Τα ρομπότ και Μη-Επανδρωμένα Συστήματα γίνονται πλέον μέρος της πραγματικότητας του πολέμου. Εναέρια παρατήρηση, Ηλεκτρονικός Πόλεμος, Περιπολία στη θάλασσα, στον αέρα και στην ξηρά, πυρά υποστήριξης και βομβαρδισμού ακριβείας, μεταφορές και σύντομα ρομποτικοί στρατιώτες έχουν πάρει τη θέση τους στις μάχες των τελευταίων ετών με την τάση να αυξάνεται διαρκώς. Θα πίστευε κανείς ότι οι υπόλοιποι στρατιώτες θα έβλεπαν με μεγάλο ενθουσιασμό τη θέση τους να καταλαμβάνεται από ρομπότ, αναλαμβάνοντας δύσκολες αποστολές και σώζοντας ζωές και κόπο. Ωστόσο, μια έρευνα της Επιθεώρησης Ινδο-Ειρηνικού, περιοδικού που εκδίδει η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ, δείχνει πως το προσωπικό της πρώτης γραμμής είναι λιγότερο δεκτικό σε νέες τεχνολογίες από τους διοικητές του.
Η έρευνα, που βασίστηκε σε συνεντεύξεις μεταξύ 800 ναυτικών δοκίμων αξιωματικών και υπαξιωματικών της Ακαδημίας Ενόπλων Δυνάμεων της Αυστραλίας, έδειξε πως “η συντριπτική πλειοψηφία δεν επιθυμούσε να υπηρετήσει πλάι σε πλήρως αυτόνομα” συστήματα φονικών όπλων ή LAWS και ότι “η ασφάλεια, ακρίβεια και αποδοτικότητα του αυτονόμου συστήματος, όπως την αντιλαμβάνεται το προσωπικό, καθώς και η πιθανότητα να μειώσει τα θύματα μεταξύ αθώων πολιτών, συμμάχων και φιλίου προσωπικού είναι τα πιο πειστικά πλεονεκτήματα” για την αποδοχή του έναντι άλλων, όπως μείωση του κόστους κλπ.
Η τάση αυτή μπορεί να προκαλέσει κάποια προβλήματα στο Πεντάγωνο που ανυπομονεί να εντάξει τέτοια αυτόνομα συστήματα σε ασκήσεις και πραγματικές επιχειρήσεις. Οι στρατιωτικοί πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση, προωθώντας σενάρια και δόγματα επιχειρήσεων που ενσωματώνουν και βασίζονται στην δράση κοινών δράσεων ανθρώπων και μηχανών με στόχο να αποδώσουν τα μέγιστα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις ενισχύοντας την ικανότητα του στρατιώτη νε φέρει μεγαλύτερο φορτίο, να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον μάχης και να αντιδρά σε απειλές με τη βοήθεια ρομποτικών συντρόφων, μικρών τακτικών drones, ακόμα και ενόπλων ρομπότ.
Πώς θα κάνουμε τους στρατιώτες να εμπιστευτούν τα ρομπότ; Αυτό είναι το ερώτημα που απασχολεί πολλούς. Πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Ναυτικής Ακαδημίας προσφέρουν μια νέα οπτική από την πλευρά του χειριστή. Η έρευνα του ταγματάρχη Daniel Yurkovich του Σώματος Πεζοναυτών υποστηρίζει πως α΄) Η Έλλειψη κατανόησης της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) και β΄) Η καθημερινή εκπαίδευση είναι βασικά οι παράγοντες που εξηγούν την έλλειψη εμπιστοσύνης και εμποδίζουν την εξέλιξη των αυτόνομων φονικών συστημάτων ρομπότ σε χρήση με τους Πεζοναύτες.
Στόλος υβριδικών drones με τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσει τα F-16 σε αμερικανική υπηρεσία
Το μυστικό στην δόμηση της εμπιστοσύνης που απαιτείται είναι να γίνεται η εκπαίδευση με τα μέσα τεχνητής νομοσύνης μαζί με τους ανθρώπους-στρατιώτες, αντί να εκπαιδεύουμε τους τελευταίους χωριστά και μετά να τους δίνουμε το χειριστήριο ενός ρομπότ λίγο πριν πάνε στη μάχη. “Διδάσκοντας και αναπτύσσοντας χειριστές τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) μέσα σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας ελεγχόμενο από τους τελικούς χρήστες καλλιεργούμε την δυνατότητα για μεγαλύτερη εμπιστοσύνη μεταξύ AI και του χρήστη όταν λειτουργούν μαζί σαν ομάδα”, γράφει ο Yurkovich.
Πρόκειται για μια προσέγγιση που λέγεται αμφίδρομη μηχανική μάθηση. Η Saleema Amershi και οι συνάδελφοί της ως ερευνητές της Microsoft περιγράφουν την μέθοδο αυτή σε μια πειραματική εργασία το 2014, διατεινόμενοι πως η αμφίδρομη μηχανική μάθηση διαφέρει σημαντικά από το να δημιουργείς έναν αλγόριθμο συμπεριφοράς, που του φορτώνεις κάποια δεδομένα και στη συνέχεια απλά τον αφήνεις ελεύθερο με… περισσότερα δεδομένα. Η αμφίδρομη μηχανική μάθηση εμπλέκει στη διαδικασία σχεδίασης νέων, ενημερωμένων δεδομένων όχι απλά τον σχεδιαστή των αλγορίθμων αλλά και τον ίδιο τον τελικό χρήστη. Έτσι, γίνεται δυνατό στους χρήστες να “εξετάζουν διαδραστικά τον αντίκτυπο των πράξεών τους και να προσαρμόζονται στην πορεία ενσωματώνοντας νέα δεδομένα και στοιχεία για να επιτύχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές (…) ακόμα και χρήστες με μικρή ή καθόλου ικανότητα μηχανικής μάθησης μπορούν να χειριστούν συμπεριφορές μηχανικής μάθησης μέσα από χαμηλού κόστους διαδικασίες δοκιμής και αποτυχίας ή στοχευμένους πειραματισμούς εισαγωγής και εξαγωγής δεδομένων”.
Φυσικά, οι στρατιώτες πρώτης γραμμής έχουν ήδη πολλά πράγματα να ασχοληθούν χωρίς να επενδύσουν ώρες (συχνά εκατοντάδες ώρες) για να εκπαιδεύσουν ρομπότ σε καθήκοντα και δράσεις ακόμα και τα πολύ απλά. Ο Yurkovich συστήνει να εκπαιδευτεί ο εγκέφαλος του ρομπότ σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας σαν παιχνίδι υπολογιστή σε πρώτη φάση και μετά να μεταφερθεί ο εγκέφαλος στο σώμα ενός κανονικού ρομπότ.
“Δώστε σε έναν πεζοναύτη ένα ρομπότ με αποσπώμενη συσκευή ΑΙ (RAID) και μια συμβατή κονσόλα ηλεκτρονικού παιχνιδιού”, έγραψε. “Το RAID έχει φορτωθεί από πριν στο σύστημα με ένα βαθμό αυτοματοποίησης που μιμείται τον βαθμό γνώσης που αποκτούν οι πεζοναύτες στη Σχολή Πεζικού πριν μετατεθούν στην πρώτη μονάδα πεζικού. Η κονσόλα παιχνιδιού που μπορεί να συνδέεται με το RAID και το LVC-TE, χρησιμοποιείται από τον πεζοναύτη για να εκπαιδεύεται σε διάδραση μαζί με το ρομπότ σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας (…) Όταν έρθει η ώρα της πραγματικής εκπαίδευσης ή επιχειρήσεων, ο πεζοναύτης εγκαθιστά το προσωπικό του RAID στο ρομπότ. Τώρα, το λειτουργικό ρομπότ και ο πεζοναύτης αποτελούν μια ομάδα με δομημένη και δοκιμασμένη εμπιστοσύνη και γνώστες των τάσεων και αντιδράσεων σε ένα πλαίσιο εικονικού περιβάλλοντος. Με την ολοκλήρωση του εκπαιδευτικού κύκλου ή των επιχειρήσεων, η σύνδεση μπορεί και πάλι να διακοπεί”.
«Παλιοσειρές»: Οι Ιαπωνικές Δυνάμεις Αυτοάμυνας χρειάζονται άμεσα ανανέωση ή… ρομπότ
Η πρόταση είναι σίγουρα ενδιαφέρουσα αλλά αφήνει κάποια κενά. Δεν είναι μόνο αυτό το καθήκον και η σχέση μεταξύ ενός ζωντανού στρατιώτη κι ενός ρομπότ και το πείραμα του Yurkovich στο θέμα παραμένει ημιτελές. Αλλά δίνοντας περισσότερη ελευθερία στον τελικό χρήστη και βοηθώντας τον να “χτίζει” ένα καθεστώς σχέσης και αμφίδρομης αντίδρασης με το ρομπότ είναι μάλλον καλύτερο από το να του δίνεις ένα μηχάνημα απευθείας από το κουτί και να περιμένεις αποτελέσματα σχέσεων που χρειάζονται χρόνια για να καλλιεργηθούν μεταξύ στρατιωτών, πράγμα που η έρευνα της Αεροπορίας το αποδεικνύει.
Η παραπάνω υπόθεση δεν είναι απίθανη. Πριν λίγες μέρες ένας Ιρανός πυρηνικός επιστήμονας δολοφονήθηκε από ένα μέσο που τα ιρανικά πρακτορεία ειδήσεων περιέγραψαν ως τηλεκατευθυνόμενο πολυβόλο. Το Ισλαμικό Κράτος παρέταξε αυτοσχέδια ένοπλα drones σε πολλές επιθέσεις του και Ρώσοι στρατιώτες στη Συρία χρησιμοποίησαν τηλεχειριζόμενα ρομπότ. Δεν υπάρχει απόδειξη πως τα πολυβόλα αυτά ήταν πλήρως αυτόνομα αλλά ο τρόπος με τον οποίο οι χειριστές τους τα χρησιμοποίησαν δείχνει πως υπήρχαν περισσότερο τεχνικά παρά ηθικά εμπόδια.
