Στις 8 Νοεμβρίου 2024, ημέρα εορτασμού της Πολεμικής μας Αεροπορίας, διοργανώθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αγίου Κωνσταντίνου Αγρινίου έκθεση με θέμα την ανεκτίμητη προσφορά της Πολεμικής Αεροπορίας στην υπεράσπιση της Ελευθερίας της Πατρίδας μας και την αρωγή της προς τους πολίτες σε περιόδους κρίσης.
Οι μαθητές του Σχολείου είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στον χώρο της έκθεσης, να περιεργαστούν τα εκθέματα, να ακούσουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για αυτά, να εκφράσουν τις εντυπώσεις και τις απορίες που διαρκώς γεννιούνταν και να λάβουν απαντήσεις στα πάμπολλα ερωτήματά τους.
Μετά τη λήξη του διδακτικού ωραρίου η έκθεση παρέμεινε ανοιχτή μέχρι τις 17.30΄ώστε οι γονείς των μαθητών μας που το επιθυμούσαν, αλλά και οι υπόλοιποι συμπολίτες μας, να μπορούν να την επισκεφθούν.
Η γνωριμία με τον κόσμο της Πολεμικής Αεροπορίας ξεκίνησε με έκθεση αεροπορικής φωτογραφίας που περιλάμβανε κάθε τύπο εν ενεργεία αεροσκάφους ή ελικοπτέρου της. Οι φωτογραφίες τα απαθανάτιζαν όχι μόνο στατικά σε κάποιο αεροδρόμιο, αλλά και κατά τη διάρκεια της επιχειρησιακής εκπαίδευσης των χειριστών μας μέσα σε πολύ απαιτητικά περιβάλλοντα.
Τη φωτογραφική έκθεση διαδέχτηκε έκθεση στατικών μοντέλων σε κλίμακα 1/48, η οποία περιλάμβανε ακριβή αντίγραφα τύπων αεροσκαφών που τίμησαν τα ελληνικά χρώματα από το 1954 μέχρι σήμερα, καθώς και έκθεση ραφτών σημάτων που φέρουν οι Αεροπόροι μας, οι Χειριστές στις φόρμες πτήσης και οι Μηχανικοί στις φόρμες εργασίας.
Στον κεντρικό χώρο της έκθεσης υπήρξε μια λιτή αναφορά στην πεντηκοστή τραγική επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και την ηρωική αποστολή ΝΙΚΗ, την απόρρητη αποστολή μεταφοράς Καταδρομέων από την Κρήτη στην Κύπρο τη νύχτα της 21ης προς 22α Ιουλίου του 1974 με αεροσκάφη N2501D Noratlas της 354 Μοίρας Μεταφορών. Ένα μοντέλο αεροσκάφους Noratlas υπερίπτατο της σημαίας της Κύπρου, ενώ μπροστά του βρισκόταν το βιβλίο «Ελληνικά φτερά στην Κύπρο», του αείμνηστου Αεροπόρου και βετεράνου χειριστή της αποστολής ΝΙΚΗ Γεωργίου Μήτσαινα. Το βιβλίο περιλαμβάνει μέρος του χάρτη με το ίχνος που ακολούθησαν τα αεροσκάφη για να φτάσουν στον προορισμό τους και ήταν ξεδιπλωμένος για να τον δουν οι μαθητές και οι επισκέπτες.
Η αποστολή ΝΙΚΗ έχει τεράστια σημασία όχι μόνο για την Εθνική και την Αεροπορική μας Ιστορία. Είναι εξίσου σημαντική και για την Τοπική Ιστορία της περιοχής του Αγρινίου.
Κατά τη νυχτερινή προσγείωση των Noratlas στην Κύπρο, κάποια χτυπήθηκαν από φίλια αντιαεροπορικά πυρά λόγω κακής συνεννόησης. Ένα από αυτά, το Noratlas με την κωδική ονομασία ΝΙΚΗ 4 κατερρίφθη και συνετρίβη στον λόφο της Μακεδονίτισσας. Το τετραμελές πλήρωμα και είκοσι επτά από τους είκοσι οχτώ Καταδρομείς σκοτώθηκαν κατά τη συντριβή και ανάφλεξη του αεροσκάφους και σώθηκε μόνο ένας, βαριά τραυματισμένος. Αεροσκάφος και σοροί, λόγω της κρίσιμης πολεμικής κατάστασης θάφτηκαν στο συγκεκριμένο σημείο που από λόφος μετουσιώθηκε πλέον σε Τύμβο.
Κυβερνήτης του μοιραίου ΝΙΚΗ 4 ήταν ο Αγρινιώτης Αεροπόρος Βασίλειος Παναγόπουλος, ενώ ένας εκ των πεσόντων Καταδρομέων της Α΄ Μοίρας Καταδρομών ήταν ο Αιμίλιος Μονιάς από την Παραβόλα Τριχωνίας, ένα χωριό πολύ κοντά στην πόλη του Αγρινίου.
Οι μαθητές και οι επισκέπτες της έκθεσης άκουσαν την ιστορία αυτών των Ηρώων και ενημερώθηκαν για το διαρκές δράμα της Κύπρου, την ύπαρξη 1.619 αγνοουμένων Κυπρίων και 42 Ελλαδιτών και την απάνθρωπη αναλγησία των τουρκικών αρχών να αρνούνται πεισματικά να δώσουν την παραμικρή πληροφορία για την τύχη τους. Ένα μικρό αγαλματίδιο, ακριβές αντίγραφο του αγάλματος «η Μάνα των Αγνοουμένων» που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Αχιλλέας Βασιλείου, του οποίου τα αποκαλυπτήρια έγιναν στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας τον Ιούλιο του 2018, βρισκόταν σε έκθεση δίπλα στο αεροσκάφος Noratlas για να αποτίσει Φόρο Τιμής τόσο στους αγνοούμενους Αδελφούς μας όσο και αυτούς που ακόμη τους προσμένουν καρτερικά, γονείς αδέλφια και τέκνα.
Συνεχίζοντας την περιήγηση στη έκθεση, ένας πίνακας οργάνων αεροσκάφους F-104G Starfighter πλαισιωμένος από δύο κάσκες χειριστών και ένα μοντέλο του συγκεκριμένου τύπου μας έφερναν σε επαφή με πραγματικά αντικείμενα που άπτονται της καθημερινής δράσης στην ΠΑ.
Δίπλα τους δύο ευμεγέθη μοντέλα ενός διπλάνου Bristol F.2 Fighter και ενός αεριωθούμενου F-4E Phantom έδειχναν το απίστευτο τεχνολογικό άλμα που συντελέστηκε μέσα σε έναν αιώνα, από αργοκίνητα αεροσκάφη κατασκευασμένα από σύρμα και πανί σε αεροσκάφη φτιαγμένα από ανθεκτικά κράματα μετάλλων, ικανά να ανταπεξέλθουν σε συνθήκες πτήσης με ταχύτητες πολύ πάνω από αυτή του ήχου! Μπροστά στο διπλάνο ένα ξύλινο χειριστήριο από αεροπλάνο Stearman, ενώ μπροστά από το Phantom ένα αντίγραφο του χειριστηρίου του πιο εξελιγμένου μαχητικού της ΠΑ, του Rafale, έδειχναν με τον πιο εμφατικό τρόπο αυτή την ιλιγγιώδη τεχνολογική εξέλιξη.
Η έκθεση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση έξι διαφορετικών στολών των στελεχών της ΠΑ. Ο παιδαγωγικός σκοπός της έκθεσης μας οδήγησε στην αναγκαιότητα να μην υπάρχει ιστορική ακρίβεια σε δύο από τα εκθέματα. Έτσι, λόγω έλλειψης αυθεντικού υλικού, στην αναπαράσταση του Αεροπόρου της αποστολής ΝΙΚΗ καθώς και του χειριστή αεριωθουμένου της δεκαετίας του ΄60 χρησιμοποιήθηκε πιο πρόσφατος τύπος φόρμας πτήσης. Επίσης, σε έκθεση βρίσκονταν αναπαράσταση μηχανικού της 341 Μοίρας, χειριστή ελικοπτέρου Έρευνας και Διάσωσης ΑΒ205Α, Δόκιμου Χειριστή Ειδικής Μονιμότητας των αρχών της δεκαετίας του ‘90 και, τέλος, πρωτοετούς Ικάρου με τη λευκή θερινή στολή εξόδου.
Ολοκληρώνοντας την περιήγηση, κάθε μικρός ή μεγάλος επισκέπτης είχε τη δυνατότητα να καθίσει σε ένα μικρό αναγνωστήριο στον χώρο της έκθεσης και να ξεφυλλίσει πολλά διαφορετικά τεύχη του περιοδικού «Πτήση».
Ευχαριστούμε θερμά τους αγαπητούς φίλους του Σχολείου μας που ανιδιοτελώς προσφέρθηκαν να συμβάλλουν στην επιτυχή υλοποίηση της αεροπορικής μας έκθεσης, τον κύριο Ιωάννη Νάκη για την επιμέλεια της έκθεσης αεροπορικής φωτογραφίας, τον κύριο Δημήτριο Σιώλο για την επιμέλεια της μοντελιστικής έκθεσης, τους κυρίους Νικόλαο Μποβολή, Κωνσταντίνο Γεωργόπουλο, Σεραφείμ Γιαννόπουλο και την κυρία Μαρία Γιαννοπούλου για την παραχώρηση από τα καταστήματά τους των κούκλων βιτρίνας για την έκθεση των στολών και τον κύριο Φαίδωνα Καραϊωσηφίδη για την προσφορά τευχών του περιοδικού «Πτήση».
Ευχόμαστε από καρδιάς και το 2025, στην επόμενη αεροπορική μας έκθεση, να σας έχουμε και πάλι βοηθούς και συμπαραστάτες μας !
Θέμης Βρανάς
