $2 δις. Ακόμα πρέπει να αξιολογηθεί εάν το σύστημα Iron Dome μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την άμυνα αεροδρομίων και πόλεων. Τα συστήματα Crotale και Skyguard δεν είναι πλέον αρκετά για την άμυνα αεροδρόμιων. Κόστος εδώ $1-2 δις.
Πρόγραμμα αντιαεροπορικών Patriot της ΠΑ με κέρδη άνω του μισού δις δολάρια για την Ελλάδα!
Επιπρόσθετα, έχουμε τον εκσυγχρονισμό των C-130, η αγορά νέων/μεταχειρισμένων (C-130J). Δεν ξεχνάμε την αγορά ιπτάμενων τάνκερ, μια επιτακτική ανάγκη γιατί τα αεροδρόμια δεν είναι ασφαλή από επιθέσεις βαλλιστικών πυραύλων και τα αεροσκάφη θα πρέπει να απογειώνονται με το μέγιστο αριθμό όπλων, άρα χρειάζονται ανεφοδιασμό αμέσως μετά. Η αγορά 4 τέτοιων, π.χ. Α330 και η μετατροπή τους σε ανεφοδιασμού θα κοστίσει τουλάχιστον $1,5-2 δις. Ακόμα η ΠΑ πρέπει να βάλει συστήματά αυτοπροστασίας σε όλα τα πτητικά μέσα που διαθέτει και να κάνει αγορές όπλων για όλα τα μαχητικά της, περίπου $2 δις.
Ο Στρατός Ξηράς χρειάζεται γενική ανανέωση στον εξοπλισμό του. Ήδη έχει αρχίσει η συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό των Leo 1A5, και Leo2A4 σε Leo2A7, με κόστος στο 1,5 δις. Ο εκσυγχρονισμός πρέπει να περιέχει και σύστημα ενεργής αυτοπροστασίας, βάση των διδαγμάτων του πολέμου στην Ουκρανία.
ΑΝΑΛΥΣΗ: ΤΟΜΑ Lynx, γιατί τελικά θα αποκτήσει η Ελλάδα το “F-35” των χερσαίων δυνάμεων
Η αγορά ΤΟΜΑ είναι επιτακτική και χρειαζόμαστε τουλάχιστον 400-500 ΤΟΜΑ, για διεξαγωγή συνδυαστικών επιχειρήσεων στον Έβρο, και στα νησιά. Το κόστος θα είναι περίπου $2 δις (ανάλογα εάν είναι νέα η μεταχειρισμένα, με όπλα, και συστήματά αυτοπροστασίας). Η αγορά τεθωρακισμένων οχημάτων κατηγορίας «Οπλίτης», είναι αναγκαία. Οπότε 500-1.000 οχήματα μεταφοράς Πεζικού, θα έχουν κόστος στο $1-2,5 δις. Ακόμα ο ΣΞ πρέπει να αγοράσει έναν τεράστιο αριθμό αντιαρματικών όπλων, όπως Javelin, Spike, Spike NLOS, NLAW, για κάπου $1-2 δις.
Η προμήθεια νέων συστημάτων αεράμυνας τόσο σημείου όσο και περιοχής είναι επιβεβλημένη. Όλες οι μηχανοκίνητες Ταξιαρχίες πρέπει να έχουν τουλάχιστον 1 τάγμα Αεράμυνας που θα παρέχει προστασία σημείου και μέχρι και 20-25 χιλιόμετρα για την αντιμετώπιση αεροσκαφών, ελικοπτέρων, ΜΕΑ, και πυραύλων πλεύσης. Η αγορά π.χ. του συστήματος της εταιρίας Diehl, με βάση τον πύραυλο IRIS-T, τόσο για άμυνα σημείου όσο και για μέσα βεληνεκή, είναι το ζητούμενο. Η αγορά τουλάχιστον 12 ταγμάτων (για 5 Ταξιαρχίες Αρμάτων, και 7 μηχανοκίνητες) θα κοστίσει περίπου στα $2-3 δις, με αντικατάσταση των ρωσικών συστημάτων.
ThinkOutOfTheBox: IRIS-T για αντικατάσταση των SA-8B, Improved HAWK και TOR-M1
Ακόμα ο Στρατός χρειάζεται να εκσυγχρονίσει τα MLRS ($1 δις), να αγοράσει πυραύλους LORA, συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, ασφαλών διαβιβάσεων, συστήματα για cyberwarfare κ.ο.κ.
Ο ατομικός εξοπλισμός πρέπει να γίνει προτεραιότητα για τον Ελληνικό Στρατό, και υπάρχουν ελληνικές εταιρίες που έχουν τις δυνατότητες να κάνουν πολύ καλή δουλειά. Εκτιμούμε εδώ ένα κόστος $1 δις για την ολική αναβάθμιση του εξοπλισμού. Συνεχίζουμε στην επιβεβλημένη αγορά ΜΕΑ τόσο σε επίπεδο Στρατιάς, Ταξιαρχίας, Τάγματος και Λόχου. Από συστήματα τύπου Predator/Reaper, όσο και μικρότερα, στοχοποίησης για το πυροβολικό, και αναγνώρισης για τους Λόχους πεζικού και στο επίπεδο Διμοιρίας. Η κρίση στην Ουκρανία το έχει αποδείξει. Το κόστος μπορεί άνετα να φτάσει το $1-2 δις.
Ουκρανικά μαθήματα νο 2: Χιλιάδες drones, UAVs και UCAVs ορίζουν τη σύγχρονη μάχη
Με βάση τα παραπάνω, η Ελλάδα θα χρειαστεί να ξοδέψει γύρω στα $50+ δις στα επόμενα 15 χρόνια για να καλύψει τις αναφερόμενες ανάγκες, δηλαδή, περίπου $3,3 δις τον χρόνο. Σε αυτό το ποσό αν προσθέσουμε τη μισθοδοσία και τις συντάξεις, περίπου $2δις τον χρόνο, φθάνουμε τα $5,5 δις. Το 2009, η Ελλάδα ξόδευε 7,8 δις ευρώ για την Άμυνα της. Όπως είπε και ο αείμνηστος ευεργέτης, υποστράτηγος επί τιμή, Ιάκωβος Τσούνης, «χωρίς πατρίδα, δεν έχεις την Παιδεία, την Υγεία, την Ελευθερία, είσαι ένα τίποτα». Η επιλογή είναι μπροστά μας.
Ιάκωβος Τσούνης: δίχως πατρίδα, δεν υπάρχει ούτε πλούτος, ούτε δόξα, ούτε χαρές