D-Day: Οι “Ντακότες” στην Μεγαλύτερη Ημέρα του Πολέμου

Βρίσκονταν παντού και έκαναν τα πάντα –μεταφορά εφοδίων και υλικών, ρίψεις αλεξιπτωτιστών και φόρτων, ρυμούλκηση ανεμοπτέρων εφόδου, αεροδιακομιδές τραυματιών, μεταφορές προσωπικού, αποστολές έρευνας και διάσωσης, ανάπτυξη πρακτόρων και σαμποτέρ πίσω από τις εχθρικές γραμμές, ο,τιδήποτε. Βασισμένα στο DC-3, το αεροπλάνο που άλλαξε για πάντα τις αερομεταφορές, τα δικινητήρια της Douglas φόρεσαν το χακί και ως C-47 υπηρέτησαν αγόγγυστα σε όλα τα μέτωπα του πολέμου. Όμως η D-Day ήταν η μεγάλη τους στιγμή.

Ο Στρατηγός Αϊζενχάουερ είχε πει ότι το C-47 ήταν ένα από τα τέσσερα όπλα των Συμμάχων –μαζί με το jeep, το bazooka και την ατομική βόμβα– που κέρδισαν τον πόλεμο και δεν υπερέβαλλε. Τον Ιούνιο του 1944, όταν ξεκίνησε η απελευθέρωση της Ευρώπης από τους Γερμανούς, τα C-47 ήταν τα πρώτα αεροπλάνα που απογειώθηκαν, ρίχνοντας αλεξιπτωτιστές και ρυμουλκώντας ανεμόπτερα.

Εκατοντάδες αμερικανικά και βρετανικά C-47 άφησαν τα αεροδρόμιά τους στην Βρετανία μέσα στην νύχτα για την κατεχόμενη Γαλλία πριν ξεκινήσει το αεροπορικό σφυροκόπημα των γερμανικών θέσεων στις ακτές της Νορμανδίας. Πρώτα έριξαν Pathfinders, για την σήμανση και ασφάλιση των Ζωνών Ρίψης για τους αλεξιπτωτιστές που θα ακολουθούσαν. Μετά ο ουρανός γέμισε μεταξωτούς θόλους. Η εισβολή στην ναζιστική Ευρώπη άρχιζε…

Επόμενη στάση, Νορμανδία

Μια ώρα μετά την ρίψη της 101^ης Αερομεταφερόμενης, ήλθε η σειρά των αλεξιπτωτιστών της 82^nd Airborne Div. Και αυτοί αντιμετώπισαν δυσκολίες από το πυκνό στρώμα νεφών πάνω από την χερσόνησο Cotentin που έκανε πολλούς να χάσουν τις προκαθορισμένες Ζώνες Ρίψης. Ο Στρατηγός Matthew B. Ridgeway, Διοικητής της 82ας Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας, περιγράφει στο βιβλίο του «Soldier» πώς άνοιξε ήταν να πετά κανείς για την Γαλλία ως προπομπός της μεγαλύτερης απόβασης στην σύγχρονη ιστορία.

«Πετούσαμε σε σχηματισμό V (αποτελούμενο) από πολλά V, σαν μια τεράστια αιχμή λόγχης χωρίς κοντάρι… Κάτω μας μπορούσαμε να δούμε κίτρινες λάμψεις από τα γερμανικά αντιαεροπορικά στα Channel Islands. Τις παρακολουθούσαμε με περιέργεια, χωρίς φόβο, όπως μια πάπια που πετάει ψηλά θα έβλεπε έναν κυνηγό, ξέροντας ότι είμαστε πολύ ψηλά και μακριά για να μας φτάσουν.

Στο αεροπλάνο οι άνδρες κάθονταν σιωπηλοί, βυθισμένοι στις σκέψεις τους. Κάπου κάπου αστειεύονταν και ξεσπούσαν σε πρόστυχα γέλια. Η νευρικότητα, η ένταση και το κρύο που ορμούσε από την ανοικτή πόρτα μας επηρέαζαν όλους. Από καιρού εις καιρόν κάποιος αλεξιπτωτιστής σηκωνόταν περπατώντας βαρειά προς την μικρή τουαλέτα στην ουρά του αεροπλάνου, ανακάλυπτε ότι δεν χωρούσε να περάσει από την στενή είσοδο και επέστρεφε μουρμουρίζοντας μέσα από τα δόντια του βλαστήμιες για τους σχεδιαστές του C-47.
Σύντομα ο crew chief μας έδωσε έναν κουβά αλλά αυτό δεν έλυσε εντελώς το πρόβλημα. Για έναν άνδρα που φορά πλήρη εξάρτυση μάχης είναι εξαιρετικά δύσκολο να φτάσει ορισμένα βασικά σημεία της ανατομίας του και τις προσπάθειές του δεν κάνει ευκολότερες το γεγονός ότι οι σύντροφοί του τον βλέπουν, σφυρίζοντας ειρωνικά και δίνοντας αχρείαστες συμβουλές.
«Ένα ουράνιο καραβάνι όσο έβλεπε το μάτι…»

Φτερό με φτερό, τα αεροπλάνα χώνονται ακόμη περισσότερο στον κλειστό σχηματισμό τους, περνάμε τις ακτές της Γαλλίας. Καθόμουν ακριβώς απέναντι από την χωρίς πόρτα έξοδο. Ακόμη και από τα 500 πόδια μπορούσα να καταλάβω ότι η Μάγχη ήταν ταραγμένη επειδή περνώντας πάνω από ένα μικρό περιπολικό –ένα από τα σημεία ελέγχου για τους ναυτίλους μας– το φως που μας έδειξε κουνιόταν σαν φελλός σε αυλάκι νερόμυλου.

Δεν υπήρχαν φώτα στην γη αλλά στην χλωμή λάμψη της σελήνης που ανέτειλε μπορούσα να διακρίνω καθαρά κάθε φάρμα και αγρό κάτω. Θυμάμαι ότι σκέφτηκα πόσο γαλήνια η γη δείχνει, κάθε σπίτι, κάθε σειρά θάμνων, μονοπάτια και μικρά ρυάκια λουσμένα στο ασημένιο φως του φεγγαριού. Και αισθάνθηκα ότι αν δεν ήταν ο θόρυβος των κινητήρων θα ακούγαμε τα σκυλιά της φάρμας να αλυχτούν και τους πετεινούς που φώναζαν μεσάνυχτα.

Λίγα λεπτά αφότου πετούσαμε πάνω από γη, ξαφνικά μπήκαμε σε σύννεφο, πυκνό και με αναταράξεις. Κοιτούσα έξω από την πόρτα, παρακολουθώντας με μια βαθιά αίσθηση ικανοποίησης την πτήση αυτού του μεγάλου ουράνιου καραβανιού που απλωνόταν όσο έβλεπε το μάτι.
Ξαφνικά χάθηκαν όλα μαζί ταυτόχρονα. Ούτε ένα φως πτέρυγας δεν φαινόταν. Το αεροπλάνο άρχισε να βουτά και με τον νου μου έβλεπε τους άλλους πιλότους να πολεμούν να κρατήσουν την πορεία τους, γνωρίζοντας πόσο μεγάλος ήταν ο κίνδυνος σύγκρουσης στον αέρα.
Μπορούσες να διαβάσεις την ανησυχία στα βλοσυρά πρόσωπα των ανδρών στο αεροπλάνο μου καθώς γύριζαν να κοιτάξουν από τα παράθυρα, ψάχνοντας για τo αναβόσβημα των μικρών φώτων στο χρώμα της λεβάντας στα ακροπτερύγια των διπλανών αεροπλάνων. Ούτε τα δικά μας φώτα δεν φαίνονταν σε αυτό το πυκνό σκοτάδι. Τώρα όλα ήταν στο χέρι των πιλότων…»
«Green light! Go!» Την ώρα που οι αλεξιπτωτιστές έπεφταν μέσα στην νύχτα για να καταλάβουν οδούς οι οποίες θα εξασφάλιζαν την προέλαση των συμμαχικών δυνάμεων εισβολής στην ενδοχώρα, μια τεράστια αρμάδα πολεμικών πλοίων διαφόρων τύπων έπλεε προς την Γαλλία μεταφέροντας 130.000 άνδρες ενώ 2.200 βομβαρδιστικά απογειώνονταν για να εξαπολύσουν τον σφοδρότερο μέχρι εκείνη την μέρα βομβαρδισμό του πολέμου. Η Επιχείρηση Overlord βρισκόταν σε εξέλιξη και τίποτα δεν μπορούσε πλέον να την σταματήσει. Η αρχή του τέλους της παντοδυναμίας των Ναζί θα ξημέρωνε στις 6 Ιουνίου 1944, εκεί, στις ακτές της Νορμανδίας.
D+3: Επιχειρήσεις από γαλλικό έδαφος
Μόλις τρείς ημέρες μετά την απόβαση, οι μηχανικοί της USAAF κατόρθωσαν το αδιανόητο. Δίπλα ακριβώς στην Omaha Beach, στο Saint Laurent sur Mer, κατασκεύασαν ένα πρόχειρο αεροδρόμιο ενώ στην ακτή τα αποβατικά συνέχιζαν να ξεφορτώνουν ανθρώπους και υλικά σε απόσταση 25 χιλ από τις αρματομαχίες με τις τεθωρακισμένες Μεραρχίες των SS που υπεράσπιζαν την Νορμανδία. Από τα πρώτα αεροπλάνα που προσγειώθηκαν σε αυτό το μικρό, ελεύθερο κομμάτι Γαλλίας, ήταν τα πιστά C-47.
Το προκεχωρημένο αεροδρόμιο υποδέχθηκε το πρώτο μεταγωγικό στις 06:00 πμ της 9^ης Ιουνίου 1944 για την αεροδιακομιδή σοβαρά τραυματισμένων στρατιωτών στην Βρετανία. Το μυστικό της κατασκευής ενός αεροδρομίου σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα ήταν το PHS (Prefabricated Hessian Surfacing) που ήταν πιο ελαφρύ και εύχρηστο από τα βαριά ατσάλινα πλέγματα στρώσης διαδρόμων PSP.

Ουσιαστικά ένα εύκαμπτο «χαλί» από ειδικά επεξεργασμένη λινάτσα πάνω σε υπόστρωμα ασφάλτου μήκους 300 ποδών και πλάτους 36 ιντσών ανά ρολό, απλωνόταν από φορτηγό σε επικαλυπτόμενα στρώματα και «κολλούσε» εν θερμώ στο ισοπεδωμένο έδαφος δημιουργώντας μια καθαρή επιφάνεια ικανή να αντέξει τους 13 τόννους ενός φορτωμένου Dakota. Βεβαίως από κάτω το έδαφος θα έπρεπε να ήταν σκληρό αλλά εναλλακτικώς μπορούσε να καλυφθεί με άμμο ή χαλίκι. Για να κολλήσουν καλύτερα οι λωρίδες PBS, το Μηχανικό άπλωνε άμμο πάνω σε έδαφος ψεκασμένο με ντήζελ –η μόλυνση του εδάφους μάλλον δεν συμπεριλαμβανόταν στις ανησυχίες των Συμμάχων την εποχή του πολέμου.
Η ανάγκη για περισσότερα προκεχωρημένα αεροδρόμια όπου C-47 θα μετέφεραν εφόδια και θα απομάκρυναν σοβαρά τραυματισμένους στρατιώτες καθώς η συμμαχική προέλαση συνεχιζόταν, σύντομα γέμισε με πρόχειρα αεροδρόμια τις περιοχές από τις οποίες υποχωρούσαν οι Γερμανοί. Σε λιγότερο από εννέα μήνες είχαν κατασκευασθεί περισσότερα από 280 αεροδρόμια στην Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία.
Μόνο από το αεροδρόμιο Α-2 στο St. Laurent sur Mer, τα C-47 απομάκρυναν πάνω από 11.000 στρατιώτες, μεταφέροντάς τους εντός ωρών σε νοσοκομεία στα μετόπισθεν και στην σωτηρία. Για πρώτη φορά, μια αερογέφυρα Medevac έκανε την διαφορά αυξάνοντας τις πιθανότητες επιβίωσης όσων είχαν την ατυχία να τραυματισθούν στην μάχη.
 
Το αεροπλάνο που κέρδισε τον πόλεμο

Μετά την Απόβαση στην Νορμανδία, τα C-47 παρείχαν υποστήριξη στην προώθηση των Συμμάχων στο Βέλγιο εφοδιάζοντας από αέρος τις αμερικανικές δυνάμεις στην Μπαστόν και τον Μάρτιο του 1945 μετέφεραν περίπου 15.000 άνδρες πάνω από τον Ρήνο, μαζί με σχεδόν 700 οχήματα, πάνω από 100 πυροβόλα και λοιπό εξοπλισμό, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την τελική επίθεση από δυσμάς κατά της ναζιστικής Γερμανίας.
Στην άλλη άκρη του κόσμου, τα C-47 κράτησαν την Κίνα στον πόλεμο μεταφέροντας όπλα, εφόδια, καύσιμα και προσωπικό από την Ινδία –ένας πραγματικός εφοδιαστικός άθλος, δεδομένου ότι το 80% των αποστολών αυτών εκτελούντο πάνω από τα ανατολικά Ιμαλάια. Με την λήξη του πολέμου, τα C-47 συνέχισαν να πετούν και πολλά έλαβαν μέρος και σε άλλους πολέμους, με διαφορετικά διακριτικά. Πολλοί πίστευαν πως με την έλευση των τζετ οι μέρες τους ήταν μετρημένες. Δεκαετίες μετά, κάθε φορά που ακουγόταν ο χαρακτηριστικός βαθύς βόμβος των κινητήρων τους ήταν σαν να τους περιγελούσε.
Το C-47 ήταν όπως το είπε ο Στρατηγός Αϊζενχάουερ, ένα αεροπλάνο εργαλείο. Και ήταν πάντα εκεί, όπου και όποτε χρειαζόταν. Γνωστό με πολλά ονόματα, Skytrain, «Gooney bird», Dakota, χώρια τα ανεπίσημα προσωνύμιά του, το θρυλικό δικινητήριο της Douglas έγραψε με την αξία του ανεξίτηλη αεροπορική ιστορία. Όμως για αυτούς που πέταξαν μαζί του στον Β΄ΠΠ, το C-47 θα είναι πάντα το αεροπλάνο που βοήθησε να κερδηθεί ο πόλεμος.
 
Αλέξανδρος Θεολόγου
Πρώτη δημοσίευση 23/3/2019